if; p i
'i' 7fiv;lr-: -r■
tïirc-s
ï 4;
t ' ï ,
. i f e ' t i
ü ï i n !
3 8 2 C O M M E N T A R I l
T a s apyias a % v 3£ 3i G i ö i j p a l s T t r p a T c ' \ a ~ i s T T f j r X t ' i ' j i i é v a s , n a i i r i p i ^ t -
^ v p G w v T u i a i a X v s a s rrpós 7 Ö f i t ) ópasSai. unde apparet veiba VI-
truvli enoniiiter esse vitiata, quod et ipsa verbormn stmctura
pertuibata satis arguit. De ambiguitate veiboriim tantum questus
Perraltus ex verbo pendebant arguebat primuin, intelligi funes ari-
etem suspendentes; deinde vero ad eam opinionem inclinabat, ut
putaret funes a capite ad calcem contentos intelligi, quorum capita
praecidi poterant ab bostibus, nisi catenis praenmnita fuerant. Sed
ita verbo pendebant vim fieri, sensit ipse vir egregius, qui si giaeca
comparare potuisset, facile, qua erat ingenii sagacirate, intel-
lexisset in V'itruvio ita fere scribi dc'bere; ex axiculis autem qui
pendebant f u n e s c o r um capita fu e ra n t eX. eet.
7-
proiectura eins — arcani — Fran. protectura, Wrat. ar-
cham, Guelf. aream. Deinde f ix am Fran. Ante rudentibus
Sulp. Fran. Cotton. Vatlc. Guelf. Wrat. Inserunt verba in qua.
Denique habentibus pedibus Sulp. Guelf. Wrat. «Giaeca Athenaei
haec babent; yiverai ök in^dS-pa Suvièos èfij'XüsSeisiis ri) TrpoG-
fopq Tov Tipiov, aal irci ravri/s fivBrat ér. rpiTtjpopiusv biriTvov
nerrXêypévov, ïyiov Tas óxds xaXaiGTiatas, xfiós tÓ puöiaos dpu^ai-
vfiv èxi TÓ TÜjcos 5 i ’ uvTov . ty:£i 5 è Stai xapadliypara i£ tnaTipov
pépovs ó Sipiós ix i öiGTarais, nuGuis napaxXt'jGta. In quorum ver-
borum serie duarum lacunarum vestigia babere duos libros Me-
diceos annotavit Rigaltius; et manifestum fit Vitruvio comparato,
quaedam in Graecis decsse; alia contra Vitruvius omisit, aut exci-
derunt in eius libro. rerraltus locum ita vertit: I I y avoit
de plus sur la saillie de la machine un cojfre lié de gros-
ses cordes bien t e n d u e s a f in que leur dpreté et eet. Galiani:
Aveva finalrnente dallo sporto del tavolato Icgata alle fa r t e
grandi itna cassa hen cornrnessa ed inchiodata, onde si potea
j-acilnicnte — giungerc al mnro soj)ra Ie medesirnc essendo ruvidc.
Uterque igitur Intcipres niacbinain banc arieti adiunctam fuisse
censuit; Perraltus tainen , ut eiat ingenio persjiicacissimo, statim
animadvertit, motum sextuplicem maebinae eiusque ad ceiitum
AD L IB R I X. CAPUT XV. 6. 7. 383
pedes erectionem non posse convenire arietis vel usui vel magni-
tudini. Itaque ad emendationem motus sextuplicis confugit, ut
aliqua saltem ratione absurditatem molliret. Si graeca Atbenaei
comparare viro egregio licuisset, non descendisset ad id reme-
dium, quo nibil admodum efficitur. Atbenaei igitur verba docent
de machina diversa Hegetoris loqui Vitruvium, quam supra ad-
scendentem machinam, eX adscensum nominaverat, quae graece
irci/SdSpa vocatur.
Rode aliam viam ingressus est, atque emendatione verborum
grassari sibi visus est ad veram loei sententiam. Is igitur ita
scribendum censuit, eamque coniecturam vertendo reddidit, jiost-
eaque in ipsa Vitruviana oratione posuit; Item habuerat pro-
iecturam ex tabulis arcte (in Editione posuit arte') compactam
et confixam rudentibus et eet. Ferner war eine Schicbebrucke
angebracht., welche j e s t aus Brctern zusammengef igt und ruit
s tro fen Kabeltauen benagelt ivar. In annotatione exostram a
Vegetio 4, 17 et 21 memoratam intelligi censuit; ceterum etiam
ipse adiunctam arieti maebinam banc vel epibatbram fuisse exi-
stimavit. Epibatbram capitis 19 vertit Steigernasekine. Atbenaei
verborum notitiain nidlam babuisse videtur; unde factum est,
ut cum Perralto et Galiano a vero plane aberraret; sed maior
fuit eius iii mutandis Vitruvil verbis temeritas, eo magis impro-
banda, quo minus ipsi de maebina constabat.
Regredior nunc ad verba Atbenaei, quae cum Vitruvio com-
parata dubium me faciunt, coniuncta cum ariete an seiuncta et
separata fuerit epibatbra. Atbenaeus fieri ait epibatluam tabula
confixa clavis (ifTjXcssSEiGiis Gavièos) in ea parte arietis,- quae
xpoGfopd dicitur, quam si in xpofopq r.piov mutaverls, videtur
proiecturarn eins (arietis) apud Vitruvium reddere. Super baC
(fc’jri TavTtis) vel tabula vel potius epibatbra strui vult rete plexum
ÈK TpiTtjpopibsv, maculis palniaribus, per quod adscensus in mu*
rum facilis sit. Flabere praeterea arietem in utroque latere napa-
bEiypuTu super öigtutuis collocata, similia ^idiTais-. Quibus in verbis
insunt quaedam obscura, quorum significatio exquirenda antca
Comrntmt. ad Vitruv» II. 25