I f T '
510 C O M M E N T A R I I
ïf., I
;■ '-4
^^'^4 l i l,li l'
f: '
' .......
dèi ïjceiv Tovf avTiovs bvvafiivovs (pBéyyts^ai. 'O ös p s iji^oXtvs
tTcatpófiEvos jxiv ÊJti to dvca, dus lïpr/Tai, iécfo9s~i 7Öv iv ri) jrvéiSi
depa Eli' TÓv iTvtyia, naTayófiEvog ók dvoiyei 70 èv 7w nv£.ibiw
n\.a7v<jfia7iov t bt ozj 7/ ^vë^is dëpos E^coi9ëv 7t'\t)pov7CLi' ttcX'-
Xiv 7ÓV ipj3o\Éa dvoüSov/iEvov énSM^Etv a v7Óv eIs 7Óv nvvyéa.
]j ÉK.7iov bé È(STi jiai 70 7ÓV 7 v riüvóva TTEpi ^Epóvijv riivE~i<s9ai rrpót
7& 7 bi7oppias 07)57/»' è v '7& JtvBfiÉvt 70V êp^o\éa>s (dppos9t'iaE7ai),
bi 7/y bsi'iSEi TTEpóvijv ötüoBsïsBat npos ró 7Óv i^ijSoXÉu fii/ biaSrpéfE’
s9ai, dX'K’ dpSóp dvatSElsBiii 7E nai Ka7ay€SBai. i. e. Aqiia vero
quae est in arula, usum hunc habet, iit aer abundans in pnigeo,
eum dico qui ex niodiolo expulsus aqnam elevat, contineatur
tibiisque sonantlbus seinper subniinlstretur. At einbolus p s sur-
sum elatus, uti dictunt est, extrudit aerem ex niodiolo in pnigea,
contra vero deductus aperit platysmatium seu laminam intra par-
vuin modiolum, quo facto modioliis aere extrinsecus allato reple-
tur, ita ut embolus rursus impulsus sursum ipsum in pnigea exr
^tudat. Piaestat auteni, si ita faciainus, ut etiam regula tu (^ansa
emboli) circum fibulam moveatur ad locum 7 , facta ad fundum
emboli coagmentatione gemini styli, per quam fibula traiicietur,
ne scilicet embolus alterutram in partem invertatur, sed rectus im-
pellatur et deducatur.
In extremo boe loco adbibui IVIeisteri correctionem vulgatam
scripturam bid 70 p fitds ovsijs emendantis ita uti feci; altera enim
ratio, quam proposuit vir doctus, ut verbum inutile ap/xosB^SE7 ai
servetur, btó 7opfiia, non procedit. 7opp.ia. enim graece non dici^
tur, sed iv7opyiia, ut dv7i7opfiov usurpavit idem Hero. Itaque
debebat esse 7Óp[iov dv7os, et si geminum essevelis, addendum
bissov erit.
Comparenius nunc modum, quo aer in modiolum inducitur
atque inde in pnigea expellitur. Deinde rationem videbimus, qua
aer e pnigeo egressus subministratur et distribuitur tibiis. Hero
igitur unum modiolum ore deorsum converso apponit, eique indi-
tum embolum subtus commovendo sursum impellit. Fundo mp-
<Jipli desuper incumbit minor modiolus fundo pertuso patens ip
A D L I B R I X. C A P U T V I I I . 6. 3ir
maiorem, orificium vero clauditur ita, ut per unicum foramen aer
ingiedi possit. Sub eo foramine intus apposita est lamlna vel
panna obfinïiata fibulis traiectis per foraminula. Hoe est platysmatium.
Gum modiolo coniunctus est uti cum pnigeo medius
canalis curvatus , c|ui utrinque apertus patet in pnigea et in supe-
riorem modloli partem. Igitur cum embolus sursum Impellitur,
tum aer compressus intra modiolum primum claudit parrnam vel
platysmatium infra foramen minoris iiiodioli apposltum, deinde
ascendente embolo extruditur per 'canalem curvatum in pnigea:
contra retracto et descendente embolo, aer externus incumbens
desuper platysmatium minoris modioli repellit, atque ita foramen
apertum ingressus modiolum inferiorem replet.
Vitruvius unum modiolum utrinque (dtios enim apponit ma-
cblnae) babet, non inversum, sed rectum, ore sursum converso
et patente. Emboli vero erant pertusi foramlnlbus circiter digl-
toruni trinum ; qqae demissis cymbalils , dum emboli deprimuntur,
aperiuntur aeremque aclmlttunt; contra retractis embolis, cymbalia
aerea ab aere incluso primum intra foramina embolorum compel-
luntur, eaque claudunt, deinde aer in canalem medium inter pnigea
et modiolum extruditur in pnigea. Gymbalia pendent librata ex
delpbinis aereis collocatis in verticulls. Haec est summa \itruvianae
vel Gtesibianae machlnae, quam Gitruvlus verbis satls obscuris
signlficavit, si quidem Interpretes et verslones consulas. Etenlm
post notitlam inodlolorum et anconuin cum vectlbus conlunctorum
ita perglt: item in summa planibia Jo ramin a circiter digitorum
ternum, cjuibus f'oraminibus proxime in verticulis coUocati acrei
delphini pejidentia habent e catenis cymbalia ex a ere, in jra
foramina modiolorurn chalata. Quae Galiani ita vertlt: in oltre
v i sono nel piano superiore de’ buchi di circa tre dita l’uno-, ne'
quali buchi, e presso alle ciarniere v i sono de’ delphini di brouzo,
che teugono een catene pendenti dalla bocca de’ cembali calati
da sotto i buchi de' barilotti. Qui quam planitlam Intelligi
voluerit, modloli an emboli, non deflnllt; deinde verba\itruvii
vertendo pervertit, quasi ita ordinata legisset: quibus in foraiiii^-
ml
I'.