) «{:,
302 C O M M E N T A R I I AD L IB R I X. CAPUT V I I I . 6. 303
, f
*'•J ^ < i
'lltol ïij;
Kol'Xov r)/j.iS(faipiov KUriSTpajitfiévov ê s r o o , d nakEirai icviytvs, o
eS )/B , ï)nav èv vypw èiuppvaiv tis r e i npós reu TruSpéi/i fiépri,
d ;r ó èk rijs rtopvfïjs uvtov bvo avaTeivfTcioSav S w A j / i e v (Swrirpr/-
fiévoi avTw, oi vTrkp top ^capisriov, éis- ju s y o pr^'A/x, nare-
Kafiaévos sh' tó iriTÓs rov ^uopisnov fiépos nat GvVTtTp-ppivos nv-
ë.ièi Tt) vioTZ Jittrc i) rd Sróp.a ijcoÓGr] aai rijV ëVTÓi intpavéiav
öpSijv TTpós èpjSoA.éa annpyaspsvyv. Ouac Coinaiidlnus verbum ex
verbo reddens Ita vertlt: Sit quaedam arula aenea ABCD, in qua
slt aqua, et in aqua concavuin bemispliaerium invevsum, quod
furnus appellatui EFGI I , babens in humido defluxum ad paites
quae in fundo sunt. A vertice autem ipsius duo pioducantur tubi
sinml cum eo perforati, qui sunt circa arulam, quorum unus
IKLAI in exteriorem arulae partem incurvetur simul perforatus
cum modiolo ]N X O P, babente os infia et interiorem superficiem
rectam ad embolum. In quibus quae correctione indigent, obiter
Vitruviuni comparans annotabo. Uevo basin omisit, quam Vifru-
vius simul ita posuit: JDe viateria cornpacta basi^ ara in ea ex
aere Ja b r ic a t a collocatnr. Supra basin erigunlur d e x tra ac
s inis tra sca la ri Jo r rn a compactae ^ qiiibns incLuduntur a e r e iju n -
dulis ambidatïlibus. — intra aram ^ quo loei aqua sustinetury
inest pnigeus nki injmidibulum inversiim. — £ modiolis autem
j-istulae sunt continentes coniiinctae pnig.ei c e rv ic ibus , pertin-
gentesque a d nares quae sunt in arula. Vides Vitruvium pnigea
comparare cum infundibulo inverso, Heronern cum bemispbaerio
inverso.' jdidppvGiv male Commandinus interpvetatus est; proprie
est influxio, bic vero via influenti aquae patens. Hanc Vitruvius
accuratius definit ita: inest pnigeus uti injundibulum inversum,
quem subter ta x illi a lti circiter digitorum ternum suppositi
librant spatium imum inter labra irna pnigeos et arae fundum.
SvVTeTpypévop vero corpus dicitur aliquod, quod foramine medio
et fistula intercedente coniunctum est cum altero. Hero modiolos
inversos posuit, ore infra patente, Vitouvius contra rectos, ore
superno; itaque vectes Hei o ab inferiore organi parte, Vitruvius
a superiore admovit, quibus fundi vel emboli deprimuntur in
modiolos et retrabuntur. Fitndulos et futidos Vitruvius nunc
dicit, quos in praecedente capite graeco vocabulo embolos, Hero
èppoAéas. yïVmy'iviS J-undos arnbulatiles e x torno subtiliter suh-
acios iadit, Hero contra interiorem modiolorum superficiem prae-
cipue curavit, ut laevis sit et recta, et ubique conveniat indendo
fundulo; quod in cavo difficilius fit, quam in fundulo. Itaque
etiam de niodiolo sipbonis Hero praecepit: naraTÉTopvtvpiven Trjv
èvros é-frapavEiav npós ipj3o\éu, naSd^rep al rS)V vSpavXoop jrvêlées,
i. e. babeant interiorem superficiem ex torno laevigatam, ut embo-
lus bene conveniat, uti modioli bydraulicorum organorum. De
vocabulo TTViyevs nunc breviter dicendum , quod Hesycbius ita in-
terpi etatur: Tëviyêvs, o (fipós rZiv nrrivwv, nat rov vbpavXinoii
pépoi 7/ nXilSavos. Copiosius Etymol. M. üviyevs xapd rots nca-
pmois o opovfvos' i(Sri èk nat rov vópavAinov dpydpou pépos r i '
ai/fiatvEi nat rov ifapóv — nat eppaivEi rov npljSavov nat rov fijió v
rmv inroSvylwv. Exempluin prioris significationis, quo dicitur
furni genus vel clibani, laudat locum Aristopbanis in Nubibus
versu 96 ubi ridicule Strepsiades rusticus pbilosopbos de rebus
coelestibus disserentes ita signat: 02 róv ovpavóv Aéyovres dvaiTEi-
^ovGiv tSs- is r i TTvryevs. qui persuadere nobis et demonstrare conan-
tur coeluin esse similitudine pnigeos. Ad quem locum Sebolia
graeca . ita babent; Tcviyevs 2/ r&v dvSpdnoov ndpivos. (bis iisdem
verbis utitur Pollux 7» no.) nvplaos 6è JcvvyEvs, ivS a ol dvSpanes
ejcovrui nat itviyovrat, i. e. proprie pnigeus dicitur vas, quo car-
bones contlnentur et suffocantur. Contra Suidas Sebolia antiqua
ita excerpsit: Uvrysvs d fovpvos, 6 npi§avos' nvpicsos okov o£
dv^panes Gvpyrvlyovrai, Eadem est ratio loei in Avibus versu 1000
ó dr/p eGrt rpv lèéav nard izviyéa p dX ia ra , i. e. coelum maxime
pnigea refert specie. Alteram significationem exemplo Coinici
(Aristopbanis ex Comoedia Anagyro petito, uti constat testimonio
Pollucis 10, 54') firmat Etym. AI. xepi^ks seavr& róv irviyéa.
Verba omisit Brunebius in Fragmentis Aristopbanis. Hemsterbusius
ad Pollucem Tzviyéa bunc comparavit cum Lucilii postomide, quam
Nonius interpretatur ferruin, quod ad cobibendam equorum tena-
I g„. _ .H -1 ;l,
, I' ' '*■ , \ i ■' : ili'
- lil ipH