ii t i l i S
!: m.
1 ' i
t k H iI
94 C O M M E N T A R I I
sin antern non projliient — \ incentius in Speculo Doctrinali
6, 25 li. 1. ita excerpsit: ^uodsi non aperti Jontes projLuunt,
eonitn capita snh terra quaerenda snnt.
experienda — Ita Sulp. Guelf. aperienda Wrat. experiunda
locundus ecUfUt.
procuinbatnr in dentes — Sulp. procnnibant videntes. Wrat.
procnmhantnr videntes. Gum Tocundl conectione facit Guelf.
nihilo tanien juagis locus est ita persauatus. Si enini niento in
terra collocato et fulto ad libratain altitudinem regio est prospi-
cienda, qui potest id fieri, si homo procumbat in dentes? Credo
igitur fuisse in terra a \ itruvio scriptum. Palladius IX, g (fui
h. 1. excerpsit, babet: aeqiialiter pronus mento ad soliim de-
presso, iacens in terra, iinde licebit suspicari, in dentes, si
recte babet, esse dictum ita, ut pronum corpus significetur. Pro
quibus erit Vincentius nbi erit dat.
Jn lt o — e a e— Sulpic. et reliquae Edd. fiilc to , Vatic. fulto,
Fran. Ju lta e . Verum dedit Rodiana. Deinde hae Sulp. Cotton.
sed libratarn — Ita recte cum Sulp. Guelf. Wrat. Fran. Rodiana,
cum reliquae a locundo inde sed ad libratarn dedissent.
liheratam Cotton. Deinde designavit Wrat.
hnmores concrispantes — Sulp. humores crispantes. locundus
se interseruit, quod omittunt Guelf. Wratisl. Fran. Cotton.
Vincent. Deinde in aé're Cotton. Postea hoe potest signum J^ieri
Guelf. Wrat. Franeck. item Cotton. nisi quod is videri i^ro f i e r i
habet. Palladius: spectabis orientem et in quo loco crispum sub-
tili nebula aeretn surgere videbis et velub rorem sp artere, signo
aliqiio vicinae stirpis aut arboris praenotabis: nam constat sic-
cis locis ubi hoe f i e t , aquam latere. Compendium architecturae
cap. 5 ita h. 1. excerpsit; Ante solis ortum in locis, quibus aqua
quaeritur, aequaliter in terra procumbatur, et mento deposito
per ea prosp iciatur; mox videbis in quibuscunque locis aqua
lab eb a t , humores in aere supra lerram crispantes et in modum
tenuis nebulae rorem spargentes, quod in siccis eb aridis locis
f i e r i non potest. Quae si cum Vitruvio compares, facile in eam
AD L I B R I V I I I . C A P U T I. 1. 2. 95
suspicionem poteris incidere, in oratione Vitruvii verba aliquot
excidisse , alia truncata aut vitiosa esse. Primum enim Palladius
orientem spectare iubet; quod fieri necesse est; eamque ob cau-
sam Vitruvius ipse ante solis ortum procumbere lubet in terra.
At nunc vulgatur: prospiciantur eae regiones, ex quibus Auctor
Compendii retulit per ea prosp iciatur: quod magis etiam obscu-
rum est. Deinde subtili nebula unde Palladius, in modum tenuis
nebulae rorem spargentes unde Auctor Compendii duxit? Postea
in Palladio cautio adbibetur: signo aliquo vicinae stirpis aut
arboris praenotabis: cuius vestigium nullum adest hodie in Vitruvio.
Quod attinet ad verba postrema Palladii: constat siccis
locis ubi hoe f ie t , aquam latere: cum Vitruvius in sicco loco
hoe signum f i e r i posse omnino neget, interpretatione Palladii
sententia adiuvanda esse videtur. Sicca enim is loca dixit, quorum
superficies sicca apparet; contra Vitruvius locum siccum
voluit nos intelligeie eum, in quo venae aquae nullae omnino
latent.
2.
Item animadvertendum — Hinc Capitulum I I I exorditur
"Wratisl. Deinde gera pro genere Cotton. Postea et exilis est
aqua Vincentius, qui deinceps copia nee optimo sapore. Sulp.
ea erit optimo sapore. Palladius: sed terrarum genus conside-
rabis, ut possis v el de tenuitate v el de ahundantia iudicare.
Creta tenues nee optimi saporis venas creabit. Contra Plinius
de argilla; aqua semper dulcis in argillosa terra.
sed si inferioribus locis — Fran. Cotton. Guelf. Wratisl. si
omisso inferioris loei. W^rat. tarnen locis. Palladius: sabulo solu-
tus exiles insuaves limosas et spatio altiore submersas. Compendium
; in sabulone soluto tenuis limosa et insuavis, albiori-
bus locis mersa. Unde apparet particulam si olim in Vitruvii
libris lectam non fuisse; igitur eam seclusi.
In terra — et stillae — Vincent. In omisit, sequens et Sulp.
Fran. Cotton. Wrat. Postea inveniuntur exiles Sulp. Denique
qui ex Vincent.