' ♦ I
lHfli
•;
J i i
wr
t ,
i’
■ 524 C o M M E N T A R I 1
invltls Inseniit Tocunclus, vevnin putavcrit et a Vltvuvio profectmn.
Yei'um suhlato eo reliiiquitur lacuna , quae quoiiioHo sit iuteij^o-
laiula, postea vi.lchimus. Piius ciiim ile seiisu loei flisputcmus.
He<iidi.y siiut anidi a^^gliitiiuiti, qnihts- lui^uLae omnium inclu-
ditiilur ors;anoi'iim. ilaec convertlt Pei raltus ita : 11 y a cncore
d'au tres regies qni out des troiis qiti tiennent les ])ieds de I ous
les tiiyaiix. Sclliret is in annotatlone subiecta recte adinonult eas-
dein vegulas quae choiclagia fixa babent, quaeque buc illuci]ue im-
pclluiitur, Iniposllas flstulas babere non posse: quare Begulis
aliis suilt amdl agglutiuatl scribenfluni cenauit. Has legulas
locuin obtinere censet eius, quae in oi ganis nostris Gallice Ie
fa u x sommier appellatur. Ea vero forainina babet grandiora, quae
reciplant corpus tibiavuin , cuin foranilna inferiovis tabulae summae
{Ie sommier) minora sint, quibus induntur lingulae tlbiarum.
Dereipsa cumPenalto sentlt Meister, sed pro organorum sci iptum
niavult it7)mrzY?/n Neutram emendationein probare equldcm possuin.
Meisteriana quidem nee necessitatem ullam nee piobabilitatein
babet. In Penaltiana laudo equidem et admiror acumen ingenii,
ita tarnen, ut p\item virum egreglum , si cognitam babuisset ]iI)io-
rum script o mm lectionem, ubi deest, facile reperturum
fiiisse veram scripturam. In eius enim correctione non solum
illud dlsplicet, quod nova regula additur prioribus, nullo peculiari
vocabulo insignita, cuius mentio nulla fit ab Herone, sed contra
sernionis latini consuetudinein etiam anuli convertuntur in fora~
viina. Galiani securus de totius machinae stnictura , bunc locum
male vertit; e ne' regoletti v i son commessi g li anelli, a' quali
corrisjjondoiio Ie bocclie di tutte Ie canne. Rode Perraltianam
emendationein et interpretationem secutus locum ita reddldit: der
FP in d dringt aus den Kanalen in die Locker des darüber hefind~
lichen Pjeifenstocks, aiif welchen das Lfeifenbret geleimt ist,
in dessen Löchern die Mündungen aller Orgelpfeifen stecken.
Dicam nunc, qua ratione facile lacuna cuin libris scriptis oinisso
verbo z lellcta iiiteipoletur, ita ut sententia plane restituatur
et nulla dubitatio supersit. Insero igitur jiiononien wb., et totum
AD L IR R T X. C A P U T VTTT. 6. 325
locum ita iungo: Conthienlur supra tahularn foramina, quae
ex canalibus hahent egressum sp ir itu s : iis sunt anidi aggliiti-
n a ti, quibus lingulae omnium induduntur organorum. Praece-
dens spiritus sequens z/.r, sine punctis jiraesertim scriptum, facile
in conipendlo scripturae absorpsit. Foramina supra tahulain
baec eadein quidem sunt, quae sect. 3 nares dicuntur; sed nares
sunt et dicuntur in inferiore tabulae summae facie, quae spirltum
emiltunt; foramina vero supra tabulam surnmam spiiitum emls-
snm recipiunt et adinlttunt in tlliias, qnarum llgulae inditae sunt
foraminibus; supra vero tililac anulis circumpositis et adglutinatls
talmlae summae firmatae fuerunt. Fmendatlonem equidem tam
levem simul atque induljitatam putavi, ut orationi Vitruvii inse-
rere non dubitave-rim, ipsa tarnen literarum forma distinctara.
Postea non sine gaudio vldi eandem emendationein in mentem
venisse doctissimo l iu t tm a n n n Professor! Berolinensi, qui an-
notatlones ad Eclogas Pbysicas mecum conununicavlt multas eas-
que erudltlssimas.
Hac disputatione demum aperuisse mibi et lectoribus videor
vlam ad comparandas reliquas Vitruvianae fabricae cum Heio-
niana partes, in qull^us deflniendls ipse etiam cum aliis aberrav'e-
ram in Annotationilius ad Eclogas Pbysicas.
Heronls igitur flstula tiansversa culus foraminibus desuper
incumbunt tibiae, quae a paitibus inferioribus (intra fistulam trans-
versam) babent apposita glossocoma vel tbecas vel loculamenta,
quorum orlficla respondcntla inferioribus partlbus (vel ligulis)
tlbiarum obturantur operculls indltis ita, ut operculorum foramina
respondeant foraminibus tlbiarum, educta vero permutent et ob-
turent tlbiarum foramina; baec igitur fistula transversa recte com-
parari posse vldetur cum arcula Vitruvii, quae sustinet caput
machinae^ graece navóva povsmóv dictum. Heronls vero yXcsss-
Sóriopa respondent canalibus Vitruvii, opercula vero exemtllla
He ronis epistomiis Vitruvii. Tota igitur arcula intus canales
cum epistomiis et regulis epistoinla impellentibus includens yiavihv
povisinós appellatur; culus superior superficies summa tnhida