versehe melk, room Ig t; II. Tiffin („Lunchon”), 1 uur: linzensoep,
bouillon, schapebout op zijn Engelsch, Hongaarsche haché; ge-
braden kuikens, abrikozencompote, chinaasappelcrême, koffie, thee;
daarbij nog: koude spijzen naar verkiezing; gerookte Westfaalsche
hammen, metworst, mortadillen (kleine Italiaansche metworstjes),
rookvleesch, ossetong, kalfsvleesch, gevogelte, sardientjes, paling
in gelei, gerookte zalm, radijsjes, selderij, augurken, olijven;
salade (aardappels, gemengde groenten, tomaten, gevogelte), kaas
(Edammer, Zwitsersche, Lloyd). — III. Diner („Middageten”), 7 uur
’savo n d s: bouillon met rijst, vischfllet met kreeftensaus, château-
briand, gemengde groenten; ossetong op Poolsche wijze; gebraden
kalkoen, kersen, kropsla, chocoladepudding met vanieljesaus, gebak
met roomy's, vruchten, dessert, koffie, rV Als men daarbÿ nu nog
in aanmerking neemt, dat dit groote aantal uitgelezen spijzen
door Hamburger en Bremer koks op de smakelijkste manier toe-
bereid wordt en alles zeer overvloedig is, en dat voorts de wijn-
kaart eene daaraan evenredige keus aanbiedt van fijne Duitsche
en buitenlandsche wÿnen, dan zal men toch moeten toestemmen,
dat hier aan de hoogste eischen van een lekkerbek wordt voldaan.
Wat een „m a t é r i a l i sm e ” ! En welk een tegenstelling tot het
„mo n i sme ” van een idealistischen professor uit Jena, die aan
de eenvoudige Thuringsche „Kostbratwurst” en aan het geurige
„Rostbrätchen” gewend is! Wei is waar wordt dit eenvoudige maal
op offeraltaren — evenals die bÿ H om er us — in de vrije lucht
gebraden, gekruid door een frisch glas bier en door den heerlijken
blik in het groene Saaldal. Desniettegenstaande vond ik het doel-
matig, dit vorstelijk menu woordelijk over te schrÿven, eensdeels
om aan te toonen, hoe de „Noordduitsche Lloyd” er naar streeft,
ook de hoogste eischen van een lekkerbek te bevredigen, aan den
anderen kant, om door dit cultuurhistorisch document er aan te
herinneren, dat onze hedendaagsche „imperialistische” beschaving
ook in gastronomisch opzicht den smaak van den Romeinschen
keizertijd bedenkelijk nadert.
Het laatste stooinschip van de „Noordduitsche Lloyd” , dat veertien
dagen vöör het vertrek van de „Oldenburg” (21 Augustus) van Genua
naar Oost-Aziö van Stapel liep, was door den bpperbevelhebber der
Europeesche troepen in China, Graaf W a l d e b s e e , en zyn sta f geheel
bezet. Er bestond daarom vrees, dat ook ons schip ten gevolge
van het toenemende vervoer, dat de Chineesche onlusten noodig
maakten, geheel vol zou zyn. Dit was gelukkiger wjjze niet het
geval en in de eerste klasse bleef zooveel ruimte over, dat ik
gedurende de geheele reis tot Singapoer toe de mij toegewezen
hut aan bakboordszijde van het schip niet met anderen behoefde te
deelen — eene der grootste geriefelijkheden op längere zeereizen.
Het gezelschap van eerste-klasse-passagiers, meest Duitschers,
harmonieerde toevallig goed, zoodat het aan gezelligen kout niet
ontbrak. Behalve verscheiden dokters en rijksbeambten, die tot
doel hunner reis China hadden, bevond zieh aan boord nog eene
afdeeling van zes verpleegsters, die door het „Roode Kruis” naar
het hospitaal in Tsingtau uitgezonden werden. Wij hadden bestendig
mooi zonnig Septemberweer op onze reis en de zee zag er bij
gematigden wind zoo vriendelijk uit, dat slechts weinige lichte
aanvallen van de gevreesde zeeziekte voorkwamen.
De vaart door de Middellandsche Zee, die van 4 tot 9 September
duurde, frischte in mij nogmaals veel schoone herinneringen op,
die ik in den loop van 44 jaar bij mijn dikwijls herhaald bezoek
aan deze allerinteressantste zee bijeengegaard heb. Reeds bij het
vertrek uit het grootsche amphitheater, dat de haven van het
trotsche Genua omsluit, wordt ons oog getrokken door de prächtige
Riviera, dit kleurenrijke kustland, waaraan wij wel den voorrang
zouden kunnen toekennen boven alle andere deelen van Europa
ten opzichte van hare natuurschoonheid en schilderachtigheid. In
het Oosten verheft zieh de meer imposante Riviera Levante:
Nervi, Portofino, Rapallo, Sestri Levante, Spezia, Porto Venere; —
in het Westen de meer liefelyke Riviera Ponente: Pegli, Sestri
Ponente, Savona, San Remo, Mentone, Monaco, Villafranca,
Nizza enz. De talrltjke inhammen dezer heerlijk schoone kust verbergen
een verbazend grooten rijkdom schoone en interessante