L. À P U L E ! !
IO
1/
ornatus , accedis huic fabul* > Ego verô, inquam, nihil impoffibi-
Ie arbitror ; fed1 utcumque fata decreverunt, ica cunita mortalibus
provenite. Nam & mihi & tibi , & cun&is hominibus multa uiu-
venire mira, 8c poenè infefta ; quæ tamen ignaro relata fidem perdant.
Sed ego & credo hercules, & gratas gratias memini, quod le-
pid* fabulæ feftivitate nos avocavit : alperam denique ac prolixam
viam fine Iabore & tædio evafi. Quo oeneficio etiam ilium vedto-
rem meum credo lætari, fine fatigatione fui me ufque ad iftam civi-
tatis portam non dorfo illius , fed meis auribus proveito. Is finis
nobis 8c fermonis 8c itineris communis fuit. Nam comites utrique
ad villulas proximas lævoriùm abiere. Ego vero quod primum in-
grefliii ftabulum confpicatus film acceffi, & de quadam anu caupo-
na illico percontor : Eftne,inquam,Hypata hæc civitas ? Annuit. No-
iti-ne Milonem quemdam è primoribus’ Arrifit. Etverè,inquit,iftie
primus perhibetur Milo, qui -1 extra urbem totam, & pomoerium colit.
Remoto, inquam,joco,parens optima, die, oro, cujatis fit,& qui bus
I n t e r p r e t a t i o.
p o rts tu i in d ic a n t i habefne fid em h uic
fa b u la ? Q u a n tum a d m e , in q u am » e x -
ifiimo n ih il non pojfe f i e r i , J e d omnia
contingere hominibus p ro u t f a ta confii-
tu e r in t. Pupo en im m ih i tib iq u e , (^»
u n iv e rfis m o rta lib u s p lu r im a vulgo a c -
c i dere a dm ira n d a , & qu a fe r e n u n -
q u am co n tig e r in t, qu a ta m e n , n a r r a ta
cu ip iam in e x p e rto , am i tta n t fid em . A S i
ego p rofefto , f a h uic habeo f id em ,
g r a te s habeo m a x im a s , q u ia nos te n u it
a tten to s v en u fta te fa c e ta fa b u la : poftre-
mo emenfus fum fca b rum & longum it e r
a b fqu e laffitudine fa ftid io . Ob quod
b en e fa ftum a r b itr o r hunc quoque meum
equ um g a u d e r e , cì:m p e r v e ftu s fu e r im
a d hanc u fque p o r tam u rb is non dorfo
e ju s , f e d m e is a u rib u s. ï b i te rm in u s
f u i t & colloquii noSiri > v i a commun
is. N a m ambo v i a fo c ii d eflex eru nt a d
propinquos pagos fin ifiram p a r tem v e r -
fu s . Ego a u tem v e n t a d p r im um d i -
v e r fo r ium qu o d fu b ir e p o tu i : & q u a r t
è v e ftïg io à q u a d am v e tu la fia b u la r ia :
E ft-ne , in q u am , hac urbs H y p a ta ? Ilia
a ffirm a v it n u tu ca p itis . A g n o fc if-n eM i-
lonem q u em d am in te r p r im a r io s hinc
cives ? A d hac ilia r if it $ E t , m e r i to ,
a i t , ifte M ilo p r im a r iu s d ic itu r , q u i
h a b ita t e x t r a p omoerium > & e x t r a to*
tarn c i v ita tem . Seclufâ , in q u a m , ca -
v i l la t io n e , d i e , quafo , m a te r o p tim a »
& cu ja s f i t , & in q u a domo h a b ite d
N o. t a
m o n ftra n t, o rn a tu s. ] Onomafticon v e in
s Pricajo laudatum : h a b itu s : wifx a .
h a b itu d o H.xc ad corpus, llle ad
ea qua: propter corpus , hoc eft , ad
▼eftimenta, proprie pertinet. Similiter
utrumque ufurpat Nofter infra, 1. 9. q u i-
d am procerus , , u t in d ic a b a t h a b itu
s h a b itu d o , mile s b legione , See.
1. ZJtcumque f a t a d e c re v e ru n t. ] F a -
tum , inquit Gellius lib. y, cap. z , ex
Chryfippi fententia, eft fem p ite rn a q u a d
am , in d e c lin a b ilis re rum fe r ie s .
Hyginus F a turn ex N o ite Sc Erebo
natum ait. Fulgentius vero Parcas ip ù ii
f a t a vo c a t, eaque tria elle a i t , quem
vide Mythol. 1. 1.
2. E x t r à urb em & p omoerium co lit. ]
P om oerium ex Tito Livio lib. 1. locus
fuit tam intra quàm extra urbis mu-
rum , quem antiqui in condendis ur-
bibus augurato confecrabant, neque in
eo ullum extrui ædificium patiebantur.
Unde fa ftum , u t , quotiefeumque Roma
amplior fafta eft , p om oe rium prò latum
fuiflè di&um fit.
M E T A H O R P H O S . LIB. I.
idiverfetur *dibus. Vides-ne, inquit, extremas feneftras , quas foiis
urbem proipiciunt, & altriniècùs fores prdximum refpicientes 1 an-
giportum 2 Inibi ifte Milo diverfatur , ampliter nummatus 8c longè
opulentus, verùm extrem* avariti*, & iòrdis infim* infamis homo:
foenus denique copiofiim I fiib arrhabone ? auri & argenti crebriter ex- J
ercens ; exiguo lare inclufus , 8c 4 aerugini femper intentus ; cum
uxore etiam calamitatis fu* comite habitat. Neque pr*ter unicam
pafeit ancillulam : 8c habitu mendico ièmper incedit. Ad h*c ego
rifu fiibjicio : Benigne, inquam, & proipicuè Demeas meus in me
confiiluit, qui peregrinantem tali viro conciliavit, in cuius hofpitio io
nec fumi nec nidoris nebulam vererer. Et cum dido modico fecùs
progrefliis , oftium accedo , 8c f januam firmiter oppelliilatam pul-
lare vocaliter incipio. Tandem adolefcentula qu*dam procedens,
Heus tu , inquit, qui tam fortiter fores verberafti, 6 fub quafpecie
I n t e r p r e t a t i o.
C e rn is-n e t a i t , has u ltim a s f e n e f t r a s , |
q u a forinfecus Jp e f t a n t a d u rb em , & j
ja n u am iftam e x a lte r a p a r te , q u a r e - j
f p ic it p ro x im um anguflum v ic um ? ll l i c I
h a b ita t M ilo ifte v a l d e p e cu n io fu s, ■
m a x im e locuples, f e d laborans in fam id
fum m a p a r c i t a t i s , e x trem a rum fo r -
d ium .* den iqu e fape exercens u furam
u b e rrim am acceptis p ign o ribu s a u r i &
a r g e n ti, conclufus anguftd domuncula ,
& perpetuo incumbens rub ig in i iiiorum
nummorum, cum conjuge e tiam p a r t i -
cip e fu a m ife ria . N e q u e a l i t quenquam
p ra te r u n am fam iilam •' fem p e r am -
b u la t o rn a ta mend ic i. Ego refpondeo
a d il la verba cum joco .'D em ea s meus
lib e r a lite r & Jplendide m ih i p r o v i d i t ,
q u i m e peregre euntem com m en d a v it
e ju fm o d i homini , a p u d qu em d um d i v
e r te r em> non me tuerem caliginem fu m i,
neque odorem culina;. A tq u e hoc d ifto
p a u lu lum pro ced o , & vqn io a d ja n u am ,
coepique cum clamore tu n d ere fo res v a lid
e occlufas p ejfulis. T an d em pu e lla
q u a d am progredì tu r , wjÈfik H eu s tu ,
a i t , q u i p u lf a v i f ti tan to im p e tu no-
f lr am ja n u a m , quo pignoris genere datai
N O T A
1. An g ip o rtum . ] Ec angiportus eft
vicus anguftior , Sc pleruinque curvus.
Fuit autem angiportum vel pervium,
quod exitum haberet in aliquam viam,
yel impervium, quod careret exitu. Sic
enim apud Terentium in Adelphis.
S Y R . ESI a d hanc man um fa c e llu m ,
ib i angiportum propter e S i, See. h a cp e r-
g ito . D E M. I d q u id em a?igiportum
non eSi p e r v ium .
Unde liquet fuiile 8c p e r v i a y Sc im p e r v ia .
Angiportus impervios fu n d u la s vocatas
fuifle ait Varro lib. 4. de Lingua Latina.
2. Sub arrhabone. ] Griecum eft yo-
cabulum Melius dici Latine
a rram quam arrha b onem ait Gellius, Jib. xc.
) ' & a rg en ti, ] Vaforum Sc or*
namentorum ex auro Sc argento,
4, Æru g in i. J Ærugo propriè eft ru*
bigo æris [ v e r d de g r is ] flcut ferrugo9
? ferri. Sumitur hie pro ipfo ære , five
: pecunia longo fitu rubiginoià.
y. J a n u am pu lfa re v o c a lite r incipio, J
Id e f t ,p u l f a r e ja n u am , & f im u l a li -
quem evocare q u i a p e r ir e t. Qui mos
erat pulfantium. N il 'frequentius in
Comoediis , quàm eos, qui puliànt fores
, fimul clamare : Ecquts in adibus
eSi ? H eus ecquis h ie eft ? Ecquis hoc
a p e r it oSlium ? Ecqu is e x i t f
6 . Sub q u a fp ecie m u tu a r i cupis. J
D . Hieronymus in Mattha:um cap. 1 1 ,
P o fu e ran t nummularios q u i mu>uam
fu b cau tiçn e dareni p e cun iam . proque
ufuris a c d p icb a n t v a r ia s Jpeç ief.
D iij