ayo I . APULEI I
pitator, argumentufn explorando fanitatis mea: tale eommonftrat ^
teris : ut aqua: recentis completam pelvem offèrrent potui meo. S(
fi in trepidus, 8c more foli to fumens , aquis allubefcerem ; fanum me
atque omni morbo fcirent expedicum : contrà vero, 1 fi vifum qJ
tadiutoque laticis vitarem ac perhorrefcerem ; pro comperto, j
xiam rabiem pertinaciter durare. Hoc enim libris. etiam priftinis pm
ditum , obfervari folerq. Ifto placito, vas immane confeftim aqn¡
perlucid* de proximo petit* fonte , contantes adhuc , offèrunt milj
At ego fine ullà morà progredii s , etiam obvio gradu fatis fidente]
pronus , 8c totum caput immergens, falutares veré . equidem ill]
aquas hauriebam. Jámque & plaufus manuum, & aurium flexusj
ductum capiftri , & quidvis aliud periclitantium, placidè patiebar
quoad contra vefanam eorum pr*fumptionem , modeftiam meam
quidò cundfis approbarem. Ad iftum modum vitato 2 duplici peti
culo, die iequenti rursùm divinis exuviis onuftus , cum crotalis,|
cymbalis circumforaneum mendicabulum producor ad viam,
paucis cafiilis , atque caftellis obetratis , divertimus ad quempiaj
pagum urbis opulent* quondam , ut memorabant incoi*, inter
mi ruta veftigia conditum. Et hofpitio proximi ftabuli recepti, cognof.
cimus lepidam ? de adulterio cujufdam pauperis fabulam : quatti vJ
I n t e r p r e t a t i o.
Nei
in d ic a i relìquie h uju fm o d i rationem ob-
f e r v a n d i a n fa n u s efftm : u t n itnirìtm
ojferrent m ih i a d bibendum v a s plenum
a q u a recenter haufitt. & J ì libens ac-
cèderem a d etqusu abfque timore , hi
b erem que fecn n d ttm meam con fu etu d i-
d in em ; agnofeerent m e ejfe fa n um , a tqu
e lib e ra tum ab omnt eg ritu d in e . Cont
r à v e ro , f i fu g e r em , ac re fo rmid a rem
uJfeÉtum . & ta&um liq tto r is illms ;
munì fi-¡turn clic nocuum fu ro r em adhuc
to n fia n te r du ra re . I d quippe fc rip tum
effe in a n tiq u is lib r is , & e x p e rien tià
comprobar i . I* rebato hoc confili© , ob-
j t e tu n t m ih i f i a t im , adhuc d u b ita rn e* ,
va * ingens plenum a q u a limpidiffimd.
h aufià ex proximo fon te . Ego v e r o ,
cum p r o tin ù s . procejjijfem ipfis o b v iym
cura f i t t magna J iti , hibebam illas aquas,
m ih i q u id em r e v e r á fa lu ta r e s > in c linans
me ■> tntingens to tum capiti
fam q u e tra n q u ille fe r e b am & pai
me eorum m an ibu s , & remulceri
hi aure s , & me du c i ca p iftro ,
q u id a liu d faciebant expe riendi pit
i a i donec manife fte probarem orni
bus meam m an fu e tu d in em , conti
fa n am opinionem > quam d e me pnccn-
ceperant. S ic elapjus è gemino diferì-
m ine , poftero d ie ite rùm e ducer
i t e r , oneratas fp o liis D ea , cum croi
Mm & cymbalis mend ica turus per vi-
cos. M u ltifq u e p e r e r r a tis domunctà
mitico rum , & casìeUis y venimm I
v ic u m qu em d am ex ftru ftum imer m
nas u rb is* qua d iv e s olim fu e r a t,
incoia refereb ant. Cumque nos reccfijì
mus in p ro x im um d iv e r fo rium , aùÉ
v im u s fa c e tam n a rra tìon em de am
te rio cu ju fd am panpjeris : quam m
i . S i v ifum contaftumque la tic is v i ta
rem , & c . ] In morfis ( inquit Plinius )
le th a lts aqu& m e tu s eft. Unde eciani
hic morbus Gra:cis ù jp .fo& t* dicitur.
z . D u p lic i periculo. ] Ilio namque,
quod à coquo ipfi impeaderat, fecand*,
coxa; ¡ Sc h o c , quod propter vefanam
©pinionem furons . iùbiverat.
3. D e a d u lte rio cu ju fd am p jm
r is . ] Obferva hìc a d u lie rium pro con*
tumelià iliaca viro per uxoris sM
cerium.
ME TAMO R P H O S . LIB. IX. lm
itiam cognofcatis volo. Is gracili pauperie laborans, fabriles operas
crebeudo, parvis illis mercedibus vitam tenebat. Erat ei tamen uxor-
dula etiatn fatis quidem tenuis & ipfa, verumtamen poftremà Iafcivià
femigerabilis. Sed die quàdam , dum maturino ille ad opus fuiceptum
pfeoficifcitur, ftatim latenter irrepit ejus hofpitium temerarius adulter, j
Ac, dum Veneris colluftationibcis fecuriùs operantnr : maritus igna-
j^s rerum, ac nihil etiam tunc tale iuipicans, improviius ho/pitium
■petit. Jàmque claufis & obferatis. foribus , uxoris- laudata conti-
»tatia , januam puliat, fibilo etiatn pr*léntiam itram denuntiante.
T!iinc inulier callida, & ad hujufmodi flagitia perailutula , tenaciili- 10
éis amplexibus expeditum hominem, dolio , quod erat1 in angulo
imiobrutum, fed aliàs vacuum , diflimulanter abfcondit : & patefa-
liis sdibus , adhuc introeuntem maritum aipero ièrmonq accipit ; Sic-
jp e , vacuus & otiofus , infmuatis manibus arnbulabis mihi, nec,ob-
ija confueto labore, vit* noitr* proipicies , Se aliquid cibatui para-
bis? at ego mifera 2 & pernox & perdia lanificio nervos meos cou-
tprqueo, ? ut intra ceilulam noftram ialtem lucerna Iuceat. Quanto
I NTERPRETATIO,
Vis etiam f e ir e . Iß e angufià admodum I **%. Pret f u s , 'locando operas ju a s a d
mbricandum , fu f ie n te b a t v i ta m fitam
mercedulis , quas inde percipiebat. H a -
fiebat tamen ille uxorem , ipfam
qjfidem e tiam p au p e rcu lam . f e d tamen j
■mmfam ob fum m am tm p ttd ic itiam , j
Al 1 quodam d ie , d ttm ille ib à t mane I
I e tiam fignìficans f e adefie. Tune m u .
Her a f tu ta , & fo le rtiffim * a d ta ita
crim ina , ex p lic a t hominem ex fui*s
ardtijfìmis complexibus , & eum cldm
o c culta i fu b d o lio , quo d e r a t m e d ia f u i
p a r te defoffum in angulo , f e d tamen
inane : & , a p e r ta domo , ob ju rg a t e tiam
tn tran tem v i ru m v e rb is g ra v io r ib u s :
lta -n e [ inquit j incedes m ih i inani* ^
& otiofus , m an ibu s in Jìnum condi t i s,
ñeque incumbes fo t ito operi , ut p r o v id
e a s nofiro viebui , a liq u id nobis
emas quo d e d a mus. A t ego in fè lix d í g
ito s meos nodìe d ieque exsrceo vend a
la n a , u t fa ltem lampas lu c ea t in nofira
domuncula. Q u a n to fo r tu n a tio r me eft
Opus, q u o d fu fe e p e r a t, a d u lte r v a l - de eudax protinus f e p en e tra i cianca- j
mm in e ju s dpmam. D um qu e Veneri
m n t operam a b jq tte m e tu . m a r itu s de
m r o v i f e r e v e r titu r domum , nefeiens
iftid g ereretur , n ih ilq u e fiifp icans f i -
ntle. Laudanfque continentiam fux u x o - .
f i t , e.ò quòd videret fo res ja m claufas i
ttque objeratus , p u lf a t ofitum . fib ilo j
• ì- In angulo fem io b ru tum . ] Plin. ¡ tìoni ceßtjfe v id e r i.
■X 14. cap. z i. M itio re s- piago, d o liis ] lo
z* i r p e rn o x , & p e rd ia . 1 S ic lib. t,
W>dunt ■( ) in fo d iu n tq u e tl r r o i E t per. " ' '
■tata . f - J n.— - «"./•* —
ernox , nsc in te r am -
. a u t a d portionem f ttu s . Et p.iulò | p le x u s conjugales définis cruciata*. Ad
■ raj f r é t i l l a v in a demijfis in t e r - 1 quem locum vide qua; notayimus pag.
WL* j fa r v an d a , v a l id a expofitis. [14 6 .
us ie g e 76. ff. de Còntrahendà 3. U t in tr a c e ilu lam , &c. ] Id c f t ,
Ù iT T l^rr* ' venc^^onc : Eìolia in hor- ut habeamus unde ema mus oleum aleni
^ 5y'ftfaiP* » f i non fu n t n om in a tim in dæ lucerna;.
ttionc excepta , horreorum v e n d i