+ g l L A P Ü L E I I
frueum illecebras interdica. Igitur & occulta non minus, quam tetra
Se horribilis , pletumque noótibus vigilata , Se tenebris abituila,
& arbittis folitaria, & carminibus murmurata. ' cui non modo fer-
vorum , verum edam li berorum fauci adhibentur. Et tu quindecnn
. fervos vis interfuille ? Nuptix-ne illx fuerunt, an aliud celebratimi ofh-
cium an c o n v i v i u m tempeftivum ÌQuindecim fervi facrum Magicum
participant, 1 quali Quindecimviri facris faciundis creati. Cui tamen
rei tot numero adhibmlTem, fi confcientia unius multi funt ? Quin-
decim liberi homines 4 populus cft : totidem fervi, famiha : totidcm
I n t e r p r e t a t i o.
c * » t i,ti ,» e t f ii ' tu m . g tu q s t e proinde
non minu s a b fto n d ttu r , q u am d iru e ft
& a b ominanda » f AP**s exercetur
v ig ila n d o p e r noBem.obfiurì ta te teBa.de*
Ili tu ta le ft, b u s , & peragitur Jufurrss tn -
cnnta tionttm , « d V»*m M usttu r o fe -
r à paucorum non f e r v e rum modo , fo d
n e l ingenuorum quoque . T u v e ro v i s
qu in d e c im fe r v o s ndfuifft ì A n fu e r u n t
ills, n u f f a , un u liu d officium p e ra -
B um > a n co n v iv ium tem p e ftiv um ì Qttin~
, d e c im f am u li confiti fu n t carimoniarum
M a g ica rum » v o lu t i Q u in d e c im v ir i
e le tti a d f a e r a p e ragenda. A d q u id ta -
men ufus fu ijfem to tC e t v i s . f i v e l unus
con]cius p lu te s f in t quam expediat ?
Q u in d e c im h om im s ìtb eri ctintfifuunt
populum • to tid em fam u li conilituunt
\fum ilia r » : to tid em fervi l ig a ti conili*
N o T Æ.
fieri pofle, & revetà faftas patabant.
VirgtI. in PharmacecitriÄ :
A tq u e fa tu e a l t i v i d i tra d u c e te
m tftis .
Omitto Plin. Ovid. Titmllum , & alias
qui rei hujus meminenmt.
T. C u i non m o d i fe r v o r tim , v t r ì tm
e tìum liberorum puuei adbibentuT. J T e ile
Philone,in commentario, quo probat
omnes , qui virtutem coltnit , elle
liberos. Athenienfes mancipia (ira ex- |
clutiebant, cilm rem divinam Furiabus
facerei». Minutius Felix Iti O Äuvio.
e t iam fe r v o q u ib u fd am curimoniis in -
tereffe p ia n tia te fla g ìtittm cft.
i . A n c o n v ìv ili}» tem p e fìivum . ] Tur-
nebus Adverfariorum lib. 6. cap. 16.
exponens hunc Apuleii locum , & alio?
tres Ciceronis in Verre i» , de Seneitu-
te & pro Marena , ait : c o n v iv i um
tem p e ftiv ttm ejfe , quod ncque f it d e d i a
f r ta m tu r p e , & n e q u am , & ra ttm fe -
f i i v m n h a b e b a tttr de d ie c o n v ìv ia a g it
a r e ) neque in multane ttocfem- predtt-
c i tu r , f e d qtlod' tempore fiso fit, Cól-Uri
vero intemp'eftivum. Ad tempeilivum
quoque co rivivrà m pertinuiiFe iufpica-
tur,ut diebus quibufdam, putì fcfläs,
agitaretur , potiils quàm aliis.
ey.tofi g n ttn d c c im v ir i fa c r is f a •
cistndis c rea ti ] Duumviros primilm
facris faciundis creavir Tarquinius Su-
perbus.vel (u t quidam voltmt ) Tru-
quinius Prifeus , occafioni Ubrorum Si-
byllmorum, qiios eitaerat, quofque eis
enfiodiendos tradidrt. polle* pro Uuum-
viris illis creati funt Decemviri, quorum
effet idem munus, permanferumque p
ad u f q u e Sulla: tempora, qui alios quin-
que primus addidiilc ereditar, Se effécifle
i Quindecirnviros (àcris faciundis.^ li li-
bros Sibyffinos cuftodiebant , cumque
ex Senatufconftflto adeundi eifent , adì-
. barn, ir ,q u i fegiflem, Senatur renuntia-
j bant, ludos feculares" celebrabant , pò- I flremò ea omnia peragebant, qua: Si-
■ byljinorum librprum jufl'u erant pera;
^ gcnda,
4. Populus e f t .] Hoc eli , pagtts. Attici
A il teas' vocanf pagos fitos. Qtainde-
cim feilieet viros liberos, hoc eft,patres-
familias, cum omni fibi fufedità famili»
ad pagum conflituendem fuifèciifé per*
quam verifimile eW.
f. T o t id em f e r v i fu m ili a . ] Immò s
pauciores.
v in ili,Tetgaftulum. Anadjutorio multitudoeorum neceffatia fuit, qui
diutine holtias luftraleis tenerentl A t nullas hoftias nili gallinas nonìina-
ftis.1 An ut grana thuris numerarent 1 an ut Thallum profternerent ì
Mulierem etiam liberam perduftam ad medomum dixiftis , ejufdem
Thalli valitudinis,quam ego pollicitus firn curaturum : eam quoque {
rncantatam à me corniilTe. Ut video , vos ìpakeftritam, non Magum
accufatum venillis : ita omneis , qui me accellèrint, dicitis ceeidiilè.
Negavit tarnen quærente te , Maxime , 4 Themifon medicus, à quo
millier ad infpiciendum perduila e l i , quidquam ultra paflam , nifi
quælillè m e, ecquid illi aures obtinnirent, & utra earum magis : ubi
refponderit, dextram fibi aurem nimis inquietai», confeftim deceffille.
Hìc ego, Maxime , quànquam fedulò impræfentiarum à Iaudibus sufi
tempero, necubi tibi ob caufam iftann videar blanditus, tarnen foler-
tiam tiiHUr in percontando nequeo quin laudem. Dudum enim edm
agitatentur hæc, Se illi incantatam mulierem dicerént, medicus, qui
abfucrat abnueret, quæfifti tu nimis quàm prudenter, quod mihi emo-
lumentum fuerit incantandi f refponderunt, ut millier rueret. Quid deinde?
mortua eft ? inquis : negàrunt. Quid ergo dicitis ? quod Apuleii
commodum, fi ruiifet ? ita enim pulcrè ac perfeveranter tertiò qu«e-
I NTE R P R E T A TIO.
tuuntf erg a fiulum. N um t an t us com m
numerus nccejfarius f t u t a d tm x ilium ,u t
fcilicet ten e ren t d iu v iB tm a s lu ftra lc s t
Verum nullas v iB im a s n om in a vifits n tfi
g a llin a s. N um u t n um e ra ren t micas
thuris f num u t d e jic e ren t T h a llum I D i-
x ifiis e tiam foeminam ingenuam , labo-
rantem eodem morbo , quo Th a llus , de-
duBam fu ijfe a d me in meam domum,
quam promife rim me fa n a tu rum • & i l
lam e tiam cecidijfe in c a n ta tam a m e .
Q u a n tum v i d e o , v c n tfiis accufatum lu -
Batorem , non autem M a gum * quando-
quid em d ic itis corruijfe om n e s, q u i a d
me v e n e r in t, A ttam o n Themifon me-
dicus , q u i a d d u x it foeminam illana ad
me s u t eam infpicerem , d i x i t , cum tu \
m m in te r r o g d fti, o M a x im e , n ih il a liu d
ei contigiffe, n ifi me rogdffe num aure s
IQ
ei tin n ire n t , & u tr a ea rum magis tinnirei:.
jEam a u tem , citm refpondiffcp
d e x tram an rem f ib i n im ittm tu rb a v i
tinnitu, B a tim a b iìjfe, 0 M a x im e q u am -
' v i s fiu d io se abfiineo in prafehs à tu ts
preconi is , ne v id e a r a lt quo modo t i b i
a d u la v i p ropter banc l i t e m , non poffum
tam en qu in p red tc em tu am fa g a c ita tem
in interrogando. J am p rid em enim cum
| hac d ifp u ta r e n tu r , & illi a ffirmarent
foeminam fu ijfe in c a n ta tam , medicus
autem, q u i pr&fens f u e r a t , id n e g a r e t ,
tu fe ife ita tu s es prudentifpme fa n i,q tta r »
u tilita tem ego percepertm e x in can ta -
tione ? refponderunt^, u tfoe m in a caderer,
Q u i d pofieà ? ( a is ) an o b iit ? n eg a ve -
runt. Q u id n am ig i tu r , d ic itis ? quanam
m i l i ta s rediiiTet a d A p u le ium , f i muflier
ilia cecidijfet in am f ie te rtio in te r -
6. Erg a fiu lum. ] GloiTa; Philoxenl:
Ergafiulum tnfms ¿v à oi J\,oua>J) e*f-
} d M . lo cu s, in quo v in B i operantur.
7, A n u t g ra n a th u r is n um e ra ren t? ]
jPricæus vult legi mundarent. Ex ilio
Ennagii in pari argumento AißayaTu
%crJ)>ov Haßctf/'rctf' Cùm purgaffet mi-r
cam fe u g ranum th u ris,
7. P aU ß r itam . ] Athletäm, qui>quot&
quot fe acleunty humi profternat,
8. Themifon medicus. J Apuleii fer*1-
vus , de quo jam iùprà.