4jo L . A P U L E I I
Et adhuc, hetculè, non fati« novi. Id adeò fa&um, quod & tu ruftr.
cando obfcurus es ¡ 8c ego difendo occupaci«. Ita & tibi umbra
ianobilitatis i à probacorc obftitit : & ego nunquam ftudui malefatta
cuiufquan» c o g n o f e r e ifed femper potáis duxi mea peccata tegere
> quàm aliena indagare. Itaque hoc mihi adverfum te ufuvemt, quod
qui forte conftitit in loco lumino conluftrato , atque eum alter e tenebrò
profpe&at. Nam ad eundem modum tu quidem , quid ego in
propatuio& celebri agam,facile è tenebra tms arbitraos: cum ìpfe,
ìmmilitate abditus & lucifuga,non fis mihi mutuò confeicuus. Ego,
- adeò fervos tu an habeas ad agrum colendum , 1 an ìpfe mutuams
i0 operas cum vicinis mis cambias , ñeque fcio , ñeque laboro. At tu
me fcis eàdem die treis ? Oeac manUmifxlIè. ìdque mihi patronus tuus
inter estera à te fibi edita objecic, quanquam modico pnus dixerat1
me uno fervo comité Oeam venifle. Quod quidem velim mihi re-
fpondeas, qui potuerim ex uno treis manumittere, nifi Se hoc Magi-
I n t e r p r e t a t i ^
tu non pojjis v ic ijjlm a me v i d e r i ,
GÙm fis occultus propter tuam ignobili*
ta tem » & fu g ia s lucem. Ego porro ne-
que fcio , neque feire cupio , u n tu hab
eas f e r v o s a d colendum agrum tuum,
an tu ipfe permute s operas tu a s cum
i tu is v i c in is . A t tu f c is m e libertatem
I dedijfe tr ib u s fervis O ca eodem d ie . &
tu u s a d vo c a tu s hoc m ih i o b je tta v it
in te r a l i a , q u a tu ipfum docueras , li*
cet d ix iffe t p au to an iè , me venijfe Oeam
com ita tum uno tantiím f e r v o - Quod
qu id em cupio u t m ih i re fp on d ea s, qttt
p a tto f o tu e r im m an um itte re tre s , ex
uno » oacm habebam » n ifi hoc quoque
o c certe p a rttm adhuc fe to , H o c fa ttum efi
p ro p te red qu o d & tu ru r i v iv e n d o p a -
rùm notus es , & eg ° oecupatus fum
ttu d i is . Sic obfcuritas tu a ig u o b ilita tis
im p e d iv it quominùs o b fe r va r e r is : &
ego n un qu am c a p iv i fe tre c rim in a cu*
ju fq u am i fed fem p e r e x i f i im a v i f a t iu s
effe occultare m*a d e l itta > q u am t,n-
v e i l i g a re a lie n a . Hoc ergo m ih i a c c id it
centra te , quo d accidit ci * q u i fo rte
v e r fa tu r in loco illu ftra to luce , dum
a lte r eum profpicit e x loco obfcuro. Ea^
dem en im ratione tu q u id em f a c i le
o b fe rva s e x tu a o b fcurita te q u id f a -
e iam in aperto & f r e q u e n ti loco • cum
N O T iE.
an albus
Similiter X>ha?drus i
TJnde tlla f e i v i t , niger
nafeerer ?
yf probatore o b fiitit. ] Xta reponit
Cafanb. ex edit. Romanä. Elmenhor-
jftius ex duobus Florent. codd, d p ro -
b a tio n e o b t t i t i t , quod in idem recidit.
fignificatque, quod in interpretatione
opreffimus. Sic di<äum d probatore ob-
t f a v e , inquit Caiäub. ut apud Gr*cos, %fV'7TTtlV & KfVWTt&tU OfTCO TJVOS. Sl-
mile etiarn eft iliud Ciceionis d Sole
abejfe, Probat or hie explorator , ©bfti-
vator ; Sc pro b a tio exploratio.
> Av, i - h t» mutuarias otcras CHM VI*
einis tu is e *m iia s . ] l à e f t , an t o , ciìm
fervos non habeas , neque poffis foto
agrum tuum colere, cura vicinis aqut
pauperibus ita. paciicaris , ut ilU in t»
opere te jnvent, & tu viciflìm eos ja-
ves in filo feciundo. Cambire verns ver»
bum e f t , qaod hic commutare figniB'
c a r , aìiìs etiam p u g n a r e , i t e r inebotth
fieStere : unde & campfo. u.trumque *
G iaco »•
j . O ca . ] Urbs eft A&ica; in eà »
gione,quam Augjlas incolere ait Pb
ji iu s , lib. f . cap. 4. inter S jtttk V».
jorem & minorem.
A P O L O G I A . 4i l
cum eft ? Tantam-ne efiè mentiendi ca:citatem dicam , an confuetu-
dinem ? b’"mit ^pttleiHs Oeam cttm tino fervo. dein, pauculis ver bis
intergannitis, Apuleitts Oca uni die treit manumifit. Ne illud qui-
dem credibile fuillct, cum tribus venifle, omnes liberàffè. quod tarnen
fi ita feciflèm, 1 cur potiùs treis fèrvos inopiat fignum putares, S
1 quam treis libertos opulenti ac > Neicis profetilo, nefeis , ./Emiliane,
philoiophum acculare , qui famulitii paucitatem opprobraris : quam
ego gloriae causa ementiri debuiflem. quippe qui feirem , non modo
philolbphos, quorum me leòlatorem fero,verum etiam 1 Imperatores
populi Romani paucitate iervorum gloriatos. Ità-ne tandem ne h*c 10
quidem legere patroni tui 5 M. Antonium coniùlarem folos otfto ier-
I vos domi habuilß ; 4 Carbonem vero illum , qui rebus potitus eli,
I inno minusjAtenim 6 Manio Curio, 7 tot adoreis longè inclyto, quippe
I n t e r p r e t a t i o.
[ .z ä u m e ß a r t e m a g i c a ; Ppteft-ne fieri
I u t t a n t a c& c ita s a u t p o t i ù s c o n f u e tu d o
\ m e n t i e n d i cuiquam fi t - ì Apuleius venit
Oeam cum uno fervo ( iaquit adroca-
tus ) d e i n d e , a l i q u o t v e r b i s e f f u t i t i s ,
Apuleius manumific tres f e r v o s O e «
kino die. N e h o c q u i d e m f u i j f e t v e r s ß -
\m i l e , m e v e n s j f e c u m t r i b u s ièrvis , &
eos m a n u m i f i j f s o m n e s# q u o d t a m e n f i
l e f e c i j f e m , q u a r e c r e d e r e s p o t i ù s t r e s
t r v o s e ffe a r g u m e n t u m e g e t t a t i s , q u d m
1tres p n a n u m i f f o s efle argumentum d i v i -
[ tia r um ? N e f e i s f a n é , o J E m i l i a n e , n e f e i s
U u om o d o p k i l p f o p h u s f i t a c c u f a n d u s , f i - ■
q u id em o b je c ifii mihi p a u c ita tem f e r -
v o r u m » q u am ego debuijfem fingere g lo -
r ia c a u sa , cum comper tum, habe rem non
fo lum philofophos , quorum profiteor me
effe f e t ta to r em , f e d e tiam Duc es populi
Romani la u d i du x iffe f e habere paucos
fe r v o s . A n tu i p a tro n t ne h&c q u id em
legerunt ? Af. An ton ium virum confula-
rem habuiffe domi tan thm octo fe r v o s ?.
illum v e ro Carbonem > penes quem
fum m a rerum f u ’t t , habuiife p an c io -
res uno ? M a n ium v e ro Curium v a ld e
d a r u m to t v itto r iis > utpote q u i tr i um -
N o t je.
. .. Cu r p o tiù s tre s f e r v o s inopia f i -
~num p u ta re s. ] Nempè objecerat Apuleio
./Emiliani patronus, ranquam inol
i & iordium argmnentum , quòd
|res ièrvos tantum adduxiflct Oeam.
ui fané numerus ièrvotum illis tem-
oribus exiguus erat , edm nonnulli
ulta millia eorum haberent.
t. Q u dm tres lib erto s o p u len ti* ,]
^ i a trium iervorum manumi/fio te
ari videtur plurimos alios iùpercflè
ero} qui alias eos non manumiflurus
¡uilTet,
Imperatores Populi R om an i p a n c iate
fe rvo rum g lo ria to s. ] Quod ApU-
eius adfignat modeftia: Imperatorum
sQmanorum, verius a lii, veterum par-
w °iu ì j qui Legatis Se Imperatoribus
non alium famulitii modum ftatue-;
runt.
4. Carbonem v e rb ilium . ] Cn. Carbonem
intellige, qui temporibus Sulla:
Sc Marii maxima ruit auAoxitate , Ma-
rianaique partes fecutus ‘eft.
j , %Jno minu s. J Ho,c eft j fep tem .
6 . M a n , C u rio , ] V id e fupra, qua?
notari ad ha?c verba, Servants ¿* C u -
r iis & F a b ric iis, pag. 41^.
7. T o t adoreis longb incly to, ] Adorca ,
ut Glofla? habent, eft J$£«t # knro Ty rreg
lo ria bellica. Sic didia ab a d o re,
quod eft f a r , Feftus; A d o rea , lam 5
q u ia gloriofum p u t ab a n t t q u i fa r r is co-
p i a a b u n d a b a t. Ego a doreis verti v i~
tto r i is , ad rem magiy, quioi ad ipium
verbom a^endcn«.