Afro , fed illi Africano , & Numantino f & prattereà Cenforio v«
credidillem : ne 1 huic frutici credam non modo odium peccarorum |
fed fairem intelleftum ineffe. Quid igitur eft V Cuivis clarè dilucet,
» aliam rem invidia nullam eile, qua hunc 8c Herennium uiiüuiti
f impulforem hujus, de quo mox dicam ,cxterofque inimkos meos ad
nedendas Magi* calumnias provocarit. Quinque igitur res funt,
quas me oportet difputare. Nam, fi probe memini, quod ad Puden»
tillam attinet ; hxc objeceBe..Una res eft , quòd nunqttam eamvolmjft
„ubere pofipriorem mAtituw ,fe d meis carmi,¿ibus coafcb&m dixere. alte»
•0 ra res eft de cpißolis ejus. quam confeilionem Magi* putant : deinde,
fexagefimo anno itati s ad libidine?» nupfiße t 8c quod in -villa , n o n
in oppido, tabula nuptiales fint conßgnata , tertio & quarto loco ob.
lecere. Noviflimci y 8c cadem invidi ofiflimii eliminati o de dote rnit. Ibi
omne virus totis. viribus adnixi effuderet ibi maxime angebantur,.
15 Atque ita dixere : me grandem dotem mox in principio ccmjun&io«
nis noftrse mulieri amanti remotis arbitris in villa extoriiiie.. Qu*
I n t e r p r e t a t i o .
de hoc re JEmtltano , non h uic A f r o ,
f e d tilt A f r ic a n o , f a N um a n tin o , f a
infuper Cenforio , nedum credam repe-
r i r i in ilio f i u p i do , non fo lùm od ium
m a le fa tto rum fe d v e l eorum cognitionem.
Q u i d efi ergo ? 'E v id en te rp a té t omnibus,
n th il a liu d effe nifi, in v id iam » qua
in c i ta v e r i t iftum H e renn ium Rufinum
fu a fo rem h uju s , de quo modo lo q u a r ,
f a r e li quo s meos< a d v e rfa rio s , a d t e -
x en d a s fa lfa s accufationes M a g ia . E r go
qu in qu e f u n t , de qu ibu s m ih i d if-
fe r en d nm efi. S i en im bene re cor d o t ,
o b je fta v e ru n t m ih i h&c qu an tum fp e-
£ta t a d T u d en tili am . P r im um efi quod
d ix e ru n t eam nunquam vòluiffe nube-
re poli: primum f u um conjugem : fed,
ad id fuiffe ada&aro meis incanta mentis
: Secundum e ft de licteris ejus , ma*
e x ifiim a n t effe confeffionem M a g ie 1
p o fte d o b je tta ru n t te rtio f a qu a rto loco
: quòd illa nupferit libidinis causa,
anno fexageiimo fu e ætatis : & quòd
inftrumentum conjugale ftierit fubiì-
gnatum in v illa , & non in urbe, 'Ultim
a f a odiofijjjma aecufatio f u i t de
dote, in e a e vom u e run t totum fuum
v en en um , contendente s cunEtis virilo mi
in ed é ta n t m a x im e fo llic iti. E t f it
d ix e ru n t : me f ta t im ab in itio nofiri
conjugii exprejfiffe a b illà fcemtnd ,
q u e me d e p e r ib a t , ma gn am \'dotem in
! v i l la fem o tis te ftib u i. omnia de-
N o T i p
mus ille Pauli Æmilii fflius fuit ,, ac
deinde ex Æmiliâ gente in Scipionum
familiam adoptatus y appellatus fuit P.
Corn. Sripio A&icanus Æmilianus. ter-
tioque bello Punico f inem, capta dele-
tàque Cartilagine- impofuii. Obferva
diferimen inter A frum & Afrio an um
quòd A f e r in Africa natum fignifìcet..
A fr ic a n u s vero nomen fît à rebus in
Africa proiperè geftis inditum.
1. H u ic f r u t ic i . ] Ruftico & ratio-
vùs experti* F r a te x hìc per contumcliam
dicitur. Similiter Plaut, in Mo*
ftellariä ,
n.ec ver.ifimile loquere » nec vertun »
f r u t e x *
Talia i im t q u a ! Terentius, in Heau-
tontimorumeno ait in ftultum dici
poffe.
C au d ex , f tip e s , a fin u s , plumbeus.
x. A liam rem in v id ia . ] A liam ab
i n v i d i a , p r a te r in v id iam , qua nemp c
apud iEmilianum flagrabàt , ob nuptias
Puden tills.
otrmiì-tàtn Mia , tàih nihili, tàm inania oftendam , adeóque facilè
8ù filie' dlà^conttoverfià ', refutabo : ut médiits fidius verear ,
Maxime , qnique in eonfilio eftis , ne i emiflùm & fubornatuni
à' me áceüfatorem putetis , ut invidiam meam reperti occafione pa-
làm ieilinguerem^ Mihf credite , quod reapfe intélligetur, oppidó J
qaàm mihi laborandum eft, ne tàm frivolam accufationem me potiùs
eallidè exeogitMTé, quàm illbs fluitò fufeepiflè exiftimetis.. Nunc dum
ordinem rei breviter perfequor¡, & efticio ut ipfe Emilianas recò-
gnoicat sfalsò fé'ad in-vidiam meam induótum, & longè à vero abi
erriflè; neceflè habeat confiteri j quaeío,uti ¿adhuc. fèceritis ¿-vel ,;fi quò
magis etiam poteftis, ipfum fontem & fundamentum mendadi hu-
jufee diligentiilimè cognofcatis. afimilia Pudentilla, qua: nunc mihi
uxor eft,ex quodam 1 Sicinio' Amico , quicum antéà nupta fuerat ■
Pontianum Pudentem filios genuit t eofque pupillos ,,4 in poteftal
te avi paterni. reli£tos (uiàm iùpéEftite patre Amicus deceflerat) per le
annos ferme ; quatuordecim memorabili" pieraté fedulò’ aluit. Non tarnen
libenter in ipfo atatis fux flore tam did vidua, fed puerorum
avus f invitam cam conciliare ftudebat alteri filio fuo Sicinio Claro.
I n t e r p r e t a t i o.
io
monftrabo effe a deo f a lfa , a deb f r i v o l
a , adeo v a n a , & refellam tàm f a cile
, & abfque u llà d u b ita ti otte' : ut
certe metuàm . ne t u , M a x im e , & vos,
qui adefiis h uic caufe , credati s allega -
Mi» effe à m e , & clàm fùbmiffum de -
latorem , u t hac opportunitate in v en ta ,
pùblice èxtinguerem odium , quo flagro".
Credite m ih i , id qu o d cognofeetur remerà
, m a x im e d a n d a e lì m ih i o p e ra ,
né p u te tis me 'p o tiùs commentum fùiffe
aHute criminationem- tam f u t i l e m ,
quam ^(jj illam aggréjfos effe fià lid e .
Nunc dum p àu c is refumo fe r tém r e i ,
Ò- fa c io u t JEmilianus ipfe agnofeat ,fe
opinione f a ls a impulfum fuiffe a d in v i-
dendum m ih i , a tq u e , u t cogatur fa te r i
f é pro e tti d e v i afte à v è r ita te ; òro v ó s y
u t ftudiofifftme a u d ia tis originem ipfàm
& fu nd am en tum h ùju s m en d a c ii, quem-
ddmodùm fe c ifiis■ h a ite n ù s , a u t fiu d io -
fiù s e tiam -, f i poteftis a liq u a ratione,
Æ m ilià Tu denti U a , qua nunc e ìl mea
çon ju x , p ep e rit liberos Pontianum & 1
Púdentem ex quodam Sicinio Amico ,
cui nup fe ra t a n t e d : f a d ilìg en te r e d u .
c a v i t p e r quatuordecim circ ite r a n nos
commendabili affé ¿Iti e o i re li ¿tos pu -
pidos fu b p ó te fid te a v i p a te rn i eorum,
Amicus enim obier a t p a tr e v i v o re iï-
¿.to. Nòn tamén fpoitte réfnánfít 'tàmdiù
v id u a in ipfo vigore fu i a v i . f e d
a v u s puerorum cupiebat eam ren iten tem
de [ponder e fecundo fuo filio Sicinio -
I - Emijfum. } Submiffum* Hinc em ifi
fa riu s.
i . Falsa.,' f e a d ; in v id iam meam in -
dultum. J Dum me credit grandi dote
PudentilJa emptum maritum
3. Sicinio Am ico . 1 Amicus hic-no-
men eft proprium , mediä correptä
prpnuntiandum, utapudVirgilium: I. f.
Äneid. . . q m f e
Feb ric ia venien s A m ic i de gente fe.-
Apul.
re b a tl ■.
4.1lW>potefia te a v i-p a te rn i relitto *. ]
U t Jure & legibus tenebatur. Vide
Inftit. Juftin, lib. 1, Tit. 9. de P a tr ia
p ote ftate ,
. y. In v itam eam conciliare ftu d e b a t
a lte r i filio fu o , fa c . ] Ergo licita! erant
illis' temporibus nuptis , apud Aftos
làltem, li quis fratris yiduam, & qui*
dem extantibus liberis , ducere^ non
XVt