t m m Ê M É m M z im & oe
f i l !
m â m m l
ir li
; i S L. APULEIÍ
multiplicato ftudio verberonem illum contendir redargueré donec'
juilfi Magiftratuum minifteria publica contre&atis nequiflìmi fervi
manibus | *j annulum ferreum deprehenfùm eum figno facculi confe.
rune, qua: compararlo pracedencem roboravit fufpicionem.. » Nec ro.
j ta ,v e l equuleus, more Gracorum, tormentis ejus apparata jam de.
erant. fed obfirmatus mira, prasfumptionenullis- verberibus| ac nel
ipfo quidem fuccubuit igni. Tunc Medicus : Non patiar,,ihquit , her-l
cules, non patiar ,vel contra fas de innocente ifto juvene iuppliciun»
vos iumere ; vel hunc , ludificato noftro judicicr, poenam noxii fatino-
© ris evadere, Dabo enim rei prafentis evidens' argumentum.- N am J
cùm venenum peremptorium comparare peffimus ifte geftjret ; nea
me-e fedtae evederem convenire cauiàs ulli prabere mortis ; nec exitio,,
fèd faluti hominum medicinam qualitam ellè didiciflem : verens, ne,
fi daturum me negàflèm , inrempeftivà repulsa- viam feeleri fubmini.
■j, ftrarem: Se ab alio quopiam exitiabilem mercatus hic potionem , vel i
poftremùm gladio, vel qnovis telo-nefas inchoatum perficeret;-dedi
I N' T E R P R E T A T f 0i>
d iffam a ti , co'liafut fn njo ri n ifu con-
v inc ere illum ma fiigiam ; donec f e r v i
pub li ci , tra c ia tts manibus p'èjfimi f e r v i
e x m an d a to M a g ilìra tu um , in v e -
ttiu n t an nu lum fe rY eum , eiimque com-
p a r a n t cum figiUo cr amena. Q u a colla-
tio con firm a v it fufpicionem p rio rem .
fam q u e a d e ra rtt r o ta , & equuleus,prA-
f a r a t a a d ipfum to rq u en d u w r ifu Gita*
e ie n f, v e rum ti lt confirmatas m ira b i
li a u d a c ia , nullis p ln g is v i Bus e l i ,
a c ne ipfo q u id em igne. T u n c M e d icus
: Non’ f e r am cèrte , in q u i t , non f é -
r am a u t vo s tn ju fie punire iUum
a dolefcenttm infontem , a u t hunc fervimi
effugere fufrplicium debitum fuo
' Ori m in i , delufo nolfro ju d ic io . Nani
: exhibebo vobis m an ife Barn proba ti«,
nem re i , de q u a agi tu r . Cùm enim
h ic nequiffimus cuperet emere vene.-
j num m o rtife rum , ego' verò putareri
non effe congruum m i a a r t i fubmini-
Bra re a li c u t caufas m o r ti s , & didi-ì
cifj'em m ed ic inam non effe comparatam i
a d p em ic iem hominum , f e d a d eorum
l conferàationem : t'tmens , n e , f i dixifA
I fem me non d a tu rum , ape r i rem ipli-
[ it e r a d crim en denegazione illa in te rp
e l li v a , a tq u e h it pera g eret Jcelus in--,
ceptum a u t em p td fa ttone le th ife rà ,ù\
quopiam a lio , a u t d en iqu e gladio, 1
¡ v e l q u o lib e t alio telo .* de d i ipfi non
$ 1 Ö T A ,-
I . A n n u lum ferr'eutn. ]' Cui figillum'
■fiifculptum erat. Annulos ferreos did
geftaverunr Senatores , atqué Equites
Romani: : ied pofteà y ltfxu crèièente
annuii aurei gemmis ornati immenfi
pretii geitari coéperunt, & ferreir ad.
iervos tranfierunt.
i . N e c ro ta , v e l equ u leu s more
G rtco rum . ] Lib, 3. ne e mora , cùm r i fu
GrAc ienfi, ignis , ro ta , turn omine
fia g ro rum genus infer untar* E q u u -
l'eu s, feil ecu leu sj ririacfiiìia lìgnea eill
equo fimilis , fid cui ipinà fit valdil
acuta, cui imponebantur rei torquendi,j
Rrudentius’ I
1 — 8— M nf \
Etri/cerandum corpus equuleo e t n i c i
Fendere , uncis v in cu lifq u e crtf’M
cere.
Id e ft, d e d u c i, Se e x ten d i, qiiod fidici
culis fiebat,, hoc eft funibus . ope
cularmn tenfis»
m e t a m o r p h o s . L I R x. }i7
I fion venenum , fed1 fomniferum mandragora illud,* eravedinis com,
I Eert* .% u m ™ortl fimifiimi foporis efficax. Nec mirum de
I fperatilfimum iftum latronem, certum extremx poen* , qua: more
I majorum in eum competir, crudatus iftos, ut leviores facilè tolera-
I r e . Sed, fi yerè puer mas temperatam manibus fumpfit potionem ,
| vivit, Se quiefcit, & dormir : Se protinùs, marcido fopore difeuflo ■
■ remeabit ad diem lncidam. quòd fi vere peremptus e f t .f i veré mor*
ite praventus eft ; qtraratis licet caufas mortis ejus alks. Ad iftum
Imodum feniore adorante placuit. & itur confeftim magna cum fe.
B Ü a ü i %utchrum,qU0 corpus pueri depofitum jacebat. r»
■Neino deCurià , de optimatibus nemo , ac ne deipfo quidem populo
Iquifquam, qui non illuc curiosò confluxerit. Ecce pater fuis ipVe ma
Inibus cooperculo capulí remoto , commodòro difeuffo mortiferofopore
liùrgentem 4 jpoftlimimo mortis deprehendit filium :eumque complexus
Í N T E R P & E T ^ T
■quidem venenum , f e d illum foporife.
Mpim fuccum mandragorA , celebrem ob
mtorpprem, quem J cium omnes ab ipCo
R n d u c i, quique prò duci t fomnum fim il-
Imimum morti. Neque mirum yobis vi-
Hderi deb e t, quod hic dejferatìfiftmusfi-
H r arius, certo feiens f ib i deberi ultimum
Wupplictum ex infiuuto majorum ,no-
■ fro rum , facile f e r a t hAc tormenta , ut-
Itviora, A t f i puer ¡rev er a bibit
Ißotionem pr&pa-ratam me is m an ib u s,
W i v i t adirne, q u ie fc it, & dormii : f i .
Wnulque ac g ra vis ille fomnus fu e r it
Wijfipatus , redibit a d luminis auras.
:N o
1 1 . Somniferum mandragorA illud. ]
Bupple poculum , vel venenum. Plin.
S ZS‘ caP* 13 . 'Mandragora™ a lii Cir-
I numvocant, ( Erafmus in Chiliadifaus
‘rceam legir, non Circeium: airque ideò1
|o c nomen fortitam effe ä Circe.vene-
, quèd auiatoriis .veneficiis creda-
|Ur utilis.j Duo ejus genera : cxndidus,
fjn & mut : niger , qua fcemina exifii-
infra ; potu quidem largtore
|qus (ucci j etiam moriunsur. Vis'fom-
tfica pro v iribus bibentium , effe. Hanc
■ythagoras ai'tPyamftopQav appellavit
food radix itnitetur liumanorum cru-
¡¡“m formam. £ t Coiumella initio
decimi, qui eft de cuitu hortorum,
Wlhominem dixit.
I Qj*amyis fe tnihom in ij vef ano grami?
I
I f i a u tem r e v e r à ex tin& u s e f t , f i v e r i
occupatus e ft le th o , ja m poteftis in v e *
I /ligure a lia s caufas e ju s necis. Sene
[ tll° f ic v e r b a fa.ciente , p la c u it quod
dicebat. f ia tim procedi tu r cum m a g
n a properatione a d capulum ilium ,
1 in quo corpus p u e r i pofitum ja c e b a t,
N u llu s f u i t e x S e n a tu , nuUus e x p r t-
m a r i i s , nullus den iqu e ex ip s a p le b e ,
q u i non con cu rrent illu c en rio fita tis
çausâ. Turn p a te r ip f e , fu b la to ¿ferculo
farçophagi fu is propriis m a n ib u s , in -
v e n i t filium j uum refurgentem à morte,
tu n e p r im ùm d ijfifa to Jomno le th a li, &
T H
ne fc e ta
MandragorA p a r ia t fiores » meeUane*
q u e cicutam.
1. G ra v e d in ts comfertA. ] Plin. loco
fiipra citato :Gravedine,m afferunt ( man-
dragora: folia ) e tiam o lfa ftu . Grave,
dinem fife intellige torporem & g.ra-
vitate-m - capitis fbmnoicntam.
3. S ep n lch rum. ] Feretru.m , quo in-
cluiiis delatus fuerat ad togum , ut
apparct ex fiis iuperioribus verbis. V i x -
d um ppmpA fu n e b re s fe p u ltu r a fi l t i f u e -
r a n t e-xplicatA : f t a t im ab ipfo e ju s
rogo f e n e x in f e li x , fa c . fo ro f e fe ftin u s
im tn i t t i t.
4. Poftliminio mortis-. J Vide Not,
iib. j . pag, |
1 1
i i i
Î
SurJ’; ti.
Ill
f l l
I
Æ
m
i