l i " ' ' ! ' - !i
U i :, , Si!-
ii
!'
I;!'" “ i i
; iff
¡iff..
.J '
’ ■i I
t '!
r . 'ff 'I'
Voorts leeft men nog op dcn voorgrond:
B A T A V IS AD M A R T IN IC A M C iE S lS AG F U G A T I S .
M D C L X X IV .
D E H O L L A N D E R S TE M A R T E N I K E G . E S L A A G EN E N
V E R J A A G D 1674.
Staande deeze onderneeming, waarvan de
(.¡Refol.Ruyterdcn(i)vyfden ^1> lACIOi. j V J XUV.JJ v»aaniJ W»T JytnUmUIaddalnlUd J, z¿i1t«.-
Gener*^^" teudc met gedckteu hoofdc op eenen ge-
5oaob. mecneniloel, in de Algemeene Scaarsver-
1674. gadering vcrllag deed, was de L. Admiraal
Tromp mer nog grootere oorlogsvloote,
den achttienden van Zomermaand, van
Torbay naar de Franfche kuilcn, toc hec
doen eener landinge, gezeyld : onaangezien
de verftandhouding van den Ridder
van Rohan, om hem Quillebeuf over te
(i)Ge- ( i ) leveren, reeds was ontdekt, en hy
jSrfiVi?" nevens eenen Kasper van dcn Ende,
eniöyj. maakcr van ’tbekende Franfche en Neder- i
pag.316. <Juyriche woordenboek, in de gevangenis'
geimeecen. Naa v y f dagen zeylens,
kwam de vloot voor’t eyland Bel-ifle, en ;
zetcede het op tien vademcn waters aan de
Ooilzydc des oevers van Bretanje ren a n - '
ker. De Hertog van Chaunes, Bevelheb- '
ber van dien oord, bragt ftraks, op ’c g e - 1
zigt dcr Nederlandfche vioote, tuflchen de
vy f- cn zesduyzend keurlingen op de :
been, iedert nog drie- o f vierduyzend an-1
deren, benevens vierhonderd Edellieden
te paarde, cn gaf laft aan den Markgraaf
Tan Coetlogon om met vierhonderd voer-
gaftcn en tachtig Edellieden re paarde, tcr
befcherming van dat eyland, zich daarop
te begeevcn. Ondertuflchen was ook alles,
toc hcc doen dcr beraamde landinge,
in dc vloot vcrvaardigd, en die mec dit
oogmerk, dcn vierencwintigften, op der-
tien vademen waters beoofte den burg genaderd.
Drie dagen daarnaa, met het op-
S h r y göan van den dag, gefchiedde (3) de zel-
Trorap ve, naadat men tc voore het eyland te
p»g.4«i. vergeeffch had opgeeyfcht. De Nederlanders
met de booten zoodigt als immers
doenlyk waare zynde genaderd, fprongen
tot het middellyf in *t water, vielen aldus
op den vyand aau, en dwongen, omtrent
rien uurcn, dc gewapende keurlingen de
eeue bcfchanflng naa de andere te verlaa-
S g .T n 't '™ ’ eyndelyk in dcn burg te wyken.
rerivird Bees w a s , buyten verwachting, zeer
Eutop,,^ ftcrk, gelegen op eene harde (4) fteen-
rotfe, en dus door geene ondcrmyning tc
winnen. Dierhalven wierden, naa twee
dagen verblyfs de gelande krygsvolken,
en drie veroverde ftukken gefchuts, weder
aauboordt der vioote gebragc, die daarop,
den twceden van Hooimaand, wederom
t’zeylging,en in ’c vootbyvaaren deFran-
fche zeekuften allerwegen in’t geweer bragr,
laatende eyndelyk in de baai van Bourg-
neuf tegenover Noirmouftiershetanker vallen;
waardoor geen mindere wapenktcet
dan te Bel-ifle, uyt vrccze voor eene
vyandlyke landing, opging: wclke ook,
’sdaagsnaadeaankomftder vioote metzoo-
veel dapperheydgefchiedde,dat de Franfche
benden, naa ’ r ioften v a n ’t fchiergeweer,
nietalleen de opgeworpe befchanfing, en
den burg des Eylands verlieten, maarook
uyt vcrbaasdheyd naar het vafte land van
PoiaoQ vlugtren. D e s ( j) veroverden dc (.¡ver-
vlootelingen alhier zeventien ftukken ge- voigv,in't
Ichuts, en, benevens negentien o p ’t droog
gezette fchepen, het geheele Eyland; ’ t pig-1033.
geene, vyftig roeden van 't vafte kind ge.
legen , omtrent twecduyzend huyzen bc-
vattede.Doch bevindendc hoc by laag water
de tuftchenwydtc gcheel droog liep, zoo
wierdt hct niet houdbaar geoordeeld, ea
des, naa drie weeken verblyfs de burl ge-
floopt, de befchanfing geflecht, en°hec
ontfchecpte volk, met achttien Gyzelaa-
ren t’fcheep gebragt, tot verzekering der
zeveutienduyzend guldens beloofde brand-
fchattinge, die men tot afkoop der plonderinge
had bedongen. Sedert zeylde een
gedeelte der vioote naar ’t Vaderland, en
het andere onder Tromp naar de Midde-
landfche zee, om de Smirnaasvaarders re
onderlcheppen, en in bchoude haven te
geleyden, De Franfche ondertuflchen
dreeven den fpot met zoo kleyne verrich-
ting van zoo groote vloot, eu gaaven
deeze penmngen in ’c licht; om hunne <>c-
ruftheyd in c midden der voorgemefde
vree z e, waarom fd ) ecnigc duyzenden(6)v „ -
kcurlingen allerwegen de zeekuften haddcn ™ '=
moeten bezet houden, b ydcw ertcid, a ls te ," '*
let merkwaardigs, tc doen gclden. p.is. loj’s.
I. De voorzyde van dcn eerften vertoont, binnen het zelfde randfchrift van den voorgaanden,
hct geiaurierdecn geharnafte borftbeeld van dcn Franfchen Koning,ende tegenzydc hct geruft zynde
Vrankryk, in dc gedaante eener zittende Vrouwe op dcn ocver dcr zee; terwyl dc Nederland-
Iche oorlogsv 00c m't verfehlet gezien wordt: waarnevcns, om dc onbevrecfdhcyd van dien land,
aardc uyc te drukken , drie kinderrjes op ’c ftrand fpeelcnde, en fchulpen raapende, verbecld zyn i
van welkc cen fpotcenderwyzc op eenen kinkhoorn alarm blaaft. Het om- cn opfchrift is dusdaanig
;
T R A N Q U I L L I T A S ORAS M A R IT IM a E : S P E C T A N T E , N E C
Q UICQ JU AM A U D E N T E , C L A S S E H O S T IU M
M A X IM A . M D C L X X IV .
D E G E RU S THE TD D E R Z E E K U S T E N i
T E RWT L d e MA G T IG S T E V t A N D L T K E V LOOT
H E T A A N Z I E T ,
DOCH N I E T S D Ü R F T B E S T A A N . 1674,
die kleyncr is dan de eerfte, is van den zelfden inhoud, doch vertoont het
kopftuk des Franfchen Konings op de eenc en maar twee fpeelcnde hinderen op dc andere
1! i
| r
' !i
l l l .D e e l . Rr Wai
I. De