' l ¡ .
i lifte ' :m ¡E iw lff” * ' “ ''
1(^89, n en v c c r t ig d a g c o , b ehalven a ch td u yz en d
"■ bomben , met v y f mortieren en eenen
Bombardier , n o g v y ft ig d u y z e n d ryk sd a -
(Oii.en le rs ( i ) bccaald worden. H e t fton dt den
des*v«-"' A lg e r y n cn ( z ) v r y de F ran lch e fchepen
drags. te d o o rzo ek eu , en alle daarin ge von -
A« d?s menfchen van anderen landaardt
Vcrdcagj. to t ilaavcQ tc maaken. D en F ran lch e
(3) IV. o orlogfchep en w a s integendeel (3 ) ver-
Vcrdr'* h o od c ff op dc kuft van A lg ie r s re k ru y -
fcn. A lle ge vangcne M o o ren en T ü rk e n
(4) v . e n moeften vo o r (4 ) honderd o f u y tc r ly k hon-
de/v?rdr d c rd v y ft ig ryk sd a le rs op v r y e vo e ten gef
t c ld , do ch de b y hen ge vangenc F ra n ich
cn v o o r zoodaanigcn p ry s g c lo ft w o r den
, als dc b y z o n d c re eyg ena a rs zondcn
goedv ind en v o o r dc z e lv e te e yfch en .
M e t g een mindere krcu kin g c der Franfche
achtb a a rhe yd , cn mcc volflaagen afiland
van ’c voo rg cwen d e r c c h t , w ierdt o o k hec
v e r fc h ii aan het P au ily k e h o f , mids de
dood van Innocen tius dcn X I , die dat R y k
(5) Holl. g censzins geneegen w a s g ew e e f t , nu met
Mcrkiir. ¿ e s z e lv en o p vo lg e r Alex an d e r ( y ) den
1^ 9 . pag. y j j j Want o fw e l K o u in g L o -
d e w y k , toc handha avin g van dc v r y h e y d
der w y k en , de P a u fly k e ftad A v ig n o n
do o r z y n e k ry g skn e ch ten (6 ) vo o rh e en in
beflag had doen neemen , den P au fly k en
A fg e z a n t te P a r y s bewa aken , cn d o o r
hec Parlemenc die r ftad tegens het affchaf-
fen der gemelde v r y h e y d des voorg a anden
P au z en ccn hoo g e r rcch tsb e ro ep aan de
ecrfte algemeene ( 7 ) K c rk v e rg ad e r in g had
laaten a an tck en en ; z o o z a g h y z ic h e chtcr
chans g en o od z a ak t om , to t h c rw in n in g
van ’s Pauz en gunft , van de to tn o g to e
ah o o s bezeece v r y h e y d der w y k e n a f cc
¡8 ) f t a a n , en , b cu e ven s de w ed e riu r iiy -
ming van A v ign o n , dcn P au fly k en A fg e -
zanc op v r y c voeccn te ftcllen . E u g e ly k
al de we rre ld , w e lk e w ift mec ho eg ro o te
fle rh e yd dc Franfche K o n in g ten a an z ien
dcr Geb u u rvo r ften z ich cothiercoe gedra a gen
had , o v e r den in houd z o o van ’c eene
als anderc Verbond n iet bu y ten reden th an s
ve r ftcld f t o n d t , z o o g a f die o n g ew o on e
gedrag o o k .a an le yd in g toc h c t i n ’ c lichc
ge e ven v an deezcn onbcfchofcen g ed en k penning.
(6) Hüll .
Merk .
1688. pag.
69.
(7)1
-RUieenncourt
Hill , de
Loui s
XIV. toin;
I I . pag.
* 33-
(8) Hol l.
Merkur.
1689. pag;
286.
Eenc bombe, waar op drie Franfche lellen gefteld zyn , en die dus Vrankryk betekent, zict
men,op de voorzyde, door ’c ontftoken buskruyd, waarmede zy gevuld is , in ftukken bcrftcn,
In den bovenrand ftaac die omfchrifc;
S E I P S I S S IM O .
DOOR ZICH ZELVE N . '
Dat is: door haar eygen cn inwendig vuur. Voorts leeftmen, om nog klaardcr aan tc toonen
wat daarmede betekend cn verbccid wordc, op den voorgrond:
IM p E R t u M G A L L I C üm ,
HET FRANSCHE RYK.
Op de tegenzyde, houdt de Paus in de eene hand cenc klifteerfpiiyt, eit met de andere onder
den Franfchen Koning een fteekbekken, waar op ftaat: VAN DER AFGE ZANTEN
HOVEN, I M M u n i t a s D i t t o n u m L e g a t o r u m , evenals op een
tweede de naam van de ingeruymdc ftad AVIGNON, A V E N l ü . Voorts houdt eco AI-
' ' geryn.
g try n , die cenc der bcJongene bomben aan zyne voeten bceft le g g en , cen pot ond cr't hoofd l6
van den gcldbraakendcn V o r ft , cn dit boven gefteldg randfchrift: —
N E C E S S I T A T I N E Q U I D E M D I I R E S I S T U N T .
B E GODEN Z E L F S KÖNNEN DE NOOD Z J A K E L 7K HETD NIET
IVEBERSTAAN.
Zinfpeelende op de ongehoorde vleycrycn zyns H ofs, >t gene hem als ic t ( l) Godlyks bezittcn. ( I 'JC o e -
de rocmde. Or> dcn voorgrond ftaat nog die opfchrift te leezen* réVoor-
“ ' bericht
der Hi flo-
rii'che
Gedenkp.
Tin Lode-'
’kdea
L U D O V I C O M a g n o X I V
D I T i o n o m L E G A T o r o m IM M U N I T A t e m
E T A V I N IO N E m P a p j e A L e x a n d r o V i l i C E D E N T E ,
E T I A M ( 3j j e a u r o P A C E M A B A L G E R i n i s
P E T E N T E . id S s .
DE GROOTE LODEWTK DE X IV
DE V R n Ì E TD VAN DE HOVEN DER GE ZANT EN
e n AVIGNON AAN PAUS AL EXANDER D E N V i l i
AFSTAANDE,
E N OOK VOOR GOUD D EN VRE EDE VAN DE ALGERTNEN
VERZOEKENDE . i68».
wykd
X lV .
D e c z e ecne en andere harde vo o rw a a r d
en had de K o n in g van V r a n k r y k z ich
ge en sz in s o n d e rw o rp e n , tenwaare om daard
o o r des te becer in ftaac te z y n van K o -
iiio g Ja k o b s z a ak en in lerlan d re können
ou d e rfteunen: d cw y l h y w e l v o o r z a g , dac
hec eerfte g ew e ld des o o r lo g s in dien oo rd
fton d t u y t te b e r ften ; als w a a r to e de to e b
e re y d fe is met g ro o ten naadruk reeds in
E n g e lan d gemaakc wierden . E u w a a r ly k
nam de nieuw e K o n in g nicts meer ter hart
e , d a n om z ich o o k van d at R y k meefter
maakende d e handcn ru ym e r te h e b b en ,
en dan mcc te g ro o te r g ew ig t d e gemeene
Bond gcn o o ten ciders re ouderfteunen. T o t
dac e yn d c zond c h y aan z y n e n A fg e z an t
in D eenemarke b e v e l , om een Verbond
v an Onderftand mec die K ro o n e ce f lu y te n ;
’ c g e n e d a n o o k , naa v c c l h an d e len s, den
^ vy fen tw in tig ften ( i ) van Oogftmaand dec-
i.'pag. z e s ja a r s ge troffen w ierdr. U y t krachte
•54- v a n ’t z e lv e beloofde z y n e D e enfche M a je
f t e y t den nieuwen K o n in g met z c sd u y -
r i) Holl.
■
zen d voe tgaften cn d u y z en d ru y te re n ,
b ene vens huiine noodige B e ve lh ebb e rs te
on d crfteunen, mids dar die benden de z e lfde
f o ld y , als waarop dc E n g e lfch e Ibldaa-
cen dieuden , ftaaude de ty d dicn z y in
dienft van ( 3 ) En g e lan d waaren , zouden (3)Vif.
g eu ic tcn . N a a ’t e yn d c des o o r lo g s moeften
de gclcend e hulpbenden v o lta ilig en binnen "
d rie m a an d cn , terug g e le v e rd , en v o o r ie-
deren ontbreekcnden vo e tkn c cht a ch tien ,
even als z e ftig ryk sd a le r s v o o r elken ru y ter
betaald (4 ) w orden. E n d ew y l d e o v e r - (4) vrri.
v o e r in g de e zer benden niec dan mcc zw a a - Art.de^
re ouko ften koude gefchieden > beloofde
K o n in g W illem , indien z y naar E n g e ian d
o f Sch o tlan d overftaaken , cwe ehond crd-
ve e rtigd uy zen d ryk sd a le r s , d o ch naar
eenige haven van Icrland , alsdan n o g
honderdtien duyzen d ry k sd a le r s ra e e r , re
weeten de eene h e lfte b y ’c tek en en des
V e rb o n d s , en d e w ederhelfc b y hunne aankomft
ter bcftemde p laatfe , in go ed en / j) v f
gangbaar g e ld te ( y ) H am bu rg aan dcn K o - An. dei
Z z z ning