î : Î
Ì 'Mn.i j.
r !ii!f ■ '
f : :
1670. dcnc Hoofdraadcn des Lands, en alle luy-
den van Adel cn aanzien, en i s , naadac
hem de noodige brieven van ontilag door
, „ den Konftabel van Kaftilie, cn den Raad
( I ) Ho ll. _ . 1. 1 /• . \
iviclkucius van Staate , waarcii overhandigd, ( i
1670. voor#’t uytgaan van Grasmaand ecrft op
Loven, cn , naa nog ecne Beedevaarc
naar Scherpenhcuvel gedaan tc Iicbhen,
voorts uyt deeze Landen na Sicili'e
vertrokkeu ; om zieh , zoo Ipoedig
hem cloenlyk waarc, in ’c bezit der
opgedraage bediening te ftellen: ter gedachtenis
van welke bekorac waardig-
heydmen deezen penning gemaakt vindc.
[ 1 ) Gnicc.
Befchr. der
Nedcrl.
fol.300.
(5 Ì im liof
Notir.S .R.
In ip .P io c .
t'ol.19 8 .
{4)Hribn.
gelkchlk.
la fe l. 240.
l5 ) Imh of
Notit.S.R .
imp . Proc.
J'ol. 299.
<6)7£ne id.
lib. II.
.Y. 709.
Zyn borftbeeld, veriierd met de Ridderordre van ’c Gulden vlies, ftaat op de voorzyde, wicr
rand omzoomd is mcc deezen nieuwen tytcl;
C L A U D IU S , P R IN C E P S A L IG N E , E T S a c r i R o m a n i
I m p e r i i , S IC IL i f f i P R O R E X .
K L A U D IU S , P R IN S V A N L I G N E , E N 'T H E T L IG E RO OM S CH E
R T K , O N D E R K O N IN G V A N S IC I L I E .
Het dorp Ligne, voorzien met een zeer heerlyk flot, lege in Henegouwe, (2) eene myl van
Chcvre, en twee van Aath, wierdt ecrtyds, in’t jaar vyfticnhonderdnegenenveertig, ter gunfte
van Jakob van Ligne, wegens zyn welvolvoerde Gczancfchap aaa’t Pauilyke hof door Keyzer
Karel (3) van eene Baronny toc een Graaflchap, ja federt, in ’tjaar zeftienhondcrdtwec tot een
Pi'insdom ten beliocve van Lamoraal van Ligne verheeven; welke in ’t zelfde jaar ook Vorft van
’t Roomfche ryk verklaard, de Grootvader van deezen (4'.' Onderkoning geweeft is.
(9p de rugzyde ziet men cen ooiiogfchip onder zeyl, ’t gene op zyn fpiegel cn vlagge het wa-
penfchild van den huyzc van Ligne vocrt, zynde een gouden grond (f) met eenen rooden recht-
zydingen opgaanden balk, welke ook deeze geheele zyde des pennings doorfnydcj binnen dit randfchrift,
wicnsvoorhelft is eene fpreuk uyt (6) Virgilius , cn de wederhelfc eene andere, op zyn
naam cn wapen zinfpcelcnde:
QUO R E S C U M Q U E C A D U N T , S E M P E R L IN E A R E C T A .
H O ED A A N IG OOK D E Z A A K E N Ü I T V A L L E N , A L T TD
L Y N R E C H T DOOR Z E E .
(7) Annal,
de la
Comté
d'Hayn ib!.2i6.
(8) Holl.
Merkur.
1670 . pag.
En dewyl door ’c vertrek van deezen
nieuwen Onderkoning het Hoofdbevelheb-
ber(chap(7) van des Koningsruytery in Nederland
was opengevallcn, kwam Don
Karel van Arragon Hertog van Villaher-
moza, (8) op de benoeming des Spaanfchen
Hofs toc het bekleeden van dac open-
ftaandc bewind in Zomermaand te Bruffel.
AKvaar nu al de werreld in hcc toe-
ftellen van praalboogen , optooijen der
huyzen en geveien, en verfieren der Kerken
hec geweldig drok had, om met ongemeenen
luyfter het derde jiibeljaar der
mishandelde Misbroodeii te vieren: waarvan
men de gefchiedenis aldus gemeld
vindt. Zekere ryke Jood Jonathan in ’c
jaar dertienhonderdnegcnenzeftig, woo-
nende mcc zyne Huysvrouwe cn zynen
Zoon (9) Abram te Anguien, vyfmylen (9) Hilf,
buyten ßruifel, had uyt haat tegens den
Chriftclyken Godsdienft, en verbiccerd 3 .
door den eerbied, dien dc Chriftenen aan
hun Nachtmaal beweezen, nevens ver-
icheydene anderen zyns geflachts van overlaid
( i)H i( f .
van -t H.
(i) IWd .
pag. 8.
( 3 ) Ibid.
pag. 16.
(4 )Ibid.
pag. 26.
( 5 ) Ibid.
P*S-34-
lang toegelegd om eenige gezegeiide Mis^
brooden magtig te worden, en eyndelyk
op zekeren meefter Johan van Loven,
ecncn aigevallcn Jood die te Bruflel woon-
de, daartoe hec oog laaccn vallen. Dus
in Wynmaand des zelfden ( i ) jaars hem
•. pag. doorceneu brief te Anguien ontbicdende,
ftelde hy hem die zaak voor, met belof-
te , ZOO hy hem eenige gezegende Misbroodcn
konde befchikken, van hem
daarvoor zeftig goude rnoutoenen, een ze-
ker oud goudftuk, dus (2) genaamd naar
’c lam dac ’er opgeftempeld i s , en ’c gene
omtrent acht guldens waard was, tc zullen
geeven. De gierigheyd over zyn Ge-
loof zecgepraaknde, beloofde hy ’c ver-
zochte te zullen bezorgen, keerde weder
naar BruiTel, beklom en (3) brak des
nachcs in de kerk van Sinte Katryh, gelegen
aan de oudc Vlaamfchc poort, roof-
de daaruyt eenen vcrgulden kop met zes-
den gezegende Misbrooden, en leverde
die aan Jonathan ce Anguien: weike de-
zelve ftraks, naa ’c vertrek vau den kcrk-
dief, op eene tafcl uytftortte, en in de
tegenwoordigheyd van zynen Zoon, zyne
Huysvrouw en andere Joodeu, bcgoft tc
befchimpcn. Maar hy veertien dagen (4)
daarnaa in zynen tuyn door eenige ftruyk-
roovers zynde vermoord, befloot zyne
Vrouw zieh van die Misbrooden tc ont-
doen, bragc zc naar Bruflel en ftelde zc in
handen der Synagoge. Welke in ’c volgcnde
jaar dertienhonderdzevencig, ziende
de Godsvrucht, met welke de Roomfchen
den Vryd.ig voor (5') Pafche , ter gedachtenis
van ’c fterven van hunnen VerlolTer,
vieren, tefamen vergaderden, dc Misbrooden
op eene tafel in hunne Synagoge
by de Joode trappen uytftortten, en met
fpuuwen, doorfteeken, ea lafteren zieh
tegens den God der Chriftcnen fpotswyzc iß 70.
uytiicrcn. Hierop gctiiygcn alle dc (ß) '
Roomfche Hiftorifchryvcrs, dac hcc bloed P>S-37-
in grooce raenigte uyr de ontfangene won-
den, en zy allen door de vcrbaasdheyd ccr
aarde ftortccn. Sedert die fchennis zynde
ontdekt , cn de fchuldpligtigcn by den
kop gevar, wierdt op laft vau Wen9eflaus
Hertog van Brabant, door den Raad des
Lands ^ hun geding opgemaakt , en z y
overtuygd zynde ’s daag voor Hcmcls-
vaartsdag des zelven jaars , veroordccid
om van ’c gcvangenhuys, de Sceenpoorc
genaamd, mcc wagcns naar dc markt, cn
vandaar naar de kerk van Sintc Katryn gc-
bragc, op alle hoekcn der ftraaten mcc
gloeijcnde rangen geneepen , en by dc
Wollendriestoorn, (7) ftaande op dc veft
tuflchen de Halfche cn Namenfchc poort,
vervolgens leevendig vcrbrand te worden.
Die wierdt uyrgevocrd, hunne goederen
aangeflaagen , werdende de foni van dc
daarvan gcmaaktc geldcn in ’s Lands re-
kcnboeken alsiiog gevonden , en door
Vrouw Margreta van Ooftenryk , Laud-
voogdes der Nederlanden, federt bcvoo-
Icn jaarlyks op den ecrflen Zondag (8^ naa
Sinte Margriec, haarcnaamgcnoor, en die
op den dercienden van Zomermaand ge-
vicrd wordc, eenen plegtigcn ommcgang,
toc vergelding der gelcede mishaudelinge,
zecgepraalenderwyze door alle ftads Geeft-
lykheyd,Hooge gerechtshoven,cn Gilden
te houden. En dewyl dit jaar het driehon-
derdfte w a s , naadac dc mishandeling en
daaropgcvolgle ftrafte waaren voorgevaU
leu, ZOO wilrdc dir juychfceft nietalleen
met groorere plegtighcden dan naar ge-
woonte gevierd, maar daarvan ook dc gedachtenis
op deezen gedenk- en legpenning
bewaard.
Ì ,
?/^/ ecrften ziet men de toonkas, waarin nog drie der mishandelde Mis- IV.Dee/. K,