'l i'
I'Ll
I f
¡ . l i 'I
1 1 ': '. .
L :
!l| I
I
M . l
4
* Hi
!’■ !!! :
■ i ■
f ' 4 1 1
L i ! ; , ,
i. i
'= ' i
:/■
( i ) V jlk .
Vfrward
E uropa,
P»2 S99.
Op het voorftuk, ea boven het wapenfchild der Hooge fchoole, zynde cen opengeflaagen
boek, op’t wclkc het fchild v'an Groeninge en de Ommelanden gehecht is, ftaat Pallas Befchcrm-
godin dcr Wysheyd, tulfchen vciicheydcnc oorlogswapcnen, cn tcr wederzydc;
U N IT A V IR T U S .
D E V E R E E N D E D A P P E R H E T D .
Hct ruggcftuk heeft geene vcrbeelding, maar in hct midden dit opfchrift;
IN M EM O R IAM O B S ID IO N I S , E T L IB E R A T IO N I S G R O N IN G A )
C IV IB U S A C A D EM I iE AB O R D IN IB U S OB B E N E M E R I T A
D o n o D a t u m .
G E S CH EN K ,
TOT G E D A CH T EN I S V AN HE T B E L E G E N D E V E R LO S S IN G
V A N G ROENING E ,
DOOR DE S T A A T E N A A N D E L E D E N D E R HOOGE SCHOOLE ,
IVEGENS H U N N E V E R D I E N S T E N ,
G E G E E V E N .
Rondom wclk opfchrift: op dccze, en de bcfchreeve vcrbeelding der andere zyJc, indc randcn
tot omlchrifc ftaat:
C U R A T O R E S A C A D EM Ia E G R O N IN G / E E T O M M E L A N D I IE ,
CUM D EO, AD U T R U M Q U E P A R A T I . A N N O j iy i .
DE V E R Z O R G E R S D E R HOOGE SCHOOLE V A N G R O E N I N G E
E N DE OMME L A N D EN , M E T GODS H U L P E , TOT B E TDE
G E R E ED. I N ' T J A A R ¡iyz.
Hoewel de moed der Magiftraatsperfoo-
nen, Burgeren, en in de wapenen gerukre
jeugd vecl tot het behouden van Groeninge
geholpen had; zoo had dit echter z y ner
behoudenifle, naaft G o d , aan de erva-
reiihcyd cn her klock beleyd van Karel
Rabcnhaupt den voornaamften dank te
weeten. Dc Staaten van Groeningc en de
Ommelanden, hct gevaar voorziende,
waarmede hun Geweft gedreygd wierdt,
W'aaren bytyds bezorgd geweeft om een
Legerhoofd over him krygsvolk te kiezen
, cn daartoc den ( i ) gemelden Rabcnhaupt,
Baron van Sucha, die zieh in Hcfle
ophieldt, eu alom voor eenen wakkeren
krygsman vermaard was, nietalleen benoemd,
maarook, zoo door brieven als
door eenc plegtige bezending van den
Hopman Por, Onderbevelhebber van dc
Bourrang, met veel ernft uytgenoodigd.
Zulks hy zich derwaart begaf en aanftonds
op zyne komft Luyrenant Generaal van
dat Geweft, en Bevelhebber van Grocnin-
ge, gemaakt wierdt. Dus ftelde hy ftraks
op alles orde, en op de gemelde wyze de
ftad Groeninge nietmin kloekmoedig bc-
fchetmd.
( , )V . lk
verward
(i)Valk.
Terward
Europa,
pag- 799-
fchcrmj, dan gelukkiglyk bchouden heb-
bcudc, befloot h y , n a a ’t aftrekken van
den vyand ook her omgelegen land van de
gcduurige ftrooperycn dcr BiiTchopIyke
benden tc verloflen, raet die uyt verfcheydenc
naabuurige fterkten , welke zy
voorheen zoo gemaklyk veroverd hadden,
thans weder op zyne beurt te verjaagen.
Tot dat eyndc wierdt dc overfte Jorman,
met cweeduyzend knechten zoo tc paarde
als te voer, (i)des nachts van den tiendcn
van Herfftmaand, tegens de vyanden afgevaardigd;
welke te Winfchooten, onder
den Overfte Ramsdorf, veertienhon-
derd man fterk wel begraaven laagen. Desonaangezien
liet hy ze met den morgeii-
ftond, van twee kanten zoo vinnig aantaftcn,
dat z y de toegangen rondom Winfchooten
verlieren, om op het vlakke
veld, in veertien deelen gefchaard, de
Staatfche benden met meer voordeels a f
re wachten. Het gevecht, hierop wederzyds
met veel hardnekkigheyd zynde
begonnen, wierdt niet dan door den
avond gefcheyden, en de vyand toen te
raade, n a a 't wcl bezetten der omgelegene
Ichanfen , hct open veld te verlaaten.
Des rukten de Staatfche benden naar dc
Winfchooterfchans, raet voorneemen van
de zelve te bevechten; ( 1 ) onaangezien
zy met vier bolwerken, diepc grachten,
en eene doorne hegge , in plaatfe van
ftormpaalcn, voorzien was, doch vinden-1
de op hunne aankomft deeze fterkte van 1^72..
den bcvrcesden vyand verlaaten , w ierdt ^
dicncvens Wmfchoorcrzyl, en het ftcrkc
huys te Wedde, waaruyt de vyand mede
gevlugc was, door dc Sraatfche benden
bezet. Met die geluk aldus bcgunftigd,
maakte hy zich meefter van de Brugge-
ichans, midsgaders van dc doofgangcn by
Finflcrwarderzyl en Bcftehamering, maar,
hebbende eenen bygelegcndyk doorgeftool
ken, fnecdc hy de gemeenichap tuftchen
de Oude- en Nicuwcfchans af, cn deed dc
eerfte berennen. Dc aanvechtingcn tegens
deeze fterkte wierden in den beginne zccr
flaplyk, maar federt de aankomft v.an deii
Hoogbevelhebber Rabenhaupt mec zoo-
veei naadruks voortgezet, dac de bezectc-
lingeii der belegerde fterkte, ziende alledc
poogingen, van die der Nicuwefchanfe roc
hunnen byftand aangewend, vruchteloos
uyrvallen , den zevenentwintigftcn van
Wynmaand (3) hec Verdrag der overgaave (3) Valk»
flooten. en volgens het zelve hunne Srojat
aanbetrouwde fterkte aan de benden pag-Soi.
van Rabenhaupc inruymden. Tot wiens
lo f wegens dac Groeninge en de Ommclan-
den, zoo door ’c wel verdeedigen der
Hoofdftad als het herwinncn deezcr fterk-
ten, tegens alle vyandlyke aanvechtingcn
rotnuroe beftandig waaren gebleeven, cn
hy hunnen Godsdienft cn vryheyd zoo gc-
iukkiglyk befchermd had, deeze twee voK
gendc gedenkpenningen gemunt zyn.
I P
Hoofdbcvelhebbtr, Ite t
C A R O L u s R A B E N H A U P T , G U B E R n a to r O RO N IN G A S
E T O .M M E L A N dia;,
Cc a KA‘
1
■ J .
L f ' ;
•'V .
- : , 4 '
‘r i ,
'tu -
.1;^ Mi
'L;:'