' f
111!: f
■,tî.
li
IF:
•^u
?> l,i' í :
4
if;'' ‘
■il
ii s
« ?
■I:
íD R c ío i .
d c rS ta it.
G.-ner.
1 1 cn
l6J iU.
1677.
( i ìH o l l.
Me rk.
16 7 7 . pag
3
( 3 )H o 15.
Me rk.
16 7 7 . pag-
3L
woonc Icgcrhftcn dc Vereenigde Gcwcücn
( i ) twintig tonncn Icluts in ditjaar haddcn
ingewilligd. Dcn ucgcndcn van
Grasmaand vondt zich met dit voorneemen
hec byccugctrokkcn Icgcr, onder dcn
Prins van Oranjc, by dc Marickapcl, ccn
half mir bencdcn Kaflel, cu dcii volgcndou
dag aau T rivicrtje dc Pcuc by die plaats.
Hier vcrflondc men dat de Hertog van
Orleans cn dc Maarlchalk van Humic-
rcs , mec hct mccrcudccl dcr bclcge-
raars van Sint Omer, toc op een kleyn
half uur hcc verbonden leger waaren cc-
gensgetrokken. Dierhalven dccd dc Prins
van Oranjc, om met den vyand, eer die
verfterkt konde worden, nog dicn dag hand-
gemeente raaken, dc afgebrookene bruggen
over dat bcckje ten ipoedigftc herftellen
, cn nieuwe aanleggen : doch dit was
van zoo langen naaÎÎecp, dar de aanval
toc den volgendcn dag moeft worden
uycgefteld ; ’c genc den Françoizen (2) tyd
cn gelegenheyd gaf, om onder den Hertog
van Luxemburg eenen genoegzaamen onderftand,
in den daarop volgendcn nacht,
van den Koning vanvoor den bürg van Ka-
meryk tc ontfangen. Desonaangezien
trok het verbonden leger, den volgenden
morgcnftond, over dc gcflaageue bruggen
en hec beekje, om vervolgens op den
vyand, die in de vlakte geJchaard ftondt,
moedig aan te vallen. Doch in 't voorc-
trekken wierdt nog een tweede beekje,
tegens alle verwachting, en het bericht
der wegwyzeren ontmoec; ’t gene (3 ) de
twee legers van elkandere icheydde. Terwyl
de Bondgenoocen wegens deeze onvcrwachttc
zwaarighcyd raadplccgdcu, rukten
de Françoizen zclfs voort,cn begoften
nietallcen hct gcvccht door ’c aantaftcn van
ccn kloortcr by ’t dorp Pcne , maar deeden
ook vccle hunner benden rechts af-
wcndcn om des' Prinlen llinkcrcn vlcugd
in dc lenden aan tc grypcn. Kn hocwcl
de Prins van Oranjc, 0111 dit voorneemen
tc vcrydclen , daartegens vericheydeue
ilagordcnstc voet, onderfteund door ccnigc
ruytery, achter ecne hcgge ftcidc, zoo
viel de vyand desonaangezien daarop iu,
bragt van dc gemclde benden twee regc-
meutcn aau ’t wykcu, cn, naadat zc weder
herfteld waaren, eyndelyk zccr ichan-
delyk (4) op de vlugt: zulks dc Françoi-
zen, mec die hcgge ook mecr groiids win- i677.‘pjg.
nendc, dus gelegeuheyd krecgcn om des 3^*
Prinlcn flinkeren vlcugel van ter zyde aan
rcgrypen. OndertuiTchen was hec overige
des Franfchen legers de beck genaderd,
tcn twee uurcn daarover, cn nu in ’c geheel
met hcc Verbünden leger handgemeen
geraakt. Hec gevccht dus verdubbeld
wierdt aan den rechteren vleugel langen
tyd moedig nytgchoudcn; doch de vcrwarring,
door de vlugt der gemelde twee
regementeu aan den flinkeren vleugel begonnen
, en temec grooter geworden,
ging ook toc hcc andere gedeelte des légers
over ; zulks ’er toen noch ftand
noch ftal houden overig was , maar ic-
der zich op de vlugt {;) en door Ypete
naar 'c land van Waas begaf. Wc- Ge»"-
1677. gens welke bevochte zeege " men in
Vrankryk deezen gedenkpenning gemaakt
hceft.
Op dc rugzyde van deezcn penning, wiens voorzyde aan die vanden voorgaanden gelyk is, zier
men den Franichen Koning den Herroge van Orlans, wegens den door hem bevochten cn hem
Koning aangebooden zeegetak, in erkentenis van zyn kloek belej'd cn betoonde dapperhcyd,
eenen lauwerkrans op ’c hoofd zelten ; binnen dir randichrift :
V IC T O R IA AD C A S T E L L U M M O R IN O R U M .
M D C L X X V I I .
O V E RWIN N IN G B T K A S S E L I N V L A A N D R E . 1677.
H I S T O R I P E N
De Hertog van Orleans , ziende zich
dus volkomen mccllct van her Ilagt-
vold, -zondt den Hertog van Luxemburg
met zes Ilagordens tc paarde den vlugtcn-
dc Bondgenootcn op dc hielen i welkc
iu ’ t naarennen nietalleen nog verfchcyde-
dc benden ontfnoerde, maarook hct geluk
had van aan ginszydc Kaffcl zich van het
reystuyg cn gelehnt, midsgaders van een
groot getal Bevelhcbbcron cn gemeene foldaaten
meefter tcmaaken. Invoege den over-
winnaar, volgens des zclven ( i ) getuygenis,
Ätk". dcrticn ftukken gcfchuts, twee monieren ,
f“®' zeventien ftandaards, vietenvecttig vendcls
, cn meer dan vyfcntwintighonderd
gevangenen in handen vielen: zyndedaar-
cuboven wel vierduyzend gefneuveld.
Wat ook van deezc zaak z y , immers is
hct zekcr, dat het verlies zoodaanig was.
IÖ77
dar dc Vereenigde Geweften, ftraks naa ’r
i bckomen naadeel, zcs tonncn fchats (2)
j tot herftelling der krygsbenden, inwfllig-
jdeü; cn dc Hertog van Orleans, die ’c
} opperbevel ftaande hct gcvccht gcvocrd
; had, door dc bekome zccgc zich ook
ccncn onftcrvelykcn naam verkreegen had. I Straks , naa ’t eyndigen des gcvcchts,
I zondc hy den Markgraaf van Effiac zyncn
' ccrftcn Schildknaap met dcezc ovcrgrooce
tydinge aan den Koning, cn den Hccr van
Meriilc zyncn ccrftcn Kamcrdienaar aan
zyne Gemaalin in Vrankryk (3) cn kccrdc
zelf, met zyn ondcrhoorige leger, federt
weder ten beleg van Stnc Omer. Onder-
tuftchen zag men, toc zyncn byzonderen
lof w e g e n s hec bevcchtcn der voorgemelde
zeege, deezen gedenkpenning in ’c licht
komen.
( t ) R e fo l.
dc rS ta a t.
Gener.
19 April
1677.
»677. pajé
H « geharnafte borftbeeld van des Konings eenigen Broeder ftaat op de voorzyde, omzoomd met
dit Franfche randfchrift ;
P H I L I P P E D E F R A N C E , D U C D 'O R L E A N S .
P H I L I P S V A N V R A N K R T K , HERTOG V AN O R L E A N S .
Hy wasdc Zoon van Koning Lodewyk den X I II , den eenentwiutigften van Herfftmaand d«
jaarsleftieuhonderdveertig geboorcn, en had thans tot Vrouw Charlotte (4) Elrabet. Doch^^^^^^ M Buffie,
van Karel Lodewyk Keurvorft van den Palts, naadat zyne voorgaande Hcr^drikc , Dochter van
(f) Karel den I. Koning van Grootbrittanjc, overleeden was. By zyne eerlfe Gemaalin heeft hy pc.tomel.
vier, cn by deeze tweede drie kinderen geteeld, onder welke Philips de II. Hertog van Orleans,
die naa ’t Lrlyden van Koning Lodewyk den XIV Beffierder des Franichen ryks wierdt, gcen F kleyne luyfter en rteun van den huyze van Orleans geweeft IS. dir rand
Op de tegenzydc is het voorgevallen en ,verhaalde gcvccht vcrbceld ; onder die nmd-
fchrift :
P U G N A AD C A S S E L lu m . 1S77.
V E L D S L A G B T K A S S E L . ¡677.
Verder ftaat, tot meer opheldering, en lof van den Hertcg,op den voorgrond, boven dc eerfte
letters van des Pcnningmaakers naam, die opfchrift :
V IR T U S D U C IS FO R T IS S IM I .
D E D A P P E R I i E T D VAN D E N MO ED IG S T EN
b e v e l h e b b e r .
I l l . V e e t . Mmm Deez.