j i i "
• L "
: 4 H i
1 '
li- ••tei
Éi:'
iff
m -
" J "
l « 7 7 .
138 N E D E R L A N D S C H E
F R I D e r i c u s W I L H e l m u s , E L e c t o r , S T E T I N i
P O M e r a n i a iq u e d u x
f r e d e r i k WI L L EM , K EU R VÖR S T , HERTOG V A N S T E T T IN
E N POME R EN .
Boven dc gewönne ilad ziet men, op de rugzyde, eene opilygende zon, onder dceze by-
fprcuk ;
L U C E R E S U R G O N O V A .
I K V E R R Y S M E Y N I E U W E N LU TS Y E R.
Verder ftaat, volgens de oude tydsrekenwyzc, dc dag, maand, en *t jaar, wanneer de inhul-
diging gefchied is, op dcn voorgrond uytgedrukt:
A nno 16 77.27. D E C e m b r i s .
I N ’T J A A R 1677. D E N zy. V AN WIN T E RM A A N D .
II. De tweede heefc de zelfde voorzyde, doch voert op de tegcnzyde, boven de gewönne
ftad, cn dcn tyd dcr gedaane inhuldiginge, in plaatfe van cenc opftygendc zonne, eenen gouden
fi) Imhof fchepter, door den Bi-andcnburgfchen Arend en Stettynfchcn Griffioenvaftgehouden, wclke op
Notit.S .R, blaauw veld hec Keurvorftlyke (i) teken is, cn dc hoop van cen bcftandiger geluk gaf, vol-
iS,'!! gens deeze bovengeftelde fpreuk;
F O R T IO R H IS S IG N I S .
S T E R K E R DOOR D E E Z E T E K E N E N .
(1) Hoil-
Mcrkur.
16 7 8 . pag.
30.
1078.
(3) Refol.
ocr Staat.
Gener.
1 1 Maart
en 7 April
16 7 8 .
(4Ì Holl.
hJerkur.
1678. pag.
3^>3i .3i.
3 3 cn 34.
Doch deeze voordcelen waaren zeer gering
tcn aanzien van die, welke Vrankryk
in Nederland, ftaande zoo de laatfte als de
voorige veldrogteii, behaald had: invoe-
ge de recds voorheen opgevatte argwaan
des Engclfchen volks nu nogmeer was toe-
gcnomcn; cn Koning Karel, ziende den
aangevaugeu Vreedehandel, onaangezien
zyncdriejaarige (2) Bemiddeling, te Nieumeege
weynig gevorderd, zoo in het eynde
des voorgaanden als het begin deezes
nieuwen jaars zefticnhondcrdachtenzeven-
ti^T, met de Vereenigde Geweften in ’ s
Gra.ivcnhaage ccn zeer naauw (3) Verbond
Hoot, beheizende de voorwaarden, op
welke Vrankryk diende mec Spanje, de
Vereenigde Geweften , en Lotteringe
ccnen Vreede aan te gaan, cn iu eenen
ftilftand van wapenen, voor drie maanden,
te bewilligen: om ftaande die tus-
fchcntyd dc belangen der overige in oor-
log zynde Magten re verefTcncn; mec bc-
lofrc '4) van tot ftandhoudiug van die ontwerp
hunnc wederzydfche krachten te zullen
inipanneo cn vcicenigeu. En ofwel
H I S T O R I P E N N I N G E N , III.B o e k . 239
ccrftgcmcldc ftad. Doch die begunftigde ’^7^-
onwecccnds de Franichc
terwyl door de gins- en wcdertogten zyner
benden, zoo aau den R yn cn Moezcl, als
op de grenzen van Ncderland, al de werrcid
door onzekerheyd verzet ftondt.
Temeer mids de Franfche Koning, mcc
zyn gevolg over V itry , Bar, T ou l, en
Pont a Mouftbn, te Mets cn Diedcnhovc-.
zynde gekomen, vecl van dcn vergadcr-'
dcn krygsvoorraad uyc Nederland derwaart
deed vervoeren. Dc Hertog van Villahcr-
iTjoza, die in ’c midden deezer onzeker-
ioil. ijeyd wel meeft voor Yperc ( i ) beducht
?pig. was, als welke ftad, gelyk ook Bergen,
Nameu , Charlcmonc, cn Luxemburg.,
door de Franfche benden van verre recds
bekommerd wierden, zondt hec grootfte
gedeelte dcr bezettinge van Gent naar de
het Lagerhuys in Engeland, om zynen
Koning in ftaat te ftellen van die Verbond
met kracht te können onderfteuncnledere
een befluyt nam, omncgenrig oorloglche-
pen,bemand met vyfentvvintigduyzendvyf-
honderdcweeeuzeftig mau, in zec te brengen,
en ook (5) daarenboven zyne land-(s'*Holl.
magt mec ruym negenencwincigduyzcnd ^678^^5:
man ce vermecrderen, zoo wees Vrankryk 41-
echter nietalleen deeze ontworpene voorwaarden
van de hand , maar maakte te
grootere cocbercydiclcn voor den aanftaan-
den veldtogt: want dc grensfteden waaren
mec krygsvolken opgcpropt, cn met zoo
grooten voorraad van kort en lang paarde-
voeder voorzien, dac het Franfche leger
geenszins toc het uytlpruyten van ’c gras te
wachcen hadde. Dus was alles mcc den
uytgang van Sprokkelmaand vaardig, cn
dc Koning, om zyne ontworpene voorneemens
temecr te verbergen, den (6) ze- (6)Ho1I.
venden dier maand van Saint Germain,
met zeer langzaame dagreyzen, in ’t ge* 43?^'
zelfchap dcr Koninginne ca voornaamfte
HoQuiferen, naar Locteringe vcrreysd:
( !)H o 11.
Merkur.
1Ö78. pag.
I . - 'ii
voorneemen»;
zulks de Koning, bericht hcbbcnde ontfangen
dac alles cer uytvocringe gcrccd
was,deu laatften van Sprokkchnaaiui, van
Sccnay ( i ) met zoo grootc dagreyzen
naat Ncderland . vertrok , dat hy deii ,6,8?pag.
vierden van Lentemaand voor Gent , 4;-
buyten alle verwachting, perfoonlyk aankwam
: welke ilad recds dcn ccrileu dicr
maand, door tienduyzend ruyters, onder
’t belcyd van den Maarfchalk van Humieres,
was berend (3) geworden. Aan
eene zoowel afgemecte voorzorg en wccr- 1618. pag.
galooze gezwindheyd, tot het openen van *'■>•
den veldtogt deezes jaars, zyn deczc penningen
hunne geboorte fchuldig.
I. en II. Rondom het gelaurierde cn geharnafte borftftuk des Franfchen Konings, op de voorzyde
v a n den bovcnftaanden , en rondom zyn kopftuk, o p die van den volgcnden penning, Iccft;
men deezen zynen meergemelden tytel;
L U D O V IC U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
l o d e w t k d e GROOTE , A L L E R C H R I S T E L T K S T E KONING.
Op dc tegenzyden ziet men in’t verfehlet de berende ftad Gent vcrbeeld,
zwindhcyd met «nen fchicht in de ccne en eenen gevleugc den zandlooper in de .ndcie hand tot
dc VoorLnieheyd naderen, welke, gezeeten op ecnig oorlogstuyg en nevens eene opgeflaage le-
gertent, met dc rechter hand den Overvloedshoorn vafthoudt ,en hct hoofd met kooriiaircngchuld
heeft. Hec randfchrifc luydc aldus:
C E L E R I T A S E T P R O V ID E N T IA .
DE G E ZW I N D H E T D E N V O O R Z I E N IG HE T D .
Als wclke twee eygenfchappcn tot den aanflag op Gent vcreyfcht wietde.i; waarom op dcn
voorgrond ftaac:
E X P E D IT IO G A N D A V e n s i s . M D C L X X V I I I .
■£ENTSCHE KRYG S IOGT . 1Ö78.
Ü00 z Scraks
•1
I :
4, -. .
- ‘ f
f . :