1
-L'
. '■ -i:
ill
,1 ^ ■■•'
•: .1" :
1 i
li
40 N E D E R L A N D S C H E
1670. ill ’c bezigtigen cn het doen voorczetten
—^ diet werken hebbende gcfleeten, vercrok
de Koning met zyn Hof en verder groot
gevolg op Doornik, 't gene mcde naar ’c
ontwerp van den zoogemelden Vauban,
op eene totnogtoe ongehoorde wyze
wierdt vcrfterkc. \^ant behalven twaalf
halvemaanen, vier hoornwerkeu, en eenen
bedekten weg, liet de Koning aau de
hooge zyde der ftad cen zeer fterk flot
mcc v y f bolwerken, even zooveele door-
fncedcne halvemaanen, en eenen bedekten
weg, alle met onderaardfche en dubbele
ondermynde gangen ftichten, en in zyne
tegenwoordigheyd met zoo veel naadruks
door zyne medcgebragte krygsknechcen
(ODeiice s voortzettcn, dac in acht dagen dit groote
bas ^om voirrokken , eu men goed
II .p a g . ’ voudc een dusdaanig Latynfch opfchrift
^30- in fteen ( i ) uytgehakt op een der bolwerken
ce ftellen : Lode’wyk de X IV , on-
zeker of hy grooter in den oorlog of den
Vreede zy ,heejt met de zelfde benden, het
zelfde beleyd, de zelfde grootmoedigheyd,
gezwindheyd, en voorfpoed, waarmede hy
^Doornik in Jja a r 1ÖÖ7. in vier dagen gewonnen
had, of dat die ßad naamaals nooit
weder zoude genomen worden, onder andere
ßerkten ook,dit ßot, in naauwelyks acht
dagen, van den grond af, terwyl hy z e lf
het werk voortzettede, door de zeegef raalende
handen zyner krygsknechten volbouwd.
En dewyl die werk, van wiens
weêrga men totnogtoe, om zyne groot-
heyd, nooit gehoord had, ftaande deeze
fpeclreys des Konings wierdt voltrokken ;
zoo zal niec zwaar vallen te ontdekken,
wac men met deezen in ’ c licht gegeeven
legpenning heefc willen bedieden.
( 1 ) Senec.
trag.m
Hercul.
fur. a f i . l l .
ÿfu26i Ôi
1 6 1 .
H o ra t. dc
arte poet.
Vf. 394 &
39Î-
Het borftbeeld des Franichen Konings ziet men op dc voorzyde omringd met dit randichrift:
L U D o v i c u s X I I I I , D e i G r a t i a F R a n c i ä E T
N A V a r r j e R E X .
LO D EW T K D E X IV , DOOR GODS G E N A ;D E KO N IN G V A N
V R A N K R X K E N N A V A R R E .
De Franfche Koning is als cen andere Amfion, van welken de oude Dichters verdichten, dat
hy op zynen vedel of lier fpeelende de fteenen kon doen beweegen, en dus de muuren van Thebe
(2) zoude gebouwd hebben, op de rugzyde, ftaande met den ccnen voet op eene ftapel fteenen
Ipcelende verbeeld. Hct randfchrift is :
F A C IT H fE C M IR A C U L A L U D E N S .
A L S P E E L E N D E V E R R IC H T H Y D E E Z E W O N D E R E N .
der Staat,
van Holl.
Z I April
16 7 0 . fol.
i>;en37.
(4 i Refol.
uerStaaten
van Hol’.
iö A p r il
16 7 0 . fol.
( ! )H o 1I.
Merkur.
1670.
pag. 96.
De Vereenigde Geweften, verftaande
de nabyheyd ( 3 ) des Franfchen Konings,
zonden den Heer Baron (4) van Obdam
met een ftaatlyk gevolg van Edellieden,
Lcyjonkers , en andere huysbedienden,
voor buytengewoonen Afgezant naar
Vlaandre, om zyne Majefteyt uyt hunnen
naam te begroeten. Die, zooals ook de
Koningin, hem van haare geneegcnheyd tot
den Staat vcrzekerden, en »gelykook alle de
andere Prinfen, en Staacsdienaaren(y) des
Hofs, met veele tekenen van hoogachtinge
(6) Hon;
Merkur.
16 7 0 .
ontfingen. De Koning, naa de fteden Oudenaarde
cn Kortryk bezigcigd te hebben,
kwam met hec geheele Hof den ecnen-
twintigften van (6) Bloeimaand te RyiTcl,
zynde devolkrykftc,magtigfte,enfchoon- ^
fte boven alle de andere gewonnene fteden, pag^s’o,
en om welke te zien cn te verfterken de
reys wel voornaameiyk - was aangelegd.
Want behalven dac dc ftad vergroot, en
met veele bolwerken , een hooruwerk,
vcrfcheydene halvemaanen, en eenen om-
loopenden bedekten weg, verfterkt wierdt,
H I S T O R I P E N N I N G E N . /. BoeL 41.
ren. Om die oogmcrk te bereykeu, wier- 1670.
(i)D e lic c s
des Pais-
b a s , tom.
H. pag.
18 3 .
(2 )L a ir e y
Hift.d’An-
glec. tom.
IV . fol.
4é<5.
ZOO hccft men, als te Doornik naar ’c
ontwerp van den vermaarden Krygsver-
nuftcling Vauban ( i ) , ook alhier een zeer
fterkfloc, uyt v y f bolwerken beftaande,gebouwd;
welke daarenboven door evenzoo-
vecle halvemaanen , cn ecncn daarbuy-
ten omloopenden bedekten weg gedekt
waaren. Naa Douay, Acrechc, Hesdin.
Montreuil, en Boulogne federt bezigcigd
te hebben, kwam de Koning en hec ge-
heeie Hof den vicrden van Zomermaand
te Kalis ; vanwaar de Hertogin van Orleans,
Zufter des Konings van Engeland,
welke tochiertoe hec Hof gevolgd had,
naar Dovre overftak j aiwaar zy door den
Briefchen Koning, den Hertog van (2)
Jo r k , en hun beyder gunftclingen en ver-
trouwdile Raaden , wierdt ontfangen.
Haare reys ftrekte voornaameiyk, om
den Koning van Engeland van de naauwe
yerbindccniflcu, met de Vereenigde Staaten
ccrtyds aangegaan, te doen afftaan,
en , toc handhaaving van den Roomfchen
.Godsdienft, dien hy in zyn hart, doch
.zyne Gemaalin openlyk, aankleefde,. zieh
met de kroon van Vrankryk te vervoegen,
om den hoogmoed van dien Vryenftaat,
die den Köningen de wec icheen ce willen
ftellen, gezaamentlyker hand te vernedcden
geene middelen onbeproctd gclaatcn,
eu, behalven haare aangeboore bcquaarn-
hedcn, geenc maac ofbcpaaling in ’t doen
van gelchenkeii en geldlpillingen toc vcr-
quifteu toc gehouden. Zulks aan ccncn
Stalknechr, om flechcs, te weetcn wac in
zyns Heeren huys van dceze handelingen
gezcgd wierdt, alleen in ccns tien (3) pondcn (3) Larrey
ftcrlings gcichonken wierden. Waaruyt
ligc is op ce maaken, hoedaanigcgcldlpiU
lingen, om dc eerfte Staatsdicnaars ovcr'^'^^'
te haalen, ten zelven tydc zullen gedaan
zyn. Hoe ’t z y , de Hercog van ßuk-
kingham ’s Konings gunfteling wierdt federt
door ’c Lagerhuys beichuidigd, van
zieh ongeloovelyke (4) fcharcen, door
valfche en bedriegelyke verflandhoudin- cn Ujt.
gen, re hebben verkreegen. En dewyl de
Franfche uyczendclingea geen mindere
geidipillingen aan de Hoven der BiiTchop*
pen van, Munfter en Keulen, om die aan
Vrankryk te verbinden, op den zelfden tyd
.deeden, als de Franlche Koning geheel bezig
was met zyne grensfteden te verfterken,
foldaatcn kl den wapcnhandel te ocfTenen,
en oorlpglchepen tc laaten aanbouwen, zoo
is.ligtlyk tpbegrypen, warmen door’tuyc-
geeven vaadcezen legpenning beoogd hecft.
vcr*1and°d” s geharnaite borftftufc, waarmede de voorzyde bcflempeld is, flaat in der ze¡..
L U D o v i c u s X I I I I , D e i G r a t i 'a F R a n c iz z E T
n a v a r r a s R E X .;
LQ D EW X K D E X I F , DOOR GODS G E N A D E K O N IN G F A N
F R A N K R T K E N N A F A R R E .
■ Op de tegcnzyde ziet men, in den eenen hock eenen gcweldigen blixem, en in den ande,
t e ” “ Sddregen. uyt eene en de zelfde wollt nederflorten’i onder ¿ " r S
U T R O Q U E JU P IT E R . 1670. ,
DOOR B E T D E N JU P I T E R . 1670. .
L Om
r ' '