I ■:
I i:;:
(I f t ! " !
fJ:;.
I■ii
! 'lln'
ii’S
i,:.1
L / ')
Ï : j.:'
i I Î
lß /2 .
I. De voorzyde van den ecrllen, die door de Hooge fchool der Opfchriften te Parys gemaakt
IS, voert, rondom hct kopftuk des Franfchen Konings, dit randichrift:
L U D O V IC U S X I I I I , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
L O B EW T K D E X IV , A L L E R S C H R I S T E L Y K S T E KONING.
Op de rugzyde, aiwaar men de Franfche ruytery in ’ t verfchict door den Ryn ziet warden,
kroont eene gevieugelde Overwinning den Franfchen Koning, welke in’t harnas met de rechter
hand eenen bevelftaf houdt, en met den flinker’ voet den Rynftroom vcrtrecdt. Het om- en opfchrift
luydt aldus: X
T R A N A T U S R H E N U S , H O S T E R IP A M A D V E R S A M
O B T IN E N T E . M D C L X X I I .
D E R Y N DOOR IV A AD, O N A A N G E Z I E N D E V Y A N D D E N
O V E R K A N Y b e z e t h a d . 1671.
’’“ 'I'* b " geharnafte borftbeeld des Franfchen Konings, binnen dit verfchiliende
randfchnft, opdeeenezydc;
L U D O V IC U S X I V ,F R A N c i a E E T N A V a r r sk R E X .
LO D EW Y K D E X I V , K O N IN G V A N V R A N K R Y K E N N A V A R R E .
Voor.
Voorwaart, op de andere zyde , ziet men in den flinkeren hoek den Rynftroom in ecnc 16 7 1.
zeer verbaasde geftaltc; terwyl dc Franfche ruyterbenden dicn vlocd doorwaidcn en de Ne ___——
dcrlandfchc ruyters het op een vlugten ftellcn. In den bovenrand leeft raen dit omfchrift:
R H E N O B A T A V I S Q U E U N A S U P E R A T I S . 1Ä72.
D E R Y N E N B E T nW E T E G E L Y K V E R O V E R D . 1672.
fchrift * ‘■‘*'=''“ 1 °P bet voorftuk, rondom het geharnafte borftbeeld des Konings, dit rand*
L U D o v i c u s M A G n u s , F R A n c i æ E T N A V a r r æ R E X ,
P a t e r P a t r i æ .
LO D EW Y K D E G ROOT E , K O N IN G V A N V R A N K R T K E N
N A V A R R E , V A D E R D E S V A D E R L A N D S
Ci ) Vallf.
venvard
Luropa,
P^S.458.
I ö 7 2 ,
Cl) Valk.
verward
Europa,
pag. 461.
<3 )Valk.
verward
Europa,
pag.zpö.
De wond.die de Prîns van Kondé in zyncn
armgekreegen had, ftelde hem zoodaanig
buy teu ftaat, om de verdere onderneemin-
gen van den veldtogt by te woonen, dat
hy , tot hctftclling zyner gczondheyd ,
zieh in eene rosbaar naar Emmerik ( i )
moereiide laaten brengen, goed vondr het
Hoogebevcl van het aan hem vcrtronwde
leger aan den Maarfchalk van Turcune over
te geeven : die hct aanftonds in drie lighaa-
mcn verdeelde, en hebbende hec eene ge-
deeltc naar Knotzenburg, eene fterkte gelegen
recht over Nieumeege, gezonden, trok-
keii de twee andere deelen naar YfTcIoord en
Aarnhcm. De Yfleloordfche fchans was
zecr vervallcn, echter alhier eene bcuke-
ry geftichc, en een regement gelegerd; ’t
gene den dertienden van Zomermaand de
genaderde Françoizen door vinnig fchietcn
bclectede (2) dien dag over den Ryn ce
komen. Doch in den volgenden nacht
waaren de Françoizen , mids de ondiep-
ten des R y n s , over dien ftroom, en dus in
ftaat geraakt, om den Prins van Oranje,
en hcc ondcrhoorige Staatfche leger, van
achteren in zyne verfchanfing te können '
aantaftcn: welke de Staaten, aanmerkendc
de ondicpten , die zoohier zoodaar in
dicn ftroom gevonden wierden, mcc hcc
opkomcn van deezen oorlog, onder hec
beleydvan den VeldmaarfchaikMaurics van
c de Vcluw van Yffeloord
a f naarbeneden ter Icngtc van vyftien o f
zeftien uuren wegs längs den boord vanden
Vilel, met zeer grooten arbeyd en koften
hadden doen opwerpen; en waarachter dc
Prins van Oranje mec het Scaatiche leger,
c gene alleen uyt ecnentwintig regementen
beftondc, totnogtoe was gelegerd geweeft,
om den Françoizen Jicc koincn
over den YiTel cc belecten, en dus mcc de
Veluwe tegelyk hct geheele Sticht van
Uytrccht tegens dien vyand tc dekken.
Maar nu verftaande, dat die by hec T o l huys
nietalleen in de ßcruw , maarook
rhaus van daar, a/s gemeld i s , over den
R yn by Yfeloord in de Veluw gekomen
w a s ,b rakh y zyn (4 )leger van achter de nu (4)Viik.
onnut gewordene verichanfingfu op.zondt
her geichut in de fteden aan den YlTel, en P»S'463'
hcbbcnde twee regementen voetgaften in
Nieumeege, den Kornel Niculand in Docs-
burg, Ammcma en Vrybergen in Aarnhcm,
Zwartlenburg in Zutfen, cn anderen met
hunne manfchap in andere fteden oewor-
pen, IS z e lf met her overige Staatlche le ger
des avonds voorhy Aarnhem naar
Uytrochtgcweekcn; met voorneemen om
die ftad ten minfte (y ) tc befchermen. Cs)Vftt.
Doch door uytdrukkelyk Befluyt der Ver-
eenigdc Staaten, op den zefticnden van p ï- ïj-
(6) Zomermaand in ’s Graavcnhaage geno- (Oi Viik.
meri , wierdt hy gelaft ook die ftad cn al pf,?!"'*
het omgelegen land te verlaaten, cn naar p ig ï j’.
Holland tot dekking van dat Gcwcft, te
trekken. Dc Francoizen, op deezc vcr-
haalde wyze nietalleen der ftroomcn,
maarook van alle de daarachter opoewor-
penc befchanlingen zynde meeftcr geworden,
hadden dus eenen vryen toegang tot
voor de poorten van Uytrccht gekree-
p n ; zülks men , wegens het ovcrtrek-
ken diet ftroomen, welke de ftcrkfte
bolwerken der Vereenigde Geweften zyn ,
federt deczen gedcnkpeuning zag in ’ t licht
geeven.
P » Hct
I
■ .4-
Iff* '