l i r i
■r i ' ; :»
M;
:j'l J Í 7 6 .
4i
..
l í " ¡ I
Het geharnafte borftbeeld des Franfchen Konings ftaat op de voorzyde, binnen dit randfchrift
;
L U D o v i c u s X I I I I , D e i G r a t i a F R a n c i æ E T N A V a r r æ R E X .
l o d e w y k d e X IV , DOOR GODS G E N A D E KON IN G V AN
V R A N K R Y K E N N A V A R R E .
Op de andere zyde ziet men vier zccr dikke zwaveldampen opftygen; waarboven die randfchrift
gelcezen wordt :
C O G IM U R IN F Ü LM E N .
WY WO RD EN TOT H E T B L I X E M E N GENOODZ AAK T .
Voorts, om te weetcn tot welk gebruyk decs legpenning gemaakt is, zoo ftaat op den voorgrond
:
T R E S O R R O Y A L . 1676.
VOOR D E K 0 N I N G L 2 K E S CHA T K AME R . 1676.
( I ) De
Riencourt
Hift. de
L o uis
X lV .tom .
I I . pag.
41.
Door deeze vier zwaveldampen worden
dc vier legers betckend, welke het oorlogsvuur
aan vier verichcydene oorden
ilonden om te voeren ; cn over wier eerfte
dc Hertog van Luxemburg aan den
R y n , over hct tweede de Hertog van Na-
vailles in ’t Rouflillon, over het derde de
Maarfchalk van Rochefort aan de Maas en
Sambre , cvenals over hec vierde, ruym
vyftigduyzend mannen fterk, de Koning
van Vrankryk zelf in peribon op de grenzen
van Nederland hct bevel ftondt te voeren.
Met die oogmerk vertrok zyne Majeftey
c, den zeftienden van Grasmaand,
van Parys, en kwam, den ecnentwintig.
ften, in ’c leger, ’c gene vooraf door den
Maarfchalk van Krequi ( i) omtrent Kondé
famengctrokken die ftad vier dagen tevoore
reeds berend had. Straks op de aankomft
des Konings wierden deomfchaniingen des
legers voltrokken, hec zelve door opge-
ilaagene bruggen aancengehechr, en, behalven
hec vervaardigen der beukeryen,
nog dien zcifden avond de loopgraaven I
van drie kanten tegens die ftad geopend. '
Hec bericht van deezc onderneeming deed
het byeentrekken der Spaanfche cn Staatfche
krygsbenden in Brabant verhaaften;
werwaart de Prins, zynde hem door de
Staaten (z) gcluk op zyne reyze ge-
wenfchc, den tienden van Grasmaand reeds
was vertrokken. De Franichen , hiervan
bewuft, verhaaftcen dierhalven temeer het
beleg, en deeden den tweeden dag, naa
hcc openen der loopgraaven, zoo gewel-
dig vuur geeven, dar, eer ’c nog avond
was, de meefte ftormpaalcn, midsgaders
de borftweeringen, zoo van een’ reduyc
en halvemaan als van den bedekten weg,
waaren vcrbryzeld cn omverre (3) gc-
fchooten. Dc bezettelingen echter, die
deu volgenden nacht over ’c ondergezette
land in platbodemdc fchuytjens eenen onderftand
van driehonderd man ontfingen,
crachtten federt wel decze fchaade, zoo
veel doenlyk waare, op allc wyzen te
herftellen: doch den volgenden dag de
werken even heftig wordeude belchootea,
zoo zaagen de aanvechters zich eerlang in
ftaat om die, tuifchen den vyf- en zcscu-
twinrigften, te können beftormen. Op
hcc losbranden van alle dc beukeryen ge-
Ichiedde
(I) Holl.
Merkur.
JÓ76. pag.
64
H I S T O R I P E N
fchicdde dan de aanval langs drie kanten tegelyk
, en mec ZOO goede uytkomfte, dat
men nietalleen aan twee zyden met den
bedekten weg alle de buytenwerken innam,
maar dac ook die, wclke aan den derdcn
oord met fchuytjens, onder ’t beleyd van
den Maarfchalk van Krequi, over hec on-
derwaccr ftaande land waaren aangevallen,
benevens alle dc buytenwerken ook eene
poort der ftad ( i) overwcldigden. Invoege
de bezettelingen, onaangezien hec Spaanfche
leger toc aan Bergen, om hen te red- x.(j76.
den, genaderd was, zich op dc genade des
Ovcrwinnaars moeft onderwerpen. Des
zyn toc lof des Franfchen Konings, die de
bezetting krygsgevangen maakte cn naar
Doornik vcrzondc, decs gedenk- cn legpenning,
ZOO wegens Kondé veroverd,
als de gewoonlyke flagcing der ftormenderhand
ingedrongene foldaaten be-
teugeld te hebben , gemurrt geworden.
( i ) Refoi.'
derStaaten
Gener.
8 April
167Ö.
(3) Holl.
Merkur.
1676.
pag. 63.
I. Het kopftuk des Franfchen Konings ftaat op dc voorzyde van den eerften, omzoomd met
dcezc tytelen:
L U D O V IC U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
LO D EWY K D E GROOTE, A L L E R C H R I S T E L T K S T E KONIN G .
Boven drie waterkruykcn, bctekencnde de drie rivieren de Schelde, Aifne , en Haisne, met
welke de gewönne ftad gemcenfchap heeft, ftaat tuflchen ccnen palm- cn kuricriak dc Vrecdcftaf
van Merkuur, onder deeze fpreuk, op de rugzyde:
V IC T O R I S C L E M E N T IA .
D E G O E D E R T I E R E N H E T D DE S O V E RWIN N A A R S .
Waarin nu deeze goedertiercnheyd beftaan hccft hlykt uyt het opfchrift van den voorgrond
:
C O N D A T um V I C A P T um AB E X C ID io S E R V A T um,
M D C L X X V I .
H E T S T O RM E N D E R H A N D I N G E N O M E N KONDE ' F A N D E
F E RWO E S T IN G B E F R TD . 167S.
II. De laatfte, die een legpenning is, voert rondom hct kopftuk van den Franfchen Koning in
den rand der ccnc zyde deezen verfchillenden tytcl:
111.Ded.
L U D O V IC U S M A G N U S R E X .
KO N IN G LO D EWT K DE GROOT E .
C c c De
j t .
:';4 ‘
i f f ff.
‘ff
Iff :