M ' m ,
I ‘ I iiiiiill'hlfi'liiG
¡m
i m - i
li
. . i f ' ll ■! /_!
if ill
iß/o , woeft, cn das dc Graaf van Koningsmark
eyndelyk tcraade wierdc, om onder billy-
kcre voorwaarden de ftad Straalzond, den
vyfentwintigften van Wynmaand, aan den
Kcurvorft van Brandenburg over te geeven:
tot wiens lof, wegens hec winnen van zoo
aanzienlyke plaats, ik deezen penning ge.
maakt vindc.
Zyn geharnaft borftbeeld ziet men,mids het behaalen van decze overwinning, met laurier be-
kranft, en dcn rand der voorzyde omzoomd raec deezen tytel:
F R I D e r i c u s W I L H e l m u s , D e i G r a t i a E L E C T O R ,
P O M E R A N i * D U X .
f r e d e r i k WI L L EM , DOOR GODS G E N A D E K EURVÖR S T ,
HERTOG VAN POME R EN .
Boven de gewönne ftad ziet men, op de rugzyde , eenen vliegenden Arend, met zyncn rechter’
klaauw cencnzeegekrans, en met den dmkeren eenen wimpel houdcnj waar op ftaat:
P R O S e Q U EN D O .
DOOR 'T VE R VOLGEN.
Te weeten van het voordeel, dat hy op’t eyland Ruge behaald had. In den rand, en op den
voorgrond, ftaat voorts nog die om- en opfchrift te Icezen:
S T R A L E S U N D IÄ , F A V E N T E N U M IN E ,
D U C T U S E R E N I S S im i E L E C T o r is B R A N D E N B u r g ic i ,
D E D IT IO N E C A P T A .
An nO S a l u t i s M D C L X X V I I I : O C T O B r i s .
s t r a a l z o n d , DOOR D E GUNST V A N GOD,
E N H E T B E L E Y D V AN D E N DOO R LUC H T IG S T EN K EU R VÖR S T
V AN B R A N D E N B U R G
B Y V E R D R A G G EWON NEN.
I N ' T J A A R D E R Z A L I G H E Y D 1Ö7S.
D E N VAN WYNMAAND.
( i )H o i r Sedert wierdt nogdc ftad(i)GripsvvaId,
Me rk . * naa eenige dagen belegs , coc de overgaaf
1Ö78. pag. gedwongen, cn door’t behaalen dier voor-
dcelcndc Noordfchc Bondgenootcn temeer
weygerig om de harde Vrcedcvoor-
waarden, door Vrankryk aangebooden,
Bloeimaand in ’c veld vcrfcheenen; zoo ’c j fchieiyk weder naar beneden rc keeren ; in
fcheen, om Fryburg ce herwinnen. Doch wclkcn cogt hy van 'c Dnytfchc Icgcr, on-
de Franfchen. onder dcn Maarfchalk van ! aangczien hct door den voorigen nictwcy-
Krcqui, mids’de ingcgaane ftilftand in Nc-I nig aigemacwas, zoo kort gcvolgd wierdr,
derland, ook vandaar mec de noodige hulp. ; dac hy op de.hoogte van Gcgembach aan
benden bytyds zyodc verfterkt, was die de Kints zynde gekomen de Keyzerlyke
zcif tc Brizak over dcnRyngecoogen, zoo achterhoede, beftaande uyc vyf-ofzesduy-
om dcn oorlog opdcnbodemdesDuytfchcn ; zend ruyters en drie regementeu dragon-
ryks te voeren . als om dien landaardc, i ders, onder den Hertog van Lotteringc,
mcc hcc dekken dcr alom opcnlcggcnde | ontdckte, in Ichyn van zich achter dicn
Duytfche fteden en landen de handen vol ftroom te willen handhaaven. Doch ais dc
■.......... - J- Franfchen werkstc geeven. Wel is waar dac ( i ) dc daarop afkwaamen, wecken
Mcrk. Hertog van Lotreringe waandc dc Franfche
1678. pag- door’c aflnyden van dentoe-
■’ vo e r, terug cn weder over dcn Ryn te
zullen doen trckken : maar decze poogingen
waaren vruchteloos; vvanciutegendeel
ging de Maarfchalk van Krequi met eenige
afgeftookcue benden deverfchanfmg, weU
ke de Duytfchers voor hunnebrugby Ryn-
felde haddcn, den zesden van Hooimaand,
met die uytkomfte aantaften, dat dcczc,
waanende hct heele Franfche leger op ’t
ly f ce krygen, hals over kop langs de brug
naar Rynfelde wecken, cn veelen elkan-
dcrdoor dc naauwte en die verwarring in
’ c water drongen , temeer dewyl de Françoizen
daarop aanzettende, alles neder-
(i)HoB. maakten, ’ t gene zy achterhaalen (x) kon-
Meik, 1678.
133-
den, en hcc dus weynig fcheelde, o f zy
'■ zouden tegelyk mec de vlugtenden binnen
Rynfelde hebben gedrongen; tcnwaarc de
Stedevoogd door ’c ophaalen der valbrugge:
deniudrang had belet, cn dus de achccrften
genoodzaakt o f in den R yn hunne ge-
wifle dood te vinden, o f hec geweld yan
den ovcrwinnaar af te wachten. De Françoizen
zy naar Offenburg, zulks die daardoor
waadden, en de afwykenden wyd en zyd
met geen gering verlies verftrooidcn ; mids
de weg naar de gemclde ftad te naauw was,
om allen in goede ordc te können aftrck-
ken, zulks veelen (4) der Keyzerfchen zich Mctk.
in ’c gcbergte moeften begeeven. De Maar-
ichalk dus begunffigd , en Ortenberg federt
federt nog geftaadig mcc nieuwe benden
üyc dc Nederlanden zynde ycrfterkc,
wicrdc de Hertog van Lotteringe niet wey-
uig bcduchc, dac z y zouden trachten dicper
in Zwaben te dringen ; dus trok hy
door’cZwarce vvald langs de ongebaande
(3)Ho11. „aar Lauffcnburg : doch naauwei'
78 pag. ly k s w a sd ic van den (3 ) Maarfchalk vau Krequi
verftaan, o f die befloot met zyn leger
+
hebbende ingenomen , wendde hct
naar Straatsburg , om zich van des zclfs
Rynbrugge, langs welkc dc Keyzerlyken
nu een-cn andermaal in dc Elzas gevallen
waaren, meefter te maaken. Eu hcbbcnde
te vergeeffch den overtogt over de zelve
vau den Magiftraac dicr ftad verzochr, liec
hy de fchans Ke l, welke de Straatsburgcr
brug aan de overzyde des Ryns dckrc,
door de zynen aantaften , cn den zesen-
twintigften van Hooimaand van twee kauten
indiervoege beftormen, dac dc bezetting,
gcene kans ziende om de aanvallers
afte keeren, met dcuyterfteverbaasdheyd
over dc brug en naar Straatsburg weck.
Dc verwinnaar liec nietalleen dc gewönne
befchanftng als onhoudbaar flechten, maar
ook, om de Duytfchers hcc komen over den
Ryn längs dien oord te belecten, den zcs®
den vau Oogftmaand (y) , de betaamdc J^Sur.'
Straatsburgcr Rynbrugge door’tvuur,voor 1678.
zoovcel hec hcra moogelyk was, vcrnie-
Icn. Van wclke drie ondcrfcheydene voordeelcn
, door de Franichen op dc Duyt-
ichers behaald, de gedachtenis op deczen
penning bewaard wordt.
te aanvaarden. De Duytfchers, hoewel niec
ZOO gelukkig , waaren desgelyks van de
zelve nietmin afkeerig,eQdesmeceenzcer
ontzaglyk leger, onder den Hertog van
Locteringe, welke (x) in die jaar mec des Merk.
Keyzers Zufter trouwde, iu ’c laatfte van
Bloei-
Rondom het leopnuk des Franfchen Konings, is de rand dcr voorzyde omzoomd met dcczcn zy*
nen gewoonlykcn tytcl:
L U D O V IC U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
l o d e w t k d e GROOTE , A L L E R C H R I S T E L T K S T E KONIN G .
T 1 1 60- i n . D e e l .
'« ¡ri :