“' i
î> iè ' l i
> ui ' » , ;
¿ - r i i ' W ' W
’ I
1690. den (*)Bohccmfchcn troon bcklom: doch,
(•) ¡i.ütji door den ongelukkigen vcldilagby Praag,
fil. HO. cje nieuwe Koning met het pas bekomen
(•)/r.D«l Ryk ook zyne eygene Staaten (*) vcriic-
fi>i.t}u zcnde, verloor ook de jongc Schömberg
deezc ccrftc hoope zyns geluks, doch
gcenszins den moed , om in ’c vervolg
zich door dc wapenen vcrm.iard te maakcn.
Dcczc voerde hy mec zoovcel bc-
leyds onder Frcderik Hendrik, ftaande dc
Nederlandfche oorlog tegens Spanje, dac
die afgcrechtc Vcldhcer hem tot Opziencr
over de opvoediiig van Willem zynen
Zoon aanftelde. Doch de dood van dien
Prins cn van des zelvcn Zoon, midsgaders
de daarop voorgevallene veranderingen
(*) in ’c hooge (*} Staacsbcftier der Verecnig-
"■ ^ de Geweften, deeden hem genoeg bevroe
den, dat dc reeds gcbaandc weg tot verdere
verhooging hier voor hem was opgedol-
ven. Hy trade dan in den dienft des Franfchen
Konings;weike hem mcc eene goede
krygsmagt naar Portugaal, ten onderftand
van dac R yk tcgcns Spanje, zondt. Zyn
gehouden gedrag cn krygsbelcyd waaren
daar zoodaanig, dac eyndelyk, in ’tjaar
zcftienhonderdachtenzeftig, cen volkomen
Vreede , ren voordeele der Porrugcefchc
kroonc, getroffen wierdt, mids by des zcivcn
Verdrag hct recht van den Huyzc van
Braganie, door den Spanjaard . onweder-
rocpclyk voor wettig tot de Portugeeiche
kroon erkend wierdr. Met deeze cerc ,
en mildelyk begiftigd, keerde hy weder in
Vrankryk; daar hem de Waardigheyd van
Maarlchalk zoude zyn opgedraagen geweeft,
zoo hy ceuGcloofsgenooc zyns Konings
geweeft waare. Doch vernoegd mec
ZOO hoog cen eerampc verdiend te hebben,
heefc hy in ’c jaar zcfticnhonderdtweéën-
zcvemig in Katalonjc op den Spanjaard
gezeegcpraaid , ledert Maaftricht, door
den Prins van Oranje belegerd, geliikkig-
lyk ontzec, mec geen mindere gtorië de
Franlche wapenen in Duytichland naamaals
oingevoerd, en dus opzync ccrug-
komft , onaangczien ( i ) her verichil van
zynen Godsdienft, den bevelftaf als Maar-
Ichalk van Vrankryk bekomen. Dc Gc-
loofsvcrvolging in dac Ryk federt zynde
aangevangen, is h y , als niet gezind zynde
zyn Geloof, oin het behouden van zy^
ne Waardigheyd , tc verlaaten , in den
dienft van den Keurvorft van Brandenburg
getreeden ; welke hem tot zyncn Staats-
dienaar aannam , de (2) Landvoogdy van
Priiyffen opdroeg, en tot Oppergezagheb-
bcr over zyne legers verklaarde. En gelyk
decs Keurvorft den Britfchcn overtogt mcc
raad en daad onderfteund heefc (*), zoo is
die door zynen Hoofdbevelhebber bygewoond,
endoor zyue daarin voorgevalle
dood de eyndpaal van den loop zyner O-
verwinningen geworden, ja heefc ook aan-
IcyJing cot hcc mnnten van deezcn gedenkpenning
gegeeven.
S Ä
glet. tom.
IV. fol.
(i) Larrey
Hift.d’An»
glet. tom. '
IV. fol.
6 7 1 .
(*) lir.Dtil
<¡71.
H I S T O R I P E N N I N G E N . F L Boek. 4 9 7
cn welke üoor dc Godcil, in erkentenis van dc daardoor behaaidc Overwinningen , in cencn w.l- l ä o ö
den olytboom herlciiapen wierdt; waarop dit bovengeftelde randichrift zinfpecli; ---------
P L A N T A V I T U 8 K ÌU E F E R A C EM .
HT H E E F T D I E A LOM V RÜCHTD R A AG E H D
G E P L AN T .
Voortsvcrtrecdende den tcr aardc leggenden Overvloedshoorn, kccrt hy dc daaruyt voortkomen-
tlcftaiig met cen Ichildaf, ’ tgcne met het gewoonlyke merkteken van’ t Chriftcn geloof hellem- (OLatrey
peld, cn alliier het zinnebecld zyner heprocfde Standvaftighevd is ; waardoor liy liever alle dc ( i) Hilld'Aii-
aangeboodene Icliatten, cn bekome Wa-.idigheyd van Vrankryk hectt willen vcrliczcn , dan zyn
Gcloot ycriaaten: en hct IS liierom dat nog op den voorgrond ftaat: “ -tM.
C O N T IN U A T IS T R IU M P H I S , O B D U R A T A q ,u e IN
D EUM F ID E , IN H I B E R N IA M I L I T A N T I , ,69a.
N a a g e d u u r i g e o v e r w i n n i n g e n , e n m e t e e n
STANDVAST IG B E T R O UWE N OP GOD, I N
i r r l a n d S I R T D E N D E . 1690.
Eyndelyk leeil men op dc dikte des pennings nog dceze fpreuk:
P R O R E L I G I O N E E T L I B E R T A T E M O R I ,
V IV E R E E S T .
T E S T E R V E N VOOR D E N GO D SD I E N S T E N D E
V R TH E T D I S L E E V E N .
Mvthol.
lib. VII.
; i p ' r.
Hct geharnafte borftbeeld van den gefneuvelden Hooggczaghebber ftaat op het voorftuk en
daarrondom in den rand dees tytel:
F R ID E R IC U S M A R E S C H A L C U 3 S C H Ö M B E R G ; &c:
F R E D E R I K SCHÖMBERG, MAARSCHALK - , EN Z .
_ Op hct ruggc^ftuk wordt eene grafnaald , behängen met de fvapcnfchilden van V ran k ry k ,
c ts.eyzeriyk , Portugaal, Span je , cn lerland, gezien, als zymJe de Koningryken , waarin dc
ovcrlcedcn by zyn leeven verfcheydene Overwinningen had bevochten j en waarom hy wat voorwaart
als Herkules verbeeld ftaat: welke naa’ t volbrengen veeler krygstogten, zyne knots, tot
een teken van den nu voltrokken arbeyd, in den grond ftcekendc,die aan Merkuur(5) roewyddc.
(i) Larrey
Hift.ft'A n .
glet. tom.
IV . fol.
686.
(3^ Ds
Riencourt
H ill, de
L o u is
XlV.tom.
n . pag.
194.
Koning Willem, kennende des ovcrlee-
dcns krygsdcugden cn hocdaanigheden ,
betuygde des in ’t byzonder zyne opgevatte
droefheyd aan den Graafvan Meynard
zynen Zoon, wegens hec verliezen van
deezcn Veldheer, als die voor hem nietmin
een getrouw Dienaar. dan voor den
Zoon eeii roemruGhtig (2) Vader geweeft
was; mcc vcrzckcringe van thans toc den
Zoon die geneegcnheyd , welke hy eertyds
voor den Vader gehad had, te zullen
docn overgaan, om het beleyd, ’c gene
die voorheen aIora,en nu noglaacftclyk
in alle de aanflagen van Koning Jakob ce
verydclen , betoond had. Dees ongeluk-
kige Vorft was , op ’c aanraadcn van den
Graaf van (3)Lauziim, zoodra de Overwinning
naar de zyde der aanvalleren begoft
over te hellen, bytyds uyt her gevecht
, onder hcc geleyde van twee regementen
tc paarde, naar Dublin geweeken.
Hier riep hy,in den volgendcn nacht, eene
kieync Raadsvergadering byeen; en heb
bcndc daar in de nederlaag zyns Legers,
en de oorzaak daarvan opgehaald,
betuygde hy genoodzaakt te z yn , om
tot volkome verzekering vau zynen
perfoon vandaar tc \vyk9n. Dicrha!-
1 1 1 . Vcel.
ven iu den volgcnden vroegen mor-®
genftond den Stedevoogd van Dublin by
zich ontbiedtnde, gaf hy dien verlof om
de fleutels dier Hoofdftad aan den Prins
van Oranje, op zyne cerfte nadering ,
over ce leveren. Scderc nam hy op eene
tedere wyze affcheyd van zyne grootfte
vertrouwclingen, fteeg te paarde, cn floeg
des morgens omtrent vier uuren, nicc zonder
’c ftorten van traanen, den weg naar
Kilkenny cn (4) Waterforc met zulken
fpoed op, dat hy dien dag nog, uyc vreeze
vaa achcerhaald re zullen worden, ze-
vencig lerfche mylen , die meer dan honderd
in Engeland (y) zyn . afleydde
Yoorts alle bruggen, om zyne vervolgers
op te houden, naa zynen overtogt achter
zich hebbende doen afbreeken , ging hy
’s avonds van den twaalfden van Hooi-
maand, verzeld mec den Markgraaf Powis
van de haven van den Burg Dunkannon
c’icheep ; werwaart men wil dac h y ’s
daags tevoore den Heer Patrik Trent met
allen fpoed vooruyc gezonden had, om een
Inelzeylend vaartuyg voor hem gereed rc
houdcn: opdat h y , indien hem dc neder-
I.iag re beurte vie l. ftraks op zyne aankomft
zoude können zee kiezen. Den
K k k k k k ¿er--
(4) Holl.
Merk.
rögo. psgi
iiii.
( 0 B rie f
aan den
Staar vart
den Afget,’
H o p , uyt
D u blin,’
i6July
169 0 .
ILi-= *
Hu
f ; { |
P '
Ar.
..f'"