J. Aream - locum, vbi annona excutitur . 4. Cedo iuri - locum do »
perdono legi. Priuilegio- propria lege . Celebre - praeclarum . Gerulae -
nutrias , vel comportstricis .
S. Hieronymi Characteribus -figuris . Samaritans etiam Pentateuchum Moysi totidem
jTologus ga- Mens scriptitant - Antiquis hebraeorum literis scriptitant . Sed vnde apud
^eatuMn hbroseos. ant,quae literae inuentae sunt? Quia postquanr de Assyriis colones
i l l l i e d i r e c t ! f n e r e . e>t lp o n i^ n r Kp et.’ .'n«.,« ~______________J Regum illuc directi fuere, et a leonibus, bestiisque comesti, postea mandaue-
runt regibus persannn , se il lie habitare non posse: et misit illis sacer-
dotem , qui doceret eos légitima terrae; quique veniens Bethel , accepit
exemplar legis a tribu iuda , et descripsit illis Pentateuchum , et legem
exposuit . Et postquam Iuda , et Beniamin a chaldaeis captiui fuerunt , et
lex incensa3 remansit in Samaria 3 id est, post colones illos exemplar le-
gis antiquis literis expressum , scriptum, dum nihil illis nocuerunt : subie-
cti emm illis erant .
2. Esdras - alias reperit Jiteras , quia non nouerat priores . Nomen
Domini tetragrammaton , antiquis literis expressum - scriptum inuenimus
Jiteris, in quibusdam graecis voluminibus, ( non tarnen in canone ) quae
a ixx. interpretibus interpretata fuerunt, dum lex a chaldaeis incensa est,
et post tantum _ interuallum in regno graecorum Septuaginta interprétât,’
sunt . Sed in faster,’is propriis, quia nomen Domini per omnes gentes ,
atque omnia régna terrarum diffamatum est, audierunt multa mirabilia,
quae operatus est. - 1
3. lncisionibus - in discerptionibus , ac diuisionibus versuum . Duplices -
duplices apud hebraeos quinque literae , quia duplicem figuram habent, et
duplex vocabulum, vt aleph , ain, sade, samech , sin . Aliter enim per has
prtncipia- vt apud nos saepius initia verborum per k literam scribuntur,
vt in kalendae, fines per c , vt fac .
4. Dibre Haiamin - verba dierum : dibre verba, Haiamin dierum : No-
ntamtn dextrae . Beresith - in principio ; quia hebraei voluminibus suis
nomma ex principiis posûerunt . Exodus - exitus . Hebraei Genesi Aleph
literam inscribunt, quae interpretatur doctrina , vt In principio fecit Deus
caelum , et terram . Exodo Beth, quae interpretatur domus pro instructio-
ne tabernaculi. Leuitico Gimel, quia plenissime de victimis disputât. Nuglossîs
Roberti de Sorbona de cura.
3. De verbo perdono vide not. ad
Iuuenc. 1. 2. v. 81.
S.Hieronymi Prologus galeatus . Cap.i.
Bis in ms. occurrit colones pro coloni.
Pro Abthet reposui Bethel ex 1. 4. Reg.
cap. 17. Mox fortasse legend um apud co-
lonos illos .
2. In vet. cod. erat interpretati fuerunt,
dum lex etc., et infra postea tantum.
3« Hieronymus has quinque duplices
hebraeorum literas commémorât > Caph,
Mem, Nun, Pe , Sade . Ac re vera hae
solae quinque sunt, quae diuerso modo
in fine .verborum scribuntur , quamuis
nonnullae aliae in ampliorem formam
dilatentur.
4. In glossis Roberti de Sorbona plu-
ra ex nostris de hoc prologo reperiun-
tur : pro verbis autern Noniamin etc. sic
ille habent : DIBRE, verba ,IAMIN dierum
, non vt ram index te BRESITH,
principium, quod hebraei voluminibus suis.
Opportunum erit legere cum Roberte*
mero Daleth , tabularum, quia de compositione tabernaculi tabularum lo-
ouitur. Deuteronomio He , quae interpretatur ista lex , pro lteratione le-
sis lob, Dauid,Daniel inter agiographa non pro dedignatione , sed pro
dknitate , et sarictitate . Agio - sancta . Graphie -scnptura . Qnod prophe-
tarum otdinem incipiunt ab Iesu Naue , quia tota sancta scnptura d.gna
est prophetiae yocabulo,dum futura significat. Iosue vero m omnibus pe-
ne nestis suis futura Christi opéra prophetauit. | - . .
« Chronicon - temporale . Quinque tnctsiombus - quinque incisiones
pro satisfactione eorum dixit, qui hoc affirmare solebant . Prostratss vul-
tibus - inclinatis capitibus . Coronas suas - opem , opera sua offerentes .
quia opera reuerentiae , et subiectionis vnras Dei docent cultum , per quae
ad coronas peruenitur. , . 1 . A
6. Stantibus cor am quatuor anmaltbus - dum tota propnetiae scriptu-
ra in euaneelio impleta est. Galeatum - munitum, vel ornatum . Apocrypha
- occulta, vel dubia. Sepanendum - separandum : dictum , quasi seorsum
pono. Phrasin - locutionem, vel interpretationem .
r 7. Paraphrasten - coniectorem, vel interpretatorem . Pelles , ciltcta -
fortitudinem , et labores in eçclesia, quae tentationibus ,_ et persecutioni-
bus bene resistunt . Canticum canticorum- pro excellentia carmims. ùa-
pientia Salomonis - apud hebraeos non inuenitur , quod antea nesciebam ;
in septuaginta , et in aliis codicibus . s
Cap. Ramatha - ciuitas ipsa, quae in veteri translation Anmathia
dicitur, et fuit Helcanae,et Samuelis in regione Tamnitica iuxta Diospo-
lim vnde fuit loseph , qui in.euangelio de Arimathia scribitur. Sophsnt-
mous in tribu Ephraim . Statutis diebus -phase, pentecosten , scenopegia.
In Silo - Silo est in tribu Ephraim , in quo loco area testamenti fuitvsque
ad tempus Samuelis • Est autern vndecimo miliario Neapoleos in regione
Acrabitena . Partem vnam - quando offerebant . Aemula - aduersa . Ange-
bat - cruciabat. Redeunte tempore - anni circulo . Temulentam - vinolen-
tam , ebriam . Digéré - ebrietatem depone . Mades - humida es. Filiakus
Gimel, id est, plenitudo , quia etc. Pro
ista lex malim altera lex , vel itera-
ta le x .
5. Forte decent cultum.
6. Vet. cod. occultatur dubia .
7i In vet. ms. coniectioncm , e t fuit
etiam interpretationem, quod eadem pri-
ma manus in interpretatorem mutauit.
Scriptum etiam erat nesciebas pro nesciebam
: illico supple sed inuenitur in
septuaginta ., Glossae huius prologi extra
suum locum interdum sunt colioca-
tae ; sed facile prologi verba reperiri
possunt..
Liber I. Regum. Cap. i . Explicatio
verbi Ramatha ex Eusebio 5 et Hieronymo
desumpta e s t. Vide Bonfrerium
.Onomastic, vrb., et locor. sacr. script,
verb. Armatha Sophim . Secus opinatur
Calmetus in Diet. bibl. verb. Ramathaim
Sophim. Confer etiam Gasparem San-
ctium ad 1. Reg. cap, 1. In vet. cod.
legitur Djaspolim pro Diospolim , et infra
Arabitinia pro Acrabitena ex Hier-
onymo loc. cit. verb. Selo . Pro humida
es codex habet humides, Robertus
de Sorbona humidas . Vulgata v. 18. sic
refert xVultusque illius non^sunt amplius
in diuçrsa mutati. De ablactationis diuerso
tempore , et genere consuls Gasp,
Sanctium ., Dubiura e s t, an accommodat
e $ an accommodate, voluerit librartus.
G s g 2
Liber I
gum.