sStf APPENDIX IX.
est dicere Deo : Indulgere mihi non peto, qmim peccatorum nieorum ma-
gnitudine indulgentiae vestrae vincitur magnitudo .
14. Denique nusquam legitur,aut poenituisse de suo scelere , aut ve-
niam meruisse. Si ergo ab huius abhorrentes exemplo, se sibi aufer'ant,
et Deo suo restituant, nec se in profundum malorum, salutem desperan-
do j proiiciant, quis dubitet, immo quis firmiter non credat, eis prioris
malitiae veniam posse conferri, si modo inuidiae vulnere sanato correcti,
amaritudinem pectoris sui dulcedine fraternae dilectionis expellant, eos
simpliciter amando,quos oderant, vt ad bonum fraternae communionis,
htK,*epttc'u. !ac pactt bonorum omnium, quorum grauantur mentis, adiuuentur exem-
plis i Hls ita super inuidia disputatis, quam graui malo etiam vanitas
vanos inuoluat, consequenter expediam .
ty. Quac , vt facilius vitari possit, quid in se corruptionis habeat,
breuiter declaremus . Est enim vanitas inflata quaedam circa delectatio-
res varias animi ianguentis affectio , potiendi honoris auida ,simul et -ne-
scia . Morbo exceJIentiae inanis inflata, caua, et morbida , turbnlenta,
animorum leuium domina . Male fundatis omnibus blanda , suimet capien-
dis repugnantibus seductoria, captis inuicta . Simulatio quaedam virtu-
tum , anima vitiorum , fomes carnalium delectationum , labes morum, ap-
petitio dignitatum , dulcis miseris , amara perfectis , periculosa dubiis, im-
periosa subiectis. Faciles captiuat, captiuatos oblectat, ambititiosos vexat,
angustos inflat, inflatos humiliât. Cui seruiunt tumidi, sub qua iacent
elati,quam inueniunt perditi, ad quam currunt lapsuri, in qua sibi vi-
dentur stare lapsi. Haec est vanitas, quae non aliquas virtutes, vt pu-
tatur , exanhelat, sed licentiam vitiorum , quum fuerint de vitiosis rece-
pta , corroborât. Ceterum mentes virtutum plenas omnino non pénétrât;
vacuos ergo, ac nullis fultos virtutibus tentât , et ipsos fastu ruinosae
forte ,publi- ambitionis inflatos in occulta dedecora quaedam publicäe fruendaé dele^-
taefainae . ctatione praecipitat, sicut vacuam nauem tempestas in diuersa tumidis Hut
ctibns iactat,et in area, frumentis sua grauitate manentibns , leues ex ea
ventus paleas raptat. Qnod si ita est, non vitiosos facit vanitas , sed
ostendit, quae illos sui afflatus vento circumfert, ac lubricis circumactos
affectibus rotat ; qui se ad omnes eius impulsus studio propriae voluntatis
accommodant; qui se de operibus, quorum sibi conscii non sunt,
turpiter iactant ; qui se ab omnibus praedicari pro ! nefas affectant, qui
sanctos viros sui comparatione contemnunt ; qui vitio aurae popularis ela-
t i , nihil sibi deesse perfectionis existimant. Salutationibus occurrentium
gaudent;suis adulatoribus fauent ; voluptatibus parent ; omnibus turpibus
placent. Gestinnt docere , quod nesciunt ; credi de se. sublimia volunt ;
delectabilia grauibus anteponunt ; execrantur verbo , quod animo concu-
piscunt. Appellationes virtutum vitiis suis imponunt, se ipsos fallunt ,
fauentes sibi decipiunt, in promissions honesta veloces, in exhibitione
mendaces,a bono mutabiles, mali tenaces, in verbo graues, in animo
turpes, vbique fallaces, laeti ad prospéra,' fragiles ad aduersa, inflati ad
obsequia,anxii ad opprobria, immoderati ad gaudia,faciles ad humana’,
difficiles semper ad honesta.
S E N T E N T I A R V M . . , »87
16. His, et his similibus delinitos vanitas premit, nec eos aut morbum
suum sentire, aut ad medicum venire permittit. Et quid est ad medicum venire,
nisi infirmum suas infirmitates agnoscere, nec placere sibi, sed de factis ,
quae illi videbanturesse gloriosa , confundi! Quod certe illi non faciunt, qui
desiderio comparandae opinionis incensi, eis tantum operibus, quibus emitur
fauor humanus, seruiunt, et morum bona contemnunt. Tantumque eos
ardor humanae laudis inllammat, vt laboriosa opera , quae populus admi-
ratur, et quibus fama diffunditur, sine labore suscipiant, et libenter exer-
ceant . Inde est, quod ieiunare , abstinere , vigilare , ecclesiam frequenta-
re , vel psallere, quum haec omnia sine labore non fiant, etiam cum de-
lectatione illi faciant,qui se qx his placere omnibus concupiscunt . Non
quod ista, ct omnia Dei non faciunt, sed quod illi praebentur ea magis fort t, illi pro-
Deo , quam hominibus exhibere, qui feruentius student etiam moribus bentur.
sanctis excellere . Ceterum si quisquam foris, vbi potest, magnus credi
resplendeat, et intus, vbi solus Deus videt, squaleat, quis non intelligit,
quod illi omnes abstinentiae , ac vigiliarum , ieiuniorumque continui la-
bores, quos nobis tolerabiles vanitas facit, non sint ornamenta morum,
sed velamina vitiorum i Quapropter vigiliae , ieiunia, abstinentia, eleemo-
synae , et cetera huiusmodi augere debent bonum nostrum , non valere
peccatum, nec pro tristitia , sed cum iustitia Deo sunt exhibenda . Mul-
to quidem attentius debent praecepta perficere, qui ea parati sunt perfectionis
amore transcendere. Alioquin si inuidi, si elati, si superbi , si
cupidi, et similia mala pectoris sui non reprimant, et tamen corpus suum
ieiuniis , ac labore abstinentiae, quamuis continuatae , conficiant, nec ilia
eos opera impensa vanitati iusdficant, et haec vitia, quae negligunt, emendate
contemnunt.
A P P E N D I X X.
Exhortatio humilitatis. Ex editione Florezii.
1. 0 ) uisquis nutu Dei cuiuslibet officii dignitate praeluces, hie proui-Vide Isidoria-
dae gubernationis vtilitate ceteris praecedis hominibus, hanc exhorta- nac.84. n.19.
tiunculam meam diligenter , quaeso , recipias , nec pomposas in ea -spu- al- dignanter,
mas rhetorum quaeras ; quia humilitatis virtus non verborum elatione , Quaetl> •
sed mentis puritate requiritur . Et si forte durius aliquod videor loqui,
veritatis haec culpa, non mea est. Nam ideo quaedam dura sunt, quaedam
mollia, sed et quamuis alterutrum sibi omnes homines debeant ve-
ritatem , libere tamen loquar , nemini verius debere aliquid dici, quam
e i, qui praesidet multis. Cui etsi asperum aliquid ex veritate aliquan-
d o ,v t assolet,offeratur, velut antidotum quoddam , quamuis forte sit,
tamen quia salutiferum est, etiam si amaricet, bibendum est.
2. Hoc ergo hortor in primis, vt semper delectabilia ilia nimis ho-
minum blandimenta pertimeas - ^don enim in hac re tanta vigilantiae
indust/ia adhibenda est, quantum in illis sermQnibus repellendis, qui si