nam partem, qua percutiruur carne , vt emendeinur anima , et mente, altera,
qua vulneramur conscientia ex charitate , vt Deum ardentius diliga-
mus . Duobus modis Deus respicit in homines, id est , vel ad veniam , vel
ad vindictam ; ad veniam , sicut respexit Petrum, ad vindictam, sicut in So-
domam, Gomorrham . . . . .
17. Duo latrones cum Christo crucifixi sunt, id est, Dismas a dex-
tris , Gestas a sinistris * Alia nomina latronum Chacham , et Chamna • Duas
Alias Lot habuit, filius fratris Abrahae , quarum vna vocabatur Adach ,
quae peperit patri filium nomine Moab, de quo Moabitae orti sunt. Altera
vero , quae vocabatur Moach, quae et similiter patri suo peperit A?
Hum nomine Ammon, de quo Ammonitae exierunt. Hi duo filii non sine
culpa nati sunt, quia pater Alias vxores hahuit, et hoc non voluntas,
sed ebrietas fecit : et ita culpa miro modo est facta , vt pater Alias vxores
haberet , et sorores matres fratribus factae sunt, et Alii matribus fra-
tres fuerunt, quia de semine patris Aliae natae sunt , et de semine iterum
patris in AJiabus Alii sunt procreati : et ideo haec progenies magnam ma-
ledictionem meruit , quae vsque ad decimam generationem in ecclesiatn
Dei non intrauit. Et tarnen Ruth Moabitida bona femina fuit , quae m
generationem Christi partem habere meruit. Ipsa enim mater aui Dauid
foit : Dauid namque Alius lesse , lesse Alius Obeth, Obeth Alms Booz , et
mater eius Ruth . Auus enim pater patris est. .
18 Duos Alios Isaac habuit; vnusDeo reprobus,et alter electustuit .
Sic enim Scriptura ait : Jacob dilexi, et Esau odio habui : et hoc non sine
causa, quia ambo Alii boni patris, et ambo vterim in vtero bonae ma-
tris , et tarnen elecfus supplantauit reprobum in vtero matris , et primo-
cenita ei rapuit, et benedictionem patris, sed ideo hoc voluit Deus ita ,
quia omnes electi de lacob sunt orti, et de semine eius,et tarnen repro-
bum non dereliquit Deus, quia lob et Dei seruus , et rex ortus est ex
genere eius. Et ideo hoc breuiter memoraui, quia mail de boms, et boni
de malls oriuntur . Mali de bonis , daemones de angelis , boni de mails
sancti de gentibus. Mali de bonis, Ismael de Abraham , Moab , et Ammon-
de Lot, boni de malis, Abraham de Chaldaeis . Mali de boms , Dathan ,
et Abiron de Leui,Ophni,et Phinees de Heli. Boni de malis , Ruth , ac
Möab et Raab de Chanaan . Mali de bonis, quod ante debui dicere , Cam
de Adam et de Noe Cham . Bonus de malo , lonathan de Saul. Malus de
bono,Absalon de Dauid . Quid plurä dicam r Sic enim erit vsque in A-
nem , et de bonis mali, et de malis boni ; quum autem venent, qui solus
bonus est , bonos a mails segregabit . . . „ , „ ,. .
10. Duos viros adhuc viuos legimus j sed vbi sunt viui, et absconditi,
nescimus . Vnus ab Adam Septimus, et Enoch nominatus, alter vero Elias,
qui vsque ad caelum in curru igneo est raptus ; de duobus breuiter dixi-
mus, tarnen satis , quia ad tres festinamus .
20. Tres personae Trinitatis, in vna potestate , et maiestate, Pater,
Filius', et- Spiritus sanctus , quae tres personae apud hebraeos sic vocantur.
Abba , Ben, Rub a . Apud vero graecos Pater , Bar, quomodo autem graece
Spiritus dicitur, adlyic non inueni. Illi tamen dicunt Ageos , quod la-
tine sonat Sanctus. Abba pater, Ben Alius , Ruba Spiritus sanctus . Pater
tamen graecum est, et latine sonat genitor . Bar graece , Alius latine. Tri-
nicas itaque dicitur propter personarum diuersitatem , Vnitas vero propter
inseparabilem deitatis substautiam . Pater dicitur, eo quod habeat Alium
et omnis paternitas, quae in caelo , et in terra est , in eo , et ex eo nomi-
natur . Filius dicitur, eo quod habeat patrem , Spiritus vero sanctus, eo
quod a Patre,,et Filio procedit. Deus dicitur propter potestatem , et di-
lectionem , Dominus dicitur propter dominationem , Omnipotens dicitur
quia omnia potest, cui nihil impossibile est. Et si Deus omnipotens est *
quid est,quod non potest? Id est, non potest falli, non potest mori , non
potest peccare . Per Patrem viuimus , mouemur , et sumus, per Filium rationem
, et scientiam , et intellectum habemus , per Spiritum sanctum do-
nis bonis omnibus illustramur. Tribus modis Deus dicitur, id est, essen-
tialiter , vt Paulus dicit, qui est benedictus in secula . Nuncupatiue, vt
Dominus Moysi dicit : Constitui te in Deurn Pharaonis . False, vt dicitur;
L i t , qui non fecerunt caelum , et terram , pereant . Tres res in principio"
ereauit Deus, id est, angelos, e t . . . et infbrmem materiam .Desunt alia.
A P P E N D I X XXI L
Glossae in sacram Scripturam ex codice neteri
I. Archiuii Vaticani.
Ç
Cap. I . KJpiritus Dei ferebatur - prouidentia qualiter cuncta creasset . Fiat
lux - ipsà est, quae postea in vasa caeli, hoc est, sidera diffundebatur.
Dixit - per verbum suum fecit . Mane - initium creaturae . Vespere - Anis
eiusdem . Jmaginem , smilitudinem - imago eminet in spiritu hominis : si-
militudo in bonis operibus .
2. Patrarat- perfecerat. ParadUum - duo sunt: vnum terrenum , vbi
Adarn fuit 7 alterum caelestiunv^. Lignum *vita& 3 lignum scientiae - in custodia
praecepti scientia erat boni • Boni 9 et mali - in transgressione seien*
tia erat mali. Bi del Hum - in arbore coJligitur, et est pigmentum . Euilat -
hoc est proprium nomen terrae.
g. Perizomata-- femoralia . V°,rtatilem - vibrantem . Versatilis dicitur
pro eo j quod quandoque venisset tempus y vt etiara remoueri potuisset.
Cap. I* Genesis . De his glossis con-
sule Isidoriana cap.6;. num. 38. etseqq.-
Incipit codex, Dei ferebatur : fortasse
deinde-, legendum prouidens qualiter .
Scriptam erat creasse pro creasset . In-
terpunctum erat verbum suum . Fecit
tnane .
2. In Vulgata est pUntautraf pro
patrarat. Fortasse legendum vnus ter-
renus . , . alter caelestis . Glossae lignum
vitae etc. possent aliter ordinari , seu
transiici . Vulgata habet bdellium : sed
apud scrip'tores medii aeui reperitur bi-
dellium. Prius fieri deberet mentio He-
uilath, vt est in Vulgata, seu Euilat,
quam biciin ,
Genesis.