D E N A T V R A R E R VM .
astrorum-, tempestatum scilicet signa, atque vent or um , necnon et ter-
rae positionem ^alternas quoque maris aestus.
2. Quae omnia , secundum quod a •veteribus v in s , ac maxime
shut in Uteris catholicorum virorum scripta sunt, proferentes, bre-
ui tabella notauimus . Neque enïm earum rerum naturam noscere
superstitiosa scientia est , si tantum sana , sobriaque doctrina consi-
derentur. Çuinimmo si ab inuestigatione vers modis omnibus procul
Sapient.7.17. abessent , nequaquam rex ille sapiens diceret : Ipse mihi dédit ho-
rum j quae sunt , scientiam veram , vt sciam dispositionera caeli, et
virtutes elementotuin , conuersionum rnutationcs, et diuisiones tetn*
porum , annorum cursus, et stellarum dispositiones .
3. Çuapropter incipientes a d ie , cuius prima procreatio in ordi-
ne rerum visibilium eXtat, dehînc cetera , de quibus opinari quosdam
gentiles, vel ecclesiasticos viras nouimus , prosequamur : eorum in
quibusdam causis et sensus-, et verba ponentes , vt ipsorum auctori-
tas dictorum fidem ejficiat.
C A P V T I
De diebus .
x, JL x ie s est solis orientis praesentia, quousque ad occasum per-
ueniat. Dies gemine appellari solet, proprie a solis exortu , donee
rursus oriatur : abusiue a solis ortu, vsquequo veniat ad occasum.
Spatia diei duo sunt, interdianum , et nocturnuni. et est dies ho-
rarum xxiv., spatium horarum xii.
2. Partes abusiui diei tres sunt, mane, meridies, et suprema .
Initia diei alii a solis ortu putant, alii ab occasu, alii a media no-
c te . Nam chaldaei a solis exortu diei initium faciunt, totum id
spatium vnum diem appellantes . Aegyptii autem ex initio noctis
pterea proferantur . Pro dccursa priorum
monumenta alii decursis priorum monu-
mentis . AREV.
2. Al. viris didicimus, ac maxims .
AREV.
Cap. I. n. i . De tlie'nis. Ex oust, et
lib. 5. Etyrnolog. al* De die. GRIAL .
lb. Dies e s t . . . suprema . Sunt haec
eadem paulo pleniora in Etymolog. GR.
2. Chaldaei ab exortu. Secundum
Persas ab ortu solis , in Etymol. Babylo-
nii sole exorto , Agell. lib. 3. cap. 2. et
Macrebius ( e quo sunt huius capitis pie-
raque) 1. Saturn, cap. 3. G R IA L .
lb. Aegyptii ex initio noct. Secundum
aegyptios ab occasu solis , in Ety-
molog. ex Seru.q.Aen. GRIAL.
lb. Abusiui: al. abusiue, vel abusi-
Sequentis diei originem trahunt. Romani autem a medio noctis
oriri diem volunt, et in medio noctis finiri.
3 . Dies in principio operum Dei alumine habebat exordium,
ad signifïcandum hominis lapsum. Nunc autem a tenebrisad lucem,
vt non dies obscuretur in noctem >sed nox lucescat in diem , sicut
scriptum est, de tenebris lumen clarescere : quia a delictorum tene- 2. Cor. 4
bris liberatus homo ad lucem fidei, scientiaeque peruenit. Prophe-
tice autem dies scientiam diuinae legis significat : nox vero ignoran-
tiae caecitatem secundum Osee prophetam , qui dicit : Nocti assi- cap. 4.V.
milaui matrem tuam ^ fact us est populus meus tamquam non habens
uae. AREV.
lb. Spatium die! pro dimidio diei,
nescio , an apud alios reperiatur. Initium
diei a solis occasu hebraei ducunt, quod
nonnulli itali adhuc sequuntur . Primum
mundi diem ex vespere praeeunte9 et mane
succedente compositum fuisse 9 et sic
alios dies processisse, docent Petauius,
et a lii, qui de opere sex dierum accurate
scripserunt. AREV,
3. De tenebris lumen clarescere»
lta ms. goth, et August, lib. primo quaest.
euang. cap. 7. Splendescere Vulg. cap.\.
epist•. 2». ad Cor. GRIAL »
lb. Sicut scriptum 1 al. sicut Vn Apo-
Stolo scriptum . Post scientiaeque peruenit
5 aut 5vt nonnulli exhibent9 scientiam-
que peruenit 9 non exiguum fragmenturn
in multis mss. exemplaribus inseritur in
haec verba : 99 Mystice quoque diesima-
ginem legis portât. Sicut enim diei cla-
ritas obscura tenebrarum illuminât 9 ita
et lex viam vitae demonstrans » depel-
lit tenebras errorum > lucem déclarât vir-
tutum , et iniquorum peccata arguens >
bonos ad meliora perducit . Festi autem
dies in veteri lege isti. sunt. Dies azy-
morum Phase quartadecima dies mensis
est primi 9 quando luna plenissima 9 abie-
cto fermento » agnus immolabatur, Dies
Pentecostes est 9 quando in vertice mon-
tis Sina lex data est Moysi 9 in qua de
frugibus primi panes propositionis offe-
rebantur . Dies Sabbaiorum est 9 in quo
otium celebratur in lege 9 et in quo manna
in deserto non licebat colligere » Dies
Neorfteniarum est celebratio nouae lu-
nae; semper enim iudaei in principio
mensium 9 hoc est 9 in prima luna diem
festum agebant . Sed iccirco in principio
mensium hoc faciebant 9 quia , defi-
ciente luna 9 tempus finitur 9 et iterum >
nascente luna , incipitur. Dies Tubarum
septimi mensis principio est 9 quando iu-
daci solemnitatem agentes , amplius tuba
canebant 9 et plurima offerebant sacrificia
quam per singulos menses. Dies Sceno-
pegiae est mense septimo quintadecima
die mensis 9 in quo tabernaculorum solemnitatem
veteres celebrabant» Sceno-
pegia tabernacula interpretantur, Dies
Ieiunii quarti in mense iulio est septi-
madecima die mensis eiusdem , quando
Moyses descendens de monte 9 tabulas
legis confregit» In eo etiam die et Na-
buchodonosor vrbis Ierusalem primum
muros destruxit, Dies Ieiunii quinti in
mense augusto est 9 quando pro specu-
latoribus ad.terram sanctam remeantibus
seditio in castris est orta 9 et factum est9
vt per desertum quadraginta annis la-
boriose discurrerent, et in eremo omnes
perirent » Siquidem et in eo mense a
Nabuchodonosor, et multo post tempore
a Caesare Tito templum euersum e s t»
atque succensum 9 et in opprobrium per-
ditae gentis exaratum e s t» Dies Ieiunii
septimi in mense septimo e s t9 qui ap-
pellatur October 9 in quo occisus est Go-
dolias, et reliqui, qui erant in Ierusalem ,
iuxta quod loquitur leremias. Dies Ieiunii
decimi est in mense decimo 9 qui
A z