
mus, faciamus . Terra a terendo dicitur, eo quod pedibus teritur. Pattern
nostrum quotidianum da nobis hodie . Panis apud graecos in nostra lingua
omnis interpretatur. Et nos oramus, vt omnipotens Pater omnes vi-
ctus, spiritualem , ac corporalem , nobis largiri dignetur omni tempore .
Et dimitte nobis débita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris.
Nihil enim iniustum facit, qui sibi debenti debitum requirit , sed si omnipotens
Deus a nobis omnia débita nostra requirit, nuJIus sine dubio in-
uenitur liber;et ideo nos debemus debitoribus nostris débita dimittere,
Matth. i S. 3 j. vt nobis Omnipotens nostra dimittat, quia ipse dixit: Ai non remiseritis
et 13. 41. vnusquisque fratri suo de cor dibus testris , nec pater tester caelestis remittet
vobis peccata vestra , et alibi : Auferuntur de regno eius omnia scan»
dala ; et item sacrificium non recipitur , si illud scandalo offertur : sed
ante Altare dimitti iubetur, vsque dum reconcilietur Tratri suo , et tunç
offerri mundo corde .
36. - Et te nos induces in tentationem . Hoc est, ne intremus in illam
tentationem , in qua diaboltis nos tentât, et ei consentiamus ; sed Domi-
nus ipse nos defendat, ne inducamur in tentationem diabolicam , quia si
Dominus nos dimittit, statim introducimur in laqueum diaboli,et ideo
postulatnus , vt ipse nos liberet a malo , hoc est, ab omni impugnatione
diabolica . Libera nos, quaesumus , Domine , ab omnibus malis praeteritis,
praesentibus, et futuris, hoc postulamus , vt ipse nos ab omnibus malis
liberet , qui nos mundos, et bonos creauit, in quo nullum est malum .
Praeterita sunt, quae iam ante peccantes commisimus , et ideo flagella
sustinemus. Futura sunt, quae adhuc, diabolo suggerente , venire possunt ;
et ideo oramus, vt ab omnibus liberemur , quia ante conspectum Dei nulla
sunt praetçrita, nec futura, sed omnia sunt praesentia.
37. lntercedeute pro nobis beata , et gloriosa semper Virgine Dei Génitrice
Maria, et beatis apostoiis Petro , et Paulo , atque Andrea . Inuo-
camus nobis in adiutorium Genitricem Dei, quae virgo Fuit antepartum,
virgo in partu, virgo post partum . Et beatos apostolos , qui nobis my-
steria celebranda tradiderunt, vt intercédant pro nobis, quia nos ipsi di-
gni non sumus de praeteritis , ac praesentibus veniam promereri , nec
de futuris cautelam , nisi nobis eorum oratione donetur . Iam orauimus,
vt liberemur a malis , nunc oremus, vt praedictis sanctis interuenienti-
bus, ipse donet pacem propitius in diebus nostris, qui potens est a malo
liberare .
38. Pacem a tentatione diaboli, ne induceremur in earn; pacem a malis
hominibus, ne patiamur flagella eoruin'. Vt ope misericordiae tuae
adiuti . Hoc est , vt Dei adiutorio adiuti : A peccato simus semper liberi,
et ab omni perturbatione securi. Hoc est, a peccatis nostris dimissis in
praesenti seculo non perturbemur iterum peccantes, nec in die iudicii ae-
ternam perturbationem patiamur . Pan Domini sit semper vobiscum . Christus
est pax aeterna, qui nos reconciliauit Patri per passionem suam, ne
propter peccatum primi hominis in inferno detineremur : hoc orat sacer-
dos, vt ilia pax cum populo permaneat, et omnes concordes faciat , vt
pacifiçe cum Christo mereamur in caelo régnare .
30 Et ideo tunc facimus pacem , antequam corpus , et sanguinem Do-
mini nostri Iesu Christi in corpora nostra suscipiamus, qma sine Concordia
digni non sumus sanctam communionem accipere . Quia munera,
si discordiam habemus cum proximis nostris , antequam reconcihemur ,
a Domino non recipiuntur . Tunc orat clerus, cantando_: Agnus Des, qut
toblis peccata mundi, miserere nobis. Agnus dicitur propter innocentiam ,
quia nulli hominum, vel bestiarum nocet; et dum ad victimam ducitui ,
occidentem se-non laedit, sed occisorem suum post occisionem suam re-
licit . Ita et Christus nullum laesit, sicut Apostolus dicit; ®ut peccatum i- 2.22.
non fecit, nec inuentus est dolus in ore eius. Sed post passionem suam
conuersos perseeutores suos multos per sanctam communionem corporis,
et sanguinis sui réficit,et eredentes facit. Ipse tukt peccatum mundi,
quando veniam peccatorum nobis dedit. . . .
40 Quia ante passionem eius iusti, et peccatores m infernum descen-
derunt, et in veteri testathento remissionem peccatorum nusquam legi-
xniis . Christus vero per poenitentiam non solum remissionem peccatorum,
sed etiam gaudium nobis promisit angelicum, dicens: Gaudium erit coram Luc. 1J.7.
angelis Dei super vno peccatore poenitentiam agente . Ipsum Christum ,
qui est Agnus Dei innocens,qui passus est pro salute mundi, petimus,
vt misereatur nostri, dicentes : Miserere nobis. Nam et agnus in veten
testamento pro peccatis populi offerebatur; et in nouo testamento Christus
semetipsum obtulit Deo Patri, vt genus humanum per passionem
suam Hberaret a peccato ; et ideo /4gnus Dei tunc cantatur 5 quando
corpus, et sanguis Christi percipitur : vt omnes credamus , quia ipsius
agni corpus, et sanguis tunc sumitur , qui peccata mundi tulit morien-
do , et vitam aeternam nobis donauit. resurgendo Iesus Christus dominus
noster, qui cum Patre in vnitate Spiritus sancti viuit , et regnat per
omnia secula seculorum . Amen • .
41. Et post missam finitam dicit diaconus : Ite , missa est. Diaconus
graece, minister latine dicitur. Ille nunciat populo , quod finitae sunt pre-
ces , quia nullus antea exire debet de ecclesia , quam nunciatum sit de
ministro , et omnes respondeant : Deo gratias .
A P P E N D I X IX.
Sententiarum Liber iv.
i.]R.ector semper cogitatione sit mundus , quatenus nulla hunc immun- Caputl.Dere.
ditia polluat, qui hoe suscepit officium , vt in alienis quoque cordibus pol- ctoribus, qua-
lutionis maculas tergat. Necesse est, vt esse munda studeat manus, quae ßt®r conuer-
diluere sordes aliorum curat : ne tacta quaequae deterius inquinet, si sor- sadonem ha-
dida insequens Jutum tenet. Hinc namque per prophetam dicitur : Mun- Cq * ‘ Re
damini ,qui fertis vasa Domini . Domini etenim vasa ferunt , qui proxi- pasti p 2_ C 2"
morum animas ad aeterna sacraria perducendas in suae conuersationis fide q-aj0 jjjj, 2.
suscipiunt. Apud semetipsos, quantum debeant mundari, conspiciant, qui Sent. c. 33.
Isai. 52. xi.