Gr.Mor. 21.3,
per terrain. Id est, fornicationem , immunditiam , libidinem , concupiscen.
tiam malam •
2. Plerumque virus libidinis de radice nascitur elationis ; tunc ergo
caro vincit, quum spiritus latenter intumescit ; quia tunc anima per ori-
ginem culpae in iumentorum petulantia cecidit, quum efferendo se more
volucrum, vitra quam debuit , euolauit. Interdum per elationis vitium
longa continentia repente dissoluitur; et plerumque vsque ad senium vir-
ginitas seruata vitiatur ; quia negligitur humilitas cordis , rectus iudex
despicit integritatem corporis. Et quandoque per apertum malum re pro-
bos annunciat, quos dudum reprobos in occulto tolerabat. Quisquis dill
seruatum bonum subito perdidit, apud semetipsum intus aliud . malum
tenuit 3 ex quo ad aliud subito erupit . Per quod ab omnipotente Deo
etiam tunc alienus extitit, quando se ei per munditiam corporis inhae-
. rere monstrauit. Humano generi de peccato tentari, peccatum est. Quo,
quia quamdiu viuimus, perfecte omnino non caremus , scientia praedica-
torum quum hoc expellere plene non potuit, ei de nostro cordis habi-
taculo regnum tulit, vt appetitus illicitus, etsi plerumque bonis nostris
cogitationibus occulte se quasi fur inserit, saltern si ingreditur, non do-
minetur.
Cap. XXXV.
De torpore a-
nimi.
Taio 4. 3.
Gr. Reg. Past,
p. 3. c. 31.
Prou. 23. 34.
Prou. 30. a!.
lob. j . 6.
Mor. 6. xi.
n. 13.
1. Plerumque mens hominis a cura suae solicitudinis dormiens ver-
beratur3 et non dolet , quia sicut imminenti malo non prospicit, sic ne-
que si perpetrauerit , agnoscit. Trahitur,et nequaquam sentit, quia per
illecebras vitiorum ducitur, nec tarnen ad sui custodiam suscitatur . Quam-
uis somno torporis a sui custodia quisque prematur , vigilare tarnen ad
curas seculi nititur,vt semper voluptatibus debrietur . Et quum ad illud
dormiat,in quo solerter vigilare debuerat,ad illud vigilare appétit , ad
quod laudabiliter dormire potuisset. Per Salomonem in Prouerbiis dicitur:
Et eris quasi dormiens in medio maris, et quasi sopitus gubernator amis-
so clauo. In medio enim maris dormit, qui in huiusmodi tentationibus
positus, prouidere motus irruentium vitiorum , quasi imminenti vnda ,
aquarum cumulos negligit, et quasi gubernator clauum amittit , quando
mens ad regendam nauem corporis, Studium solicitudinis perdidit . Scriptum
est : Stellio manibus nititur , et moratur in aedibus régis . Plerumque
aues , quas ad volandum penna subleuat, in vepribus resident ; et stellio,
qui ad volatum pennas non habet , nitens manibus regni aedificium tenet
. Quia nimirum saepe ingeniosi quique dum per negligentiam tor-
pent , in prauis actibus remanent, et simplices, quos ingenii penna non
adiuuat,ad obtinenda aeterni regni moenia virtus operationis leuat.
2. Stellio manibus nititur, in regiis aedibus moratur , quia iilo simplex
per intentionem recti operis peruenit, quo ingeniosus minime ascen-
dit. Quaestio suboritur : Cur vel negligenti inteliigentiae donum tribui-
tur, vel studiosus quisque sensus sui tarditate praepeditur ! Ad quam ci-
tius respondetur, dum protinus per Salomonem subditur : Nihil in terra
sine causa . Iccirco enim saepe et desidiosus ingenium accipit, vnde
negligens etiam iustius puniatur, quia quod sine labore assequi potuit,
scire contcmnit. Et iccirco nonnumquam studiosus tarditate intelligen'
tiae premitur , v t eo maiora praemia retributionis in u en ia t, quo maiora
in studio inuentionis élaborât À nihil ergo est in terra sine causa :
ctuando et studioso tarditas ad praemium p ro fic it, et desidioso velocitas
ad supplicium c r e s c it . Mentis desidia , dum congruo feruore non accen- Reg. Past. p. 3.
ditu r 1 a bonorum desiderio funditus conualescente , furtim torpore c. 15.
mactatur >den^. } ne agenda bona , dum d iffé ran t, am it ta n t, Cap.XXXVI.
et dum opportune agere , quae possunt , n o lu n t , paulo post quum vo- De pigritia.
lunt , non v a le a n t . Plerumque piger dum necessaria agere negltgit ,q u a e - T«io 4. 31.
dam sibi difficilia opponit ; quaedam vero incaute fo rm id a t , et dum quasi Keg.rast. p.3.
in u en it , quod v elut iuste m e tu a t, ostendit , quod in o lio quasi non m-
iuste to rp e s ca t. Pigro etenim per Salomonem dicitur : Propter frigus pt- Prou. 20.4.
g er arare n o lu it , mendicabit ergo aestate, et non dabitur ei . P ro p te r
frigus quippe piger non a r a t , dum desidioso torpore cons tr ictus , a g e re ,
quae debet bona , dissimulât , e t dum parua ex aduerso mala m e tu it , ope-
rari maxima praetermittit . Bene quidem .subditur : Mendicabit aestate,
et non dabitur ei . Qui enim nunc in bonis operibus non e x u d a t, quum
sol iudicii feruentior ap p a r tien t, quia frustra regni aditum p o s tu la t, nihil
accipiens aestate mendicat . Idem Salomon ait : Per agrum homims Prou. 24. 30.
pigri transiui , et vineam v ir i s tu l t i, e l ecce totum repleuerant v r tica e ,
operuerant super fa d em eius spinae, et maceria lapidum destructa e ra t.
Per agrum hominis pigri, atque per vineam viri stulti transire , est cu- Mor. 20. 25.
iuslibet vitam negligentis inspicere, eiusque opera cobsiderare , quam vr- n. 54.
ticae, vel spinae replent, quia in corde negligentium pfurientia terrena
desideria, et punctiones pullulant vitiorum. Quum disciplinae vigor in
corde reproborum, pigritia dominante , dissoluitur , ante eorum oculos
cuncta bonorum operta despectui babentur, nihilque esse aestimant, quid-
quid de virtutibus electorum vident.
1 . Peruersa mens, quando per increpationem co r r ip itu r , aut praedi- Cap. XXXVII.
catiônis dulcedine ad bona su a d e tu r ,d e correctione fit d e te r io r ; et inde De murmura-
in murmurationis iniquitate succenditur, vnde debuit ab iniquitate com- none .
p e s c i. Quisquis pro peccato p e r cu t itu r , nisi murmurando renitatur , eo „ 2 2
ipso iam esse iustus in c h o a t , quo ferientis iustitiam non accusat.^ Taio 4. 7 7.
i . Plana omnino est veritatis v i a , et graue ite r est mendacii ’ sicut cap x x x v n r .
scriptum est : Docuerunt linguam suam loqui mendacium : lit miqua age- ^ mendacio.
r e n t, laborauerunt . Q u isq u is , relicta v e r ita te , mentiri d é lib érât, v t au- Taio 4. 34.
dientium animum fa lla t , quantus ei labor est solicite custodire , ne ipsa Gr. Mor. 12.
eius fallacia deprehendi queat l Ponit quippe ante oculos , quid sibi-a veri- 42. n. 47.
tatem scientibus responderi possit, et quum magno cogitatu p e r tra c ta t, quo- Ier- 9- ?•
modo per argumenta falsitatis documenta veritatis e x u p e re t. Omne mendacium
iniquitasest : et omnis iniquitas mendacium : quia profecto ab aequita-
te discrep a t, quidquid a verita te discordât . Nonnumquam mendacium per
ius est m ed ita r i, quam loqui . Nam loqui plerumque praecipitationis e s t ,
meditari vero studiosae p rau ita t is . Et quis ig n o r e t , in quanta-distantia
K k 2