Discrets cor-
reptio .
Psalm. 100.5.
Iacobi 4- xi.
Gai, 5. 15.
Ira dic it.
Patrenfîa respondet.
1 . Petr. 2. 21.
Matth. 10.25.
I0.l5.20.et 23
(l. Tim. 2. 12.
Hatt.5.22.23.
Oratîo ne fiat,
laeso proximo
s o n pacato »
z6. Maius enim scandalum sumit, qui sibi detrahentem iotelligit, quam
qui corripientem sustinet, et quia nonnumquam errata delinquentium ad
tempus silentio tegenda sunt , vt aptiori tempore corrigantur, subiungi-
tur : Haec fecisti, et tacui. Ne autem ex hoc discreto silentio detractores
sibi plauderent, qui, dum semper occulte derogare malünt, numquam in
apertam increpationem prosiliunt :adhuc subinfertur; Existimasti inique ,
quod erc tïbi similis ; acsi. diceretur : iniquum est cogitate, vt inde de-
tractori similis.appaream : vnde ad tempus reticens , nec derogans , locum
apertae correptionis expecto, vnde et protinus subditur ; Arguant te, et
statuam contra faciem tuam : veluti diceretur, non in occulto , vt est tua
consuetudo, sed in aperto , vt est mea solicitudo , aptum corripiendi tempus
expectans ,.peccatorem arguam , et eius delicta contra faciem illiu*
statuam .
27. At ( inquis ) non odi, sed amo , quem ita in absGondiris diiudi-
cans reprehendo . Immo magis hune odis , et non diligis : vnde detrahis,
et non corrigis . Quam sit autem detestanda obtrectatio proximi, ple-
risque in-locis scriptura diuina testatur : vnde est illud : Detrahentem ad-
uersus proximum suum occulte, hune persequebar ; et illud : Jjlui detrahit
fratri, detrahit legi : illudque : Qui detrahit fratri , eradicabitur : neenon
et illud Apostoli Pauli : Vide te , ne dum inuieem mordetis, abinuicem
consumamini .
28. Quae contra te aguntur, aequanimiter ferri non possunt, immo
patienter tolerare peccatum est : quia si non eis cum magna exasperatio-
ne resistitur, contra te deinceps sine mensura cumulabuntur.
29. Si passio Redemptoris ad mentem reducitur, nihil tam durum est f
quod non aequo animo toleretur . Christus enim ( vt ait Petrus ) passas
est pro nobis, nobis relinquens exemplum , vt sequamur ‘vestigia eius. Ipse
autem dicit : Si patrem familias Belzebub vocauerunt, quanto magis dome-
sticos eius : si me persequuti sunt, et vos persequentur . Sed quanta sunt
in comparatione passionum illius , quae patimur ! ille enim opprobria ,
irrisiones, contumelias, alapas, sputa, flagella, spineam coronam, cruce nique
sustinuit : et nos miseri ad nostram confusionem vno sermone fati-
gamur, vno verbo deiieimur .
jo. Et quid agimus de eo, quod dicitur : Si non compatimur, nec con-
regnabimus l Quapropter retundendi sunt irae stimuli, et eius metuenda
damnatio : vnde scriptum legimus : Qui irascitur fratri sue , reus erit iu-
dicio : qui autem dixerit fratri suo racha , reus erit concilie : qui autem
dixerit fatue , reus erit gehennae ignis . Ibi tamen remedium inuenitur
ex eo, quod subditur : Si offers munus tuum ad altare, et ibi recordotut
fueris , quod frater tuus habet aliquid aduersum te, relinque ibi munus
tuum ante altare,et vade prius reconciliari fratri tue , et tune veniens
effares munus tuum .
31. Acsi aperte diceretur, nec in corde tacitam precem eflundas, nisi
a9. Ille enim etc. Sic Autpertus l . i . 30. Inuenitur : al. innuitur .
in Apoc. cap. 7. , yt notarunt Maurini. 31 . De cordibus vestris ; al. omittunt.
prïus offensum proximum satisfaciendo ad lenitatis mansuetudinem per--
d u ca s : munus enim nostrum est oratio n ô s t ra , altare vero nostrum est
c o r . Ille autem, qui hoc facere , quoties inter duos sine causa ira fuerit
excitata , s tu d ü e r it, promissam damnationem nequaquam in cu r re t. Sed sunt
m u lt i , qui petenti sibi veniam delicta non rem ittu n t, contra quos ilia
Domini sententia v e n i t , qua dicitur : Si non ditniseritis hommtbus pecca-
ta eorum de cordibus vestris, nec pater vester caelestis dimsttet vobts peccata
I vestra . . . n ..
32. Plura sunt ( inquis ) , quae com m is it, et me saepius onendit ..
Ad haec non ego , sed Dominus resp ondet. Nam quum Petrus ad eum di-
ceret : fpuoties peccabit in me frater meus, et dimittam ei ( vsque septiesl
et ille ad eum inquit : Non dice tibi vsque septies, sed vsque septuagies
septies . Quam multi autem su n t , qui suas iniurias tarde relaxant , Dei
vero citius indulgent 1 fitque nonnumquam, v t occasione Domini iniurias
v in d ican di, suas vindicent i r a t i .
33. Q u id quoque de illis d ic en d um -e s t, qui furore caecitatis vsque
ad verba prodeunt maledictionis ; nisi hoc quod Apostolus ait : Neque ma-
ledici regnum Dei possidebunt ! quod lacobus exaggerando detestans ait :
Linguam nullus hominum domare potest, inquietum malum , plena veneno
mortifero , in ipsa benedicimus Deum, et Patrem, et in ipsa maledicimus
homines, qui ad similitudinem Dei facti sunt, ex ipso ore procedit bénédictin
, et maledictio . Non o p o r te t, fratres mei , haec ita fieri ; numquid
fons de eodem foramine emanat dulcem , et amaram aq u am ih a c de causa
alibi etiam dicitur ; Mors , et vita in manibus linguae . _
34. Numquid s tu ltis , numquid insensatis , ac brutis animalibus lenia
verba , et non magis asperrima ( v t taies decet ) , dum de lin qu u nt, obii-
eienda sunt ?
33. Non tua in his persuasio, sed Apostoli sequenda est p ra e c ep tio ,
q u i de hac sententia dilectum discipulum admonet dicens : Seniorem ne
increpaueris, sed obsecra , vt patrem ; iuuenes , vt fratres : anus, vt matres ;
adolescentulas, vt sorores in omni castitate . Et rursum ; Seruum ( inquit )
Domini non oportet litigare , sed mansuetum esse ad omnes, docibilem , pa-
tientem, cum modestia corripientem eos, qui résistant veritati .
36. Rursumque : Argue , obsecra , increpa in omni patientia, et doctri-
na ; quod videlicet malum proteruiae deterius adhuc subditis , quam prae-
latis nocet : saepius enim c o n t in g it , vt le n ite r , ac cum charitatis dulce-
dine prolatam correptionem s p e rn a n t,e t contra humilitatis verba despe-
etionis emittant ia cula ; vnde scriptum est : Qui arguit derisorem , ipse sibi
facit iniuriam. E contra de i l l o , qui per increpationem p ro fic it, dicitur ;
Argue sapientem , et amabit te .
37. Testemhabes Deum in caelis : non tibi sit cu ra , quid de te suspi-
centur homines in terris .
38. Non est danda detrahendi occasio , nec susurrandi suspicio : sed
36. Et amabit te . Ajmd S. Ambro- 38. Qui christiano nomine censiii :
sium nonnuüa hic adduntur . apud S. Augustinum , qui Christiana f i t
Matth. 6. 14.
Matth. 18.22.
i .C o r .6 . 1 o,
Iacob.j.8.etc-
Prouerb.18.21
Proteruia dicit
.
Mansuetudo
respondet.
1. Tim. 5. 1 .
et 2-
2. Tim. 2.24.
et 2 ;.
2. Tim. 4. H
Prouerb. 9 .7 .
et 8;
Tumor dicit,
Huroilis safîj-
factio respondet
.