Innocent. I.
ep. 12. a suppositions
nota
eximitur .
Vide part. 4.
c. 5.
NOTAE
AD BALLE-
RINIOS .
CII* Cuius supra ad Recaredum Regem Gotthorum : ibidem ep. 122*
Notandum est, hanc tabulatn capitulorum partis secundae in mss. ex
quibus illam vulgauit P. Coustantius , sicut etiam in alio simili codice
Vat* 1341- duplici vitio laborare.Nam num- xvii- post duas epistolas In-
nocentii ad Aurelium per saltum transilit aliam eiusdem Pontificis ad
eumdem Episcopum , quae in corpore eorumdem codicum legitur • Hanc
epistolam , quae in editione Conciliorum est duodecima, laudatus P. Cou-
stantius in notitia epistolarum Innocentii num. 41. col- 932* refert inter
suppositas ab Isidoro Mercatore • At earn reperiri in sincera collectione
Hispanica , quae anterior est Isidoro , et nullum spurium documentum
eontinet, nobis certissimum est . Non solum enim exstat in codicibus
eius collectionis originis Gallicanae , quos pauca quaedam supposititia
ex Isidoro récépissé monebimus num. 26. verum etiam in exemplaribus
originis Hispanicae, quae hanc collectionem sine vllo spurio Isidoriano
additamento repraesentant, qualia sunt ms. Vindebonense, et alia, quae
loannes Baptista Perezius adhibuit , ac ex iis quidem illam in tabula
eiusdem collectionis descripsit num. xvii. vti didicimus ex cod. Vat-45S7.
Id vel maxime confirmât antiqua abbreuiatio (a) collectionis Hispanicae édita
a Cardinali de Aguirre, quae e genuinis exemplis originis Hispanicae
excerpta fuit • In ea enim eadem epistola allegatur lib- i- tit- 34- his
verbis : Vt nullus contra ordinem canonum efficiatur Episcopus. Epistola
Innocentii eu intégra 16. sed corrigendum 17. nam epistola ad lu-
(tf) De antiqua abbreuiatione collectionis
Hispanicae, quam hoc loco Bal-
lerinii indicant , illud monere operae
pretium est , esse illam ipsam , quam
Cennius quoque edidit , praemisso titu-
lo 5 C o d e x v e t e r um ca n on um e c c le s ia e
h isp a n a e , de quo vide Burrielium supra
cap. 40. n. 16. et 20. Est quaedam
institutio canonica in communes titulos
distributa . Cennius auctorem lsidorum
nostrum inepte credidit : Io. Baptista
Perez probabilius S. Iulianum Toleta-
jiura . Ballerinii paulo post obitum S.Iu-
liani confectam idoneis rationibus osten-
dunt . Praemissa erat collectioni codi-
cis Lucensis , vnde earn Io. Baptista
Perez descripsit. Reperitur in aliis codicibus
gothicis hispanicae collectionis
canonum . Duos huiusmodi codices in
ecclesia Toletana asseruari , colligitur
ex Palaeographia hispana tom. 13. Spe-
ctaculi Naturae pag. 316. , quorum an-
tiquior initio hac nota insignitur : /«-
ch o a tu s e s t lib e r i s t e x im. k a le n d a s
fe b r u a r ia s e ra dcccc. lxxxvx. hoc e«t ,
anno 948. Hernandezius , vt ipse quidem
professus fuerat supra cap. 42.
num. 3 9 ., in animum induxerat, istius-
modi excerpta canonum , siue institu-
tionem canonicam correctiorem recu-
dere tom. 2. Patrum Toletanorum ; sed
vtilissimum hoc consilium nescio qua
de causa exequutus non fuit . In instrument
© Ferdinand! I. anno 1046.
tom. 16 . Hisp. sacr. pag. 458. mentio
fit codicis canonum in haec verba :
E le g im u s e t iam e x e i s q u id q u id in sa n -
c t is s im um ca n on em , e t g o th ic am leg em
in u e n itu r d e r e b e ll io n ib u s , v e l c o n t r a d i-
c to r ib u s r ég is , s iu e d e fa c u l ta t ib u s
eo rum , s i c u t in lib r o s e c u n d o , e t
in e iu s t itu li s c o n s t itu tum , v e l e x a -
r a tum a p r io r ib u s s a n c t i s p a t r ib u s s c r i p
tum e s se d e c e r n i t u r . Fortasse legen-
dum in lib r o s e p t im o , qui in indice veterum
canonum ecclesiae Hispanae est ,
D e h o n e s ta te , e t n e g o t iis P r in c ip um :
vel intelligendum potius id est de libro
secundo^ Fori iudicum , et legis go-
thicae , siue Wisigothorum .
k g nobilem , quae post ipsam ad Aurelium subiicitur, in eadem ab-
»,reiiiatione lib- io- tit. <5- notatur num- 18. Est autem îlle ipsemet titu-
enistolae xu. ad Aurelium . Adde quod similiter laudatur_ in alla an,
tiauiore abbreuiatione contenta in ms- J9. Capituli Veronensis, quam ex
codicibus Hispanica collectione vetustioribus excerptam videbimus part. 4-
cao. 4. Haec enim ibidem leguntur : Item Innocentii ad Aurelium Epi-
scoDum • Facile non imponatur manus. Episcopus ex laico non ordmetur :
cuae sententiae in ea sola ad Aurelium epistola 12. continent« . Neque
ad suppositions suspicionem moueat mendosa consulans nota in vulgatis
sic expressa : Iutio quarto et Palladio viris clanssmts Consul,bus : corn-
eenda enim est : lunio Quarto Palladio_ V. C. Consule, qui fuit Consul
Occidentalis anni 416- E contra vero idem P. Coustantius in sua tabula
inter Leonis ' epistolas ad Marcianum vnam addit, quae in collectione
deest • nam a num. l v i i i . ad l x i . quatuor eiusdem Pontificis ad Marcia-
num epistolas refert, cum in corpore sint tantum très, et praetermittit
vnam ad Anatolium affigendam numéro l v i i i . Q uos errores nos in praemissa
tabula emendantes, numéros capitulorum ad seriem epistolarum ,.
quae in collectione leguntur, reuocauimus • Haec intérim documenta neo
plura, nec pauciora in primigenia collectione fuere descripta .
§. IIIDe
tempore, loco , et auctore eiusdem collectionis •
1166.. C^ i um recentius descriptae primigeniae collectionis Hispanicae
mentum sit Concilium Toletanum iv. celebratum anno 633. haec
doelt- Tempus , quo
colle- collectio dige-
16. Qua ratione Isidorus potuerit in
Etymologiis verba praefationis collectionis
, q u o rum g e s ta in h o c opéré c o n d ita
c o n t in e n tu r , vsurpare, explicui c.5i.n-i6.
Existimo enim , turn hoc. loco , turn
aliis lsidorum vel ad marginem , vel in
contextu compendiis literarum indicasse
scripta, ex quibus proficiebat : quae compendia
librarii vel incuria, vel ignoran-
tia neglexerunt . Suspicor etiam, vete-
rem praefationem collectionis canonum,
quae ante Etymologiarum opus absolu-
tum extabat , solum contentam fuisse
illis verbis , quae Ballerinii supra pro-
tulerunt , C a n o n e s g e n e r a lium c o n c ilio rum
... a p o c ry p h a d e p u ta ta , Reliqua, quae
in mss. reperiuntur, C anon a u tem g r a e -
c e a s o c ie ta t e m u lto rum in v n um ,
addita arbitror ex ipsis Etymologiis ab
aliquo , qui post lsidorum collectionem
auxerit.- Neque assentior Balleriniis , qui
praefationis , et collectionis tempus clasca
.
re deduçi aiunt inter annum 6 3 3 ., quo
habita fuit iv. Synodus Toletana, et
annum 6 3 6 ., quo Isidorus obiit. Nam NOTAE
Isidorus , vt cap. 2 1 ., et 27. demonstra- AD^ BALLE-
ui,anno circiter 630. codicem Etymo- RINIOS .
logiarum ad Braulionem misit, ac pro-
inde ante id tempus iam extabat prae-
fatio collectionis , quam Isidorus Etymologiis
inseruit . Sane quamuis con-
cedere velimus, ( quod liquido non con-^
stat ) lsidorum partem aliquam in collectione
canonum habuisse , quum aliunde
perspectum habeamus , ante ipsum
lsidorum collectionem quamdam exti-
tisse, hanc, quam nunc in mss. habe-
mus, praefationem ad veterem collectionem
pertinuisse, non est, cur nç-
gemus . Ballerinii ad ilia verba praefationis
, s u b i ic ie n te s e t iam d é c r é ta r om a -
n o rum p r a e s u lu m , in q u ib u s p r o c u lm in e
s e d i s a p o s to lic a e non im p a r c o n c ilio r um
e x t a t a u c t o r i t a s , notandum esse dicunt