
apparatus consulebatur . Concilium Compostellanum anno i o j <5.
nonnulla decreuit ad decorum sacrae liturgiae ordinem perquam
accommodata . In Concilio vero Iaccensi statum ecclesiasticum re-
stauratum fuisse constat: an autera id euincat, liturgiam mozarabi-
cam abrogatam fuis$e, Pinius dubitat. Surita opinatur, quod Rami-
rus I . , tunc rex Aragonum , ritum Romanum admiserit, gothicum-
que officium dimiserit. Pinius hispanica verba Suritae vertit et re-
liquerit breuiarium gothicum : et ambigua significatione verbi dejar-,
relinquo, mis sum facia , dimitto , quod aliquando accipitur pro non
atifero, delusus censuit, ex Suritae opinione in celebratione missa-
rum admissum quidem esse romanum morem, sed vsum breuiarii
gothici relictum,hoc est, non sublatum ; quem tamen , ait Pinius,
etiam abrogatum indicat alibi Surita . Sed , vt dixi, Surita vsum breuiarii
gothici non asserit permansisse, sed sublatum fuisse.
aBrogatio offi- &2. Ceterum Florezius Suritae opinionem omnino reiicit, ni-
*? mozarahi- hilque in Concilio Iaccensi anno 1063. celebrato contra ritus mo-
zarabicos decrerum contendit. In abrogatione vero officii mozara-
bici, eo seculo peracta , ita rationem temporum disponit. Cardinals
Hugo Candidus, Legatus Pontificius, anno 1064. Hispaniam
adiens, quum officium mozarabicum a Pontificibus romanis confir-
matum reperisset, nihil innouandum censuit. Anno 1066., aut sequent
nonnulli episcopi hispani Concilio Mantuano interfuerunt,
et exhibids libris ritus gothici hispani denuo approbadonem a Ro-
ttiano Pontifice obtinuerunt. Florezius instrumentum iam a Bollan-
dianis adductum,quo officium gothicum ab Alexandra II. appro-
batum fuisse constat, profert, et obseruat, ante annum 1078., quo
idem officium abrogatum fuit, scriptum videri, quia abrogationis
non meminit.Anno 1067. Hugo Cardinalis in Hispaniam rediit,
sed in Aragonia substitit. Anno 1068. Comitia regni Barcinone ha*
bita fuerunt,quibus de legibus gothicis abrogandis actum est: sed
neque id concilium episcoporum fuit, neque tunc abrogatio officii
gothici tentata est. Eodem anno Concilium Leirense de eadem re
celebratum quidam asserunt, sed non demonstrant.
officii roman! 63. Demum anno 1071. officium romanum in Aragoniam in-
receptio. uectum fuit : quod itidem eodem anno Barcinone accidit . Anno
io72.LegatiPontificii, Giraldus,etRembaldus, ritum mozarabicum
mutare tentarunt, sed nihil obtinuerunt. Anno 1074. nonnulli episcopi
hispani romano concilio interfuerunt, suamquç operam pol-
liciti sunt, vt liturgia gothica dimitteretur in Hispania. Eodem anno
S. Gregorius VII. reges Castellae, et Nauarrae per literas monuit
de abrogando officio Toletano: qui etiam anno 1076. ad Simonem
episcopum Aucensem, hoc e st, Burgensem , non Oscensem , vt in
editis perperam legitur, literas dedit, vt officium romanum in Hispaniam
inuehi curaret. Anno 1077. controuersia haec duello com-
missa est, sed non dirempta. Anno 1078., Ricardo Legato Pontifi-
cio agente , officium romanum in regnum Alfoqsi VI. Castellae,
et Legionis régis inuectum fuit. Anno 1085. in concilio Burgensi
confirmata fuit abolitio officii gothici , quo tempore Toleti etiam
officium romanum admissum fuit, sed retento simul veteri gothico
in nonnullis ecclesiis Toletanae vrbis, quum examen ignis, de quo
plura Pinius, praecessisset. Aliud simile examen de officio Ambro-
siano refertur a Mabillonio tom. 1. Mus. Ital.part. 2., et a Landul-
pho Seniore lib. 2. Histor. cap. 4 ., et 10. apud Muratorium tom.4.
De rerum Italic, scriptor. Anno 1090. in Concilio Legionensi abo»
liti fuerunt characteres gothici, quibus ecclesiastica officia ex veteri
more scribi consueuerant. Florezius tom. 3. pag. 188. aduer-
tit, officium romanum etiam in Hispania vocatum fuisse Gallicanum,
quia in Gallia prius receptum fu e ra t,e t,v t in Hispania recipere-
tu r, reginae regum hispanorum vxores , quae e Gallia vénérant,
Almodis, Ermissenda, Agnes, et Constantia contenderant.
64. Retento, vt dixi, in nonnullis vrbis-Toletanae ecclesiis officio
mozarabico, Mozarabibus, qui suo veteri ritu viuebant, plura
indulta fuerunt priuilegia seculis xn., xm., xiv., xv., quae Pinius late
recenset : quamuis seculo xix. Eugenius Pontifex III. Mozarabes
ad officium romanum pellicere frustra tentauerit. Procedente autem
tempore ritus ecclesiasticus Mozarabum etiam in illis ecclesiis, in
quibus conseruatus fuit, languere coepit,ac solum paucis quibus-
dam statis, festisque diebus adhibebatur, ac ceteris romanus ritus,
qui paulatim irrepserat, frequentabatur . Primus Ioannes de Torde-
sillas , episcopus Segouiensis, anno 143 6., vt Florezius refert, officium
gothicum stabilire conatus est,erecto in ecclesia S. Mariae
de Aniago collegio, quo sacra ritus mozarabici instaurata celebra-
rentur. Sed non diu id consilium viguit, eo collegio ad Carthu-
sienses anno 1441- translato. Gloria igitur tota liturgiae mazarabiofficium
mozarabicum
ali-
cubi rcten-
tum ,