scrîptura apposais
,
Et cantu me-
lodico .
S.Isidorus mi-
rifice voces
distinguit.
Regulas can-
tus optime ex-
ponit.
Concordia
operixm S. Isidori
cum Ritu
Muzarabico .
cantus Euge-
nianus I
IJ4 I S I D O R I A N A
tatis est ; et eadem ipsa aliquando modica mutatione in nostro antogra-
pho ms. ponitur.
14. Cantus absque claue, et lineis hodierno tempore inusitatus , sic
in nostro autographo apparet solis constans musicae punctis, quae distin-
ctim , et aperte iuxta Isidorum dignoscebantur in tribus partibus musicae,
scilicet harmonica, rhythmica,et metrica• Quod ad harmonicam per-
tinet, haec ad omnes,qui voce propria canunt,ex animo, et ardore mo-
tum facit, et ex motu sonum: Tonus autem , secundum Isidorum Jib- 3.
Etymol* cap-22. est acuta enunciatio i/ocis, harmoniae differentia, et quantitas
, quae in vocis accentu, uel tenore cousis tit, cuius genera in quinde-
cim partes musici diuiserunt : ex quibus Hyperlydius nouissimus , et acu-
tissimus : Hypodrius omnium grauissimus est. Cantus igitur est inflexio 00-
cis iuxta régulas, a S* Isidoro positas,nam sonus directus est, et sonus
praecedit cantum .
15. Non latebat S. Doctorem inter voces suaues, et pingues differentia
; mirifice enim definit vocem acutam , tenuem , altam, duram , asperam ,
caecam, vinnolatam, et perfectam , quae est alta , suauis , et clara : alta ,
vt in sublime sufficiat, clara, vt aures impleat, et suauis , vt âudientium
animis blandiatur.
ï 6* Ad dignoscendos mnsicos numéros quasdam régulas Aritbmeticas
affert S* Isidorus , quae peritissimo in Musices arte hodie arridebunt .
Numéros ( ait lib- cit. cap. 23. ) secundum musicam ita quaeres • Positis extremis,
ut puta 6-, et 12.; vides, quot monadibus superetur 6. a 12. ; et
est 6. monadibus -. duels per quadratures, sexies seni faciunt 36. Coniungis extrema
ilia prima: 6- ac 12- simul efficiunt 18. Partiris 36. per 18- Effici-
tur dipondius. Hos iungis cum summa minore, scilicet 6. Erunt 8., et erit
medium inter 6. et 12« Propterea quod 8. superant 6* duabus monadibus,
id est, tertio de sextet superantur 8. a 12. 4- monadibus tertio portio-
ne-Qua parte ergo superat, eadem superatur. Quid vitra fatescimus , si
lectoribus patet via, vt rimentur sententias Isidori ?
17* Concordia operum S. Isidori cum hoc nostro breuiario maxime
elucet in iscriptione lectionis Ecclesiastici, quae in breuiario hanc epi-
graphem habet:Lectio lib. EcclesiasticiSalomonis, et cum apud omnes con-
stet, librum Ecclesiastici a lesu fîlio Sirach Hierosolymita, non vero a
Salomone fuisse compositum, statim difiïcultas insurgit . Quomodo sic in
breuiario indigitatur ! Ad quod respondet S- Isidorus lib- Prooemiorum Veteris
Testamenti paragr. J)e Ecclesiastico : Propter nimiam sensus similitu-
dinem , et eloquii parilitatem Salomonis titulo praenotatur .
18. His, aliisque muftis in medium adductis concludit Emi-
nentiss. Editor, breuiarium mozarabicum , quod a Cardinali Xi-
menio editum fu it, recte lsidorianum , siue secundum regulam
B. Isidori inscribi, quia licet auctor ritus non fuerit, eum tarnen
oi'dinauit, et correxit ; vt cantus Gregorianus dicitur a S. Gregorio
Magno , quamuis S. Gregorius auctor eius cantus non fuerit. Praefationi
subiungitur Cantus Eugeniani melodici Explanatio, auctore
D . Hieronymo Romero, S. Ecclesiae Toletanae Portionario, et cantus
melodici magistro . Qui cantus Eugenianus a S. Eugenio ni.
institutus, seu ordinatus, a gothorum tempore constanter in ecclesia
Toletana v ig u it,e t etiamnum viget.
C A P V T X C I .
Collectio Hispana genuina Canonum quaenam sit ? An Isidorus eius
auctor ? Spuria Canonum collectio Isidori Peccatoris , seu Mercato-
ris nomine neque in Hispania, ne que ab Hispano conficta . Balleri-
niorum fratrum doctae de his collectionibus lucubrationes. P i . l_ lurimae,et eruditae extant de antiquis canonum collectio-Collectio ro-
nibus dissertationes ; neque exiguam in his partem habet collectio mana £an°-
hispanica canonum turn vetus genuina, turn spuria Isidoriana. num'
Petrus de Marca in sua de veteribus collectionibus canonum disser-
tatione agit de vetustissima, vt putat, collectione canonum ecclesiae
romanae ante Concilium Chalcedonense, de collectione canonum
post Concilium Chalcedonense, et de discrimine collectionis istius,
et Dionysianae. At Caietanus Cennius dissertationem edidit Della
prima collezione de’ canoni della S. R. C. , e del di lei archiuio ,
e bibliotheca sotto San Leone Magno, insertam torn. 14. Collectionis
Zaccarianae Dissertationum italicarum historiae ecclesiasticae : qua
contendit, ante vm. seculum Romanos Pontifïces nulla propria vsos
fuisse canonum collectione : de quo argumento volumen etiam ms.
reliquit. Censuerat Marca, collectionem , quae sola in Oriente vi-
guerat ante Dionysianam, esse illam ipsam, qua Galli vsque ad tempora
Hadriani Pontificis, et hispani vsque ad Saracenorum imperium
vsi sunt, quam e duobus codicibus mss. monasterii Riuipul-
lensis in Catalonia erutam explicat , descripta praefatione . Haec
ipsa profecto est hispana genuina vetus collectio , in multis prae-
terea mss. quum in Hispania, turn extra Hispaniam reperta.
2. De collectione vero Isidoriana spuria agit idem Marca lib.3. Décrétâtes
De concord, imperii, et sacerdotii cap. y . , Natalis Alexander dis-supposnaeor-
sert. 21 . seculi 1. , et innumeri alii post antiquiores Turrianum , d!"em d,SCI*
Rlondellum etc. Cardinalis Aguirrn conatus , qui post vnammem perturbarunt.
V 2