
sufficeret ilitiminationem; et qui tamquam aurum in fornace , ab impiis
poenarum tunsionibus probatus extiterat, non in cellula includendum ,
sed in multanim gentium lucem proferendum , querulis vocibus claini-
tabant .
13. Reuerendus autem Pater »Leander, vt grauitatis pondere pressus,
non pio Regi Recaredo, non Ecclesiarum Praelatis, non regni Principi-
bus, non mussitationibus Clericorum, nec populorum vocibus cessit: Spi-
erudit sues ritus enim sancti gratia praeuentus ipse, sciebat, quid esset facturus. De-
magistros nique ei eruditissimos in omni facultate prouidit magistros, a quibus au-
diendo, cum quibus etiam disputando, conferendo, quibus opponendo ,
et respondendo, quosqueinterrogando, siquid minus didicerat, posset ad-
discere corrigendo.Mira res! omnes quippe,qui docturi eum de sua scien-
tia praesumebant, ab eo mirabiliter docti,de incrementis doctrinae co-
piosius gaudebant. Venerabilis vero Rex Recaredus, iuxta cellulam beati
et Recaredum viri assidue assidebat; et a fontibus Saluatoris, almo Isidoro effiuente ,
Kegem, Sanctae Trinitatis fidem piis haustibus per fenestram hauriebat;et non im-
memor auditorum, cupiens Filio Dei duplication reportare talentum, po-
pulis sibi subiectis pocula vitae aeternae, quae acceperat , fideliter effun-
debat (a) . Erat namque cultu religionis praeditus , et paternis moribus
Jonge dissimilis : nempe ille irreligiosus, et bello promptissimus; hie fide
pius, et pace praeclarus : ille armorum artibus gentis imperium dilatans;
praeclarlssi- bic gloriosus eamdem gentem fidei trophaeo sublimans. In ipsis enim Remain
Princi- gni sui exordiis Catholicara fidem adeptus, totius gentis populos, inoljti
pem effectual: erroris labe detersa, ad cultum rectae fidei reuocauit. Synodum ('b) dein-
de omnium Episcoporum ad condemnationem Arianae haeresis, de diuer-
sis Hispaniae et Galliae Prouinciis congregauit: cui Concilio idem reli-
giosissimus Princeps interfuit, gestaque eins praesentia sua , et subscriptio-
ne firmauit. Hie virtutibus adornatus, omnes quos Deo caros sciebat, ho-
noribus extollebat ,4uos vero superstitiosos, coram omnibus arguebat;vt
ceteri timorem acciperent: qui non .Patrem perfidum, sed Christum Do-
minum sequens horrebat et execrabatur Arianam insaniam, et a toto regno
suo turpiter expellebat . Tantam in vultu gratiam habuit, tantam in
animo gessit benignitatem , vt in omnium mentibus influens etiaffl_jna-
los ad affectum amoris sui attraheret; adeo liberalis extitit, vt priuilegia,
et Ecclesiarum praedia, quae pater suus fisco associauerat , iuri propria
restau-
13. Auctor imitatus videtur Paulum
Emeritensem De vitis Patrum Emeriten-
sium , qui cap. 16.de Recaredo sic a it:
N o n p a t r em p e r f id um , s e d C h r is tum D o -
m in um seq u en s e t c . S. Gregorius Magnus
scripserat , N o n p a t r em p e r fid um , s e d
fr a t r em m a r ty r em seq u en s e tc . Haec duo
loca inter se contuli, et expend! c. 79.
nuin. 33. In verbis historiae go'thoruna
Isidori restitui ex ipsa hiscoria iu r i p r o -
p r io r e s ta u r a r e t: nam apud Bollandianos
est iu r e p r o p r io . In nonnullis editioni-
bus historiae , vt in Grialiana, legitur
in o l i t i e r ro r is la b e d e s e r t a : sed melius
videtur d e t e r s a , v t hic legitur. EDIT.
(«) S e q u en t ia e x I s id o r i C h r on ico trä n -
s c r ip ta s u n t . BOLLANDIANI .
(::■) C o n c ilium T o le ta n um 11I. A e r a 6 27.
R e c a r e d i anno 4. C h r is t i 589. c e le b ra tum .
BOLLANDIANI.
restauraret,; adeo clemens,vt populi tributa saepe inîtrlgentiae largitione
laxaret, opes suas in miseris, et thesauros suos in egenis recondens, sciens,
ad hoc illi fuisse coliatum regnum, vt eo salubriter frueretur . Haec ad
laudem Dei nostri et confessorum eius Leandri, et Isidori , qui talem a
Domino discipulum obtinere meruerunt.
C A P V T IV. '
S. Leattdri Efiscopi Hispalens'ts obitus, et libri scripte .
Successio S. Isidori •
$4. V idens itaque humani, generis inïmicus,se suosque a Sanctis Con-
fessoribus, per Recaredum Regem, quem ante subditum habuerat , perse-
qui ; duos Comités inclytos opibus, et nobiles genere, profanis tamen men-
tibus, et ignobiles moribus, Ganuistan videlicet et Vulgernun , vna cum
Ariano Episcopo (a) Athalco nomine, contra Regem Recaredum ooncitauit :
qui congregata multitudine Francorum , ob vindictam Arianae vesaniae ,
vrbis Narbonae circum adiacentes regiones deuastantes, et innumerabilem
Clericorum , Religiosorum , et Gatholicorum trucidantes multitudinem ,
etiam piissimo Régi Recaredo regnum praeripere nitebantur. Contra quos
gloriosissimus Recaredus,misso (b) Claudio Emeritensi Duce, glorioso trium-
phauit euentu • Nam prostratis cônsternatisque de inimicis fere (c) sexagin-
ta milibus, in Hispaniam cum gloria mâgna regressus est. Post hoc re-
motis ab omni parte tempestatibus, desideratam Dominus populo suo lar-
giri dignatus est pacem . Dum haec ita se gererent, et multa Catholicae
Ecclesjae fauente Domino tranquiliitas redderetur, et Arianae haeresis ca-
lamitas ab omnium pene mentibus discuteretur , atque vrbs Hispalensis
vna cum sanctissimis Confessoribus pro tantae tranquillitatis gratia con-
gauderet,et Domino indesinenter gratias referret innuraerabiles, eumdem
Venerabilem Antistitem Leandrum , Domino vacante, contigit aegrotare .
Cumque diem extremum sui felicissimi Iaboris in proximoLventurum agno-
seeret, venerabilem fratrem suum Isidorum , solatii ac benedicendi gratia,
et vt se eius orationibus commendaret, a cellula educit, et sibi prae-
14. Inter ea, quae in Leandri elogio
e x Isidori libro De vir. illustr. in hoc
num. Bollandiani reformant, aut corri-
gunt, mutari etiam posset in to to a u t em
p s a l t e r io d u p li c i e d it io n e o r a t io n e s con-
s c r ip s i t , pro o ra tion em . EDITOR •
(a ) G r eg o r iu s T u r o n en s js l ib . 9. H i s t .
F r a n c , c a p . 15. a p p e ila t Athalocum, A-
rianae sectae Episcopum, qui, cum ad
consentiendum paucorum faueret adula-
.tio , commotus felle, ingressus in cel-
lulam suam , inclinato super lectulum
capite nequam spiritum exhalauit. H u i c
E p is c o p o v id e n tu r a d h a e s is s e Ganuistan,
Tom. 11.
e t Vulgernus , l i c e t a l i i e o rum non
m em in e r in t , e t a b i l l i s e x c i t a t i F ra n -
c i in N a r b o n en s em , sen G o th i c am p r o -
u in c iam ir r u is s e . BOLLANDIANI.
{b) Joa nnes B ic la r ie n s i s Ciaudium Lu-
sitaniae Ducem a p p e lla t . J s id o ru s Clau-
dium Ducem . BOLLANDIANI .
• (c) B ic la r ie n s i s . Sexaginta miilia ferme
Francorum noscitur mfugasse , e t ma-
ximam eorum partem gladio trucidasse.
ls id o r u s to t a d u e n is s e a i t \ a d d e n s , Nullam
vnquam in Hispaniis victoriam Go-
thorum vel maiorem vel similem exti-
tisse . BOLLANDIANI.
N n n
debellata hae-
resi Ariana ^
Leander
c cella euocat
S. Isidorum ;