Eius doctrina
sacra laudata
in Concilio 8.
Toletano >
a Leone Pa-
pa 4.
et Bonifacio
8.
an scripserit
librum de Or-
dine creaturarum
?
§. in.
Testimonia excellents doctrinae » beneficia Hispanis collata .
0. Praeter supra relata et infra in Actis indicanda, hic pauca attingi-
mus, quae gloriam posthumam S. Isidori plurimum adaugent . Its his pri-
mum locum teneat auctoritas Concilii Toletani vin* habiti Aera
Dcxci. id est anno dcliii* et post obitum S. Isidori xvn. In eo Concilio
fuerunt Episcopi u i . Abbates xn. Vicarii ’ Episcoporum x- Viri illustres
officii Palatini xvi* coram quibus cap• 2* actum est de incauto iuramenfo,
et post allegata testimonia sacrae Scripturae, sanctorumque Ambrosis, A u gustin's,
et Gregorii Magni, adduntur -varia eu S- Isidori libris deprom-
pta,cum hoc eins elogio . Nostri quoque seculi Doctor egregius, Ecclesiae
Catholicae nouissimum decus, praecedentibus aetate postremus, doctrinae
comparatione non infimus, et quod mains est, in seculorum fine doctissi-
mus, atque cum reuerentia nominandus Isidorus . Simili modo Leo IV.
Pontifex Maximus, eum aliis Ecclesiae Doctoribus annumerat apud Gia-
tianum , dist. 20• de libellis : Si illorum , ait, quorum memioistis dicta
Hieronymi, Augustini, Isidori, ac ceterorum similium sanctorum Docto-
rum reperta fuerint, magnanimiter sunt retinenda , aut promulganda, vel
ad Apostolicam Sedem referenda . Haec ib i. De eodem S. Isidoro , ceteris
Ecclesiae Doctoribus adscripto, aut adscribendo, ista tradit Ioannes^ Mariana
lib. 6. de Rebus Hispaniae cap. 7. Sunt qui scribunt, Bonifacio V ilt.
Romano Pontifice délibérante, de iis, qui Doctorum Ecclesiae nomine et
numero essent eohonestandi, fuisse qui Ambrosio isidorum praeferendum,
aut quatuor certe aliis quintnm adiiciendum iudicarent. Opinioni fidem
tanti viri eruditio facit, facile in omni litterarum genere exc ellents, et
quoniam in eo numero duo Patres Italic* generis su n t, nullus ex Occidente .
10. Libri a S• Isidoro conscript’s nominantur et laudantur in Vita #.4?-
ex S.Braulione Episcopo Caesaraugustano : et ab eo enumeratis , quidam
alii postea cogniti,aut saltern S. Isidoro adscript's interseruntur . Praeter
hos -vnum opusculum, nouiter in lucem erutum ,spicilegiorum tomo^- offert
Lucas d'Achery ,ex -vetustissimo Codice monasterii S. Remigii, sdque ,
sub hoc titulo, De ordine creaturarum liber Braulio Episcopo vrbis Ro-
9. Isidori doctrinam a Romanis Pon-
tificibus, et in plurimis conciliis lau-
datam > cap. 31. demonstraui. An autem
de eo inter quatuor ecclesiae latinae
Patres annumerando aliquando actum
fuerit, cap. 29. disputaui .
10. Aduertendum est. in ms. codi-
ce libri De ordine creaturarum non re-
pertum ab Acherio post K om a s haec
verba i d e s t , C e s a r a u g u s ta e , sed ab ipso
ex coniectura addita fuisse > vt indicaret
, sermonem esse de Braulione Cae-
saraugustano antistite . Haec controuer-
sia agitata a nobis fuit cap. 23. In textu
Bollandianorum correxi tem o n e tu a e a u -
c to r i ta t i s pro t im o r e e t c . ^ et in margine
B o n ifa c io p a p a e 5. pro B e n e d i c t s p a -
p a e 5.; nam de Bonifacio est sermo in
contextu . neque Benedictus V. ad ea
tempora pertinet.
tnae ; cuius quamquam haud meminerint scriptorum ecclesi'astieorum no-
menclatores, tam veteres quam neoterici, stylum nihilo secius Isidori ac
rqentem adeo in promptu nrihi, inquit ille , visus est prae se fe rre , vt
germanum illius foetum existimauerira ad dubium. reuocare posse neminem.
Suspicatur autem in prologo ad lectorcm , quod Caesaraugustam ,
Romanarum olsm Coloniarum in Hispania praecipuam, appetiuerint Hispa-
ni quadam praerogatiua Romam -vocitari, quemadmodum Constantinopolim
Imperatores Romam -vocauere, etsi dissimili ratione ; ideoque elucidationis
causa post Romae aidi, id e s t , Caesaraugustae • Equidem magni facimut
indicium viri, in -oeterum auctorum stylo discernendo exercitati : sed quanto
plus hu’tc tribuimus , tanto minus -verosimilis -videtnr nobis esse illius
coniectura : licet enim eos solum libros enumerate Braulio profiteatur, qui
ad notitiam suam -venerunt ; quo intelligi datur , alios quoque scripsisse ;
quomodo ad eum potuit non■ peruenisse hie, ipso proponente per modnrn re-
sponsionis scriptus, ad ipsumque sub hoc epilogo directus : Ecce venerabilis
Pa te r , de Ordine creaturarum tibi proponenti, iuxta ingeniold mei mo-
dulum, compendioso sermone summatim respondi : cuius munusculi mer-
cedem orationibus tuis compensabo . Non quod exiguitatis meae obse-
quium in obedientia , tua veneratione et auctoritate conferre possit digna :
sed obedientiae conatus, et e a , quae non valet assequi, implet omnia .
Ecce in gazophylacio templi, pauperis vidulae aeris exiguum munus, mul-
torum diuitum auro copioso praefertur . . . hanc igitur et tu simili modo
paruitatis meae obedientiam placido pectoris tui portu non dedigna-
re ; et trans garrientium instabiles fiuctus, temone tuae auctoritatis, prae-
sentis opusculi nauiculam non te pigeat gubernare . Haec , et alia libelle
auctor, tamquam Patri cum demississima professione obedientiae , prorsus
aliter quam so let ad Braulionem ami cum suum, sed nec in gradu quid eta
Episcopali aéqualem sib's. id n't igitur , si -vere ipsum credamus scriptum
Episcopo vrbis Romae, non Braulioni,sed Bonifacio , qui primam totius
Christianitatis Sedem ab anno dcxvi. ad ocxxv. occupauit eius nominis
quintus ! Nota est veterum consuetudo , propria nomina per solam initialem
litteram signandi : quae dum intégré scribere -voluerunt posteri, saepe te-
nebras offuderunt historiae. Idem hic à Remensi librario , solam B inue-
niente , et ex aliis Isidori operibus Braulioni directis suspicante, ipsum quoique
hic denotari, factum credat Acherius ; et -via planiori sese expediet a
salebris : nos propria coniectura, nihil hie. definimus , quibus non vacauit
totum illud opusculum attentius legere.
11 • Porro quae de aestimatione doctrinae iam diximtis , aliaque ex
Braulione et ceteris infra in Actis referenda, prir/ium sunt fundamentum
magnae illius obligations, qua S• Isidoro obstrictam se agnoscit Hispania .
Alteram est, quod illius fauore -vrbes -variae recuperatae sint e manibus
Saracenorum • De vrbe Toletana a Christianis recepta, admonente et stimulante
S. Isidoro, scribit Mariana lib. 9. cap• 16., et accuratius Athana-
et cut t
11. De gloria posthuma S. Isidori nonnulla exposlta sunt in Isidorianis c. 28.
Tom. II. L 11
forsan Bonifacio
Papae . y.
Isidoro apparente
, et ad
luonente,