sunt habuisse ? Viuebat autem Seruandus cum amico suo Ioanne
seculo x. declinante . Et hue recidit, quod in Dissertat. pro edi-
tione Vulgata Mariana ait, haec biblia ante sexcentos annostuisse
exarata: nam Mariana anno 1609. earn dissertationem edidit. Burrie-
lius vero in epistola ad Franciscum Rabagum, de qua cap. 40 ., ex
epistolis dedicatoriis commentariorum ad vetus, et nouum testa-
mentnm iudicium Marianae profert, quasi is censuent, biblia ea
ante Maurorum irruptionem in Hispaniam fuisse descripta . Nnm-
rum .in epistola dedicatoria ad Cardinalem Bellarminum Mariana ait:
Gothic is nostrorum libris antiquissimis adiuti sumus : in qutbus mavis
sincera sacrorum librorum versio ab Hieronymo facta conserua-
tiir arqumento praeter alia, eius etiam in Psalmis interpretationem
iis libris contineri, pro qua nostri codices septuaginta interpretum
versionem in illos mutarunt. Clarius in epistola nuncupatona ad
Andream Schottum: Gothicus apud nos codex in membrams magnae
fidei et antiquitatis fortasse ante octingentos ampltus annas desert-
ptus, rerum, credo , potientibus gothis ante euersam Hispaniam a Mauris
: certe ante sexcentos triginta annos eccleslae Hispalenst donaturn
, ad eius ealeem scriptum est. . . . . „ .
orcio blblio- 10. Vt autem ordinem, quo biblia gothica scribi soleren , p •
rum Toleta-njus COonoscere possemus , plura , quae adhuc extant, exemp an
oorura ’ i nter se ^onferri deberent, turn veteribus aliis monumentis compa-
ra ri.Praetercatalogoslibrorum sacrae scripturae, qui in Isidon ope-
ribus leguntur , sunt alii metrici ab antiquis nostns scnptonbuscom-
positi: qui plerumque exemplaribus bibliorum, siue,vt tunc oque-
bantur, bibliothecis apponi consueuerunt. Mariana cap. 4. dissert, pro
editione vulgata protulit versus Eugenii, qui ita mcipiunt:
Regula quos fidei commendat noscere libros ,
Hos nostra praesens bibliotheca tenet •
Reliqui plerique sunt hexametri. Hoc est carmen 5 9. part. 2. p. 6
in editione PatrumToletanorum , vt cap. 81. iam aduerti: sed quae-
dam sunt variae lectiones apud Marianam non contemnendae . rO
phetae ab Eugenio bis octoni, siue sedecim numerantur :ac proinde
Baruch praetermissus ab eo videtur, qui etiam in bibliis gothicis
Toletanis praetermittitur . Sed in his libri Regum ita diuiduntur,v
duo primi dicantur primus, et secundus Samuelis,.reliqui duo primus
, et secundus Regum . At in Eugenii carmine ita exprimuntur.
Bis bini Regum nectuntur in ordine libri.
i i . De similibus aliis versibus, quos Aluarus Cordubensis pro V£rsus pro ti-
titulo bibliorum Leouigildi, et Cyprianus archipresbyter Corduben- 'ulis biblio"
sis pro titulis bibliorum Saturnini, et Adulfi composuit, dixi cit.
cap. 81. Sed Cyprianus nihil peculiare explicat de numero, et ordine
sacroruip librorum: Aluarus satis aperte bibliis gothicis Toletanis
concinit. nam de libris Regum sic profert, Ruth quoque , quern
Regum seguitant Samuelque, Malacim . Prophetarn Baruch o mitt i t ,
et duos tantum Machabaeorum libros recenset: duos etiam tantum ,
vt videtur, libros Esdrae: nam vbi ait: Quern bini Dierum verba,
biblique Corusci - Consequitant Hesdras pulchre legemque reformans,
leponendum aibitror binique corusci Consequitant Hesdrae pulchre,
legemque reformant.
12. In monasterio S. Petri Caradignensis, siue de Cardena as- plura exem-
seruatur Psalterium charactere gothico exaratum, de quo aount Ye- bibliorum
pes tom. i . fo l.9 2 ., Berganza tom. 1. p. 222., et Florezius°tom.2<S. S0^c°rum.
p. 16 ., in cuius fine haec excriptor notauit: Explicitus est liber iste
a notario Sebastiano diaceno era dcccclxxxvii. ( anno Christi 949. )
regnante serenissimo rege Ramiro in Legione etc. In monasterio Ae-
milianensi extant biblia gothica , quae Florezius tom. eod. 2 6. p. 76.
post Berganzam recenset, quorum scriptio absoluta fuit? anno 825.;
sed ex exemplari antiquiori anni 662., vt colligitur ex fine libri 2.
Machabaeoi um : Explicit Machabaeorum liber secundus . T^andem fi-
nitis veteris instrumenti libris, quos ecclesia catholica in canone di-
uinarum recipit scripturarum , ad euangelia, nouumque testamentum ,
Christo iuuante peruenimus. AM. Per Quisum monachum S. Aemi-
liani sub era d c c . ; qui est annus 662. Quaedam hie ex prologo Isi-
dori in librum Prooemiornm repetita sunt, scilicet, quos ecclesia etc.
13. Exemplar bioliorum gothicorum seculi x . , in quo post E- recensentur.
uangelia est libellus De genealogiis, asseruatur in archiuio ecclesiae
Legionensis , vt cap. 85. indicaui. De alio exemplari Complutensi,
in quo prologus est communis , qui in bibliis Toletanis desidera-
batur, Burrielius nos certos reddidit in epistola ad P. Franciscum
Rabagum, ex qua nonnulla excerpsi cap. 40. Haec, vt dixi,aliaque,
siqua sint, biblia gothica, aut a gothicis originem ducentia curiose
mspicienda, et conferenda sunt, vrbibliorum, quibus Isidorus, alii-
<lue Patres gothici vsi sunt, perspectam habeamus rationem.
M 2