ecclesiam egressus, nescio a quo ductus in paruissimo temporis internal-
lo ad Romanam deuenit vrbem, atque beatum Papam Gregorium in Ma-
tutinis laudibus Deo psallentem inuenit. Viso au.tem eo B. Gregorius ni-
mium laetus, protinus agnouit ; et ideo gratias agens , amicissimum sibi
Leandrum in Isidoro amplexatus est • Post Euangelieam vero expletio-
nem, vale faciens Sancto ab ecclesia egressus Hispalim in ipsa nocte
rediit, et Çlericos > quos dimiserat, easdem Matutinas laudes reperit célébrantes.
Quo vero hoc Sanctissimi Gregorii obtentu,vel Isidori meritis,
aut aliquo alio modo, factum fuerit, fateor me ambigere : melius est enim
non eloqui magna, vbi sine mendacii periculo. non erratur ,_ quam contraria
definire.j sed firmiter teneo, beatum iuuenem scientiae experientia
plurima attentasse , et vtilitati Eçclesiae et fidelium commodis retulisse .
Multimode namque prauorum dogmatum. assertores haereticos perseque-
batur, quia his temporibus plurimae haereses emerserunt , vineam here-
strenue haere-ditatis Domini, scilicet sanctam demolientes Ecclesiam; et diuina proui-
ses oppugnat. dentia factum non ambigimus, quod tails tunc temporis fulgeret lsido-
rus,qui eorum proteruiam non solum sanctarum scripturarum testimoniis
reprobaret , verum etiam Philosophicis syllogismis , et obtestationibus.
annullaret •.
7. Etenim tanto culmine scientiarum perfectus e x titit, quod nullus,
vt reor, antiquorum Philosophorum recti examinis iudicio ei fuerit com-
superasseanti- parandUS. Hoc ex cautelae industria praeterirem, si liceret , ne Ethnico-
quos philoso- rum stU(j;a authenticis aut prae.ferri aut comparari possent vllatenus do-
Pnos cumentis ; cum sicut exaltantur caeli a terra, sic exaltatae sunt viae nostrae
a viis eorum , et cogitationes nostrae a cogitationibus eorum ; et
quantum excellit spiritus carnem, ratio sensum , fides opinionem, intelli-
gjntia fidem, pax Dei omnem sensum., postremo Creator omnem creatu-
ram ,-sic Theologia omnem mundi sapientiam, sic Philosophi nostri omnem
Philosophorum Gentilium transcenderunt doctrinam • Quia vero hoc mul-
to magis Isidorus, qui et antiquorum Philosophicis claruit perfectus, et
modernorum Theologicis emicuit summus : tamen ( v t alia huius illustris
viri ad praesens omittam copiosissima, in quibus miro desudauit inge-
in libro Ety- nio , volnmina ) ille Etymologiarum quf inscribitur, omnium admiratione
mologiarum plenus , omnium susceptione dignus, liber , solicitât, contestatur , excla-
ostenditur : mat, ne etiam hoc sanctissimi et eruditissimi viri desit laudibus, quo vel
Philosophorum primi ac peritissimi sunt e la ti, vel sapientissimus ille Salomon
omnes illos tarn scientia quam excellentia praecedere comproba-
tu r r e t sic omnibus filiis hominum scientiarum varietat'e post Apostolos
incomparabilis est creditus .
8- In hoc libro in triuii eruditione Isidorum praeditum cernes eloet
Breniarium Segoblense peruetustum,/«-
tnen merum arbitrator commentum cum
Quintanaduenas. Et haud quaquam, inquit
, est credibile , tam insigne facinus
antiquiores, Braulium et Hildephonsum,
reticere . Ideo auctor bene praefatur hac
formula , vt fertur , sub dubio rem , vt
acceperat, narrans . EOIXANDIANI.
8. In edito erat sitjtllatim pro iin-
gillatim . EDITOR.
quentia,hic in quadriuii inuestigatione perfectum adnireris in matheseos
disciplina, hic corporis salutem tueri, ac restaurare docendo theoricum
practicumque réperies : hic methodicam , empiricam, logicamque (a)
discernendo Apollinem, Àesculapiüm, et Hippocratem nouissime perpendes
. Hic (b~) Phoronei, Trismegisti, Solonis , et Pompilii institute retractand
o ,iu r is inuenies peritissimum : hie iura,leges edictis et decretis inserendo,
instruxisse putabis iustinianüm : hic ephemerides , epactas, idus et •
kalendaria, annales e t historias distinguendo, (c) Pherecydem , et lose- omnes discurphum
ebibisse probabis : hie chroaicam persequendo, Eusebium , Hierony- rit scientias ,
mum, et Orosium lectitasse clamabis. Et quia de Salomone legitu r, dis- profanas
putasse de cedro , quae est in Libano, vsque ad hyssopu.n , qui nasci- H
tur in pariete ; de B. Isidofo- hie reperitiir , de prima causa vsque ad ex- 33-
tremam fere creaturarum mirabiliter peftractasse ; et negotia, et officia
singularum , modosque discutiendo, postremo rerum omnium naturam et
circumstantias describendo, non solum hausisse , verum etiam excessisse
putabis Saloitionem: hic aetheris, aeris, aquarum terraeque discrimina,
cunctorum viuentiüm naturas et vocabula .perscrutando consuluisse credes
primum hominêm : hic Rachelis amplexibüs totum stupebis delectatum
, dum in antiquorum experientiis studio videris occupatum : hie (/) et sacras:
mali mandragorici fragrantia ad Liae gremium gaudebis reuocatum ; dum
supernorum delectatus amore in sacrae Scripturae foecunditatem pie senseris
implicatum : hie cum Maria vestigiis assidentem Dominicis partem
optimam êlegisse ; hic cum Martha solicitum frequenti in ministerio institisse
: hie cum Paulo eleCtiùnis vase vsque ad tertium caelum raptum ;
hie cum eodem plus omnibus laborantem, vt omnes lucrifaceret , omni- c“m quibus
bus omnia factum : hie cum Paulo circumcisionem praedicanti Petro in turn'afiashaefaciem
restitisse 5 hie cum Petro, enecto Simone , nec Neronem timuis- reses
se : hie haereticorum omnium singillatim expugnasse dogmata ; hie sancta
quatuor suscepisse ac venerari Concilia : hie (?) cum Chalcedonensi
Synodo Dioscorum eneruat, et Eutychem haereticos : hie cum Ephesina
prima Nestorii qUasSat impietatem : hie cum Constantinopolitana cum
Eunomio confodit Macedonium : hie cum Nicaena versutissimum ac omni
insania condemnat obcaecatum Arrium .
9- Hic Arrius fuit quidam Presbyter Alexandrinus ; qui diuersas in
(ti). Explicat haec Isidorus lib. 4. cap. 4.
et vocat tres haereses medicorum. BOLL.
(b) Idem lib. 5. cap. 1. agil de Aucto-
ribus legum , iisque interserit Lycurgum,
hie omissum . BOLLANDIANI .
(r) Phaerecidem Syrum , lib. 1. cap.yy.
dixit primum apud Graecos soluta ora-
tione scripsisse ; et cap. 41. addit claruis-
se iis temporibus , quibus Esdras Legem
conscripsit. Vide Vossium de Scriptoribus
Graecis lib. 4. cap. 4. BOLLANDIA N I .
(d) Lib. 17. cap.9. deherbis aromaticis
agens, vult mandragoram dictam, quod
habeat mala suaueolentia . BOLLANB.
9. Repösui imrnanitas sceleris , pro
quo erat inanitas sceleris. Sanctissimus
Massona, seu IVIasona a qui hie ■ memora-
tu r , dignus profecto esset, cui us- cultum
antistites hispani renouari curarent. Nam
aliquando publicum honorem in Hispa-
nia ipsi praestitum fuisse , ex aliquo ve-
teri breuiario colligi potest , vt dixi
cap. 73. num. 13. EDITOR.
(r) Referuntur retrogrado ordine Concilia
, de quibus recto ordine a git ipse
lib. 6. cap. i j . BOLLANDIANI.
M m m 2