3 4
 f j fJLYl^dfAÙ); oinrom TXV> Ttç > x’ oÇ» oVorifj'
’ avtirov * «?^« w tup (pcujhù)
V 3(£^| TTOntfWV ctvd'pVTCOV TC&OlYlfjfyHt, %<U
j W&vç «Pnitfo s&fQTsyuç. txv)
yçLp SjUTsfoi àiot, v,ç curoforecoç TXpnrx9 (py
0-uç, s- K«i <tdfoatpe<r(ç ^tp^ usçtpj , „ etprt
ru Twm rctirn* ßx"Kn<riS f<r/ Tt]ç ’'l'V'yvis ■>
T»1? tv Tl) (Wn^X<TfOT(]Tt w f<P EXavpa po-
TffltJU , £Tl TE TO çty'&d'QY , jET/ TE TD TOI’JJPOK,
<&&$n7wç Eyxrriç, t<wt/\v yap “ ïlvAr
[/.<*, ,, pay <ÿJ>aiU«<Tg rtSfQWQÇ. X TVfVUJJ y
<Qfo<upf(riç Ttf uv&pçoT/viiç y^vy/is w twv
wvav (pvrtt \jsre?Yi<r£v' /yçç Ttç tfeza ouvav
oiyd’etn nj{ etpijp^tja ‘ t *£* £5 <yV
ç ttqXvç cLvd'p(OT&J cr^5* (puvtv KEKtvmxE“
poç hcoS'e ttpfcLTTti* » o*t/ yap x xarec <pü-
<r/> etiv 6- TTQ»tfp&j Trs&carcf.rß®* ^ vjv
Qxjuâcov Epycov al fiaTaÀQTfytç to(ç qvd'pco-*
Trois 5 E^e-f^ap XQU Tflt^CM TÇTE TQ^O/ TU!'
A/ctpernrtyTup ra ©£<*> xcw 3/«t?Vçtla\J/5C!'TUJ'
•ra/ç çwvAcw? TUJ» apEjvY «Tetra«' * xcu i»w
de <» xctîît [/.1/j.yyrtv SKtiVuv TrohirAjEtOC x<u
/3/«j' f(or«$«XQnj, e*ra <pr}<rfv ^
§
&i£çpaupfy)'ov « èiwy,liTËT(Ll tx ETiKor/xYi^
Brivar Çrspma X SiujrjreltiA rX «£*0-
JUljd'TlVÇtJ t
T <77xw? <tr^5«^«TUE w,u/r evr«}xçy t/ip
SVtOIXV , d/' cSv «ToSev^CU ßx"KST<U T,]V
d.v$pü)T*nvljjj «frfOMpenv «t«^ 7jiç «Â>?9e*«ç
^ Tï]£ àiKMorunns TrapEKTpaTettrav ^ t «-
pEXxKivatrav , afart^avetv <taf&* 7/]» tiiopQu-
aiv t^ji ßehrtwriv. <yV t «p )>«p, <p?j<n, to
àterpdLfjitJfaQV yyji TrapEKKXivav tiri Sttupov
ue p<&* <puTW j n t t vif <D^TÂ?jr/<yy, ÿ
àtwr)-
cra conftriixit: nam cui hoc aut quomo*
in mentem veniat , quuip abfurdum
plane (it? fed ea, qua ab hominibus ma^
jis improbifque 3c geflta funt & gerun^
tur, quemadmodum paullo ante diximu?,
id eniro adje^ta ilia fententia conftrmac
dicentis, Et prtfumptiQ fpiritus, ( a ) qua*-
ft diceret , hsc omnia optio animi funt
arbicrio utentis , qui ad utrumqne , bo»
num nempe 3c malum r inclinandi facul-
tate manifefto prtedifus eftf eum quippe
nunc aperte fpiiitum appcllavit. humani
porro animi prafumptioni non utique re^
rum natura fubjefta eft ? ut de his ea
verba proiata cfle putare pofiis ; fed ea
funt, quae plerique hominum natura ad*
verfati facere folcnt. nam quod in hominibus
mala hac diftentioSc pravorum ope*
rum vanitates minime fecundum naturam
lint, cum olim multi oftendere, qui Deo
cari virtutum omnium fplendore nitue-
runt, turn vero ii nunc etiam declarant,
qui nobifeum ita verfantur ac vivunt, ut
eorum Temper veftigiis infiftant. jam fubdir,
XV L
Terverfum non pot er it adornari y & inj«
minutio non poterit numeran. ( i )
NAturalia nobis exempla in mentem
revocat, quibus illud demonftrare
vult, liberam hominis voluntatem, quaj
femel a veritatis juftitiaeque femita aber»
raveric atque deflexerit , corrigi jam at-
que ad meliorem frugem redire non pof*
fe. nam quemadmodum, inquit, quse ar»
bor, aut res alia hujufmodi, diftorta atque
< x) Ecclcf. c, I. B. is. Olymp, f iujjii<riTui tk . Nyflcn. oinitdt 7»,
terra, cujus Rex tuus filius liberi, haec lib. vniT.
xv. adnotata reperies: Quid ni etiam Intel-
leSlunt modo filium liberi fignificet, id efl fanfti
divinique Spiritus , qui Intelle&um effingit Ja-
pientem ac purum , idetnque çbfignat & parie
fanßum & omnino ingenuum ac nobilem ? fui
quippe jurts Sptrttus ryerttatis planeque Uber,
p.bi vult fpirat , atque ut voluerit , IntelfeBum
fui partiçipem fach * qui virtute accepta fan&i
Spiritus, ordinat, regit, in officio continet principes
[nos , ceteras nempe rationalis anima fa-
(ultates,
(a ) Septuaginta Interprètes, inquitHierony-
jnus, non Hebraum fermonem expreffere , fed Sy-
rum , dkentes IIpotuptaty . aimirutn l^ebraice
feriptum eft m p , quod Aquila 8c Theodotio
voy.nr, Symmachus reddidit ßoaxnmv: quare &
a veteri fcholiafte , ut au^lor eft Nobiüus, ex-
plicatur poyit cevty* , five paßioventi. neutra tarnen
interpretatio admodum Hieronymo proba-
batur, addit enim: Dicebat mibi Hebraus, quo
feripturas fanSlas inßituente perlegi , quod fu-
praferiptum verbum magis in boc loco afflidionem
& malitiam, quam paftionemö voluntatem
ßgnificaret; non a malo, quod efl con-
trarium bono , fed ab eo , quod in Evangelio
feribitur, Sufficit diel malitia fua , quam Gra-
ci fignificantius vocant. ( in comm.
in Eccl. c. I. )
8lWYir£T(M Vdp i(WTX ODCoOEV Ti]V ETTCtvopd'cüj’iv
Ajpe-tv tw kot/mot/)™ w\v eit
vus aft\otç $ecopXfjfy)lw ' xn fjdw
vs’Eprif/.cL <$iwti<rsT<u tx ct&Qy-riOwM ’ r« y dp
<&e/&pix vju 8sx,oc Aevsromç sv®* <wmv 3
xad' icwTW v>v EWocnv ne/d’f/.ov x% ó/om
ETI X«AevV $EH,<X.T0V * « fjt.1) Ttç ErtTVIfJ.OVt-
xcomroç <puT0KQpt,<§^ ^ to qvtov clvS eX-
xorev, ngj assfoç 7>iv td'unvr} r a n t ^ Qed.v
(LTQ)l&T?)LÇ’ n<r& 8tot Tt\Ç EfJCTTCrtZAte * XCV. $ 0-
To/ mç sweat vopurfAAtriv rtç ènpx
TrOlYlcrOirO iGSfOdd'YlX.ljJJ VOfJtUrfjMTVÇ' xtj>ç «$£
Tf£ CtvQpCOTTtVlJÇ <GSfOttJ.pE<rEO)Ç «V « ^ TotpEKlpa-
TTH<ry\ç xcw m v&pco iïtotrpoupHrfó
iïiwctrw (Ujty\v -rap icwrii ^ oixo&ev avot-
Xaßttv rt]v diopSurt» xow ßsÄTtcor/v 9 Et pxt\
Ttç OSSfÔtXYl^Xpd/i©^ <WTÏ\Ç KÜA x?3$0-
àtCt T/\Ç tiïlotç ^ote/nç XCU 8lWotfjtSCOÇ
/«ro/TO, xcw assfoç rt\v «.pETty ctvd’E?\xii(rrl xcw
rt]v wccvnXr) xm nXetctv $top§co<rtv xou ßeX-
Ti(o<riv. tx to $e Sparet tclvvj; d Stairha-
traç <ww]V xcti ronvraç xar etxova tiïtav,
X.OA pis mtr ot<or iravra xoa fjtEmrxdja^çov asfoç
to ßsKriov * aTetpobujja/JLOç tx Q ex A oyx
S ta rf[ç ayaOoftofEirxç autx xcm Betas
EvrcoptavjJTEcoç •
Kca fariSetç rrapeXxov yptaç xow /Gf&trv>v
T t Aeyetv oieod-co9 an Srj to pari heXsy/xs-
vov tco E.KxXtjrtaTi) xarot assfot&nxluj tco
Xoycp trvfjtrapetTXC/i'avmç . 7rott\a yap ev
ty\ &etx ypaept) tco Xoyeo t/\ç g?7^H\J/e<yç
AjpUVTOA X«TO T0!' TOIYITIXOS TpOTOV, « T/50-
G’üTcaxxopßßa SsypvTOA ti\v avaTXriportv ira-
pa vov <jU^j'<y^toj'wi' xou ptaXtra
roß vov TTpayptxvov sxßarsw rt\v ripxenpav
ex-
(a) Delibata bæc e Nyfïeno, qui rem ean-
dem elegantius expïefiit atque amplificavic. fie
enim ille dilferit : To uv vç-epnya, tpnoiv, # ïvtniaimi
<rn et&Synànv<u. tx <nt<n> aayaxvu S'tu rit
hoyit j on nv orore 00 kuS liyas r<p orctvn e^ctç/,0-
IPtov, aunre\ityiv yap vgx nyas us rlu> tspoev rar
^oytKuv •apoßemov iy.urovm.Sct. tiruSit St uwißtwo*
rns optas Siuyayits 00 èv •apoßwnsv, ù ijytre*
pu ipvais y Siu Y.UKIUS top®“ <mv uKyavm ns<mv vau
u^Xynpov ronrov xuauriruadtsou , »Kiri à uo<mi uçji9m
(tos ton ru voiyviv <mu uvKuvav yvnyovfarcu , uA'
tvtVHKOviu Kj tvvtu xuiovoyuÇovrcu. <10 yap yurcuor
êÇA> ris uç/,dyu (jQy ÙQtrorav ytvtrui* Sion un-
p»yu * Sunnatmu ru u&SynSnvcu. n\$tv isr Çnr»-
m *uaeU 99 bttoKcoKos y )[g* tort rav ayav avu-
Ku av uoroKurttTno-cu <ms uai <jo Ty yumsortir 1 rav
uvwjrupxrav tvKVoAvytvov ira tÛ\,v upnos ytv
<7Ht ° T9t K<acrtm « u&Syos , uvoraStvros
ru uvohaKoros rois y» uiroAoytvois. id eft, Dique
in alteram deflexa fit partem , ipfa
per fe vique fua attollcre fe, eamque in-
duere nequit formam , quam re£ta cum
aliis paretn habebat j neque item immi-
nutio numerari unquam poteft , ut qui
numcrus deccm erat, uno imminutus &
novem fa£lus, decern dici queat j nifi nempe
& peritiffimus quifpiam plantarum cul-
tor arborem medendo reducat, atque return
in (latum adfpcdumque arte refti-
tuatj 3c novem quoque nummis alius quis
alterum fuperaddat nummum : (a ) ita
plane humana voluntas, iimul atque fub-
verfa fit , & ad pejora devenerit , non
jam fuis ipfa viribus emendet fefe, me-
lioremque faciat , nifi alter providentia
ejus curaque fufeepta, gratia fua ope Sc
potentia medeatur, idemque ad virtutem
atque ad abfolutam perfe&amque melio-
ris vita rationem Sc viam fanando revo-
cet. id vero ille omnino praftabit , qui
earn finxit , Sc ad fuatn ipfius expreflk
imaginem , cumfta ipfe commutans in melius
atque transformans: Dei fcilicet Ver-
bi per divinam Sc bonitate ejus dignam
natura noftra adfumptionem omnium potente
gratia.
Neque hie quifpiam fuperfluum aliquid
Sc redundans a nobis induci exiftimet,
quafi nos, quod ab Ecclefiafte diiium non
eft , fermoni ejus addendo adjudicemusi
multa enim divinis in litteris , poetico
quodam more, per prateritionem omiffa
invenimus, qua aquitate interpretum, ft
fubintelle&a fine , fententiam apprime
complent; ac turn imxime, quum expli-
E 2 cafeSlus
igitur, tnquit , non poterit numerari. ec-
quid ditto hujufmodi fignificatur ? fuiffe fcilicet
tempus j quo nos quoque omnino ad numerum per-
tinebamus : nam & nos in facro Ulo numero cen-
tenario rationalium ovium cenfebamur. poftquam
autem a montants pafeuis aberravit ovis una,
nempe noftra natura, vitio fuo ad bunc arid urn
& incultum locum abflratta , non amplius com-
msmoratur idem numerus in grege earum , qua
non aberrarunt, fed nominantur nonaginta &“ novem.
vanum enim eft ^ quod extra numerum fub-
fiftentium fit.' quia defettus non poterit numerari
. venit ergo ad quarendum & fervandum quod
perierat, & quum in humeros fuftulijfet, ad re-
ftituendum iis , qua funt , id quod per that in
vamtate eorum , qua non funt , ut rurfus fieret
integer divinorum operurn numerus , confervato
eo, quod perierat iis, qua non pereiint. ( Horn
il. il. in Eccl. )