)U>i9'wo7 «ya ßuhA/roniu Xjw mo-ifn erti-
TfXPTUÇ rf&fOÇ tVX 0~KOTOV (TOTtKOV TÏ]Ç
iroAeo; , tv vjrfp *<riv. xfiA’ svtoxt f4o <r<y-
<nsrtv ajijbjj , ^ TOP TToXlOpKX*TJV tOT/TTA-
}\(OV àurffyjuv SK\bTp(i)TOVT(U 1yy à/Ct
TO» f£k/d/fT'«of-$'<w OcfQ 7>1? <r(pci)p (ppovyrecoi
fÀnxavrifjioLVJV txvtvSxtov «of©* xvTtxv^ß-
frafyvy iyy Sf* fgvTJjpfrryrfcy? qaj ruvsp-
y u te top t IjW iroXtv kxv>ix.xvvjv \xso)(H-
&VV’ tftQn Sf ?yy TcLVnÄK XTOT^OVTM
CVTWtÇy TOP TToKtOÇX.MVjiV TMÇ fAfTOAfTTP
9JTT»:S'fl'TTÇ 3£CM ^OCT?yÓo/JtStS“A r »'TTÇ , \(fj ftOfOy
pp (tyuylu) ^ ó’ctvotTDi1 f «à'oS'f m ; . y Sero-
ÇU tIu> iSixp Tctffyot^»^ CojO'eyjty, «$£T0-
Tt <riy)(/op*t TIto voyrU/j Ti]ç jç vo^/p
■ 78 f^OPTD? VÆO TOP TOAtOpKXl'TUV (WT^W
towM fitPT/Tet^«» »? Svr/dfav» Jyu «««o^wj'
tffÖ-pWTWP « f &K(Ü'T\V f« ïo3"U//CM X<4U TtfÇ CÇ-
yxpTtxi top 3‘ocnt'toj> * to/ç éV to rv**
>vo/ç e pyp&r ifyy rx S'titp'fctxx rjp^ctxTO?,
ttrorci)?^, >yy xecrop^e* toï fXfroAs-rï «cm
frvpyoQxpeiS top cmo3-»jtoj' eveSpo&p km pq«top f
Ot»TU /tc£o XV TO W&pov plJV>V StErdtycrey
o Aoy «cm t/mj c t r o t/jï <ro?ptxs
ßoy^e-txy \jiïtpnpa,v eS&fy rt\Ç xppwyyç zu
tx <riwxcanrf/.x top év tjj toâ« £ex«t f£y-i
tmccyv t? «cm top Swjxruy , etVÂcy; «to;
<Er^5C»J(p3‘fPTWP OUo3*}JTOÇ ««cm TOP
pop tx ypxtxyiros vxv. « âf ßxAyd’aypfyi
«cm ««cm top t>i> xvxycoyyç Aoyov Sixrx-
<pyrM to e^pH^vof, irxAtv rxAJjAj/W/Ueôct
T« ocpO'pcyTy rfoo <pynp «ou t £u> vcocrmcnp,
fp »1 Sezx e^3“»p o/ eQtrtxtyvnç, SyAoyoTt
r/i? cm' tcpte hiwoLf/.&Çy vas y
d/aCPQ/oC, (pflCPm^/ot «CM êo^ce «cM «Mod'Wcr/?,
«cM TfPTî T« irvficoCTOÇ, àpdrtÇ y ec«0?j, 0(T-
0 ;?î'r/ç , yA/r/? «cM ot^»), î/ ’ qv ÀîfYiTCM tyv
«OU T0Â/T^O(4 «.0? «<M S/0/«yA<^JOç Ó £PT@^
«îM r./UQlV dvd'pQTOç • cC^SC 7>1> cCPcy-
^£P TO^WÇ etTMT>)Ç» «SéP CtTOPeCoS'CM $CU»«Cf
TCU TOP TOWTOP ?! 'îT^^>J(p3’«T’CC vuu tohiç
* ‘tyc/.i'Tt yap <rcû\(ù «cm «Ây^cyp/ top toc-
1
pieôt & confèrent 8c commînifcentur s
quæ civitatis, in qua verfantur, falutem
omnia unice fpeôent: at fi earn quando-
que fervabunt, 8c machinis ingeniofe in-
ventis 8c paflim hofti objeélis, ae mi-
nifterio atque opera ineolarum 8c ftipen-
diariorum adhibita, ab hoftiüobfidentiurn
incurfu défendent > quandoque etiam fpe
omni falutis excident, obfeflTorum vineis
turribufque oppugnatiac fu b id i, (a ) ac-
que in fervituiem 8ç mortemabducentur.
fapientia e contrario auxilia fua mittens,
nunquam patitur, quam quis teneat fpi»
ritalem animæ civitatem, ut ea ab ho-
ftibus mentem ipfius obfidentibus, aut
ab infefiis malignifque hominibus in ca-
ptivitatcm & peccati mortem dedatur ;
verum feptem fummi divinique Spiritus
colqmnis innixa, fie tuetur, ut oçculto-
rum fimul 8c manifeftorum hoftium ma*
chinamenta ac propugnacula evertat ac
defiruat.
Sic igitur fententiam hanc fermone no*
ftro expofuimus, divinæque fapientiæ au-i
xilium ope ilia 8c defçnfione præfiantius
oftendimus, quam hahere civitas poffic
a decemviris in ipfa dominantibus : verba
nempe fimpliciter atque, ut fonant,
planiffime interpretati. fi vero diftum tllud
etiam ad anagoges rationes explicate ve*
limus , naturam conditionemquc homU
nis conftituemus, in qua deçero font, qui
poteftatem exercent, quinque Icilicet ank
mæ facultates , intelligentia, cogitatio,
imaginatio, opinio, fenfus, 8c quinquo
corporis , vifus, aqditus, odoratus, gu-
ftus, taftus, quæ fiominem intra pariter
atque extra vivere 8c vice fua fungi declarant:
at fi çælefiis fapientia abfuerit,
nihil inde utilitatis ea, de qua nunc agi-,
mus, ci vitas percipere poteft . totiusenim
> maris æftu ac procellis 8c fiu^tibus inters
no-
( a ) Vineis turribufque reddidi quod Greece di-
citur tKitroum», neque, ut arbicror, male: u-
trifque enim, vineis nempe & turribus confta-
bat Exeiroxu , tarn qu«e a Vitruvio defcribicur,
( lib. x. c. 23. ) quam quai ab Appiano, ( in
Mithriil, ) ut Plutarchum, Diodorum, alios
mittam. ac Vitruvius quidem ejus helepolis,
qua Demetrius Poliurcetes contra Rhodiosufus
eft , alritudinem facit pedum exxv. Appianus
vero ejus, qua Mithridates C.yzicum oppugna-
vit, i**rov trnyjuy, five centum cubitorum:
atque idem addic, lit i<npos vvpfQi iwHpr*,
xonuirt\fmt Xj Xy ($t\n iroixiXct «(plus, id eft,
e qua alia turris furgebat, catapultai, lapides &
varia tela emiltens. ipfa demum helepolis te-
gumenta, quæ vinearum item propria fuerunt,
memorat Ammianus: ( lib. 23. c. 4.) Teftt*do%
inquit, compaginatur immanis , axibus roborata
longijjimis, ferretfque cl avis aptata , & contegt-
tur coriis bubulis, virgarumque recenti textura,
atque Unto adfperguntur ejus fuprema, ut flam-
me os detxeftet & mijfiles cafus. ulitata porroLa-
tiuorum ea formula eft Vineas turrefque agerÇy
Vineis y turribus oppugn are.
L I B
iff ™v mwfjv ^ 7UV cUod-ymv $urf4uav.oivctp~
p/r/ÇoyfyjUi/ T<*4KUfMù)V um KctTtuyiSoov «otm-
CctS'T/ÿrcM , 3(5d TÄ) •Æüâ’ô) «0tTDÄ/«3'tMJ'ev-T/JÎ
af/.apTJctç. otç à e ./nsfortriv rj avcod'ev <ro-
<p/oc, /öoijd’ftctv àtiïojnv aKx,i[j.ütktIw vsr£p
&Pty4>JXÇ iïtzct txç ê^Hrucfyv'mç ev ri)
toA&t , »yq y.riÜctfjvç (WtLw
à tüccorctwiis ,0
rievf uv sys to täwoj» « croep/ct jo-
:Ç«o3-fyr5reu Tf\ç «cJr/AwvI/fcy» »yq &otâ<H<t.ç,
ot ti> oCTopS’jjTOP jyq Tr&vnKtoç tL^sforys.-
%v)v>v totç (Lvtitt'iKqv; epoLTEtpIxoe rlw vo-
hivy ev Yiirep e rti $t& tüv> (ptjtn oyq Tlxy*
Koç -dyeyçtç A toto\ oç, Ev <ro<pix veut-
TcCntTB TiSÇ ejZco&eV ‘ „ (rOptOLV OPOpiX-
■ fyp, MX» TÎJJJ e n r,n xvx\u<]yH TUP &l)px-
&ev yxd-r,yxmv 'hxyßxvo.ityjlw, «cto* t Iuj
àtx Tuv xyxd~CüP oyq cdtx$'Mojp epycov qyx~
pt.K'TwtytfyiUu y ij rts xxmKe* ev ‘srxvTtTCù
xxTvpd’upTt t Ioj xyvç-txv iyq rlcu &pLujuxv
xxmrmriv t Iw enM&xv ?yq tJjjj db*
TTG-t&e-txv qtfj tJmj ehevyoriujlw iyq ryç xA-
Aif? ras x y xd -^ Kxpmç. Itx thto up ins
(pri'JTV »! ß tß \ 0i Tit Ctd’A^rlf T/]Ç djTeßrtXS
\(oß '<c ïLrsrev 9 Qeoç tco xv3'pcorcoy tàis %
$eo<reß<Hx ert <ro<pix, to‘ ^ .xirexc'àt oltto
xxkov ertp eTffttrTt\yn • 3, rlw to/oujtLuj xv
syytv (Totptxp Ytytm txtii iïuuxysi gjtx-
cxfufflpy ivx 'dkX'TOTUffy) szxroç tLuj thxv
TTOiXlV XTO 7UP TTOhtOpKXVTUP OJJtIw tiAod~ï]~
ro* w youTuv epeiïpa>v km îüa-jt^ocyr-
O Se çjjnvy u Oft xvd’puiroç «« ertSt-
«cMoç ev r»j yri, ,oç ttoiyith xyxSov, «cm
«X ^V'^py^tTM, „ /GSfOÇ ThefOVX TX7THVQ~
(PpOTUJjlw £Â«£T0M Titç XKXOVmç y iGJf^V)
«*m 70 yx)\b>ov .entyintv t Lu xvcoSev <ro-
(ptxv km tJmj eKctS'ev ßoij3‘&txv, (aç xSxyoç
TX Xvô'pcoTX KXTOp&toTM rloj
ayxpTimxV' en v\ç yrjiy »f« f%o»r(§k rlw
avo&ev xppvylw km triujeçyixv. tbot& fÿo
TD xyxtyov Xvd’pOTT&Jy KM TMç tpUTlKMÇ
tirtfflfiùiv KM (T'ntx^a^oç Kxmrmrenv'
x fa Ajxepvç xfàotXTM »yj xp^rpeireTM
pxS/uç <usf(&j xyxprtxv* xn Sy yu&Mç x?\-
Aotcoretn km yemÇo\Mç Kx$viroK*tfjfy)&*
xyÆÉjP
Q.u^tn hic nofter interpretatur Eccfefia-
æ ententram, ea eft, qua Calviniani aburun-
ur > ut juftorum etiam non b°na fed iam pccfcaadtaa opmIanneiae (rneo nç omntoedno_
dant. quibus Gregorius adeo adverfatur, ut ab
eorum enatn opmione diflintiat, qui Ettanico
nomini, & cuique etiam qui caritate divina
E R VII. I9I
-iiorum externorumque hoflium furore con-
citatis obruitur, ,8c in peccati gurgitc de-
mergitur. quibus autem fuperna adfic fapientia,
iis ffiulto ;firmius auxilium prz-
;bet., quam decern illi, quos in haccivita-
te poteftatem exercere diximus, ne^ ta-
.men Icrvare potuerunt.
Quidni ergo majus in fapientia przfi.
dium auxiliumque poll tum videatur, cujus
ope inexpugnabilis & holiibus omnioo
Jtnpervia ,civitas fiat, in qua ipfa vetfe-
•tur? proptcrea .& Paullus tnagnus Apo-
ftolus ait, In fapientia ambulate ad cos, tpti
ßnris fimn ( i ) fapiemiatn appelians non
earn, qus externarum difeiplinarurn fubfi-
dio comparatur, fed qu« virtutibus Sc re-
^£te fi6fis fe prodit, 8c in unoquoque-habitat,
qui puJicitiam 8c manfuetudinem
8c squitatem 8c obedientiam M miferi-
cordiam 8c ceteros bonos fruftus confe-
£fetur. idcirco Jobi quoque athiets pie—
tatis liber quodam in loco hzc habet:
Dtxit Deus bomini, ccce timov Domini ipftt
eft ßtfientia y & recedcre a malo intelligent
tta. ( 2 ) porro fapientiam hujufmodi nos
etiam .omni contentione habereftudeamus,
ut propriam quifque civiratem ab oppu-
gnatorum telis 8c hoftium corporis atque
animi obfidione vindiccmus.
^ ■ Quod autem addic, Quia homo non eft
JHjtus in terra, qui faciet bonum, <4- non
peccabit, id eo fpeftat, ut Auditores ad
animi demifiionem adducat, & ad csle-
ftem fapientiam atque opem impenfius
inquirendam; quum peccati labemnequa-
quam m hac vita efFugere homo valeat,
nifi fubfidium illi auxiliumque divinitus
prsfto fit. bonum quidem agic homo,
naturam quoque fequutus ducem: (a) verum
facile admodum mutatur, & adpec-
catum pronus convertitur: quippe qui ex
omni parte varietatibus innumeris & vi-
ciflitudinibus fubjertu« fit. quod fi, animo
C. xxvnl. fl. i 2.
careat, quidquid agit, culpæ vertunt. quippe
difette affirmât, bonum agi ab eo quoque, qui
vel unis naturae pr^feriptis obfequitur &'infiftit:
*, tm s pvW xw » « M l «,
®»««B i ., quamvis divina fapientia five cie-
lefti gratia nondum auéius fit, ut nempe ex its
liquet, quae prptinus ^quuntut.