VJV EiriTt$djU.ATUV T/)? TIOVy&tAÇ , Ct>^ ’ CtfyO-
PCOÇ kou <f^AO)xW? OtOVTM TTS&taB’XÜ&rOV
t Iüj Avd’pcoTivlw 5o^ap KM to? CApKtKAç
fâovAÇ- « y*P “ riccrot <rap% %opTd? , Jtcw
TÄ-TÄ 5o?0t «yS'pWT» «? Ctvd’OJ %0pTX9 „
TüOj^^OJ» , W? 0/ Tf£/ TO (TApKtKA ^ aO/J TO?
MT%U/jyÇ EVAT-^oXiSJ^iOt TpOÇ t Iw ATHKc6-
c^-tTfcrctP T«y ^uctpctyTW etvS"« r« %0p7« 5o-
^otp AvSpconvluj km K&miïujjvre-tcLv 9 yçxbev
wpeAi/xov y yjnrtu.QV td gt^ tciv r lw <r<pcov
Zpluj avaAitk ^cti. pcovov xyt yap cpyvi •'
yvco^t 75<y? cti/Spare 8/x vov tcAp* E(jx crot
irpoT&vo[j.evctv, eJ? to <tx AeAey/xEVA
km ireirp&yfASi'eL cdmjAcoç km /xoxd’ypcoç pcx-
TMOT/)Ç fJ,ATMQ7(\TOV CrtTlV , COÇ aAvtITeAt, KM
a-fcprirct km urvixpopA' /uetsthtk 8e fcorro
*ro nAo; rx ßißAix r lw evnAsrepAv 5/5oc-
«nectTwccy cwhtc*? 9 ctj»ctÄ5<pÄÄÄ«y;uej'i? t « £ k-
KAyriArx ttavva km (Pavkovto, * u Tf^o?
TJf AoVi# TD TctV 0tÄ»f* TW 0 5OJ» <Poßx KM
to? fy-raAot? our# cpuAArcre * ôt/ t#td tt«?
CtpS'pWrO? , OT/ ff'OfJ.TcLV TD TOtyfAA Ô
©£0 ? frf? JL&trtV 6» TToLVTt TTApECOpAfAEVO) , foCV
75 (ty'Ct^Oy >], fatP 75 TOVypOV. „
AWvct ^ctp Tjmjy tsTuj aro§o9‘fVTOK \jsro
Ttf Ao^« TJ)? (äAtjS’moc? , yjpljjJM. kaAcos
wtfS'fyt#) <*r^tT?3/a»)i'c«!rS'cw xcw etire-tv, coç
e-tKy jcou tjctrlw ivtot vov Tpoyeverepw efyi-
JxJjTUy *j^TÄ7J?>£0*/ TD cc McCTCUOTTJ? /XaImO-
TJJTUP „ TCCM TW OVVOV KM CßMlO ufy)'OV,
A&Ertv ojjtius Hirovnç " cc A fy& y&p 5 »ä
OtrAficJ? fJLATAAA TO SV TDIÇ S07 <PcM»0-
^cFPct, etWvci fcctS-’ •OsrfpS'ffT/i» t )jç ä«to td
fAAT&tOP <rr)fJMTl&S • 9) Ctftvj/ 5g TD CC T tO
TD>
( I ) Hcfai. c. xssx. n. 6. ( * ) Ecclef. c.
bent: 07/ rv/ATuv ro von/f** à ©*#f «S« *» xgir», *<■ :
fed infipienter eofdem atque temere 8c
humanam gloriam & corporis volupta-
tes Audio dignas putare. fi enim Omnis
caro fccnuvn, & omnis gloria bominis quafi
fios f<xni> ( i ) manifeftum e ft, qui vo-
luptariis hifce turpibufque indulgent cu-
piditatibus, vicam eos fuam infumere,
gloriam apud homines dominationemquc
confeclmdo foeni flore nihilo diuturnio-
rem, in qua nihil ucilitatis, nihil corn-
modi fit : velut fi diceret 5 Agnofce inte-
rea, o mortalis, «c iis , qua? a me dbi
enunciantur, quidquid improbe flagitio-
feque dixeris fecerîfve, id omne vanita-
tcm effe vanitacum, quippe inutilia cun-
fta & fupervacua & incommoda • idem
poftea fub libri finem do&rinam audies
abfolutiorem: univerfa enim fie colligic
Ecclefiaftes, quum a it, Finem fernionis
audite omnes : Deum time, & mandata ejus
obferva. hoc enim omnis bomo > & cunSla,
qua jiunt, adducet Deus in judicium pro
omni err at o , Jive bonum five malum illud
H B
His jam fic ex veri oraculo expofitis,
omnino adnotandum videtur, dicendum-
q u e , temere quofdam & fruftra, ex iis ,
qui ante nos fuerunt, interprètes illud
Fanitas vanitatum & de iis , qua? funt,
& de iis , quse vifuntur, accepific: hæc
namque ufurpant verba: Dicit enim, non
fimpliciter ejje vana qua in rebus apparent,
fed ejfe cum exfuperatione quoad ipfam va-
ni fignijicationem. ( a ) alii vero illud Sub
fowl.
n. i j . extrema aliquid variant apud LXX. lie enim fe ha.
ruptopetidiw » «*» *0* **» TO»*;«»-
(a ) CarpithieNyffenumprolatisejus verbis,
qu® paullo fuperius adferipfi. ( §. il. p* io .a )
difplicent nempe Gregorio noftro ill* voces
<7« iv idk vm <?euvoutvx: quod vanitatem in pra-
vis hominum ftudiis, non in rebus ipfis agno-
fcat. ceterum Nyffenus poft ilia fententiam fuam
hoc modo explicavit. K«» unfrui vwoKa&oi x«-
TnyoQuuv aveu rut x.'ntrtuf <m hryoiAtva' yap uv
as tov miroinxoiu irctvm S'lufSeuvot to lyxKiiua,
a TUTtov Hfiiv Siiftwp?®' uveiipuvnn , 6 avrHvufit'
v©- £x xx ovtov m iruv<m , ttirtp [iu'mio’wr®’ an <nt
irav-Tu. atis tnaSn SiVKti pitv tnv n <m avSpomt
xa'Tztox.&H, 4 yPCwl ovpistm awSpapiitans’ ntpit&rat
Si xam&nKos ixempp rav cv npitv $tapviJ.tv6>v x,
T»f aS& * «&» yap ’W* *™P* aa>i>.uros
grt Can* n pttr yap Svvm *; *irixnp®” 6 Se
anraSns ngt axnpavos * tgi dvnr (itv as to vapev
(Shiva fiovov , 'ms St i <TA9ir®’ as to Smvtxts
iraparavtrtu * tira nv croton SiaQopec tis Smith •epos
no aSuvuToy , x; T» apoffxeupn •op®' no aiSiov , nopos
Taro <ptpa t» Exxhncnas-it n spuvn , to [in Say
ibpos Tnv cu&nTnv ruurnv (Shtnrav Çunv * n ms crvy~
x&po[iivo t&pos rnv ovtus Cat,v » awrrupxTos ms x^
uvuvotutos tnv. id eft , Neque exiftimet quif-
piam ea qua dicuntur , rerum conditarum accu-
fattonem effe. revera enim in eum , qui omnia
fecit , tranfiret criminatio , J i eorum auEior is
proderetur, qui ex Us » qua ^ non erant, condidit
omnia ; fiquidem ejfent omnia vanitatis. fed quo-
niam duplex eft bominis conftruBio , quum anima
concurrat cum corpore: convenienter autem
unique eorum, qua in nobis confiderantur, dif-
pertitum eft vita genus ; alia enim eft anima,
alia vita corporis ’ nam bac quidem eft morta-
lis , & in earn cadit interitus ; ilia autem im-
patibilis atque expert interitus .* & bac quidem
adtop
yAtoy „ $yA\Sv aySyrav %<u r lw y scop-
y u lw e-3rtf/,eA&*v km (ptAepytav, As^env
wJTtuç citffovnçy <e Tec? irst/s r lw y lw ep-
yATiAç <p?jcn * ,, viïsTepAv yAp stâoyjw tssfoir-
tSTAA rf\ç AAy^HAS o Aoyo ç. to yAp \jöo
n s $y/j,nspyis yeyovom tavtk kaAa Aiav
SfAApTUpy&yTAv * w an rep Aoycp rt\; Qua;
ypAcpyç oiovn stiv avti qatk&v , an r lw
heyvcoTpSfiljJj x# KAniAyfAf^jluv %py<niAQ-
T/JTO n# KAt^ovljjj jyy TO^/y TIJ? Qvrecoç vov
ovvjv oyy cpMvo/Jfywy otrorav svhAßAtAs-tv rssfo-
o-yKSv. AÏhA ^ TÜÇ TO? yscopytKAç srifAS-
Ahaç lyy yyrrovtAç w (ptAspytAS s%yKomç
AvSpCOTTXÇ TTa A aVSÇ 75 VSXÇ KAVAFSfAVVvof.
ép\sç iu&urKofjfyj Oaro tî]? ô*«ot? ypAtpyc0
(Je SfATTAAtV rüç OIfASAu; 5^ AypKt WpA-
&vfjc.xç fASfA^/Siri ttoAAaaç KA$wroßeßAyue-
vxe. STirtfo ^ k a t* Apx«ç rlvtKA to y fip-
VApxyv stAatsv o’ 0 £o? , ev tco
e9-fTD “ EpyA{s\% twnv ^ (pvAAor&v. „
ysypATTTM Se tteca tü Ifaak , (Jç “ E-
CJTHpEV EV TYI y/l EKHVÏI9 ^ EVpê TCO EVKW-
T(ù EKE-tyqt SKATOrAjVrAV KltSU/J . „
Jtpov AV &y KM (pOpTIKOV TO? TE& VOV TO/if*
vov fAAÇjozAAç AveAtrmv km cpArK&v. 5ji-
Aov yAp E n ICATt KM TO KAT * EVAVTICOTIV
e*? /Wf^-vjz/y stçy/ASVA tcov aepycov km okvy-
pcov, 5/* wy cpyrt* fcC O5o/ Aspycov erpcojAS-
VM AKAV&MÇ ‘ 9, XcM TTAAiV 9 46 I«râ*/ OStfOÇ
v>v ixvpuyKA9 (o oKvypEy km (yAarov to?
0$XÇ OJjlx, KM EKEtViS (TOfpùfTVpOÇ ' EKEttco
yAp yscopyix pey varap^o y to? , fAyàe td y
etyotjxÂet^oy to Eycov 9 fxy^s *3 so SecutotIw
cov9 ênifAAlelM %3’Epae r lw rpocplw roA -
AJjUJ EV T(ù AfjCyTû) TTOI&Im r lw
•S-fjiy. y ropdjd'yTt aofoe Vmj /ueAktvav ,
KM fA*$S COÇ EpyATtç ETl 9 T&075 EpyATlAV
(OÇ (TEfAvloJ TCQIEITM , îj? Ttf? TTOVXÇ ßcLOlAeie
km thcorM Tpo? vyEtAV irporQEpovlM. „ d
Se pceyAç km xpvroç-o/AOç ïlcwAoç
zeAAjStm , td cruuoAov t »? etpy«? tcom
pA^Df/xe E&ietp. tw? «y 8iwa(ae^ a voeiv
y to
yô/e deflgnare putaverunt rei rufticæ cu-
ram & laboris fedulitatem, his nempe
uli vocibus: Opera dicit, ad terrant
pertinent. (0 ) atqui neutrum ad fenten-
tiæ veritatem accedit. nam quæ a Con-
ditore fafta funt, ea omnia valde pulcra
reperta elfe, divino teftimonio docemur.
neque vero aut divinarum litterarum fen-
tentiæ adverfari fas eft, aut cognitatn
manifeftamque utilitatem& pulcritudinem
* 8c ordinem ipfum naturæ in i i s , quæ
funt quæque vifuotur, quomodocumque
redargui par erat, quin 8c homines pri-
feos recentefque, qui rei rufticæ dediti
terras cultores, operumque ftudiofi fue-
•runt, facris in litteris commendari vide-
mus: contraque qui négligentes 8c igna-
vi & defides fin t , multis reprehendi ;
quandoquidem & initio, quum Deus generis
noftri principem finxic, in Paradifo
collocavit, Ut operaretur & euftodiret ilium.
( i ) 8c de Ifaaco feriptum e ft, Sévit
in terra ilia , & anno eodem bordeum
invenit centuplicato. ( 2 ) longum vero effet
& grave, quæ de his exftant tefti-
monia, vel evolvere vel referre, novere
enim omnes ea etiam, quæ e contrario
ad reprehenfionem otioforum 8c fegnium
prolata funt, quorum caufla dicitur, Fia
inertium ftratx fpinis : ( $ ) ac rurfum ,
Vaàe ad formicam, 0 piger, atque amula-
re vias ejus y & efto ilia fapientior ; nam
quum ei non fit agellus , neque babeat qui
cogat, neque fub domino f i t , parat aft ate
alimentum, & mul tarn in mejfe facit acer~
vationem. aut vade ad apem, & difee,
quomodo operaria eft , atque opus fuum quam
fpeciofum facit y cujus laboribus reges pri-
vatique ad fanitatem utuntur. (4) mignus
vero Paullus, os illud aureum, ne in efu
quidem ceftäre quemquam & ociofum elfe
permittic • ( 5 ) quomodo igitur cogitare
li-
< 1 ) Genef. c. i l . n. 15. <2 ) Tbid. e. xxvl. n. 12. Latina noftra non reddunt xpiB-Hv.
( j ) Proverb, c. xv. n. 19. in Latinis fic redditur, Iter pigrorum rjuafijcpes fplnarum .
<<j.) Ibid. c. v l. n. tf. fed apud LXX. legitur ngx ^Xo?e» itot m tins uutb .
( 5 ) I. ad Corinth, c. X. n. 31.
adfpicit tantum quod adeft , illius autem fcopus
tendit ad aternitatem quoniam igitur multum
differt immortale a mortali, & aternum a tem-
porario, eo fpeBat vox Eccle/iafta, non oportere
ad banc fenftlem intueri vitam .* qua f i conféra-
tur cum ea, qua vere eft vita, non eft nec po-
tefl conftftere. ( Horn. 1. in Eccl. ) Porro ex
hoc loco oftendit Montfauconius , falfum effe
titulum Codicis Coisliniani, qui opus hoc tribuit
Gregorio Nyffeno. ( Bib. Coisl. p. 120.)
( a ) Adfcriptum erat in Codice ad margi-
nem ónowa-Aht^. Dionyfii fcilicet Alexandrini
earn fuiffe interpretationem, qu* hie a Gregorio
noftro rejicitur. at jam Dionyfianum com-
mentarium in Ecclefiaften inter ea numeravi-
mus 9 qu* deperdita funt •