iroiït-ov vfa pd8totv *t<ro8ov toi» zXeTTTOVTuv .
optg ydp fofyrM , (pyjTi , To/y-roi», èyhovort
>tT>V TX ßXdTTtZd Ufa pd'dpTIZd 8pC0VTK
ry TfAct? * fç cm/toi» dvd<pvn<rerau zou xocto-
Au'I'étcm xom â^ercw 5/zeko o£5<y? Twpctcr-
ytto? toßoXos . zteM c* toi» etyjpovry. XtSbç, „
x<yAumy? &jAoj»ot/ toi» éirtßxXcov, ev dig
gfje7V\ov ez&vot «sfotrzoTTvimg dæsfdztoj» t£cü
einQxXltjj E’çe-tv, 8tdTrov)jd'nrecö£9 txtktti
<r<po8pd fjoynrou <pri<n.
To cw/to 8e txv> 8rjXot «t^ îtAtjtioi» oj»
xcm to <c 2%/£cw» wi'&tw&r« éi» ou/-
TO/?* fett» ffcTfcnj in <n8n&OV , XoMcU/TO?* ,,
o ^oeg %/Ç<yi» ^Act zeit 8tcupcov, y^ H /uj/ o-
trf\|/)]-r)i r / toi» TrpoerQmv s8co8tfjcov, <=*?<p/-
AoeppoTiwujj j(£tf 8efycoTiv toj» ET&evxfJfyjQv ,
etM' «? ezzeu/trw toi» ecrßeorpdflcav nco; ev-
Sv/uw/uictmv 7[fa Xoytcrfjcov to? zdztds ,
075 TU mdyetlS 8toXtcd‘7ICrdW)g, JJTO/ TO? Xct-
*o/3yAy 8tdvotdg drv/jpopov Xoyov,
«w/m? fjdT^ov fi» TXvng Ajpnre* toi» ztv8v-
vov’ et 5^ trvfjßdvtd fjve/dztg 7{fa fytte*?
» rpatp&err.ç rr,s TrovnpoßxXtdg xäto toi»
p^/pjjmgwt» cu/to? , %fa r&// Tccj'&jAs^’&fcci» «//-
td/? r& fo fy v r iT o L rW cog d l& T z e cO [ toi» <v/-
^optoc to ^oAct [ z a r lju j TOpctrtoi»to to £t /~
/3yA<iU>/U$OOJ» tGSfOTCOTOV j fJdXXOV fjfy0 yi»
TO? 8lWdfd&Ç ci/JTiS luJJdUXVTd ZcLTùl TO fJdX-
Aoi», a^yj» drcpdXernpov oujtov xotxvm 8td
to? /tet-ro t Luj ertÇxXlw r&pctg * ktï ^
/c^ otwoci» <ro<ptdi , a^yi» ertr^juLu jyy 8td-
yvcoTiv £Tt tyi asfonpqi ot,i>$p&tt.<r&(pcog (tfrfor-
Xaßotfyjov.
T^tü ktJjo 8e rluj aurtu/ etâoyJjjj
e^Xr/tpcog rtg xc4to toi» m? avdycoyrig
Xoyov, y ^ dfjctpv)T6* v.g aXrid’&otg. 6 yap
IySa/Äou? Keun./ityjog irxfjorden 7^4 Trovypo-
ßxXttug, y) riTiv dApertzeug äääoSo^o/?
\j®oA>)\{/e(n 6j*^/.T50/^p4o^to f%wi» r&z/ yXcol-
toj»5 xow d'/ce Tyro tdj» ry ^o^y eppuy/jov
X.ctd’cupcov Y£J\ TOI» TTVpyOV TO? <t AlJ^WOt? TCW?
i-npo8i8a<rZdXitXAg ^ 7rapepfj,lwt-it/jg jyy ^ct//.-
TV-
(a) At Nilas hæc alio trahebat : namdepericu-
lo quum ageret, in quo ii verfantur, qui alios
docendo iûftituunt, quum ingenio magis, quam
doélrina nituntur, hæc fubjecit; K<a » orupoiptia
S i 10 iirixivSimov vu n)pay[/.xiol tu v iv^v tu Ktyvea*
X x ‘^av xivSwj&vei tv ecuvotf, tav txirtay to
ffiSuQjiov. , , 0 yap 0 icupuv v y \oyp <7a ispay[ioi‘m >
3C; <7K VOfllÇo[iiVee nVUoOdA XUQ/.Ç.CÙV Vit( cufj.tpuiOCS y
%ivct veivvit ctïk'tKwv SuxvvTeu * ßüKoy.u/©‘ vu owus
ayetSee vav vopti^opiivov vomvav, tuv fin vrav'wStv
*XV na<pot\iff[itvos <nv \oyov, ‘/.ivSuaAjd tv vois u-
zviicrt} vs txvtffovvas vus moifuKiui hoys azavSuinquît
, hune mordebit , qui nempe da-
mnum pcrniciemquc proximo infert: inde
tentatio exfiftet veneni plena, qu2 ipfum
tamquam ferpens invadetatque mordebit.
& qui fubtrabit lapides, eos feilicet, qui
ad infidiacores prohibendos aggefti fmt
in quos illi ofFendentes aditum fibi ad in-
lidias imerclufum reperiftent, hune dolo.
re affeâtmi iri dicit } id eft vehementer
laboraturum .
Idem vero, quum fimiliafint, illaquo-
que oftendunt , Scindens ligna periclitabi-
tur in eis : f i exciderit ferrum , & ipje :
nam qui feindit cæditque ligna, non ut
exquifitorum edulium aliquid coquac ad
hofpites humaniter accipicndos, fed ut
exftinftas antea curas 8c pravas cogita*
tiones accendat, huic quandoque contin-
gat, ut ferro prolapfo, id eft mente mala
in perniciofum fermonem effufa, ipfe
potius periculum in his inveniat: quæ &
millies conrigifte nos quoque feimus, ma-
lo confilio in ipfius auélores converfo, &
omnem in eos perniciem congerente; ut
qui ligna feindit, vultum infidiatoris ne-
quicquam turbare videarur, at vires ejus
potius confirmare magis, live ad tentan-
das infidias muko eum reddere valentio-
rem : quippe qui lapientiæ copiam majo-
rem , id eft feientiam 8c cognitionem am-
pliorem aufis prioribus fine dubio adqui-
fierit. ( a )
Qui vero 8c anagoges rationcm fequu-
tus in eandem hajc fententiam interpretanda
duxerit, minime a veritate aberra-
bit. nam qui Judaica temeritate perver-
fifque confiliis correptus eft , aut aliqua
hæreticorum labe 8c peftiferis opinioni-
bus linguam habet infe&am, atque adeo
legis fepem ac veritatis turrim alienisdo-
drinis 8c interpretationibus atque expla-
nationibus obliquis 8c detortis Jabefaftat,
is
Xs cKpopptiu. vois [luSijieuofiitvots orupt^ovvos■, id eft,
Quantum vero in ea re periculum fit , proverbial
i quoque diSlo fignificatur : Qui feindit ligna,
periclitabitur in illis, fi exciderit ferrum.
qui enim res ratiocinando dividit , & eorum ,
quæ unita cenfentur , compagem diffolvit , etiam
extranea invicem plane effe ofiendit. qui ex bis,
quæ putantur bona , vult ea , quæ vers tali*
Jint , nifi undique tutus ratiocinetur , apud auditor
es periculum fubit, quod ratio, ubi a veritate
décident , ojfenfionis præbeat caujfatn iis,
qui inJlitUuntur « ( de Monalt. exerc. c. 29 )
t v A cw? nfa heçp&fjfjfyw.ç 8id<r&(pn'r£<riv, Ajr
Cterze-t toi» otptv toi» tjcoA/oj», 8ïiXd8» toi»
ap^fXctxoi» Ai&ßoXov, r u s thu g Irfcertv
CW/TOJ» CtJ»CtA/(T/COI»TO ty y CUJJCod' yi»TO fà f© *
toi» ßo&pov ro? curcoX&AÇ. e n 8e %fa ccX-
Xov fxctroi» <B^çfie<yiJ.aTV>v to? owto?
e/dg EXOfjfyjOV ) 7[fa TXT y %Ct Ztv VStCtp^O !>
iUAîjTTOi» Tdrt TD/? ßxXof.3fotg, w? W à'c-co^
%dv t Xtdiç dvd fjepoç to? sGsfor<pvxs rap
Yifjcov èpffijjjndy, tvd fjy 'mu'TvXoyxmg d-
Xoofjfyi. Trdpe[dTffe8ot to ÿ d’d'TdVTM 8td
toi» iiropfyjùjv.
§
Ecti» 8d%ri 6 o<pt; ev y •vJ/zS ' ^ t ^ ô) , ^
b’Z e n <&tor&d tcù eird8opTt.
A Net^ cu ^ /z e« ? f* ^ £ ^ fo 3 -ow nfa fdo-
vov txw> 8nXd8n TO ptirw. 0(pi» ydp
fVTcwd'd (TYifjdtvei, /site y cpn<n Mcotrrjg d
S"eo<pdvTup, “ O 8e o<pt? cppovtfjùrm'ng jji»
7TdVTUV TO J» ■ 3’u^cyj' TOI» ETTl TO? y>J?* „ 8>J-
ÂÛZI» TOI» dvd’pCOTTOZTVVOV AtdCoXoV TOI» -vj//-
&UZjUrdVTd TO? Evot? TCM? «XOCM?, H<fa <Pë“
VdKKTdvvA 8t* dUTO? toi» ypvdp'/ujj A8dfJ, ev
TCM? e ird y y eX m g . ym ? tdivwj d
0(p/g cc edv 8dzri „ t /j»o? dv&pcorx
u ev y \ l /iS’vc/o-fjû), » Tttnr/v ev Cpd^ert
7{fa AfTTOTOTcM? nfa x|//A cm? *tsf0TßoXdtg
toi» dTVTcov evd’VjuyjudTuv y ct?A ev <rpo8pdtg
7[fa fdeydXdtg Yfa Sct^/AfTii» è^dirdTdxg to?
Tonic/dç y ydXewhu tfa tr<po8pOTXTUü ouna>
TTOtrjtrH TrXnylw‘ eos fjrj8ev opeX©* « j»cm
Xoittov “ t<u eirdlovTiy ,, 8nXovon tcù 81-
àdtrKdXa Tr&ptofjSpcù toi» tov tï)ç ez&vx Zd-
zidç cwïtg e^coS’rirdty 7[fa yXvzda
fjov tv) 8n%S&n\ t fa TXny&try v^X!)
to? ctAîîS'wct? i{fa to? 8tZdtoriwns •
E im y e-eT cm tdivluj d<ro<pog ExzXtj<ndsmt]g,
fin «c^tvcyp«!» toi» dpyriZdzov optv e y y d ~
Xdv T«? o8ovvjg to? TïïovnpoCxXtdg aulx to tg
to? Xdp8idg Tdfd&otg, Ufa ZdmZpdntv TOI»
XoyiTizcov 8’jjjdfjecov to? * «s?Aet to?
d^Xdg toj» dtreßcov evSvfxnfJCdVJV /sfettrx o-
VMy Yfa 3"CtTTOJ» CCTTWC}-'^!» TOppCO 8tC0-
x&v
(■ ) Ecclef. c. X. n. x i. Olymp, totv ic Suxp •
is flexuofum offendit ferpentem, malorum
feilicet auftorem Diabolum, qui morfibus
fuis ipfum périmât, 8c in exitialem fo-
veam impellac. enimvero 8c cetera item
exempla codem fingula fpedant, 8c cui-
que captu facilia funt, ut in his inter-
pretatione noftra opus non fit, quæ partes
fingulas perfequatur: ne eadem itera-
re arguamur. his autem quæ fequuntur,
jam diéla confirmât.
XI.
Si mmorderit fier pens in non fiufiurro,
& non eft amplius incantanti. ( 1 )
Dl&um hoc fecundum anagogen tan-
tummodo accipiendum eft. ferpentem
enim eum hiedefignat, dequoMoy-
fes ille theologus ait, Sed & fier pens erat
callidior cunSlis animantibus terror. (2) ho-
micidam Diabolum demonftrans ad He-
væ aures infufurrantem, ac per ipfam
progenitorem Adam falfis promiflis deci-
pientem. hic igitur ferpens, fi cujus hominis
animant momorderit in non fiufiurro y
id eft brevibus 8c exiguisieviffimifque peti-
tionibus abfurdarum cogitationum, gravi-
bus tarnen 8c magnis atque multis nequi-
tiæ fallaciis perniciofum illi ac vehemen-
tiffimum inferet i6lum : nihil ut incantanti
relinquatur, quo juvare poflit, præce-
ptori nempe, qui malitiæ illius venenum
rurfus depellere conctur, 8c fauciæ per-
culfæque animæ veritatis atque juftitiæ
lenimenta præberc. (a )
Quare fapiens Ecclefiaftes nos monet,
cavendum elfe, ne ferpens ille malorum
amftor peflimum confilium in animi penetralia
quafi dentes immittac, 8c ratio-
nalibus animæ facultatibus potiatur: ipfa
vero initia impiarum cogitationum confi-
deranda, 8c illico prohibenda, atque ab
H h 2 in-
(2 / Gencf. c. n i . n. i.
(<*) Hanc Ecclefiaftæ fententiam Latinus In-
terpres vertit , Si mordeat ferpens in filentio,
nibil eo minus b abet, qui occulte detrahit. vel-
ut fi comparatio inftituatur inter ferpentem &
maledicum. nam quod redditur EwçSav, reddi
etiam poterat , five qui lingua valet.
at vero fi verba vuv O fpeflemus , illud fignificari
nonnulli cenfent, debere feilicet, qui fer-
pentes venatur , virtute fua maturius uti , ne
ferpens improvidum mordeat, & artem ejus in-
utilem reddat. quare eo nos exemplo moneri,
ut quæ muneris noftri funt partes, iis tempore
fungamur.