302 A P P E D I X.
I W deinde ab Imp. Juftiniano dinfiflum Ro-
jnam reverrifle xin. Kal. Augufti, indeque in
Siciliain navigafle atque ad Acragantem flùvium
perveniffe iv. Eidus Septembris; port hæc flu-
vium ingrefliim hora diei tertia ad Agrigenti,
norum Emporium, quo itcv état prætçrpropter
fefquïdiei, adpulifle Sa^bato die, hoc eft n i .
Êidus Septembris, poftridie quam ad Açragan-
tem amnom nayis advenerat: non enim unus,
idemque dies adpulfus Acragantis , & Ernpo-
ÿii- fecus enim charafterem Sahbato indicaflet
Leontius ad iv. Eidus Septembris , quum in
amnem pcrvcnit ; nequç erat , cur tum défi*
gnaret , quum Emporii litus adtigit , perindç
ac eo die, quia Sabbatum, dignum quidpiarn,
quod litteris proderetur , gefferit. En Leontii
verba, prout latine verfa : Roma igitur profe-
fli y at que in Siciliam appulfi /îgrigentum ve-
viunt iv. Idas Septembris j fie vero volente
Deo, qui femper O4 Je war a t, & adjuverat,
fluvium ineunt in fuburbium, quod Emporium
dicitur ad tertiam diei boram : erat porro Sabbatum
, cum illuc appulere. Jam vero ab anno
iDLiv., qui oecumenicam V. Synodum fe-
quurus, ad iqLxv. ultimum Juftiniani 1. Aug.
x i. Septembris dies in Sabbatum incurrit an-
nis I3LV. & iqlx; anno enim jolv. a Kal.
Januariis iniit cycli folaris annus iv ., ideoque
litera Dominical is D ; anno iolx. cycli folaris
annus ix , litera Dominicalis D C ; eoque
difees charafterem x i. diei Septembris fuifle
feriam v u . At annus ipLv. ad rem non eft,
tum quod Gregorium hoc anno Epifcopum in-
auguratum putat Cajetanus, tum quod a Gregor
» Romanis vinculis ad reditumEcclefiæ fuæ
N
anni iD tv in . , qui exftin&us , uti oftendit
Pagius ,. anno iolx. vel iolxi. , quemadmo-
dum alii fentiunt , iv. Nona$ Martias. Si
Gregorius igitur Romæ occlufus carceribus an-
nos 11. menfeis v. exegit ; -fi cognita Grego-
rii caufla poftridie Pafchatis , certe Ecclefiam
ille fiiam revifere nequiit anno idlx. , nifi Ro-
mam, quo a Tiberio Romani Pontificis in Sicilia
anni prope iv. intçrceflerint, fimulque certum
illud, audifle Gregorium Agrigentinorum Epi-
feopum poft oecumenicam Synodum Conftanti-
nopolitanam , hoc eft , paullo poft annum
io l i i i . pro Cajetani fententia , a quo ad
idlv. biennium tantum numeres. Sed neque
annus idlx« cauflæ noftræ conducit. Vigilius
Papa obiit iv. Eidus Januarias anni P. C. Ba-
ftlii x v i i . , nempe Chrifti Dionyfiani ip L v iii.
tefte omnium certiffimo Vi&ore Tunnunenfî
Epifcopo, qui Vigilio ætate compar, adfuitque
Conftantinopolitanæ Synodo II., Vigilioque Regia
in Urbe confuevit, A'vvirx'm , five anni
Julio Confule defignati fecund um Bafilium cce-
pere ab anno ip x l i i . defieruntque anno 10L-
x v i . , qui primus Juftini II. Aug., ut ex Fa-
ftis confularibus , potiflimum vero Heraclianis
conftat. Forro Vigilii anormalem annum com-
ponendum cum Chrifti Dionyfiano i d lv iii.
adeo folemne traditum in antiquis Romanorum
Pontificum catalogis, ut Johannes Ceccanenfis,
qui cetera chronotaxim Pontificiam fufque deque
fcripfit, in alia abiye haud potuerit. Quare
videant , quam fuaviter fibi imponi patian-
tur, qui iis adfcribunt , e vivis ereptum Vi-
gilium anno iPLiv. dißitantibus. Jam Vigi-
Jîq fuçcçffit Pçlagius Eidibus Aprilis cjufdem
Exarcho ( ita adpellat Leontius, qui forte
Romanæ Eçclefiæ defenfor, de quo alibi di-
çam ) amandatus, fubierit anno iolvi. men-
fe Novembri ; ab eo enim ad Êidus Aprilis
îQLix., quum chriftianum Pafcha celebratum
( quod difeimus ex cyclo Solis, v i 1 1 ., Lun*
ix ., litera DominicaliE, termino Pafchali v i.
Aprilis ) refte colliges annos 11. menfeis v . ,
ut reverfus tandem Agrigentum anno infequen-
ti fuerit Regia ex Urbe, ubi Pafcha peregit «
Atqui vero anno iolvi. &Pontificatum obibat
Vigilius, 8c Conftantinopoli degebat, ut proin-
de Gregorium Romæ in carceres condere haud
quiverit, neque adeipere, quas Tiberius Exar-
chus feripferat, literas, quando eæ traditæ Pon-
tifici, qui Romæ verfabatur. Quare quum anno
iolvi. Romanum Pontificem gereret Vigi-
•lius, quum anno iolix. Pelagius Romanæ Ec-
clefiæ clavum temperaret, quumque infuper,
qui Gregorium abfolvit, idem annos 11. menfeis
v. vinculis , & euftodia coercuerit, quod
apertiftime teftatur Leontius, confequens eft,
in annum iqlx. conferri non pofle Gregorii ad
Ecclefiam fuam reditum. Quum vero in reli-
quis Juftiniani I. annis nunquam incidat x i.
Septembris dies in feriam v u . , anno enim
iolxi, convenir in feriam 1 ., anno iolxi 1.
in feriam 1 1 ., anno iolxih. in feriam 111.,
anno iolxiv. in feriam v . , anno iolxv. in feriam
v i . , doceat tandem Cajetanus, ecqua
ineunda via, qua Gregorium Agrigentinorum
Epifcopum in Juftiniani Magni tempora confe-
ramus, quum tam mulra, eaque ponderis gra-
viflimi comperta nobis fint, quæ inde abjiciant ?
XII. Nunc quoniam non ftabili nititur fun-
damento Cajetani opinio de Gregorii, cui imputât,
ætate, commodum venit, ut quid hac,
de re fentiam , aliquando tandem proponam.
Quid vero proponam, nifi quod ex Menologio
Bafilii I. Aug. auéloritate edito, ex Summa-
rio Gregorianæ viiæ græce feripto, ex Niceta
Monacho Studite, ex Leontio noftro, ex Me-
taphrafte haurimus, ad ea fcilicet referendum
tempora Gregorium, quibus Conftantinopoli
oecumenica VI. Synodus adverfus Monothelitas
coaéla, proindeque vixifle fub Augg. Conftan-
tino PogonatO, & Juftiniano I I ., cui a recifis
naribus anno io c x c v . ab Leontio, qui Regio
e throno ejecit, Rhinotmeti cognomen indi-
tum ? Nihil igitur novi adferam j tantum effi-
çiam, ne quem Cajetani nominis aufitoritas,
quæ quidem fumma, a veri tramite propulfet.
XIII. Principio componendi mihi Gregorii
anni, qui a Patviôe difçeffu ad Epifcopi inau-
gu-
A P P E N D I X.
gurationem effluxere, cum Chrifti Dionyfianis,
ut inde rei veritas emergat. Quod Agrigento
Carthaginetn folverit Gregorius pridie Kal. Julias,
eoque pervenerit poft dies i n . , in con-
troverfiam non venit, nam ex luculentoLeontii
teftimonio difeimus. Quod itidem Cartha-
gine cum Marco , Serapione , Leontio Mona-
chis profefilus Tripolim advenerit , expletis in
itinere diebus xx. , ibique diverfatus menfem
integrum, indeque iterum navigans , quatuor-
que navi impofitus menfeis exegerit , tandem-
que Hierofolyma fubierit, ita ut ab Carthagi-
nis abitu ad Hierofolymorum ingreflum menfes
interceflerint v i. vel aliquid amplius, Leontius
aeque perhibet , ut nullus heic ambigendi
locus fuperfit. Quod vero inde Cajetanus con-
ficiat Hierofolyma Gregorium penetrafle non-
dum anno elapfo, ex quo patria evaferit, nec
longe a Pafchate , quod Leontius confeólum
memorat v i. Aprilis , nullo modo probamus,
fi quidem ducem Leontii hiftoriam, ut omni-
no fas eft , fequi velimus j quid enim ? Marcus
Abbas, qui Hierofolyma Gregorium dedu-
xit die fecunda ab nova Dominica , quaj unicum
Pafcha , quod ibidem celebravit , fequu-
ta , Tripolim Syria; demigrat , quo devenit
Kal. Juniis , ubi confcenfa navi in Siciliam
navigat; x v r i. Kal. Julias ad Pleuthiadas oras
adpelht, indeque Acragantem fluvium , atque
hinc Suburbium primo, quod Emporium Agrigentinorum
diélum , dein Urbem ingreditur,
ibique die fanéfiflimis Ap-oftolis Petro, & Paullo
facra religiofiflime cuka, poftridie contigit,
ut Gregorii parentes ad urbem venerint necef-
faria deferentes , ut nato jufla facerent j eo
fiquidem die Gregorius inde abfeefferat pridie
Kal. Julias. Lacrimis igitur, plan&uque dum
inferias folvunc filio , quem exftin&um autu-
mant , Marcus Monachus luélus cauflam ab
Epifcopo Potamione feifeitatur , eique Epifco-
pus, Audi ( inquit) Pater, jam te quid bac in
urbe duobus ab bine annis contigerit, edocebo.
Turn rem exfequitur, narrans, quos Iugenteis
videret , parenteis efle Gregorii cujufdam exi-
mi* fpei adolefcentis , qui Archidiaconi difei-
plin* concfeditus ex civitatis oculis eruperit.
Age jam fi Gregorius patriis finibus abiit pridie
Kal. JuJias, fi fequenti anno Marcus Abbas
cum Gregorio Hierofolymis Pafchatis fole-
mnia peregit, alteroque ab nova Dominica die
inde digreflus definente Junio Agrigentum per-
venit, pridieque Kal. Julias Gregorii parenteis
videt jufta filio facienteis, certe quidem eo die
unus numerandus annus , ex quo Chariton &
Theodote dulciflimum , optimumque pignus
amiferunt. At enim Epifcopus biennium narrat
; perperam igitur Cajetanus unicum per-
cenfet annum , ex quo Gregorius patria domo
exceflerit, & Marcus Gregorii du£or Hie-
rofolymitanam ad peregrinationem Agrigentum
Hierofolymis ad venit. Quid , quod ejuf-
dem biennii manifeftum exftat veftigium in re-
303
rum , quas Leontius exfequitur , narratioge a
Giegoni excelfu ad Hierofolymorum adventum ,
ibique acta pafchalia3 Ait primo, Gregorium
Carthagine hofpitio exceptum ab ipfo naucle-
ro, qui illuc deduxerai ; ubi rerum divinarum
commentationibus deditus poft biduum aliquando
, aliquando poft triduum, nonnumquam in-
tegram etiam bebdomadam jejunus tranftgere j
atque hinc intelligas, non pauxilf s dies mo-
ram Carthagine fecifle Gregorium. Subinde memorat,
tantæ rei nuncium admirabundum hof-
pitem retulifle Civitatis Epifcopo, qui Gregorium
fibi arceflit \ præfto Gregorium fuifle • rebus
omnibus, quas a Pontifice rogatus, fecifle
fatis: tum demum petiiflè, fanife fibi adpre-
caretur, quo confilium fuum facra Hierofolymorum
loca adorandi optime cederet: faufta,
propitia ominatum Eoilcopum, fimulque oraf-
le apud ipfum ad feftos ujque fanblojque dies
maneat. Heic quæro, quinam hi felti, fanài-
que dies, nifi aut Chrifti natalia, aut Pafcha-
lia? Ergo quutn Carthaginienfem Epifcopum
convenit Gregorius, non procul aberat five na-
talis Chrifti dies, five Pafcha: quis enim fibi
fuadeat, propofuifle Epifcopum ad diutinum tempus
detineri hominem proficifcendi defideriofla-
grantem? Interim ( fubjicit Leontius) nondum
aderat Marcus Abbas, qui Dei monitu Gregorium
Hierofolyma perduceret : adeft tandem cum
Serapione, & Leontio, exaélifque Carthagine
quatuor omnino diebus una onines digrediun-
tur. Et vero quum confidero exhauftos mari
a Gregorio cum Monachis menfeis v ., poft-
quatn Carthagine receflerint, ut portum aliquem
fubirent, unde Hierofolyma pedites contende-
rent, nullus dubitem, quin fufeepta fit navi-
gatio claufis maribus proxime Chrifti natalia;
quum opportuniori anni tempeftate ne menfis
quidem fuiflet pelago abfumendus. Iraq ie (i a
Carthaginis difceffii ad navigationisexiturn menfes
vi. a&i ( nam menfem 1. Tripoli confédéré
) fique Decembri vela Carthagine fecere,
næ navigationi finis impofitus Junio, ideoque,
minimum, Julio Hierofolyma ingreffi, turn
quod ilia nimium quantum abfinta m iri, turn
quod iter nonnifi pedeftre confe«SIum. Jamne
adparet Pafcha, quod Hierofolymis coluitGregorius,,
non primum, fed alterum fuifle, quod
celebrandum occurrit, poftquam patriam defe-
ruerit? His pofitis, canonem hunc inftituam
q.ui ad examen fubinde vocabitur, quo res,
quæ in medium venit, ponderibus fuis firmetur.
XIV. Anno Cbrijli
66ç. Pridie Kal. Julias Agrigento fol-
vit Carthaginem Gregorius, ubi poft
dies treis exfeendit inde digrelfus
menfe Decembri.
67°; Adpellit Tripolim menfe Janua-
rio, ibique menfe tranfaélo navigat
iterum , confeélifque mari menfibus
iv. Hierofolyma venit Julio menfe.
671, Hierofolymis Pafcha célébrât v i.
Apri