TocptytvrTO 0 ttoifxlU) o XxKpS , 0 to?Ax flcS'Aÿ-
crxs vjtp vs /5j» iroifJ-vm • o Se xpxTqrxs nyeipiv
XVTOV, VpWT/\rtV XVTOV Ta rt«))»©4 StptJyliii
7 ÏJÇ TTOAéWS 3 3(5>t T££< TOy Tg^0SV£oy 3 3(£jy
-jreg/ ra Aa#‘ Ao/Toy 5e J^£W mg/ tov yoveoov
ocyra. octoxg/Sus Se o Ap^iStocHoy©' Atytixv-
re*) • 5/’ cr» , ay/e irxrtp ooie, irxoiv 6
(*):& (tplwlw cnuSepxy eScoptjrxTO. tire» 5e
pored 6 Fpvyog/®“ xiteA^e, Ttxvoy, xrey-
ya\ov TW (piAiaTW tf^ecoy Aocy t&u Tds j^twy
^eT^rniT®1 itxpaqixy* 5potU£ws 5e aveAS-wy o
Ap%iSio6Kov@h xxvyyeiAev sis tSu ToA/y Sieyu-
ptev<&9 óv yjxei o xvg/® tfpuov 3(54 xo/vós toc-
T/ip ypttüv tv t<ö Tég/CToAe/j). ocx»Tay7js Se oi jas
toAéws Tg/ßuvoijs jyu-ApXomsJ ocy5pes tt 3(5^
ym/xwes 3(5,1 tws pi/x/3» SnAxÇovt®*, eSof'xÇov
eyyagXTWV TCp ©£« TW afyoorourn öotos
rvixvTuv xyyeAiour xyxd~lw St^xifQ-ctt reg/ to
[IXXXg/X CM/TUV Toipttp®'• y&Ji ^A-S-ey TOCS o
xAyp& pi(Tx Svpuxpcxmv ^ xtjpuv, ^ irxs
o hx*®" 3 TÂJ?9'®i töAv 3 pVoc vree» tir to to-
A« «s «rityxyroaiy aura . auT©- 5e xoctéAd w
aTo to t Ao/», .ocT/e &<» tcj> ptoy«TTOg»tÿ• ^
<ruuxvv)<rxvrts aMvAo/S, ^ tvj'Xftti'Ot [zetx
rlw tv%lw exaS’ecrSwav.
Keu aazrxTafjie^©4 tos cItouitks Htf/rov Aocov
piixpxs Tt 3(5^ (2eyaA»s É^A^etf ex to ,uoyxrv-
g/H, 3(5,1 cwnpyero ets t Iuj iroKiv xpLx Tuy peo?
yaywy ptsTw A«ros yjsxtAovrfs »nos • EuAoyÿTOs
« X^/ttf g 0 e©4 o* Tca5<Lwy 3(5,1 iiapstv1® , o‘
CU/Opd’MV TOS XXVppxyjJLZMiSS To TJ? SvjJXU.il , J(£^
5.'5«s TeTOiö-oory eTt to« 3 Tw^coy au-
TOS Tiu/n )^pÿ * SiaiçyAa^ov toA«v t » ^
A^oy T«roy, Tvjpoov outos JtxTïj to rov svxps-
s-ov, Tape^wy »a|5’ ^ «Ae©4. h«-
ToAé'Ey 5e to t AijS^©4 to Aas tos ToAews tws
to TOTtitpi» tos iroAews 3 eSt^ou/TO Toy a^ioy 3
eT«(pi/p«vi?s cwioy 3 xptx 3^ ey^a^TTOyns T9
©£û0 . irarras 5e xauxrx[JXAJ®* 7 9 a^rep ÇiAvptau,
ét<9-«s / xott9 ras tv\oytjrey
0JUTVS. (tofonA&wv 5e o f/axa^^* JTp^o^®4
eTetretf irxpx tos to5os to to tp©4 cwra, 3^
xaTï!tiA)?Te^ carres * ^ cu/xttks wert# ét/ Toy
rpxyti'hcy mjvs y ygj exAoa/xe^ exaTTos 'Çï/’ôs tov
enpoy. pawws 5e ^ t Iw pufTtpet wvs «5wy pie-
Ta noy ?ro/'£Tßrn5wy ros iroAews 3 (ujfocrtxuüv-
cre^ ^ aoros tos ToSas Tas XftPÄS 4 ^
€HT/;A^oy ees t Iu/ ToA/y to «yro ^xthorns. »
piiVTot «yyA^ev fv 7 9 . £t /txotjw »5e ev jp E x-
xA^tnot , »n tos o^aApros »S'eAwo-ey any/rca
3^4 i5«y «yTO 3 a?A ocTeA^wy smiQev jïw rxti-,
ylw xvvs e^wS'ey to ya» to etSwAix» to ovt®4
t Aj/otov ra ?ir‘ purtffxßg/xv. yy exex
5 /^yy>t7rpeywy aTóyTi9 s ap a 7 9 Aoap , iroitjrxs
sxet-
(a) Delubmm 9 quod a Gregorio noftro refe-^
aum, ianftiique Apoftolis Petro & Paullo dedi-
catum dicitur, illud etfe videcur, cujus meminit
Cicero, ( lib. nil. in Verr. c. 45. ) quodque Her-
culis tempium appellat, & fandum apud Agrigen-
^inos ac religiolum fuifTe tradit. erat id, ut ait
Hum pafiorem inqitiens 3 qui pro grege fuo mul-
,ta paffus effet, quem ille apprehendens gxcita-
v it, & de urbis tranquillitate interrogavit, de
Tribunis , de populo , dênique de parentibus
quoque fuis-:. Archidiaconi autem refponfum
fuit, Deum preçibus cjus placatum pacem.omni-
bus ftabilem largitum effe. turn Gregorius , va-
de, inquir, fill, & populutn nobis eariffimum
de adventu noftro certiorem facito. Arçhidia*
,conus çeleriter in urb^m ^everfus nunciavit edi-
xitque, dominum &f parentem publicum adve-
niffe , atque in fuburbio effe. jam yero nuncio
aecepio , Tribwni atque Archontes urbis,
viri & mulieres cum parvulis ipfis Deo laudes
& gratias reddere , quod digni ab eo ha-
biti effent , qui de beato paftore fuo nuncia
tam Isona acciperent. Çlerus fubinde omnis
cum eure ßc çereis , & populus univerfus ,
quantus nempe in tota urbe erat 3 .obviam
fan61:o Gregorio exierunt , ufque ad monafte-
riurn, quo ille reli61o navigio coneefferat. ibi,
quum invicem occurriffënt, pbfecratione fa61a
confederunt.
XCI. Jam vero ille, falute populo diéfa par«
vis magnifque , monafterium reliquit , & ad
urbem procedere coepit monaçhis comitantibqs
& fuppliçationis ritu ira canentibus : Bene tibi
omnes dicant , Chrifte Deus , qui çaftigas
& fanas, qui proftratos erigis virtute tua, qui
fpem in te çollocantibus opem affers , Sç in
pmni diferimine falutem reddis. tu çivitatem,
tu fidelem populum ferva : fint omnes, quales
effe çupis , & magna nos miferieordia fuften-
tés. ingens yero populi multitudo , quæ ad
flumen ufque pervenerat , fanélum virum ex-
çepit 3 adclamabantque illi , <5c gratias Pep
agebant : quibus ille fanflum pfciüum impar-
tiebatur, & manus çapiti bene çuique precan-
do imponebat. progreffus beatus Gregorius ad
patris fui pedes procidif, eofque ofculatus eft :
mox furgens in çollum ejtrs invafit, ac flevit
uterque alterius çauffa, dçinde quum inter ur-
banas presbytidas matrem vidiffet, eodem modo
pedes ejus & manus ofculatus eft : agmen
autem in urbem pergebat eundem iterans çan-
tum. çeterum fanélus vir ad domum pontifi-
çalem non acçeffit, neque ad templum; quin
& oculos avertit, ne illud yideret: vèrumdi-
vertens tentorium fuum fixit contra vêtus de-
lubrum, quod prope moenia erat meridiem fpe-
£lans. (a ) illic perno61are adfidue cum populo
, ibidemque facræ menfæ myfteria peragere
çoe-
Tullius, non longe a foro, at fimul, ut adnota-
vit Orvillius , ( in Siculis ç. v. p. 5)3. ) prope
meenia in çxtrema urbé verfus mare , id eft ad
meridiem, ut affirmât Leontius. at ejus exigua
nunc veftigia fuperfunt .
ixftire ocvvTvirov Tpxritys dyixs* x’xxetn y-
^,'jûTfv rov ripitov ngji ÇwoToroy rmupov. peru,
5e TwyTM '®forev%x[i6vos T9 ôeiÿj, e<pvyxStvrtv
ras Scupiovxç ras ßxtire ovtws ras ipt<p<*)hiuovTus
sy Top «5wA(ÿ) ra EjSep ^ ra Pct\{/. 3(fM xvep-
TioSoyvrty rov vxov exe/yoy t xvu oôpcuov,
étcûvopLxrey xutov tv T9 ovouxv Ttoy xyvav 3(501
xopvQauiav ATOTToAwy fleT/3» 3(501 üocyA». iag/-
rtv Se T9 Ap^rô/axoyçyj irxptyeiv Tatny rois 5eo-
ptevotç ey rp %o\n yypeus tî 3(5M optyxvois eirxp-
ttav Ta «of®* tIiv ypeixv.
E/tw (aeTa en<wtuv it\up<aras rov vxov, aqu-
partir ayrey* Ttxxeire t Iw xyvuj eimt\ei [xv~
çrv.yayiow * TO/j/cras tir au'np xe?A/a y^pyripix,
to ois tiv cunos vrvyoi^m 3(501 0/ pur ’ xvvs.
ijpLipcw Se xaS- ’ ti(J.epcu/ tjv eroipixßav Tpxire^a/r
toms yvpous 3(501 t oc <ny rois 5 eopLtooiç, 3(501 ao-
T©4 5/ iojjvs e^vmipeTuv xvrvts • corxvTUs tjy
nrottsrx 3(501 (WTt\p xvvs. 3(50» w xxd- ’ exxrlw
fjpitpow )(54 yyxia cwxpitpLvtirKay rov Axov m
reeg/ ravig/xs 3(50» [mtuvoixs , ngji toSiSovn xu-
ras ocTO t xrvs «5/xtocs. »'tus 0 ptxxxg/oç Tptj-
yog/® , aïs >?/oteflflM, rots jvbpixvnots yxg/rpLx-
tfiy to re Aoyw 3(501 e pyep tous tu v ow^paxav
TixpStcus T9 tos t /ttïcos xpoTpCf) eyxxTxcojetpav,
Aocoy Treg/xmov tu 2 coT»ig^ Tuy oAcoy ©ey xa-
QiepiartOy ttxtcü/ \vpjw xipereas ex t eus iuy
rroiucuyopiti/ay v it1 xvvs Siowoims ra rpttjTtxcp
ra 0 ê» TyiL/otocT©4 ^/(p?* ékxo>|/ocSj tw vonpia
70s Seixtis yvureus x \ x v xtovxaç eicxpTviav,
» SieKespLircurero. 3(5m toto eitoiet » (/.oyov ras tîis
oixeixf ToAffos oiyttjropxs 3 xïhx Tuy iroppur
&ço
ccepit, [a) defixo venerand« Crucis figno, ut
fublime emineret. tum fufis ad Deum preci-
bus, Diemones fugavit fub idolis illic latitan-
tes, quorum alter Eber , alter Raps diceba-
tur. (£) reftituit autem templum illud pulcher-
rimam in formam , & in honorem fan&orum
Principum Apoftolorum Petri & Paulli dedi-
cavit. nec interea egenos oblitus , pr^feripfit
Archidiacono , ut quotquot in urbe erant vi-
duse ac pupilli , iis quje cuique opus eflenc
fuppeditaret. ( c )
XCII. Templi exaedifieationem , cui annus
impenfus eft, confecratio excepit , poft quam
divina illic myfteria peragere inftituit. adjecic
autem templo 8c bonas dixtas, (d) in- quibus
ipfe ac familiäres ejus habitarent . folebat autem
identidem & viduis & .egenis omnis generis
apparare menfam , iifque idem miniftra-
re: quod & mater ejus non minus prxftabat.
ipfe vero populum prxterea dies noflefque hor-
tari non definebat, ut faluti fux confuleret fe-
rioque refpiceret, ac fe ab omni fcelere revo-
caret. fic beatus Gregorius , quum quotidie,
five diceret quid , live faceret , in hominum
animis, tamquam fujeo fa6io , fpiritalia dona
feminaret ; populum ingentem Deo fervatori
univerfi confecravit, peftiferas hxrefes a grege
fibi credito divinum veluti gladium ftringens
prxcidit , cxleftia denique documenta inftar
iterati falis ad condiendum nulii unquani de-
effe paffus eft. neque hic utilitatis fruftus ad
eos folum pertinuit , qui urbem habitabant,
o 2 fed
(a) Recldidi faer<s menfee myfteria quod Leon-
tio eft AvriTw/rov rpu-niÇnç eiyiaç. quippe is brevi-
tatis gratia omifit, quod alii addunt. in Confti-
tutionibus Apoftolicis leges, ( lib. v. c. 13. ) 75c
cwrrnnta /AO?«ecct ra ru/MTog tuu cttfxaivg ra Xeiça}
five fetcrum Corpus if* Sanguinem Chrifti fub figura
pants is* vint, hæc enirn verborum illorum vis
«ft. nam a Catholica doctrina recedunt , & Pa-
trum diftis abutuntur, qui cwmv7ru aliter expli-
cant. de qua controverfia vide , fi vacat, Har-
duinum de Sacramento jLltaris • ( ç. vil. p. a£r,
inter Qp, Sel. )
(è) Erit qui tam barbara Deomm nomina ine-
pte a Leontio confifta putet: at Punica ego nomina
effe duxerim , Herculis & Triptolemi: quæ
in Sicilia perdnraffe, nemo jure miretur, quum
ibidem, in maritimis praefertim, & Phcenicesdc
Poeni dominati perdiu fint. ( Bochart. Geog. facr.
lib. I. c. 27. & feqq. ) Eber nimirum dictas vi-
detar Hercules ille Tyrius , qui orbe peragrato
columnas Gadibus fixerat : nam Hebraeis ipfis
dicitur tranfitus & quidquid eft ulterius : Haps
vero Triptolemus five Magifter a D"', quod is
homines agriculturam docuiffet, cujus Siculi ftu-
diofiffimi fiierunt. quod fi indigetem atque ty-
yattov yis Deum, eo nomine Vulcanum defigna-.
turn, dixerim : qui & Hex jLrtis in Claudii Go-
■ M P H l aPPelIatus eft* ( Vaill. T.v. )
( e_) Ad hæc- tempora pertinere dicenda eft Gre-
gorii magni Epift0la} ( M M n. qua Fantinum
Defenforem 3 Judæorum cauffa, qui Chri-
ftiani fieri voiebant , Agrigentum ire juffit , ut
cum Epifcopo de illorum baptifmo tranfigeret.
feripta enim fuit menfe Junio Indiftionis primæ
five.anno DLXxxxviiI. Domina, inquit, Jl.bbatif-
fa monafterii fanlli Stephani , quod tn [Agrigentino
eft territorio conftitutum, indie ante comperimus, multos
Judaorum ad Chriftianam fidem, divina gratia
infpirante , velle converti. tum hortatus , ut eos
conveniat- atque adjuvet, hæc addit : Quibus tarnen
fi longum vel trifle videtur follemnitatem fufti-
nere Tafchalem , is1 eos nunc ad baptifma feftina-
re cognofcis 5 ne, quod ab fit 3 longa dilatio eorum retro
poftit animos revocare , cum fratre noftro Epifcopo
loci ipfius loquere, ut pcenitentia ac abftinentia
quadragtnta diebus indifla, aut die Dominico , nut
fi celeberrima feßivitas for ta fits oc current, eos omni-
potentis Dei miferieordia protegente baptizet. de-
mum Fantino admonito, ut pauperibus veftem ad
baptifma fua impenfa comparet, fubjidt: Si vero
fanftum Tafcba elegerint ëxfpeiïare , iterum cum
Epifcopo loquere, ut modo qui dem Catechumeni fiant *
dt que ad eos frequenter accedat, geratque fblicitu-
dinern, animos eorum admonitione fua adhorta-
tionis accendat: ut quanto qua exfpeflatur, elonga-
tur feftivitas, tanto fe praparare , & earn defide-
rio ferventi de b-: an t fuftinere.
' (d) Id olim in Conciiio Carthaginenfi ml.
præfcriptum fuerat : ( can. xml. ) Ut Epifcopus
non longe ab Ecclefia hofpitiolum habeat.