$tt> rhu oiwimv efcovvuv * (ûtts fox irxrns ytjç
rlw qwptlw xvvs StxSpxpieiv, ^ jcunuv etri jcp
OLVTCf) c&ÂjSovtuv «üfOTtpyt'rSrçu. ngj tvs o^X#-
pLZ/rHS Vit0 TTV^XTUV XHxSxpmV t&fOS VOIS TTOoiv
to homoc& x aofO<rttptpov. oifo wçeXetas ^w-
ç/v -usf©* tov uxHa&toy TtxptytvovTo ^ j^ ttöw-
Tjj Tlw pftJOTV TM» \f,V^lKUV 5^ rtOptXtlHWy TOUS
to goto 0***8* \uy.ßowovns txopÂ,pyto.
»TOS TO pLXHX&X £» TOUS tVTO\cUS TO KugX» »UXt
©* î(cm »ixtpoçs KX7TX tov dsaxxmov A xß i$ t[Xpit'KiTWVT
® ', yf^OVE» WS TO fcu'KoV TO XS(f)VTSVm
pttaov irxpa tws 5tf|o5»s tu» u'Sxtuv , ó -roy
jtJopTo» aüTO Tapette» xaS’ ’ ypitpow, 7«-
p£v ei TDis ^pvÇsoiy.
AMa » tu to ttXj/S'®* to Xa» •çi
iroXei tu» Axpayotvnvw», yxyiv tx7tus , <ryp-
û£OVT'§H , to t«is owTtoos a&fOTUiTetoy ngj 70 he-
yov tu» ow^puituv 5oçxpiov tH$4*yuv , w a s tu»
Ä,\xßt77tpa)v aura xX ^ xw» xxpxXxScoy tv tptj-
p/ois 3^ opemv TW Qsù) HXTtxpiovxs *toforo[iiKtt
tv xvÀypixTï r aM ’ »X eyypt»» fauTo» cirnroXu
tus xoipLVifs 0 Ttowroq/& * EtnrXo» yap to» Ap-
^tSraxovo» tliu Epafptw stitthhtsiv twsJïxxXv-
«nayTiKas fttotxÿyftS' éxéX^Lte» . ^ 0 pt£» Ey-
flrX©* ^oots ^ op<pc«/oi£ tw' '©/'os t Iw ^petow
^opijy«» yiro to planais açS’OVWS /®jootetw^-
3 #* ô 5e Epafpios to» Xoyo» tvis Trirrws S iay-
j^Meiv tois Xaois evtetwXto* j;v yap 3^ ay-
r©* btyvïjs y tir cu8 svpLty<& ex to xyivTpt)-
yO£/X • fcTJpS K» TU» ptXHXÇ/ùùV SXXpXH»TU» TW
/ipjo®' T&U p«c«/ 5 p xyi<& Tptiyo£/.<& tw
irXftTTw 5t’ £âuto Trapp'j/OTa^optf»^’ tw
O-bùTfiÇ/aM TUÜTT{»0»TW UXSTl^STO XoyiX . TTO?Aa
5e (njpiftx sxi tu» WT3‘EvyyTU» iroiyrxfrisvos 3 îyy
TiiyExxXj;(noM/ toOto «ir< t Xwttos ^po»»s ttoj-
[xcwxç, Twyritu £X t/.s tu» »owtüv Xyitw»
ßXxßns xxxiJLXjvTov 5tarop»ja-as, e» etplwp ehoi-
[x^ yi «s X^P01* TO ,jrvet'tu’a Tfocpx^epttvos *
viroypx{X[xov rt\s tvxpsvs xvtv ttoXittixs xwtwXt-
%|/as vpt»», tos fTrEyE^^fyTws ayrçp irtipxT[xxs
uro to AtxßoXu.
E»
fed in longinquos etiam redundavit: fama nem-
pe illius in otnnem terram perlata , & ftudiis
hominum excitatis , qui ad eum venire ge-
ftiebant , & ad pedes ejus omnes dajmoniacos
comportabant. nam quum ii curationis cauifa
ad b^atum virum venirent , omnes quum re-
dibant , precibus ejus & c.orporum & animo-
rum fanitatem domum referebant. hoc pafto
fanftus vir , quum Domini mandata dies no-
£lefque prophetse Davidis exemplo meditare-
jur , fa£tus eft ficut lignum propter aquarum
decurfus adfitum, quod fru£him fuum tempore
prazbuit, prsebetque egentibus .
XClII. Interea tarnen, ut multitudinem il-
lam populi curationum cauffa Agrigentum con-
fluentis, utque opinionis larvam ac vanam hominum
gloriolam yitaret, adfcitis fibi aliquot
e Clericorum numero fociis pietate prxftanfi-
bus , privatim in defertis ac montibus yitam.
Deo uni addiclam aliquamdiu agitavit. cete-
rum non ideo fapientiffimus vir gregis fui cu-
ram magna ex parte abjiciebat . nam Euplus
Archidiaconus cum Erafmo mandata habebat,
ut EcclefiaJ negotiis prsfiderent. (a) atque Euplus
qujdem juflus fuerat yiduis pupillifque large
fumptus prabere; Erafmo autem' delata
icura populi erudiendi & ad re61am do6lrinam
inftituendi. nam ipfe quoque ingenio prxfta-
bat , & a fanfto Gregorio excultus fuerat.
quare quum beati hi yiri ubi opus erat, ope-
ram fuam egiegie navarent , copia etiam fan-
£fo Gregorio fuit plurima e divinis Oraculis
privatim pxplicandi , ( b ^ quje ad hominum
falutem conferre poffent. enimvero multis pro-
digiis agrorum gratia editis , Ecclefiaque Dei
per annos plurimos ita adminiftrata, ( f ) ut
nullo infidiantium luporum morfu appetitam
relinqueret * in pace pbdormivit , fpiritu in
Dei manus reddito , nobis vero praclaro per-
petua virtutis fua exemplo relifto, qua omnes
Diaboli petitiones rejecit.
wmB
(a) Vêtus hæc quoque lex erat, quam Patres
Çoncilii Carthaginienfis m l. fanxerant : ( can.
xvil. ) Ut Epifcopus gubernationem viduarum is*
pupillorum ac peregrinorum non per fe ipfum , fed
per lArchipresbyterum aut per ^Arçhidiaconum agat-
(b ) Ex hoc locofatis conftare videtur, quopo-
tiffimum tempore Gregorius nofter Commentarium
inEcclefiaften coniçripferit. qua de re nobis alio
loco dicendum eft.
(c ) Pirrus in TS^otitia jLgngenfina anno pcxvl.
Epifcopum Agrigentinum facit Liberium. id ii
conftaret, Gregorius nofter decefliffe dicendus effet
ante annum astatis quinquagefimum feptimum,
id eft multp çitius , quam Leontius fignificarit.
verum Pirrus non alia adducit teftimonia, quam
Tabulas Agrigentinas, de quarum antiquitate aut
aucloritate nihil profert. fcimus autem , Sarace-
nis poftea Agrigenti dominantibus, interruptam
Epifcoporum federn fuiife annis çclx. quo tem-r
pore quidquid veterum monumentorum illic erat,
inceni'um deletumque eflfe, quis non putet ? con-,
tra Leontio fa vet Menologium Sirleti Cardinalis
a Caniiio editum : ( T. ill. ed. Bafn. ) in quo hæc
legimus, Multis editis miraculis , in fumma fene-
ftute migravit ad Hominum.
Enimvero Agrigenti Gregorium obilffe,*minime
addubitare videtur Leontius. at in Codice
Bafiliano il. hæc poll vitæ contextum adlcripta
eadem manu erant : Qzmv xv rives nav nrpo x\/jmv
po-iav cwS'puv t on Jia nyaç Xp&oeç 4vXotpeXus nrctpuyt-
voyiSfjos 0 oqiog Tramp -n/xm T~pviyo&toç tv ^■ jravtav,
enure to tx ßa re\oç eSe^a-ro • id eft. Quidam porro
e fanti is vir is , qui ante nos ext here , ajunt, bea-
tum patrem noftrum Gregorium nefcio quas ob cauf-
fas , qua ad animorum utilitatem fpetlabant , in
Hifpaniam profetlum, ibidem vita defunttum ejfeK
E» [xev reus .tv yt)TitäV)Tt XTtoKxhuyftinv to»
fxeyoco 2’Xfxtt>/\ xviriopffo’fy • e» St t p twtteivw-
Qporiwp VTTOfXOVp TOV fo^OV l(t)Tlf<p tpUpltJ-
7X70' tV Zt TV) HxpTtg/X TUV ^Xl^/EW» 70V TT0-
Xywd’Xo» Iwß £Kpttfxxtxevl& . aM.w 71 fxot fxx-
xpvyopttv Tots &eo\oyots nrxTpxqiv Trxptnixfyiv
Tov &t!ov rpnyo&ov * fix/« piev tov tytKoy, E-
'Xirrcux to vtojkoov ^ twis S’xu[xxnpyicus
fTopptyirov, x[x<pa) Be tvs ti)s $ttxs (xu-
7 tks , Uerpv fxtv 70 3-tpptov, ITwyX» St to tv-
Trtg/Zpofxov ngj jtfx>xfg/(xyov twis to 0 £» ExxXv
meus fofixTKXktHOV HtjpvypIX , Iwocvv» TO S'EOXo-
ytKOTXTov eriwxttiiov ir y{gj oixod’povov 3\gji ofxo-
Zo^oy flxTp@h jfeft Ttv xyiv flyev/xxT©'9
.us yi Siwocfxis, tfxtfXffTXTo. xthx r^efj fxxpTvs ye-
yoyto Tfl mfou p tr ti, xa 3 ? £xar(tu vtrtp ti)s
aXtâ&xf xyovit,o{AZi>@-, 0^1 SiSxtkuv tov tv
H ue/* Xaoy, (XTOTpSTUV 71 tvs voyjtvs Stjpxs,
3(5M xmvrj jlw iroi[Xvlw ZtxT^puv, ftpxpxuv aptj-
v t s , omuv ç[XQrniw<&' rounuy yotp tws tvxpt-
TVS Tg/ßlSS VLXTW TO ZlWXTOV 04/710 , ^£4^/71 Ky-
P/.V foul&jTW. }j£jy [xxpTupvmv oh txTHs t a t/\
Topcp CUJTV tltl TÇOWTipy VOTtfUXTUy f
AM, w TXTpuv axporos Tptryog/t, t xpptf-
mew tXUV TOV 70V tpX7TW Tt ngx Kve/ov ,
US XTt ’lttç/iço'kuv Tip SpoVtp TV XTJ7TV 7V, fXtf
Tcw7tf Zv7UTt(pv tjittp yptcov xSiooKetirnis tu çi-
hcur&pipTrct) AtazroTfj vrtp tu» tw» ojvx^ius xiy
»»TU» /RJJO®- tTTMVOV TIw xSxff 3(gM CU>Xp3-p0V
yhuTvxv. 7ts y x p irxpeiVM tZet qgpos &<pij[xicur
to ttpoTKTov opyauov, ;tws tu» «rw» tyxufxiuv
# ïl<*>S SHtppxTotTo aoforföeyixx f aM ’ ópicüi to
tas a&poeuptrtws ytvctio-Hcay, pm xirxvouvis tas tptt/s
TxXcuirupv Stcwotxs tx vtjTtiuàivt ^ êMit^cwtw .
TtcwToy tw tu» ExxXtfoiwy t^ouptv^ovTuv tirtyti-
pofxtvx (TxoM/SaXa, tws tu» Rxpßxpuv tqoZvs
Tip Xe/TTuxXw-njO \xu> fxxrlw fictpxopctt/xs this
7CUS ftofterßeteus x"iros~pt^ov * Tp ttoKitux etptjf
ylw TTuStpcW 5/^3-E7irO» * TOS TU» pLOVXTTUV
IZ-OyxSxÇ (H TAS TU» yoJ/7U» XfOVIU» ngj TAS tu»
ttovtjpoey nry&fxxtu» oppws tous a u j 0£o» tv
peifTttnv t\w&tpu7ov * tws tu» yw-
[XXr
XCIV. Retu lit il le in puerifia magnum Sa-
muelem , ( a ) myfteriis ei a Deo patefaéfis.
demiffione autem animi & patîentia Jofephum
ilium juftum eft imitatus. at in ærumnis for.
titer fubeundis Jobum tôt certaminum vi&orem
vexpreffit ac reddidit. fed quid ego in divino ho-
mine Gregorio theölogis illis Patribus comparan-
do longior fum ? ille Eliæftudium, Helifeiobe-
dientiam & prodigiorum facilitatem, e magnis
item Dei Apoftofis Petri ardentem animum, Paul-
Ji irrequietam omnium Ecclefiarum inftituenda-
rum curam , Joannis do6fnnam m æterna ilia
& æquali Patris & Filii 8c fan£fi Spiritus gloria
verfatam, quantum ipfi fasfuit, æmulatuseft.
quin & voluntate martyr fuit, quum idem quo-
tidie pro veritate decertarit : turn in populo
Domini imbuendo, in avertendis malarum fe-
rarum infidiis, in gregis denique incolumitate
conferyanda magnorum fàcerdotum bafis, &
fanéforuin virorum contubernalis vifus eft ; quip-
pe qui omnes virtutis vias, quantum vires ferrent
, Domino favente obivit : quod & omnium
morborum ad divinum fepulcrum ejus fanatio-
nes teftantur.
XCV. At o patrum vertex Gregori, Domini
tui amantiffimi colloquijs jamdiu digna-
te , cui nempe ad conditoris tui thronum adi-
tus patet; age pro nobis clementiffimum Do-
minum perpetuo exorare ne define, pro nobis,
inquam, qui tui fumus, & indoéfam debi-
iemque linguaiji in tuas laudes, at non pro
merips tuis folvimus. nam ad te celebrandum
facri oris tui facundia opus foret, quæ fola,
opinor, laudum tuarum præconio par effet,
fed faiyien quum animum nofeas, hofee meos
perexigu^e mentis ac tamquam pueri balbutien-
tis conatus ne répudiés. ( b ) tu vero Ecclefiarum
in fe&as abeuntium oblatis offenfioni-
bus finem imponiro; tu barbarorum incurfio-
nes, ne populo Chriftiano exitium afférant,
tuis precibus avertiro; tu rem publicam fta-
bili pace firmato; tu monachorum præfides a
latentium leonum malorumque dæmonum im-
petu
(a ) Imitatus hoc loco videtur Leontius, quod
de s. Bafilio fcripfit Ephræmus in ea laudatione,
quam edidit Cotelerjus. ( Mon. Eccl. Gr. T. ni.
p. 54. ) fimilia enim jn fine ille habet, à mqt
JixriXui, as Aße\ 7rpotreSeX$ïiç, â>ç Nas JWad-jif, dç
Aßpau/x tpi\oç 0ex ex\n&vs y Iraan &uoix rq> Qscp
’npormeX^ns, àç lamß Tiupatr/anç -ppycuenç virefiuvag (
5«« xad-eoç laurm /xtyaXaç eSaïarS-nç. & quæ feauun-
tur. '
( 5) Hiftoriæ fuæ finem imponit Leontius, æ-
v.1™ j quo ipfe vixit , indiçiis prodens fatis ma-
wneftis, ut extrema ilia fæculi feptimi tempora
acile agnofças. nam in iis, quos memorat, dif-
«dentium Ecclefiarum offenfioiiibus Græcorum no-
vitates fignificatas dixerim, quas S y nodus Trullana
,?V\TClt ,?anone irl* M xiil. lxviI. lxxxiI. ea,
V» iNatalis Alexàndrius çontendit, ada eft annp
PCLxxxviiI. barbaros autem, quorum incurfioni-
bus Chriftiani vexabantur , Saracenos fuiffe lci-
mus, qui per ea tempora, Oriente occupato, Oc-
cidenti quoque inhiabant. res demum publica ve-
rilfime dicitur pace caruifle, quum partium ftudiis
nutaret Imperium, Juftinianoque e lolio de-
turbato , Lepntius , deinde Abfimarus non fine
multorum esedibus regnum fibi yindicaffent.
Porro quas ha&enus in Leontio a nobis vei
emendata vel illuftrata funt , plus aliquid lucis
adlatura fperamus ad totam Gregorii hiftoriam
cognofcendam: quam utique multis difficultatibus
impeditam accepimus. ante nos certe neque Bail-
letus quidquam enucleatum ediderat, neque ce-
teri vitarum aut elogiorum feriptores nifi com-
munia, eaque leviter delibarant,