ioutx avwv y piyT/ip ctorv, qgj Stxryey^xpitvy
CWTpy XTCV pLXHpO^tV, XgM eiTtyvVTX TVV \4XKX-
g/ov r pvyo&ov KXTX TOV yxpxyTflpX TV TXTpOS
avTV, enrey * xXy^tas -nxvov pus e rm ts-ms , o y
xmaXetrxy HcfA xypdSes o eiryyyetXxTO yuiv o
piXKX&& povx-ftos CHUVOS y QTl tV Tf\ C(np -TXV~
lp o-^eoSe tv rmvQy v^.a>y , errx ey y trx s ojj~
yuv o rp y y p t/fëh , 5(cM Tree/BXe^xpitvfëh ioopx
jllJ) [AWTtpX CU/JV [/,VTVi vpv f&fiiT&irnliody SfX~
kvvkttw irxp^T'nixrxv, y y x fy ix rx tv y xxp-
SlX^ «5 TOV vpxvoy TOS OCpS-flA^#? xvxm-
yxs Xeyet • 4'X<*d43"TO <yoi, Ru#« //* Itf<r» X{/~
«tt? o 0 é^ j^uwv , o HacTO^fcdras (xt eoopxyer
j»su t(w TfHvrxv [xe. ^ «yyjTarou ÉirfO'Qy étj
/Zt^OOTWTTQV CfcOTO, 5(5M ftO-fiOTVAmjyTXV XVW TOS
•jrqSas ■ ngu ^ore\3'ftJJ' o pixnxt/os eir&ets pup
fKxTTy xvmy txs yfipxs dXoyyaev xvtous Xe-;
yoov * X^pere xy^ou f<» A8$xSe$, xt xxXws
Tpy Spopiov VtXQV TM ocp*TM TtXeTXTou * yag/s
puiv ngy ftpftu/j Tr\»;3'u/y9'£{^ airo 0 £» Harp®*
^ lyjv X^/tto. ^ tv A iaIj j xvmv xirong/-
J&ej»tov , s’pxtptis 'Gty»®4 tIw \xynpx xvvt Xeyei
xvry f yupois KvyLX 0 £o5ot/) m fxyrep epiy
pcXySoos yxTx r x p y x . voos fyets, y Se xtto-;
H&tS'eitx Xeyet xvTip • naXcos Six to 0e» , re-
tlvov euov yXvnu TXTpy * bXoyyT®“ 6 ©£<§fc* o
fHXe%x[xev'& <rt ygx xvjxSei^xs <re votuevx to
Xxv xvtv. ngx f&foreXS-cöv o [j.xH.xy.©* Tpy-
y o { /& VKevtv etri tos iroSxs xutm , 5^ HXTt-
QiXti xvtvs Xeyoov * ev%cu unep e ^ v , [xyryp efj,y ,
to xuxpTüXv tv ttoM.« y'[xxpTmoT(& eis (re,
^ /ryy^wp^oy [xoi. 5(^ avair-ras KxrecpiXytrev
ctvTM tks Xfipxs ? ^ e‘'7r£V aüT^ V /^>;Top «y-
to* «yT© 4 fxaM.ov ey|cu yVep f(u » , toxvov , o-
ttcos a^iw^MUey ngj ót yemcrxvres ere tm <rwy-
ywpyrecos 'rc» xancoy jjV wv •
Keu yierx ,mvTv. cwyX&ov ey tj; E hxXj/oi«
Tras o -^a^oyTfS ■• ygji eirirtXetrxs tuu
Seicuv avT'ntycvy^ow, opa o E 7r/<rxo.Tr'^' $yXi%
o eXS-cov «nu; uvt(*> «h t»is Pwpevs £tt/ t >; xtto?
Hx-mr-ntret x v n , re^t<ntpou> x x $tX$vrxv ^
6Tri«rx»acro£Tav tbv ptaHa^oy^ yy yxp oEtjtho-
tt® 4 exeiv© 4 ^wptey® 4 ^ ptem\a-
^oyres rx vn s en tuv XeiP ^ aüTO 'ID «V(°v ^
oc^pxvTvv (Htipta a<pta , eoo^a^oy loy 0 «oyB
^ ftpayev Tras o Xa©4 ev r p Tpxirety to
EiriTHOT». o-auTBc^qtpieyot Travirs aV‘"
T p y y o e/y , xiryXSov exas-© 4 «is tov onioy av-
TO ^oupöyres yyj Scfea.ïflVTts tvv Qeov ire^/ xv-
to . iiri tIw uve/ov Se yv y y-^wois jv ti(xiv ^
bern ingreffus eft, eutnque njater vidit, ac
proçul difeernens, ex ipus parentis ejus linea-
mentiç agnovit; vere, inquit, filius meqshic
eft, qi?em araiferam: nec falfurn nobis pra:.
nunciavit beatus ille monaçhus, futurumtem-
pus in haç vita, quo filium noftrum intuere-
tnur. progreflus interea Gregorius quum cir-
cunjfpexiifet, matrem vidit fuam inter PreC*
bytidas ac Diaçoniflas adftantem : ac dulçi gau-
dio perfufus, oculis ad ccelum fublatis, gra*
tias, inquit, tibi ago, Domine mijefu Çhri-
fte Deus nofter, qui dignum me putaveris,
ut genetricem meam yidereiij • acceflère vero
omnes, & coram eo proçidentes ipfius pedes
ofculatæ funt ; quibus beatus v ir , manus fin-
gulis imponens, bene precarus eft, gaudete ,
mquiens, dominæ matres, quæ virtutis çur-
fum egregiç impleviftis ; gratia vobis & pax a
DeoPatre &JefuChrifto multiplicetur. quum-
que Amen hæ refpondiffent, ad matrem fuam
çonverfus, falve, inqqit, domina Theodote
ma.ter mea, yitæque hujus au£lor certiflima:
ut vales? ilia vero, re£^e, refpondit, Dei mu-
nere, fili mi dulciflime : gratia Deo, qui te
çlegit, & huiç populo Paftorem defîgriavit.
^um beatus Gregqrius accedens procidit ad pedes
ejus, èofque ofcuîatus ait, preces adhibe
Deo pro me, mi mater, homine feelefto, qui
multa adverfus te peccavi, atque ignofee mihi ;
furgenfque manibus quoque ejus ofculum de-
dit, cui mater, tu itno, inquit, fili, pro me
Deum exora, ut qui te genuimus, admiftb-
rutn noftrorifih veniam illius indulgentia im-
petremus,
L. Populus exinde omnis pfalmos. concinens
in templum adfcendit. ibi dum vir fan&usdi-
yina myfteria peragit, Epifçopus Felix, qui
cum eo Roma venerat, ut in throno çqlloca-
ret, columbam videt defeendentem & alîis fu-
pra be at uni virum pandçntem: erat nimirum
Epifçopus ille divinorum donorum particeps,
porro omnes, e Gregorii manibus facrofanélo
corpore & (anguine accepto, Deo laudemred-
debant : eoque die ab eodem çonvivio accepti
funt. poft quod falute fan&o Gregorio diéla,
domum fuam quifque abiere, ob receptum Epi-
feopum læti Deoque grati. poftridie vero, quo
die venerandae aç falutaris Cruçis (a) exaltatæ
met
y terse, quas Leontius nofter commémorât ? uti-_
que de genere DiaconiiTarum , quæ tarnen inter
eas præfedlura aliqua fungerentur, ut veluti Or-
do primus ejusCollegii effent, nam erat quæ tam-
quam magiftra admilfiqnis feminas ad Epifcopum
deduceret, quæ in feminarum baptifmo miniftra-
ret 3 quæ puellas inftitueret, quæ viduarum çu-
ram* gereret, & hujufmodi. de his fané loquitur
Canon xi. Concilii Laodiceni : lise* tv /a» J«v to?
'KeyoySfjaq IlpecrfivTiSceg titvi 7rpoxx$tiptfucts a> ExxXn <rtx
x z b ig a& c u . Ouo d n on oporteat e a s , q u a d ic u n tu r
"Pre sb y te ra vel P r a fid e n te s , in E c c le jiis o r d in a r i.
idcirco quum earum mentio fit, ita cum Diaco-
niffis nominantur , ut tarnen primo loco nume-
rentur, ( v. Cone. Rom. fub Greg. il. & fub Za-
char. ) ut enim Presby teris Diaconi 3 fic illis Dia-
coniffae miniftrabant.
(a) Nullus hie Leontii cmXpom/xos: nequeenim
Crufyoroi*
2 twvpv, ngj rolhot eyovTts xr^eyeis
HçfA Scu[xovtÇo[/.unis etpepov curves ey r/\ Exx\»-
XfW eirev^y axjvns rxs J^wpas o pt.xy.x~
Tpyyoç/!®*, £3"fpxTcboviv, (OTTS icouv~
"tv-s §cwp.xtftv j(5M Xeyetv * xXySoes »V®“ es~tv
«^optofwptey®4 to ey xyiois ttarp®4 yucav Tpy~
yo{/v tv Qcut(/.xTvpyv. eywew xq^Xy yjx-
px ey Tfi TcoXet ex&vp tv o\p ^ Tret/ycor
pw TM ireç/oiyiSoSf
Qetapm Se 0 Etwxot®4 0 Txpxytvo[jev&
{MT aun Tty, ry/x&x tx ytvopitvx Six tv xyiv ,
rctvv ^ x ç / rm vp Qecp vet/ own, Scwpix-
%c»v (WTv t Iuj evxpeTov voXnucw i(gj to hxqts-
&X0» rps .(/Vofxoyys cunv. irpiyrxs Se <ru/j xu-
Tip d Etha-xot®* jxlwxs <ruu{L<ppqiyopt,ev&
oWTip* ngx (nyjm%xixev,& xvvp irxaiv rots
T/js toXeces 9 Svs xvTcp rx /zd^®4 rlw J^p«c«/,
otveXvtrtv xvTov ey etpbçup. eyx^irzv i t tv to
voXet d tixHxc/os Tpyyot/os %etpoToyyrxs duo-
.Qpovxs a&feo-ßvTtpvs w Sixyovvs . rgy tv -r/\
vjxpvmx xireXurev, tvvtXopetv^ xvtvis rppete
vxs tvToXxs, [xy irxpopyiÇety vzvyTx, yt,y vx-
pppp tvs ey Mxyng/s oyi^s • ay tos Se xy x jx -
TTXVs
< I ) Su»-rw|«rOrt< Hefychio eft ecrretretrô-cu .
Crucis exaltatæ follemnia turn agi primum coe-
pta , ex quo Heraclius Aug. fignum iilud vene-
randum, Rege Çofroe devitto, recepic, ac Hie-
rofolymas reporcavlt j quod poft hæc utique tem-
Pora co^tlgit, anno dcxxviiI. verum ea ab ipfa
Conftantini Aug. ætate agebantur, faltem in Oriente
, nec mulfo ferius tamen ipfo etiam in OccU
dente, coepiffe autem videntur xviil.Kal.Ottobr.
poftquam anno cccxxxv. celeberrimo Epifcoporum
conventu, idibus Septembribus dedicatum eft Hie-
rofolymis magnificum iilud fanflæ Refurreftionis
templum a Conftantino exftructum, de quo tarn
mplta Eufebius, ( lib., j . a c. j 3. & lib. 4. a c. 43. )
perafta enim die Sabbato templi dedicatione, poftridie
id us, qui fuit dies Dominicus, propofita
opinor. Crux augufta populo eft, fadumque an-
niverfariæ hujus celebritatis initium. video enim
in Chronico Alexandria follemnia ilia appellari
Hyx&tnx rn? ExxXno'/a? tv ayiv Srctypu : quo etiam
pertinent ilia Eufebii verba: ( de laud.Conft. c.p.)
Kar (WTO J» 75 Xarnetov Maprvstoy, omv djY.rotx.oy ttapt-
/A£>£3-M yew re dyiov tco Tarnttop ’Eop.&q 7r\vtnaç xyx
YXTiYOff^H <p,\0Tii4ims. id eft , Ad locum
Dominid fepulcri Bafilicam immenfa amplitudinis
adem facram in bonorem fanBa Crucis omni ma~
gnificentia genere exomavit. itaque in Menologio
Sirleti Card.^ legimus eodem die : Exaltatio pre-
tiofa <& vivifie a Crucis fub Imper atore Conft anti~
no Magno, ut bifloriarum monumenta teftantur. ce-
terum fi Menologio Bafiliano- ftandum fit, no-
vem annis antiquior fefti hujus diei origo haben-
da eft. ad Helenæ enim Aug. retrahit tempus
quum inventam Crucem Macarius Epifçopus priU
mum ex ambone populo expofeenti oftendit: quo
die «P&X70 YpxÇm 0 xaoç, Kvexe eXewov, ^ £7v?ra3-n
«? T4 ftxr<v. Coepit populus clamare, Domine mifere-
PP ^ Exaltata Crucis fefio pralufit. hanc enim
efle yim puto illius verbi £ruvra3-n. rem eandem
codicis ptftura dedarat. ( T. I. p. , 7. ) vide eç«w
memoria celebrabatur, multi, qui ægrotosdo-
mi aut a dæmone vexatos habebant, in tern-
plum cos duxerunt : quibus quum beatus Gregorius
manus impofuiflet, fanitas reddita eft,
mirantibus cunftis ac dicentibus, vere hie fi-
milern fe prodit fanélo patri noftro Gregorio
naumaturgo. ac magnam omnes tam cives
quam finitimi lætitiam præferebant.
El. At v e r o E p i f ç o p u s , q u i G r e g o r i u m f e -
q u u t u s f u e r a t , t o t v i r i p r o d ig iis i n f p e â i s , m a g
n a s q b c u m g r a c ia s D e o a g e b a t - i d e m q u e v i -
ta n > e ju s v i r t u t i b u s in f ig n e m & f in g u la r em p a -
t i e n t i a m p l a n e m i r a b a t u r . ( a ) f e d p o f t q u a m
l e x c u m e o m e n f e s m u t u a a n im i v o l u p t a t e
v e r f a t u s f u i t , f a l u t e G r e g o r i o & c u n f t is c iv i -
b u s d i f t a , ( 1 ) q u a eq u e a d i t e r u f u i e f lf e n t, a c -
c e p t i s , h u m ^ n i f l im e d im i f l u s e f t . G r e g o r iu s i n t
é r ê t f g c r a s i n u r b e O r d i n a t i o n e s h a b u i c , 8c
q u o f d a m , q u i c u m e o f e n t i e b a n t , p r e s b y t e r o s
a ç d i a c o n o s c r e a v i t j q u ib u s i n p a roe c i a s m i f -
lis p r æ c e p i t , ut m a n d a t a f e r v a r e n t , n e e g e n -
t i f u c c e n f e r e n t , n e q u e m q u a m , q u i n e c e f f i t a t e
4 2 a l i -
Evagrium Hift. Eccl. 1, ml. c. 26.
Porro in Occidente, poftquam Romæ ædifica-
ta eft Bafilica Seffbriana, quis dubitet, num ibidem
dies feftus exaltatæ Crucis agi coepcus fue-
rit? défunt quidem ejus ætatis monumenta, quæ
id évinçant ; led tamen in Martyrologiis , quæ
Gregorii qoftri temporibus antiquiora videntur-
poftridie id us Septembres feriptum eft, Exaltatio
Janet a Crucis. fic in Lucenfi Florentinii, in Cqt-
bejenli , in Codice Reginae Suecisc , in aliis ec-
iam , qui vetuftilfimi habentur: ( v. Soller. ad
Mart. Ufuar. )s: in ipio. Sacramentario Gregoriano
idem legas r « ! i n preçatiojiibus quidquam ineft
quod ad Heraclu Aug. fa&um referri- 'poflît ’
(a) Quum Epiirapi hùjiis Eccleftam. Leontius
non prodident, fufpicari liceat , eum fuiffe fine
Ecclefia, vaftata fefiicet a barbaris iti-be eui præ-
erat ; prafertim quum ad Tex menfes ’in, Sicilia
verfatus fit nullam ob cauffam, q.uæ gravis vide,
retur, eumque legitime ab Ecclefia fea abefle de.
Clararet. tales veto fuere etiam qui Concilio Ma-
tiicqnenfi il. anno dj.xxxv. ultimi fubfcrfpferunt,
Fnmmtus, Tromotus, Fauflintamu Epifiopi ut ibidem
legimus, non haisnles fide,. ( Hard T li t
H arque, hic Felix EpifcopuS idem ill® for- ■
tafle eft, quern Gregorius Magnus paullo poft in
bardimam mifit ad comenendos Barbarkinos ■ ca.
jus quidem &pe meminit , nec tamen unquam
B D D B Epifcopiisi effet, adferibit, fiatremfe.
coeptfittpim appellaffe contentus. (lib, m l epp at
J4, J5, a«. ) '
Comitem porro datum Gregorio noftrô Feiiçem
duxerim, ætatis ejus cohoneftandae cauffa ; annum
enim turn agebat tricefimum prim urn, quo nem-
pe, Innocentii I. Pont. Max. lege, quam in Aga-
thenfiConciliohabemus, (Can. xvil. ) creari quis
Epiicopus poterat ; & quo SynodusNeocæikrienfis .
Ipfos’ nec citius