CïUV S. G R E G O R I I A N N A L I S .
Anno dlxxxviiiI. Romam nayigat, quo pcrvenit menfe Majo: in monafteriuin
5. Sabæ divertit, ibique annum ampli,us latet. ( i )
Annp plxxxx. quum jam annum ætatis xxxl. attigiffet, Epifcopus Agrigentinus
Roms creatur; patrem agnofcit, ad Ecclefiam fuam pergit. ( 2 )
Anno plxxxxI. conjurations competitorum reus fit, annum agens xxxil. accufa-
lufque Romam fub anni fiujus finem ad judicium arceflitur? & in cuftodiam tra-
ditur, ( 3 ) #
Anno dlxxxxiiI. Gregorii accgfatoreç iterato Romam vocantur: ( 4 / »nterea Pe-
jrus Epifcopus Triocalæ Ecclefiam Agrigentinam luftrat. ( 5 )
Anno dlxxxxiiiI. Gregorius, quum effet annorum xxxv. e cuftodia edu&us, in
Synodo abfojvitpr, accufatores (damnantur. ( 6 ) Pontifex maximus multis cum
bénéficias cumulât, ( y )
Anno plxxxxv. Conftantinopolim redit annos natus xxxvl. magnis ab Impera-
tore Jionoribus afficijur: condones ibidem fiabet. (8 ) poll Penteçoften ab regia
urbe difçcdip,
Anno eodem præclarjs audïus donis, quum Romam revififfet, Agrigentum repetit,
& fumma omnium lætitia in urberp fuam deducitur. (p )
Anno dlxxxxvI. Delubrum antiquum expiât ac reftituit, ut in religionis Chri-
fiianæ monumemum & facrorum ufum convertat. ( jo j
Anno DLxxxxviI. Templum dediçac in honorent fan^torum Apoftolorum Petri &ç
Paulli. ( i l )
Anno dlxxxxviil. aFantino Defenfore, Gregorii magni nomine, adraonetur de
Judæis, qui in fuburbano Agrigentino Chriftiani fieri cupiebant. (12,)
Ha&enps Gregorii vitam & res ab eo geftas certis annis adfignare licuit. qua
deinceps aLeontio breviter perftringuntur, temporuna notis çarent: nec de Gregorii
morte quidquam fuppetit, quod iis addendum fit, quæ in adnotationibus çxpofui,
HO N O R E S C E L E S T E S
S. G R E G O R I I II.
P O N T 1 F I C 1 S A G R I G E N T I N O R U M .
I. A Martyrologio Romano vel ob ipfam Ecclefia dignitatem i l l ducen.
* jL \ dum eft. in eo legimus v i ixI.Kal. Decembr. AGRIGENTI DEPOSITIQ
SANCTI GREGORII EPISCOPI. fcio equidem, Valefii fententiam effe, ( 1 3 ; prater
Faftos Ecclefia; Romans proprios, nullum fuiffe antiquitus Martyrologium Ro-
manum, primumque cxftitiffe, quod Xyfti V. Pont. max. juffu editum eft , &Ba-
ronii adnotationibus illuftratum. at quid magis contrarium Gregorii magm verbis
in Epiftola ad Eulogium Patriarcham Alexandrinum: f 1 4 ) Hos autem pene omnium
Martyrum difiinBis per dies fingulos paftonibus colleBa in unocodice nomina babemus 9
atque quotidianis dtebus in eorum venerations JMiJfarum follemnia agimus. non tarnen m
todem volumine quis qualiter fit pajfus, hdicatur, fed tantummodo nomen, locus & dies
paffionis ponitur: unde f i t , ut multi ex diverfis terris atque provinces per dies, utprg,.
dixi •> fingulos cognofcantur martyrio coronati - ecquis Martyrologii Romani ordinem &
formam defcribere accuratius poterat? nam quod addit Valefius, indicari a Gregorio
* 13
( 1 ) Ibid. n. 38. ■ lbid* B 44- 47. (3 ) Ibid. n. 55. Greg. magn. 1. g ep. 72.
(4 ) Ibid. n. 67. Greg. magn. lib. ul. ep. 12. (5 ) Greg. magn. lib. v. ep. 12.
( 6 ) Ibid. n. 76. 77- ( 7 ) Ibid. n. 80. 84. (8) Jbid. n. 85. 86. 88.
(o') Ibid. n. 89. 90. (10) Ibid. n. 91. H Ibid. n.92. (12) Greg, magn lib.vnl.ep.23,
(13) Diff. de Mart. Rom. poft Hilt Ecclef. Euieb. (14) Lib. vnl. epift. 2%
f.
H O NO R E S CÆL. S. G R E G O R I I . wpt
rio Martyrologium totiOccidenti commune; id ultro dabo; fed tarnen contendam,
& nomen illi & auóloritatem ab Ecclefia Romana fuiffe, quæ illud prima proba-
vit, & probatum emifit. hæc plane confirmât Decretum Synodi Cloveshovienfis il-
in Britannia anni dccxxxxviI. his verbis: ( 1 ) Itemque ut per gyrum totius anni
natalitia SanBorum uno eodemque die juxta Martyrologium ejufdem Romana Ecclefia cum
fua fibi convenienti pfalmodia feu cantilena venerentur. nomen igitur ipfum antiquum
eft, ne dum res.
Quo tarnen anno Gregorii noftri memoria apud Latinos rite ceiebrari coeperit,
perdifficilis & perobfcura quæftio eft. germanum antiqui Martyrologii Romani e-
xemplum, a Gregorio magno commemoratum, merito jam, poft præclaras vSoIlie-
ri vindicias, (2 ) putatûr effe Rofvueidinum, five illud ipfum, quod Ado Vien-
nenfis Martyrologio fuo præpofuit, & Romanum vetus, aut Romanum parvum ap-
pellari folet, magnæ fane antiquitatis, quippe quod Sollierus circa annum dccxxxx.
fcripcum effe ftatuat. ejufdem vero ætads habeatur, fi placet, Hieronymianum a
Florentinjo editum, vel etiam antiquius. in neutro Gregorii noftri fa6ta mentio
eft; neque enim id tempora f:rebant, quibus vix alii, quam Martyres enunciari
folebant. nec Beda proximus eorum temporum nomen ejus proferre debebat: natus
enim eft eodem fæculo, quo Gregorius obiit; veteremque confuecudinem re-
tinendam arbitrabatur, quam in Ecclefia repererat, mitto Kalendaria, quæ fere eorum
tantum meminere, quorum feftum ageretur in iis Ecclefiis, ad quas ipfa périmèrent.
at ne Fiorus quidem, quiBedæ <rvKKoyljjj auxit, quamquam ferius fcri-
pfit, notum fibi Gregorium noftrum fuiffe, ulla ratione fignificavit. quid, qui poft
hos Martyrologium fcribere aggrefli, Ado Viennenfis, Ufuardus, Rhabanus, Not-
kerus? ne ex his quidem ullum ufquam meminiffe apparet : nifi quod de Noike-
ro , num ipfe ctiam prætermiferit , minus certum eft. exemplum enim a Canifio
vulgatum (3) deficit poft diem v i l . Kal. Novembr. fufpicari igitur lieer, ac p r o p s
affirmare, ad annum ufque oélingentefimum quinquagefimum quintum, quo Martyrologium
fuum Rhabanus confeciflè ereditur, defideratum effe in Romano Gregorii nomen
: praffertim quum fanBi Trudonis presbyteri & confejjoris, qui poft Gregorium
noftrum in Romano hodierno legitur, & Florum & Ufuardum meminiffe videamus.
II. Quærendum jam , cur apud Latinos tam fero Gregorius eo honore affe&us
videatur: cujus rei cauffa ab eorum temporum hiftoria repetenda eft. defun£lum
diximus Gregorium circa annum dcxxx. poft enm annum quis Eccléfum Agrigentinam
proximus rexerit , non liquet, quin ab ejus morte ad annum dcccxxv.
longo admodum temporis fpatio tres tantum proferri poffunt, quos ibi Epifeopos
fuiffe conftet, Felix 9 qui Concilio Romano interfuit fub Martino I ., Georgius, qui
Concilio Romano fubferipfit fub Agathone, Hermogenes, quem ex Menæis Græcis
eruit Cajetanus. f4 ) hæc vero indicio mihi funt , turbatam fæpe Agrigenti rem
Chriftianam, & barbarorum armis vexatam Ecclefiam: quod anno dclxx. Syracu-
fis etiam contigit, quas Saraceni magna civium cæde diripucrunt. interea, quum
Roma atque Italia omnis hoftiles aggrdïiones undique férre cogeretur , de quibus
alio loco (5 J Agathonem Pont. max. querentem audivimus: quumque claufis ho-
ftium terrorc itineribus , & mari a piratis infefto , rari in urbem acccffus effent,
neque inde ad longinquos curam fuam Pontifices maximi extendere facile poffent;
Patriarchs Gonftantinopolitani Siciliam univerfam tamquam ab illis defertam ad
fua jura pertrahere conati funt, & quod in Illyrico aufi fuerant , in Sicilia quo-
que effecerunt , occupatis etiam patrimoniis ampliflimis , quæ ad Ecclefiam Ro-
manam pertinebant. quo fpeólant Nicolai I. Pont. max. querelæ ablata repeten-
tis in epiftola i l . ad Michaelem Aug. Traterea, inquit, Calabritanum patrimonium
& Siculum, quaque noflra Ecclefia concejfa fuerunt9 & ea pojfidenda obtinuit, & difpo*
p 2 nen-
(1 ) Hard. Conc. T. ui. rp. 1956,
( 3 ) Left. Antiq. T. il. Part. 11J.
( 5) de Leout. 11. vuil.
( 2 ) In Pracf. ad Ufuard. c. 2.
(4) Martyrol. Sic. die 24 NQV.