T«tü yap e<mfj.apsv htcov, *■ &ta txu>
ßrTwpQtpopn&n Mph* tfw» tu ar&pvTX tv
pjjn/ç % votnrvA U) WQvypQv • *» tim S*tKm
w It t-n to TTovnpov, ava/asra; eTnyayey,
*ç O(TQV fifAZpTï TX TQfWVA TP JOVTipOV ajO
wn kva et T9 £cco*po7/vn>£ eu/iw* ,, >3
f‘ duapTfa « G&tKTftQV st( KVA w &qKi-
X.OV ovofjca wpoSn'Ecoc tenu fyitKov, kva Kuy
xaKoSofixc e*Ti} 7 7 ? avSpcifTnss \j@aç,Xfitv >
^’ççp- dpjayac KVA TAfOMJtTO? , XçOP TTQVyi“
f{ff <jmo®otj'TOs £cw §/ot$<?X8f , j^oii» TOgi-yç
^«U ßsßrfo% J V5TO t £u> dpçapTiay §M jf| W?
V3JT9 /S'/ov 4U'e<T,«oj>rt« TïAypTff • aïy.a
TP Sfacpopoy nÄQ> tap ijÇttnpw , Sïi-
7\ovq1( tap rr,c fareßaac fparuy, Km <riwH
rop&v vjy opd'oSq^aiy Soy/uavjp , kiit ujp
curxSvAcop rpafevv aKarnXÀjmv kva iruyeTAV
epyavAP , xtu p4oto/ top fapavTt* txtqiç
TrcoMpXffyxov kva Spw'TW ? ot^çfo-çyf îmyaÿf.i ?
Id enim fignificavit, quum dixit, Pro
pterea repletum eft cor filiorum bom inis in
eis, ficeret malum, deinde oftendens
quid tic malum, addidit protinus, Quantum
peccavit ex tunc & ex longif udine eo-
rum, Ut facer et malum. (a ) nam Teccatum
appellacio eft fine dubio mulca comple-
(Slens 3c univerfalis generalifque; ac ft
quis homines efle dixerit perverfa fentien-
tes, aiu rapaces, aucavaros, aut dclato-
res malignos aique calumniatores , auc
fcortatores 3c impudicos, hi omnes pec-
cati nomine tamquam generis appella-
tione comprehenduncur. at ut oftenderet
diverfum efte utrorumque exitum, alium
nempe eorum, qui piecatem amant, 8c
re&am do&rinam retinent, ac in re&e
fa£ti$ finceram prudentemque operam pa-
nunt; alium vero eorum, qui contraria
his 3c prreoptanc 3c faciunt: ideo addidit:
protinus.
origin? tamen InterdiBum quoqup fignificat,
quippe ex eodem fonte etiam PhtFu feje eft five
edifituw ; ( v. Mazoch. Tab. Heraçl. p. 23 5. )
& PffT»p. ut apud SuicJam invenies, 6<rlwi£tcw
tnro<pMvuv ywulut v.&.'rty! tutn Pyrov Hefyçhio
auélore to T&m yu iv o v , 3? P»aas vopot , S 'o y p e iiu ,
4 vfifffuim, Ut idçm tradit, nec alio f?nfu earn
vocem l x x . Interprètes ufurpare potuerunr,
quum redder? Grace debuerint, quod Hebraeis
pft OJDD fiY? fententia aut deçretum.
A t vero nofter, quamquam de judicio aut
interdiifto nominatim non menfinit, ipforum
tamen verborum fententiam fatis retinet, quum
hoc fignificari doçeat, propterea fiominum pec-
cata crefcpre, quod pmnes fileant , atqu? adeo
magiftratus etiana & judiçps, qui potiffimunj
de improborum emendatiqne laborare debent,
Grotius tamen hæe jta acçipiebat, vplut fiEc?
clefiaftes px diutùrna impunitate, quam Deus
jnterdum facinorofis hominibus concedit, fieri
doleret, ut malorum numerus augerptur : quae
Latinæ inrerpretatipnis perpujera mihi pxpliça-
fio eflfe vifietur.
Quod verba tw p fiç verterim, Quia non
eft faff a çontradiBio, ne mirere: fatis cauffæ
fuit: nempe apud Latinos etiamcontradicereve-
tandi verbum aliquando eft, ut quum de Au-
^ufto fçripfit Syetonius (in Aug, c, 56,.) Cqii*
tradixit ediBo; 5? quum Livius ad poftulata
Samnitium de fenarus fententia refponfum ait ,
( lib. 8. c. 2, ) Nec contradict, quin . . . . ami-
citia de integro veconcilietur»
(a) Hieronymus hjeca prioribus dividit, 8c
cum fequentibus conjungit hoc modo: Quia
peccator facip malum centies, & elongat ei y ex
hoc cognofco ego, quod erip bon urn ttmentibus'
Deum, qui timebunp a facie ejus, turn fic ex-
plicat; Ex eo, quod peccanti plurimum, hoc
quippe fignificat Centies, dap Deus locum pee•*
nitentia, & non eum ftatity punit in fcelere,
fed expeBat, Ut convert at ur ab iniquitate fua .*
ego intelligOj quam benignus & mifericorsfuper
eos futurus Jit Deus, qui babent timorem ejus,
0 1 ad verbum illius contremifcunt, mirum au-
tem, quod in Hebrajo eft five centies, id
a Septuaginta redditum «^r0 tote , a Symmacho
contra Sc Aquila & Theodotione curtScwtv: quamquam
Hieronymus utramque interpretationem
explicari fic poffe cenfet, ut hujus quidem fit
fenfus, Qui peccavit & fecit malum , mortuus
pft j in eo enim, quod peccavit, ftatim mortuus
eft: illius vero hie alter, juxta quofdam, ut
ipfe ait, non ex ipfius fententia, id eft, Pec*»
cator non tunc primum peccat, quando videtut
facere peccatum, fed jam ante peccavit,
§
O n ma ye ytvwTKca eyco , or/ tT*A
ctydd'ov TW? (poßüfJfyiotc Tw ®eof , 0rear
tpoßcoPTOA ctTO Tporioms <WTX * xcw ctyctd'ov
tsx. STOA Tl-à otreß», jcoa is /xdKpiwee foepcK
tv rnetd , <3? XK tTt (poQxpdfioç tinto irpoTU^
TTX TX Gex.
M Ovovxyj yap (pm 9 rsr'K^popopv.U'M
syotl, MA TcWctV iÙ\y& st*t1jjj S\(û
ßsStiAoonv, ûç ms tty e%x<n tw (poCov tx
0SX Tpo TUV dKfACùV , îC(tA ytyXTl TTpOZ
ouiTDj», K e td ’uA tfro i' otTO T ÿ <poÇx erx l*ç
xrcLpKctç [ax , , irpo; ro fjLr^dfxooç artypKive*-
od-tu TC,Ç TpSTXTYlÇ KVA KdT dpêV)V K<t*XToL-
CS&fÇy KVA KdToföxcn KVA tIw OpSoiïoÇpV Tl-
TtV C-t‘htK*Al'COÇ, KVA fJfyjTVt KVA T7)> OIKVAOTU-
VT]Ç TVP Äoyop Kol T9C TOP tiïlOV ßtOP , cCVTK-
fA<H\]/eac ctyct&oU Iq%tqvtVA W tX
0ex §tKcuQK£A<n<tç * nyxp n So^ct ma /aockcc-
ç/or/)? nop \jssspxpdpuop ctyyeXcop ma vospeop
àtiiKor/AtoP km m^eup, vjp tvaç VAyXvAçrx
rj\tx Ti\ç àofyç K&TVjjyvXpfjfyiup c ts, kva t/\>
tK&Qsp ThnpXfjtyicop apprirx kva de-tac aya\-
7\iars(ac kva TtpTPOTi)v>c * twç areßsen h kva
TQVripOlç KVA KaTXppOPÏITÜA; UIP QeteoP àlZVÀCO-
fjLdUAP, x$6P TotXTtP xpTxju,£t\]/fco; etSoç iïo-
&vi<reTVA tv tîffytTav • et^îsec ^ kva tc-
voy^eatta kva Qu/xoc kva opyn sti rarap ^ü -
yjjjj rhji Karspyvfpy^ftjjj u> ‘sropyjpop.
Txro Se TapepcTsSot \qji AaßtS 6 aafo-
ç>ï)Tt)ç trtTov, £t A t <*£ tKoKmtv 0 Qsocy
B00 r a um ?}KX<ra, o n to Kpawç tx O f i f ,
kva <rx K une u> sÂtoc * oti (TV a.ToS(ore*ç
tKarop Kam m epya vjjtx. „ TacATryrt Se
txtv toN\(ù faa7<hop ^ *0 cn*>Tt\eAaç
HfjKop EvayyeXtov (parKov * u Kcm aparti-
<TOPTVA oi m ayaSa Tomvavnç etc avaça-
<np tpmc , 0/ m (pvjJKa tGvfa^dPnç etc
apaTanp Ktuvsoc. j , ^ T o fà ù ) Se aavfcoluj
Kam m aum i[dj\ (üvvjjuac AavtrfK 0 astfo-
(prjr\c <pyjTiv, lt Kcw to?^o/ ujp Kad’djSoy-
tup sp y tic yo/juLTi avavTt\TOPTVA, xtvi uty0
etc (colut vjcoviov, xuu Se etc Kohanv an-
7\&jTt\TVV. „
O Se prynVf tc KoA x /uaKpurjet v/uepac
ep (TKta9 oc XK en <poßxfj8poc a r o teyforco-
7TX TX Oex 9 , , (TIWTV.UOV SIKVA0P opyluj
Kap Tri 'ttrapxrri ^o>>j Sri'hoi asfopapcoc. vKtav
yap
XV.
Quare & cognofco e g o , quia erit bonum
timemibus Deum, ut timeant a facte ejus;
& bonum non erit impio, 6* non prolonga-
bit dies in -umbra, qui non ejl timens a fade
Dei . ( i )
T Amquam fi dicerct, exploratum equi-
dem habeo, & veriflimum effefcio,
qui Dei timorem in oculisferant, eum-
que illis verbis adloquantur: Confige timoré
tuo carnes meas9 ( 2 ) neunquam a virtues
cxcidam dignicatej quique orthodo«
xam fidem puriter fervant, nec minus
ad juftitiæ rationes vitam fuam regunc,
præclara his præmia juftiflimo Dei judicio
datum ir i, id eft gloriam ipfam &
beatitatem angeîorum cæleftium ac fpiri-
talium ordinum atque cohortium divini
folis fplendorem p:rpetuo contemplan-
tium, & ineflftbile inde gaudium divi-
namque jucundiiatem haurientium: at vero
impios & fligitiofos ac divinorum
mandatorum contemptores nihil ommno
de illo præmiorum genere delibaturos,
animæque facienti malum paratas elfe x-
rumnas 8c anguftias 3c iram 3c indigna-
tionem . ( 3 )
Id autem 8c David prophet* confirmât,
ubi ait, Semelloquutus eft Deus, duo
bxc audivi, quia pot eft as ejl Dei, & tui Domine
mifericordia: quia tu reddes unicuique
juxta opera fu a . (4^ id vero magis etiam
exhibeiur in fa-1 ut is noftræ Evangelic , ubi
dicitur, Et refurgent qui bona egerunt in
refurreSlionem vita, qui vero mala fecerunt,
in refurreSlionem judicii. ( $) ac muko
prius Daniel propheta in eandem plane
fententiam loquutus eft; Et multi de bis,
qui dormiunt in terra pulvere , refurgent, alii
in vitam aternam , alii in potnam per-
petuam, ( 6 )
Quod autem additur, Et non prolonga-
bit dies in umbra, qui non eft timens a facie
Dei y juftam iram in hac quoque vi«»-
ta præproperam manifcfto fignificavit.
Dd 2 imi-
( 1 ) Ecclef. c. v u l . n. i*. Olymp, non habet ime pat
C } ) Ad Rom. c. i l. n. 9.
( a ) Pfalr
•**•y* , i + ) Pfalm. LX 11, n
19. fed in vulgatfs exemplar'bus leges Ko« txro(»oCr«,T
a. fed ipfa Danielis verba apud LXX. h*c funt: Ktu 1
cKvrtir} ta* *T“#r «s otetiirjuor w* w* (UT^wltu cu*>
cvm l. n. 120. at LXX. habent tx rv tpo/iti . .
P f- I I
A
J 11
"J
tZtytp$i