t h e s a u r u s .
N u m . 5. Cifius, folio Halimi, fcemma> II. Clußi N . 71.
Flos roficeus, pentapeulus, dilutè flavefcit. Folia, Halimi xmula, longiora, incana fune. A Tournetorc.
Inlt. z^y. Heltanthemim, halimi folio, latiore, mucrmato, vocatur.
t a b u l a d e c i m a .
Num. I. Bidms, Ceilanica, flore luteo, Melip folio, Acmella diaa.
Harc« Pianta, in urbe Colemia ad vivum delineata, & coloribus nativis ilki^rata, una cum Phnta: i
D e r c „ p t t o n e . „ u a n . C h . t u g : u s p „ -
Planta hyc Ceilanica cum floribus & radice ficcata, niinutim confciffa, lagena; inditur, tumnue fupcradfafì
ea fpmtus vini quantitate, qua; omnem matcriam tcgat, tridui fpatio in balneo Aren^ aut &
radiis Paribus depofita extrahitur, tindura limpida decantata', l.ujusque, quantum vafculo Ì l ^ a n r c -
- - -- -
i n i f t o , non folùm fabalum pitu.tof.m expelHt, fed i m etli | m L l m S c X m ^ l C j Í
per urinani evacuar ^ prxterquam ciuod & continuatus tam hujus anux ftillatitia:, quam prion f rndu^
ra; ufus dolores Nephriticos mire del,niat. Nec & ejiisdem aqua /pirituofa cum f^iritu 1 p r ™ ^
temnendi eil: ufus, fi, quantum cochleari capi poteft, per vices affumitur
tale'^éir"" teftimonium haud inexpertas Cliirurgus urbis Colorió, nomine Joi. Pietnfe Maas. Hoc
Acmella decenter ficcata, rum in pulverem redaita, a granis X X ad X X X cum fupndidà aoní
exhibita, aut S: ejusdem uni cum raice & floribus probé fincara;. tenuiter confciffie, i n E n t al ?
fervente, inflar T k x , ufurpatum, pulcherrimum d t íudoriferum & anodynum, tenac m p k Z ^ 1
ftruc^ionum caufam, attenuat Calcarías, Tartareas, & calculofas concretiones in r e l P r Tf i 'ci t
imana 8c ureteribus refolvit dum fpedem quandam eíFervefcentirc cum iis concitat, ouá harum partici
b a ft mutuo feparantiir Optimo cum fucceíTu tam herbà A cmelk, quam floribus\,us & n £ bus
tum & puato inde extrado & fale ufus fum in Nephritide i calculo, LiÍiafi, ut & m^Pleimt d CoU
c a , febnbus, aliisque id genus morbis. 1 icuruiae, i„ou-
T, r f í ' ^ r 1' complementum binas adjecimus concinnas Serpentulas, pulcherrimè pidas ex
Infula Ceilon quoque transmiífas: rum & par Papilionum , qui flores hujus pfantx, exfuindi inde
mellis gratia, infeílantur,. prout m fecuturo noftro libro de Papiíiombus amplius patebit. ®
t a b u l a
Num. 5. Cißus-iiyfje, ?net hlaJm van ZeeforceUein,
zynde de t'wede man C[\x[ms,
N. 71.
De bloem gelykt die v , zynde ligt gccl, vyf
blocmbkadjes gefcheiden.
^ De bladcn komcn met die van 't Zeeporcellein overeen, zvnde
lang en grys Tournefort, Infti,. 245, „„enit dcze plant de
Zo«^bioim, vKt hladen van Z„p,n,U,in, maar brcdtr, ,a al, ¡tn ác-
. . . r.,....^ ¡Ofende.
t i e n d e tafereel .
Niim, Ccilonfche flaut Akmella.
a t Ccilonfche phntgew.is is ons naar 't leven in Icoleuren,
op Colombo getckent, „evens een gcdeeltc ym 't kruidt zelve,
toegczondcn, zo ais hcí hier in twee Taferclen vertoont wo,dt
met de bclcliryviiig v.,n dien, dooi- den oppei-Cliiruieyn Johan
falcob Beum,,g gcmaalct. Namcntlyk, dii Ceilonfche kmidt,
drooggemaakt, met de bloem cn worteU daar na klein gefncde,
i, cn ,n een vlefcb gedaan, met zo vcel b,-andewyn dfar op
gegoten dnt het wel Eedckt isj dan drie dagen in zandt
ot .n de bete zon uitget,'okke,iiverdcrklaaralgegoten,vei-fterkt!
a,s men er smoi-gcns en 'savonds eenThcekopic vol van drinkr,
S-celi^g'= flym fak dooi
Ten twede, liit kruidt, in zyn gchecl met wcrtelcn en bloemcn,
als het in zyn belle fleur is, met fchoon vars water per
/™W< ged.fclecrt, twee of dric malen daags ccnThcekopie
vol van gcdronken, of met cen weinig branJewyn vcmcngi,
dryft met al een de grayeebge flym , maar zelfs'den fteen af
docdt den zelven vcrbryfelen, en door de pis afdryven en vcrzacht
de pyn of fmerten der nieren, als het,met het te voien sc
melde, by vervolg gcbruikt wordt. Met brandewyn «ediíed^
Siig" gcnomen, is me^e zeer
Her twedc bericht, daar by gevoegt door Jan Pieterffe Maas,
welcrvarenChrrurgyn der fladt Colombo, getuigt het volgen!
de van het Cejlonfehc kruidt Akmella. Namcntlyk, dit kruidt
gedroogt zo als het behoorc, dan gepulverifeert, en twimie toi
kmi'fr f w d V- ^»»ter ingegevcn , of het
kruiJc met de bloem cn wortclen, droog zyndc, L r t gefncden,
en met gekookt watet gcti-okken, gclyE men de Thec trekt, is
byzondcr zweetdryvend cn pyn verzachtendc; verdunt alle taaic
verftoppingì Ioli op alirkaTkaclitigeV Tartrifchc
Itccnaehtige delcn, gclyk als in de nicrcn, in ? ' '
pisvaaties; brengt de zcive gelyk tot cen elftr
finge der zelve dilen, als mede de pis. Ik heb 't kruidt Àkmeila.
, in de blaze, of ii. ^^^
eifcrfeíTentic en oplofiymaclitige
- 1% Vi ^V. [VIJ. in. IILU L Kruiut niim<
i des Zells bloemen, wortels, als mede het extraft
. — . ...1 dien,met goed gevolg gebruikt voor 't gravaci en de
mcren-fteen, msgelyks in ic plcuris, 't kolyk, kooafen, en andere
diergelyke ziektcns.
Num. L Om het Taferecl voi te maken hebben wy twec
kleine lierlyke ilangctjes daar laten op fnyden, die ons mede van
Ceilon zyn tocgezonden , zynde zeer fraai, en fchoon geko-
Icurt ì als mede twec papilioenen, die op de bloemen van dit
kruidt aazen, en 'et de honing uit halen. Wy zullen 'er in 't
vervolg van de papilioenen handelende brcder van fprekcn.
^ ' E L F D E