64 R E R U M N A T U R A L I U M
N u m . 7. Tolta Belau Orientalis. •
Fruticem hunc, qui circum arbores íeíe convolvit, Bramanni Sranjadi, id eft, album, vocant. Sunt
autcm folia iftharc amcEiiè viridia, oblongo-rotunda, paulum coftata, inftar folii Arantii, íüpra la-via,
pauca flavedine variegata, extremis fubruiFa, fubtus alba, lanuginoii, uti folia Cydoniar. Fruilus,
quera profert, pyriformis eft, è quo nonnulla germinane folia, prorfus albicantia & tomentoià.
Num. 8. Tolia Valli Cari Capceli, arhoris Indica.
Ita Bramanni vocant hanc arborem, quibus vocibus Arhor p-ocera fignificatur. Folia ejus cx longis
pendent petiolis, teretibus, viridibus, quorum fingali bina dant folia, tuberolis excrelcentiis, quafi intortis
frudlibus, à fe mutuo íeparata, ípeílaculo raro admodum & fingulari. Cxterum folia ball lata
ex petiolis orta, parum dentata, in acutum convergunt, nervisque inlignibus perreptaca, & minutis fibrillis
quafi elaborata, Popali magnx noftratis folia a:mulantur.
T A B U L A TRIGE S IMA ET NONA.
Nuín. I. Philander y maximus. Orientaíis i fcernina.
ínter alia rariora & hocce Animal nobis ex Amboina miflam eíl, fub nomine Coes-Coes ^ eò quidcm
delacum ex oris remotioribus. Vera autem &: omnium maxima hxc eft fpecies fes mellar um Philandrorum,
cui parem anee hac vidimus nunquam. In Tabula prxgrefla prxgrandem exhibuimus Philandrum, una
cum caculis, ventrali marfiipio inclufis^ quam maximam tum putabamus eíTe ípeciem: at mukum liare
cedit magnitudine üHiuic, cujus iconem hac Tabula tradimus, quxque nobis poftea demum transmifla
eft. Inde autem quam liquidiflìmè detegitur error, áD. Franc. Valentino commiíTus circa hiftoriam Horum
animaliunij dcfcriptam in To7H. III. Amhoinenf, Animal.-pag. 17 5. Ita enim inquit : „Nihi l in hoc
j , Animali paradoxum magis eft, quam generandi modus & vulva, five fcemellar mcmbrum genitale:
„ iiquidem generatio hic miré fmgulari, &c penitus aUo, quam in reliquis animantibus, modo perficia-
3> cur.
yy Haud enim concipit fcetus fuos in matrice, corpori ejus incluß, ied in patulo quodam marfupio,
5, extra corpus, inter pedes pofticos collocato, quod rima, fere dimidium pedem longa, hiat j licer in
3, iis, qu£ nunquam ante pepererunt, minor & contradior iìt ille hiatus. Bina hujus burfe labia intus
molh lanugine obfidentur^ dum fundus contra glaber eft òc calvus. Neque prxterea ex hoc marfupio
via quaedam in ipfum ventrem patetj fed duo duntaxat, aut quatuor, inibi conipiciuntur ubera
J, plana, glandulofa, monets, Belgis Schelling ¿idiXy diametrum fere squantia, fingula papilla longa
3, nata, quar funiculi quafi umbilicahs extremum reért, &: bipoUicaris longitudinis eft, albicans, in
" doinque
apicem perforatum defmit. Hisce papillis utplunmum adfisrent catuh", vel in marfupio dehtefcentes,
vel inde egreíTi: id enim adeo intus amplum eft, ut habitaculi loco facile fervire queac iis
omnibus.
3, Neque
Num. 7. Bladen 'van tm Hießergenvas uit
Ooß-Indie.
Dit Heeftergewas flingert zieh om de bomen, en wordr van
de Bramans Sravadi genaamt, dat in hunne tale zo veel zegt als
^vic. Deze bladcn zyn van cen fierlyk groen, langwerpig rond,
enwat geribt,gelykOranjebladen,van bovcn glad,ract een weinig
gccl als doormcngt,om de kanten rosachtig, en van onderen
wit en wolachtigjgelyk de bladen van Kweepeeren. Hct brengt
een vrucht voort Peerswyzc,waar uic eenige bladen groejen,die
ganfch wit cn wollig zyn.
Num. 8. Bladen ^an een Indiaanfchen hoom,
Valli Cari Capoeli gebeten.
De naam van FaUi Cari Capoeli bctekent een hogen boom,
"Wiens bladen hangen aan lange, ronde, groenc ftcelen, aan welke
tweebladen zictcn, met knobbelige gewaflen, van elkandcr
gcfcheidcn,als omgedra-tide vruchtjes,zecr vremd cn raar. Aan
ce Iteeleinden zyn de bladen brced,weinig getand,enpuntigtoe-
Jopendc} zyn fterk geädert, en mct kleine vcfcls als uitgewcrkt,
gelyk de inlandfche grote Populierbladen.
N E G E N EN DERTIGSTE TAFEREEL.
Num. 1. Grootße foort ^an nvyfjes-Philanderdier^
uit Ooß-Indie,
Hetzelve is ons,nevens meer andere feldzame dieren,vanAmbonovergezonden,
ondcr den miimv2nCoes-Coes,en van veire afgelcgcne
kuften naar Ambon gevoert. Hct is het rechte en allergrootlte
foort van het Philanderdicr, een wyQe, wiens gelyken
van grootte wy te voren nooit hebbcn gezien. In hct voorgaande
Tafcreelhebben wy een gl-oot Philanderdicr, met jongen in
zyn beurs, onder den baik, vertoont, dat wy raccnden van het
grootfte foort te zyn 5 maar het geen wy in dit Tafereel vertonen,
is vcel groter, en wy hcbben hct zelve na het voorgemclde
bekomen. Uit het tegenwoordige is ons ook klaarlyk geblcken
de misflag en vcrkeerdc gedachten, die de HeerFun^ois Valen-
^n daar van in het deräe Deel vzn Jmboineefche Dieren hceft,
fol. 275, daar zyn Ecrw. zegt: „Niets is 'er in dit dier.zo feld-
„ zaam als de voortteeling en de ^ulva, of het vrouwclyke lidc
„ van 'twy^e. Dczc voortteeling vcrfchilt zeer veel van die
j, der andere dicren, en gefchiedt op cene wonderlyk vrcemdc
„ wyzc.
„ Het brengt zyne jongen nietvoort in een baarmoedcr,bin-
„ nens lyfs gcflotcnj maar buitens lyfs in ccn open zak, of beur-
„ zc, die mcn tuiTchcn de achterite poten gcwaar wordt. Dczc
,, bcurs hecft ccn fcheur, die omtrent een halve voet lang, doch
„ die kleiner, cn gciloten is in die gcnc, die nog nict geworpcn
„ hebben. Beide de lippen van dezen zak zyn van bitmcn mec
„ fyne haairen bczct> maar bencden op den grondt is die kaal
„ cnglad. Hier in is geen andere opening, die in 'c lyf door
„ gaatj maar daar zyn twcc of vier platte en klierachtigc uicrs,
,, die oratrcnt ecnSchelling groot,cn ieder van ccn lang tepckje
„ voorzien zyn, byna als ccn eindt van een navcUlrcng, twce
„ duimen lang, wit, cn aan 't cinde opcn zynde. Aan dczc te-
„ pels biyven de jongen gemccnlyk hangen, kruipcnde dan ccns
„ m, dan weder ecns uit de zak, die van binnen zo ruim is, dac
„ zy zieh daar in gcmalikclyk kunncn verbergen.
„ Van
'ikr