„ende int felt S. S. Item, up die ander syde onser Stat hangende wapen
„onder die huldonghe mitter kronen dairup, mitten, omschrift: Numus argen-
„teus Reipub. Noviomagensis. Ende so idt den muntmeister to pass kompt,
„sali hey oick halven ende orden maicken van gelick gehalt ende gewicht,
»oick titel, name, wapen ende sleschat, na advenant alz mitten groten penning
„is ordiniert. Item noch sal die muntmeister vorssegt munten ende maieken
»eynen penninck van vierdenhalven brabantse stuver faluwirt, van gelicke gez/
halt ende gewicht alz nu hoichst gemelte Kon° Maj11 doet maicken; wairvan
«die marck sal halden thien du. fyns sylvers, ende der sal in die troisohe
„marck gaen eyn ende sieventich stuk. Ende die muntmeister sal tot reme-
„dium hebben up elck marck twe grein int alloy vor ongefall ende eyn stuck
»int gewicht. Ende desen penninck sal hebben upter eynen syde Sent Stevens
»borstbilt mitten omschrift: S. Stephanus Prothomartyr, ende opter ander syde
»onser Stat hangende wapen onder die hulding, mitter omschrifft: Numus ar-
»genteus Noviomagensis. Ende also int bereiden des penniükz van iiij brabantse
»stuver voill meer onkosten geschieden ende komen van gesellen, loin ende
»laicking, dan op den irsten benoimpden groiten penninck, is accordiert, dat
»die mnntmeister dairvan to sleschat onser Stat lieveren sali eynen brabantse
«stuver; dan is dair wenieh gewyns op, sonder mach geschien, om die ge-
»sellen vor ende na to beter ant werck to halden, ende nyet ledich to gain.
»Ende also die jairen van des vorssegten muntmeisters versehrijvimg balde ten
»einde komen, synt dieselve verlengt sess jair lanck gedurende, anthorekenen
»van dach ende datum hieronder ghesteilt; in sulcker foege ende manieren,
„dat alle andere punten ende articulen, van golde ende sylvere pennongen tho
»munten, in esse syn ende blyven sullen, na luyd derselver verschrijvung,
„gelyck hierboven verelairt ende aUgetogen is. Sullen ende willen wy oick
„denselven onsen muntmeister alz onsen getrouwen diener beschudden, be-
»schermen ende, verantworden , oick verdedingen, na luyd synes vaders Zaliger,
»ende oick syne vorgemelte. versehrijvongen, des gehaltz ende gewiehz halven
»als anders in allen billieken saken, so oick sich begheven enige veranderong
„des sleschatz halven up Konr Maju munt in topomende tyden, sal die Munt-
»meister dairvan in billicheit oick genieten; Alles sonder Argelist. In orkond
»der wairheit , so hebben wy Burgemeistere, Sehepen ende Rait, vort Meister
»van Senter Clais der Stat van Nymegen vorssegt, in name ende van wegen
„ons selffs ende onser gemeine borgeren ende ingeseten, vor ons ende onse na-
»komelingen, onsser Stat Secreitsegel hier beneden an desen apenen brieff doin
„ende heiten hangen. Gegeven int jair ons Heren Duysent vyffhundert twe
„ende sestioh, up dynxdach na Sent Niolaisdach des heiligen Biscopz.» •
Onder deze minute, geheel en al eigenhändig geschreven door den
toenmaligen Stadssecretaris Johan van den Ha ve, staat ook, door
hem geschreven, het navolgende : ■
„Derick Vlemink, muntmeister, juravit, dat hey der Stat holt'en trow wesen
»ende int muntwerck getrowlich, na vermöge der; geaecordierde versehrijvongen,
»doin ende handelen, oick alle articulen, dairin begrepen, nakomen ende vol-
„trecken sali: So help my Got ende alle heiligen. Ead. die.
»Dairup my van den Rait geaccordiert is den Muntmeister die verschrijvong
»in debita forma, ut supra continentur, mit tho deilen.»
Nog staat in margine van de zelfde minute en ook geschreven door
van den Have: ' .
„Berch, Beinhorn,_ Scabines^ Martinus ab Andelst et Jasper van
"tan simul el in solid(um) promiserunt omnia et singula in
«commissione et ordinatione.
»Theodoras Vlemink, Monetarius
„principalis et promisit
• »de promissione et indemnes servare.
//Ead. die.//
Uit het vorenstaande zien wij dat zeven Stephauusdaalders zoo veel zouden
wegen als zes Philipsdaalders ; dus om 700 Stephauusdaalders door hunnen Munt-
meester te laten vervaardigen, hadden zij slechts 600 Philipsdaalders (die in
zeer groot aantal voor Braband, Viaanderen, Gelderland en Holland, réeds to't
in dit jaar 1662 geslagen waren) uit den omloop te laten nemen en daarmede
hun voordeel te doen. Zoo bekwamen zij ook gemakkelijk het benoodigde
muntmateriaal.
Wij gaan over tot de beschrijving der op pi. III door ons in vrij aanzienlijken